- Trang chủ
- Sách y học
- Giải phẫu cơ thể người
- Thận: giải phẫu và chức năng
Thận: giải phẫu và chức năng
Thận là hai cơ quan hình hạt đậu trong hệ thống tiết niệu, chúng giúp cơ thể thải chất thải như nước tiểu, nó cũng giúp lọc máu trước khi đưa nó trở lại tim
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Thận thực hiện nhiều chức năng quan trọng, bao gồm:
Duy trì cân bằng dịch tổng thể.
Điều hòa và lọc khoáng chất từ máu.
Lọc chất thải từ thực phẩm, thuốc và các chất độc hại.
Tạo ra các hormone giúp tạo ra các tế bào hồng cầu, tăng cường sức khỏe của xương và điều hòa huyết áp.
Nephron
Nephron là phần quan trọng nhất của mỗi quả thận. Chúng lấy máu, chuyển hóa chất dinh dưỡng và giúp thải các chất thải từ máu được lọc. Mỗi quả thận có khoảng 1 triệu nephron. Mỗi cái có bộ cấu trúc bên trong riêng.
Tiểu thể thận
Sau khi máu đi vào một nephron, nó đi vào tiểu thể thận, còn được gọi là thể Malpighian. Tiểu thể thận chứa hai cấu trúc bổ sung:
Cầu thận. Đây là một nhóm các mao mạch hấp thụ protein từ máu đi qua tiểu thể thận.
Nang Bowman. Chất lỏng còn lại, được gọi là nước tiểu nang, đi qua nang Bowman vào ống thận.
Ống thận
Các ống thận là một loạt các ống bắt đầu sau nang Bowman và kết thúc ở việc thu thập các ống dẫn.
Mỗi ống có một số phần:
Ống lượn gần. Phần này hấp thụ nước, natri và glucose trở lại vào máu.
Quai Henle. Phần này tiếp tục hấp thụ kali, clorua và natri vào máu.
Ống lượn xa. Phần này hấp thụ nhiều natri vào máu và hấp thụ kali và axit.
Khi chất dịch chảy đến cuối ống, nó bị loãng và chứa đầy urê. Urê là sản phẩm phụ của quá trình chuyển hóa protein được giải phóng trong nước tiểu.
Vỏ thận
Vỏ thận là phần bên ngoài của thận. Nó chứa cầu thận và ống thận.
Vỏ thận được bao quanh ở rìa ngoài của nó bởi nang thận, một lớp mô mỡ. Cùng với nhau, vỏ thận và nang và bảo vệ các cấu trúc bên trong của thận.
Tủy thận
Tủy thận là mô trơn, bên trong của thận. Nó chứa vòng lặp Henle cũng như các kim tự tháp thận.
Tháp thận
Tháp thận là cấu trúc nhỏ có chứa chuỗi nephron và ống. Những ống này vận chuyển chất dịch vào thận. Chất dịch này sau đó di chuyển từ các nephron về phía các cấu trúc bên trong thu thập và vận chuyển nước tiểu ra khỏi thận.
Ống góp
Có một ống thu thập ở cuối mỗi nephron trong tủy thận. Đây là nơi chất dịch được lọc thoát ra khỏi nephron.
Khi ở trong ống góp, chất dịch di chuyển đến điểm dừng cuối cùng của nó trong khung chậu thận.
Bể thận
Bể thận là một không gian hình phễu ở phần trong cùng của thận. Nó hoạt động như một con đường cho chất dịch trên đường đến bàng quang
Đài thận
Phần đầu tiên của bể thận chứa các đài thận. Đây là những không gian nhỏ hình chén thu thập chất dịch trước khi nó di chuyển vào bàng quang. Đây cũng là nơi chất dịch dư thừa và chất thải trở thành nước tiểu.
Rốn thận
Rốn thận là một lỗ nhỏ nằm ở rìa bên trong của thận, nơi nó cong vào bên trong để tạo ra hình dạng giống như hạt đậu khác biệt của nó. Bể thận đi qua nó, cũng như:
Động mạch thận. Mang máu oxy từ tim đến thận để lọc.
Tĩnh mạch thận. Mang máu được lọc từ thận trở lại tim.
Niệu quản
Niệu quản là một ống đẩy nước tiểu vào bàng quang, nơi nó thu thập và thoát ra khỏi cơ thể.
Sơ đồ thận

Hình ảnh thận
Vấn đề về thận
Do tất cả các chức năng quan trọng mà thận thực hiện và các độc tố mà chúng gặp phải, thận dễ bị ảnh hưởng bởi các vấn đề khác nhau.
Một số vấn đề bao gồm:
Bệnh thận mãn tính.
Suy thận.
