Bệnh u hạt lympho hoa liễu

2016-05-17 09:05 AM

Ớ nam giới, tổn thương ban đầu dạng mụn phỏng hoặc nốt loét ở bộ phận sinh dục ngoài, nó biến đi nhanh chóng nên thường bị bỏ qua, không được bệnh nhân để ý.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Chlamydia là một nhóm lớn các sinh vật ký sinh nội bào bắt buộc, gần với vi khuẩn gram (-) được chia thành 3 loại: Chlamydia trachomatis, Chlamydia psittaci, và Chlamydia pneumoniae, dựa vào các loại hạt vùi nội bào, nhậy cảm với Sulfonamid, kết cấu kháng nguyên và các bệnh do chúng gây nên. C. trachomatis gây nhiều bệnh ở người liên quan đến mắt (mắt hột, viêm kết mạc thể vùi), đường sinh dục (u hạt lympho hoa liễu, viêm niệu đạo, viêm cổ tử cung, viêm vòi trứng), hoặc ở đường hô hấp (viêm phổi). C. psittaci gây bệnh sốt vẹt ở người và nhiều bệnh cho động vật. C. pneumoniae là loài mới được nhận biết và gây bệnh đường hô hấp. Sau đây sẽ mô tả một số bệnh tương đối đặc trưng do chlamydia gây nên.

Những điểm thiết yếu trong chẩn đoán

Tổn thương tiên phát ở đường sinh dục biến mất nhanh.

Hạch to, mềm, nung mủ rồi thành các lỗ rò.

Viêm hậu môn và chít hẹp trực tràng ở những người đồng tính luyến ái.

Test cố định bổ thể dương tính.

Nhận định chung

Bệnh u hạt lympho hoa liễu là một bệnh lây truyền theo đường tình dục cấp và mạn tính do Chlamydia trachomatis typ L1 - L3 gây ra. Sau khi tổn thương nguyên phát ở bộ phận sinh dục biến mất, nhiễm khuẩn lan theo hệ bạch huyết đến hạch bạch huyết vùng sinh dục và trực tràng. Bệnh mắc phải trong quá trình giao hợp hoặc do tiếp xúc với chất tiết của các tổn thương cấp. Thời gian ủ bệnh từ 5 - 21 ngày. Hay gặp các trường hợp nhiễm khuẩn không biểu hiện triệu chứng hoặc thể bệnh tiềm tàng.

Các triệu chứng và dấu hiệu

Ớ nam giới: tổn thương ban đầu dạng mụn phỏng hoặc nốt loét ở bộ phận sinh dục ngoài, nó biến đi nhanh chóng nên thường bị bỏ qua, không được bệnh nhân để ý. Từ 1 đến 4 tuần sau tiếp xúc, hạch bẹn sưng to 2 bên và các hạch thường mềm và có xu hướng kết dính với nhau rồi vỡ ra tạo thành nhiều lỗ rò và nhiều sẹo lớn. Ở nữ giới, thường hệ bạch huyết sinh dục được dẫn lưu qua các tuyến quanh trực tràng. Biểu hiện lúc đầu là viêm hậu môn gây đau buốt lúc đại tiện và phân có lẫn máu và lẫn mủ. về sau là nhửng biểu hiện viêm mạn tính gây sẹo ở trực tràng và các mô quanh trực tràng. Các tổn thương này dẫn tới tắc và chít hẹp trực tràng, đôi khi gây đường rò thông từ hậu môn sang âm đạo và các đường rò quanh hậu môn. Tổn thương kiểu này cũng gặp ở nam giới đồng tính luyến ái.

Biểu hiện cận lâm sàng

Thử nghiệm cố định bổ thể có thể dương tính, nhưng cũng thường hay bị phản ứng chéo với các loại chlamydia khác. Dù là phản ứng dương tính chứng tỏ có nhiễm từ trước, nhưng nếu chuẩn độ cao tức là bệnh đang ở giai đoạn hoạt động. Các thử nghiệm miễn dịch huỳnh quang phát hiện IgM đặc hiệu thường đặc hiệu hơn cho giai đoạn cấp tính.

