Áp xe quanh amidan và viêm mô tế bào

Khi sự nhiễm khuẩn xuyên qua được màng bao amidan và xâm nhập được vào tổ chức xung quanh gây viêm mô tế bào quanh amidan. Áp xe quanh amidan và viêm mô tế bào biểu hiện với các triệu chứng đau họng nặng, nuốt đau, cứng khít hàm (khó cử động hàm), khẩu cái mềm và các nếp quanh amidan lệch quá đường giữa, giọng mũi. Nếu được điều trị có thể giải quyết viêm mô tế bào quanh amidan sau vài ngày hoặc biến chứng thành áp xe quanh amidan.

Sự hiện diện của áp xe có thể được khẳng định qua việc chọc hút mủ từ các khe quanh amidan ở đúng phần trên và giữa của cực trên amidan. Kim số 19 hoặc 21 chọc không được sâu quá 1cm vì động mạch cảnh trong đi ở phía sau và trong sâu của hốc amidan.

Đã có tranh luận về phương thức điều trị tốt nhất cho áp xe amidan. Một số người chủ trương chích rạch và hút áp xe, sau đó tiếp tục điều trị kháng sinh dùng đường tiêm, một số khác lại chỉ dùng phương pháp chọc hút đơn thuần và sau đó tiếp tục điều trị như bệnỊi nhân ngoại trú.

Trong một vài trường hợp có đề nghị chấp nhận cắt amidan ngay cùng với dẫn lưu áp xe và tránh sự tái phát. Cả hai cách đều hợp lý và được ủng hộ trong y văn. Bất cứ biện pháp nào thưc hiện phải đảm bảo chắc là khối áp xe đã được dẫn lưu hoàn toàn, trừ các biến chứng như lan rộng vào thành sau họng, cổ sâu, có thể là vùng trung thất sau. Mủ có thể được hút ra từ phổi, hậu quả của viêm phổi. Trong khi còn đang tranh luận áp xe đơn thuần có phải là chỉ định cắt amidan thích đáng hay không thì phần lớn đồng ý rằng ở những bệnh nhân có áp xe tái phát nên cát bỏ amidan.