Sỏi thận.
Viêm cầu thận.
Viêm thận cấp tính.
Bệnh thận đa nang.
Nhiễm trùng đường tiết niệu.
Loạn sản.
Nhiễm toan.
Tiểu máu.
Thận giữ nước.
Viêm bể thận.
U nang thận.
Hội chứng thận hư.
Chứng nito huyết.
Triệu chứng của một vấn đề về thận
Vấn đề thận có thể gây ra một loạt các triệu chứng. Một số phổ biến bao gồm:
Khó ngủ.
Mệt mỏi.
Không có khả năng tập trung.
Da ngứa khô.
Tăng hoặc giảm đi tiểu.
Tiểu máu.
Nước tiểu có bọt.
Phù mắt.
Sưng phù chân hoặc mắt cá chân.
Chán ăn.
Chuột rút cơ bắp.
Nếu nhận thấy bất kỳ triệu chứng nào, hãy liên hệ với bác sĩ. Tùy thuộc vào triệu chứng, có thể làm một số xét nghiệm chức năng thận để chẩn đoán.
Thận khỏe mạnh
Thận là cơ quan quan trọng ảnh hưởng đến nhiều bộ phận cơ thể khác, bao gồm cả tim. Thực hiện theo các mẹo sau để giữ cho chúng hoạt động hiệu quả:
Tránh thêm muối
Ăn nhiều thức ăn mặn có thể phá vỡ sự cân bằng các khoáng chất trong máu. Điều này có thể làm cho thận khó hoạt động hơn. Hãy thử tráo đổi thực phẩm chế biến - thường có nhiều muối - cho thực phẩm nguyên chất, chẳng hạn như:
Trái cây và rau quả tươi.
Thịt nạc.
Quả hạch.
Tập thể dục
Huyết áp cao là một yếu tố nguy cơ được biết đến cho bệnh thận mãn tính. Tập thể dục thường xuyên, thậm chí chỉ 20 phút mỗi ngày, có thể giúp giảm huyết áp.
Uống đủ nước
Uống nhiều nước giúp thận thực hiện một trong những chức năng quan trọng nhất của chúng: loại bỏ độc tố.
Sử dụng thuốc thận trọng
Thường xuyên dùng một số loại thuốc không kê đơn, chẳng hạn như thuốc chống viêm không steroid, có thể gây tổn thương thận theo thời gian. Thỉnh thoảng dùng chúng là tốt, nhưng làm việc với bác sĩ để tìm giải pháp thay thế nếu có một tình trạng đòi hỏi phải kiểm soát cơn đau, chẳng hạn như viêm khớp.
Biết các yếu tố rủi ro
Một số điều có thể làm tăng nguy cơ phát triển vấn đề thận. Hãy chắc chắn rằng thường xuyên kiểm tra chức năng thận nếu:
Bị tiểu đường.
Béo phì.
Bị huyết áp cao.
Có tiền sử gia đình mắc bệnh thận.
Bài viết cùng chuyên mục
Khí quản: giải phẫu và chức năng
Khí quản kéo dài từ cổ và chia thành hai phế quản chính phân chia đến phổi, chúng giống như thân cây phế quản.
Giải phẫu dạ dày
Phần dạ dày dưới đáy vị, có giới hạn dưới là mặt phẳng xiên đi qua khuyết góc, Phần thân vị chứa các tuyến tiết ra Axít clorohydric HCl và Pepsinogene.
Giải phẫu thanh quản
Thanh quản được nuôi dưỡng bởi động mạch thanh quản trên là nhánh của động mạch giáp trên và động mạch thanh quản dưới là nhánh của động mạch giáp dưới.
Giải phẫu gan
Trước khi đổ vào tá tràng, ống mật chủ cùng với ống tuỵ chính tạo nên bóng gan tuỵ, có cơ vòng bóng gan tuỵ ngăn không cho trào ngựợc dịch tá tràng vào ống mật chủ
Giải phẫu đoan não
Chất trắng của bán cầu đại não chiếm tất cả các khoảng nằm giữa vỏ đại não với não thất bên và các nhân nền; gồm có 3 loại sợi: sợi toả chiếu, sợi liên hợp và sợi mép.
Atlas giải phẫu những xoang cạnh mũi (Sinus paranasales)
Xoang hàm là một hốc nằm trong thân của xương hàm trên, những thành của xoang có thể chỉ là những tấm xương mỏng
Giải phẫu khí quản
Trong lòng khí quản, nơi phân đôi của khí quản nổi gờ lên ở giữa, gọi là cựa khí quản. Nhìn từ trên xuống, cựa khí quản hơi lệch sang bên trái
Giải phẫu cơ chi dưới
Ðùi được giới hạn phía trên bởi nếp lằn bẹn ở trước và lớp lằn mông ở sau, Phía dưới bởi một đường ngang phía trên nền xương bánh chè 3 khoát ngón tay.