Chẩn đoán phân biệt

Tổn thương sớm của bệnh cần được phân biệt với tổn thương trong giang mai, herpes sinh dục, và tổn thương dạng “săng”. Biểu hiện ở hạch bạch huyết, cần phân biệt hạch trong các bệnh như tularemia, lao, dịch hạch, bệnh ác tính, viêm hạch mủ. Chít hẹp trực tràng cần phân biệt với bệnh lý ác tính và viêm đại tràng loét.

Điều trị

Thuốc được ưa chọn là tetracyclin (nhưng chống chỉ định cho phụ nữ mang thai), liều 0,25 - 0,5g ngày uống 4 lần hoặc doxycyclin 0,1g ngày uống 2 lần, trong thời gian 21 ngày. Erythromycin 500mg ngày uống 4 lần hoặc trimethoprim - sulfamethoxazol liều 160/800mg ngày uống 2 lần, trong 21 ngày cũng có hiệu quả.

Bài viết cùng chuyên mục

Bệnh xoắn khuẩn không lây qua đường tình dục

Ghẻ cóc là một bệnh truyền nhiễm phân bổ chủ yếu ở các vùng nhiệt đới, do T. pallidum dưới nhóm pertenue gây nên. Đặc trưng của bệnh là các tổn thưong u hạt ở da, niêm mạc và xương.

Viêm màng não do lao

Ngay cả khi cấy cho kết quả âm tính cũng cần điều trị đủ liệu trình nếu lâm sàng có dấu hiệu gợi ý là viêm màng não.

Nhiễm virus Poxvirus

Vaccin bệnh đậu bò có khả năng loại trừ một phần bệnh đậu mùa. Vaccin thông thường chỉ được dùng cho người ở phòng xét nghiệm vì người này phải tiếp xúc với virus.

Sốt hồi quy

Vi khuẩn gây bệnh là một loại xoắn khuẩn, Borrelia recurrentis, mặc dù một số loại vi khuẩn chưa được nghiên cứu kỹ có thể gây ra bệnh tương tự.

Sốt vàng

Có thể khó chẩn đoán phân biệt giữa sốt vàng và viêm gan, sốt rét, bệnh do leptospiraa, Dengue và các sốt xuất huyết khác nếu chỉ dựa trên biểu hiện lâm sàng đơn thuần.

Bệnh do Chlamydia pneumoniae chủng TWAR

Chlamydia pneumoniae gây viêm phổi, viêm phế quản và có mối liên quan với bệnh mạch vành qua dịch tễ huyết thanh học. Bệnh cảnh viêm phổi kiểu không điển hình.

U hạt vùng bẹn

Đó là những cục thâm nhiễm tương đối ít đau và nhanh chóng bong ra, để lại các vết loét nông, bờ rõ rệt, nền là tổ chức hạt mủn, màu đỏ như thịt bò.

Rubeon: bệnh sởi Đức

Sốt, mệt mỏi thường nhẹ, xuất hiện cùng với sưng viêm hạch dưới vùng chẩm, có thể xuất hiện trước phát ban khoảng 1 tuần. Có thế có sổ mũi.

Nhiễm khuẩn do liên cầu ngoài nhóm A

Liên cầu viridans là nhóm không gây tan máu, hoặc gây tan máu kiểu α (tức là gây vùng tan máu màu xanh lá cấy trên đĩa thạch) và là thành phần của vi khuẩn chí bình thường ở miệng.

Cúm

Có thể dùng vaccin cho những người nhiễm HIV mà vẫn an toàn. Mối lo lắng về sự hoạt hóa nhân lên của virus HIV do các yếu tố gây miễn dịch có thể là quá mức cần thiết.

Hoại tử sinh hơi

Bệnh thường khởi phát đột ngột, đau tăng nhanh tại vùng bị bệnh, hạ huyết áp, nhịp tim nhanh, sốt không tương xứng với mức độ nặng.

Quai bị

Nhậy cảm đau vùng mang tai và vùng mặt tương ứng phù nề là dấu hiệu thực thể hay gặp nhất. Đôi khi sưng ở một tuyến giảm hoàn toàn trước khi tuyến kia bắt đầu sưng.

Bệnh viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn

Đa số bệnh nhân bị viêm nội tâm mạc nhiễm khuẩn là có bệnh tim từ trước, ngược với một số trường hợp xảy ra trên người không có bệnh tim, chủ yếu là ở người tiêm chích.

Bệnh do Hantavirus

Chẩn đoán dựa vào phản ứng huyết thanh học bằng nhuộm hóa học mô miên dịch hoặc bằng kỹ thuật khuyếch đại PCR của ADN virus trong tổ chức.

Bệnh tả

Điều trị bằng bù dịch khi bệnh nhẹ hoặc vừa thì uống dịch cũng đủ để làm giảm mạnh tỷ lệ tử vong ở các nước đang phát triển. Có thể tự pha lấy dịch.

Bệnh sởi

Ban thường xuất hiện 4 ngày sau khi bị bệnh, lúc đầu mọc ở mặt và sau tai. Tổn thương ban đầu là những nốt sẩn như đầu đinh ghim sau hợp lại tạo thành dạng dát sẩn màu đỏ gạch, không đều.

Tạo miễn dịch chủ động chống lại các bệnh nhiễm khuẩn

Nhiều loại vaccin được khuyên dùng cho người lớn tùy thuộc theo tình trạng tiêm phòng trước đó của mỗi người và những nguy cơ phoi nhiễm với một số bệnh.

Sốt Q

Viêm nội tâm mạc ít gặp nhưng lại là thể nặng của nhiễm Coxiella và liên quan với tình trạng tổn thương miễn dịch, việc sống ở vùng thành thị, uống sữa tươi.

Bệnh do các loài vi khuẩn Bartonella

Bệnh u mạch lan toả do trực khuẩn, là một trong những bệnh quan trọng do vi khuẩn Bartonella gây ra, Sốt chiến hào là bệnh sốt tái phát do rận truyền, tự khỏi do B. quintana gây ra.

Viêm não do arbovirus

Nguyên nhân hàng đầu của viêm não arbovirus là viêm não California và viêm não St. Louis. Mầm bệnh tồn tại trong tự nhiên là ở những động vật có vú nhỏ đặc trưng và một số loại chim.

Bệnh do Leptospira

Nước tiểu có thể có sắc tố mật, protein, cặn và hồng cầu. Đái ít không phải là ít gặp và trong các trường hợp nặng tăng urê máu có thể xuất hiện.

Ỉa chảy ở người du lịch

Tránh dùng thức ăn và nguồn nước để lạnh dễ bị nhiễm bẩn ở những người du lịch tới các nước đang phát triển nơi mà bệnh ỉa chảy nhiễm khuẩn đang là dịch lưu hành.

Bệnh dịch hạch

Khởi bệnh đột ngột sốt cao, mệt nặng, nhịp tim nhanh, đau đầu và đau cơ dữ dội. Bệnh nhân trong tình trạng nặng, có thể thấy mê sảng.

Viêm não đám rối màng mạch tăng lympho bào

Triệu chứng biểu hiện bằng 2 giai đoạn. Giai đoạn tiền triệu biểu hiện bằng sốt, rét run, đau cơ, ho và nôn. Giai đoạn màng não biểu hiện đau đầu, buồn nôn, nôn và ngủ lịm.

Sốt phát ban thành dịch do bọ chét

Ban ở dạng dát sẩn tập trung ở thân mình và mờ đi tương đối nhanh, ít gặp bệnh nhân tử vong và thường chỉ xảy ra ở người già.