Giải phẫu xương lồng ngực
Đầu trước của thân xương sườn nối với các sụn sườn ngoại trừ xương sườn 11 và 12 tự do nên hai xương sườn này được gọi là xương sườn cụt.
Giải phẫu các dây thần kinh gai sống
Các dây thần kinh gai sống cấu tạo gồm hai rễ: rễ trước là rễ vận động, rễ sau là rễ cảm giác, có thân tế bào cảm giác nằm ở hạch gai
Phế quản: giải phẫu và chức năng
Khi phế quản bị viêm do kích thích hoặc nhiễm trùng, dẫn đến việc thở khó khăn hơn, những người bị viêm phế quản cũng có xu hướng có nhiều chất nhầy và đờm hơn
Giải phẫu các tuyến nội tiết
Tuyến nội tiết có thể là một cơ quan riêng biệt, cũng có thể là những đám tế bào tập trung trong một cơ quan khác, ví dụ đảo tụy ở tụy hoặc tế bào kẻ ở tinh hoàn
Giải phẫu hỗng tràng và hồi tràng
Hỗng tràng và hồi tràng cuộn lại thành các cuộn hình chữ U gọi là quai ruột. Có từ 14 đến 16 quai. Các quai ruột đầu sắp xếp nằm ngang, các quai ruột cuối thẳng đứng.
Giải phẫu thực quản
Về phương diện giải phẫu học, thực quản được chia làm 3 đoạn: đoạn cổ dài khoảng 3cm; đoạn ngực dài khoảng 20 cm và đoạn bụng dài khoảng 2 cm.
Giải phẫu mũi
Niêm mạc có nhiều mạch máu, tuyến niêm mạc và tổ chức bạch huyết có chức năng sưởi ấm, làm ẩm không khí, lọc bớt bụi và sát trùng không khí trước khi vào phổi
Giải phẫu mạch máu chi trên
Vòng nối quanh ngực do động mạch ngực ngoài và động mạch cùng vai ngực nối với động mạch ngực trong và động mạch gian sườn trên của động mạch dưới đòn.
Giải phẫu xương khớp chi trên
Xương vai là một xương dẹt hình tam giác, gồm hai mặt, nằm phía sau bên của phần trên lồng ngực, Xương có hai mặt, ba bờ và ba góc.
Giải phẫu niệu đạo
Ðường đi: từ cổ bàng quang, niệu đạo đi thẳng xuống xuyên qua tiền liệt tuyến, qua hoành chậu và hoành niệu dục, sau đó uốn cong ra trước và lên trên ôm lấy bờ dưới khớp mu rồi vào dương vật tới quy đầu.
Giải phẫu động mạch đầu mặt cổ
Ðường đi và tận cùng: động mạch cảnh chung chạy lên dọc theo cơ ức đòn chũm, đến ngang mức bờ trên sụn giáp, tương ứng đốt sống cổ C4 thì chia hai nhánh tận.
Cơ thể người: các hệ thống cơ quan
Các nhóm hệ thống cơ quan phối hợp với nhau để tạo ra các chức năng hoàn chỉnh, có 11 hệ thống cơ quan chính trong cơ thể
Đại cương về giải phẫu xương khớp
Xương đơn là xương mỗi ngừoi có một xương và các xương này ở trên trục của cơ thể, hai phần phải trái của xương đối xứng qua trục của nó cũng như trục của cơ thể.
Giải phẫu xương khớp chi dưới
Mỗi ngón chân có ba xương: xương đốt ngón gần, đốt ngón giữa và đốt ngón xa. Ngoại trừ ngón I chỉ có hai xương là xương đốt ngón gần và đốt ngón xa
Tim: giải phẫu và chức năng
Tim có tính năng bơm kép giúp vận chuyển máu ra khỏi nó và quay trở lại, máu mới được oxy hóa rời khỏi bên trái tim thông qua động mạch chủ
Giải phẫu động mạch chủ
Ðộng mạch chủ xuống là đoạn tiếp nối từ cung động mạch chủ cho đến chỗ chia đôi, đường kính nhỏ hơn hai đoạn đầu, Ðộng mạch chủ xuống còn được chia thành hai phần nhỏ là động mạch chủ ngực và động mạch chủ bụng
Hệ sinh sản nam: giải phẫu và chức năng
Tinh trùng rời khỏi dương vật trong một hỗn hợp các chất tiết để nuôi dưỡng và vận chuyển các tế bào vào hệ thống sinh sản nữ để sinh sản
