Yếu tố thấp khớp (RF): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

2019-10-30 01:14 PM
Mức độ cao của yếu tố thấp khớp, có thể được gây ra bởi một số bệnh tự miễn, và một số bệnh nhiễm trùng, đôi khi, mức cao ở những người khỏe mạnh

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nhận định chung

Xét nghiệm yếu tố thấp khớp (RF) đo lượng kháng thể yếu tố thấp khớp có trong máu. Thông thường, các kháng thể được tạo ra bởi hệ thống miễn dịch để giúp tiêu diệt và loại bỏ vi khuẩn và vi rút xâm nhập có thể gây bệnh. Nhưng kháng thể yếu tố thấp khớp có thể gắn vào mô cơ thể bình thường, dẫn đến tổn thương.

Mức độ cao của yếu tố thấp khớp có thể được gây ra bởi một số bệnh tự miễn (bao gồm viêm khớp dạng thấp) và một số bệnh nhiễm trùng. Đôi khi, mức độ yếu tố thấp khớp cao xuất hiện ở những người khỏe mạnh.

Số lượng yếu tố thấp khớp trong máu có thể được đo theo hai cách:

Xét nghiệm ngưng kết. Phương pháp thử trộn máu với hạt cao su nhỏ (latex) được phủ kháng thể người. Nếu có yếu tố thấp khớp, các hạt latex tụ lại với nhau (kết tụ). Phương pháp này được sử dụng tốt nhất như là một xét nghiệm sàng lọc lần đầu tiên cho viêm khớp dạng thấp. Một xét nghiệm ngưng kết khác trộn lẫn máu được thử với các tế bào hồng cầu của cừu đã được phủ kháng thể thỏ. Nếu yếu tố thấp khớp có mặt, các tế bào hồng cầu tụ lại với nhau. Phương pháp này thường được sử dụng để xác nhận sự hiện diện của yếu tố thấp khớp.

Xét nghiệm đo định lượng. Xét nghiệm này trộn lẫn máu được xét nghiệm với các kháng thể khiến máu bị vón cục nếu có yếu tố thấp khớp. Ánh sáng laser được chiếu vào ống chứa hỗn hợp và lượng ánh sáng bị chặn bởi mẫu máu được đo. Khi mức độ yếu tố thấp khớp tăng lên, sự đóng cục xảy ra nhiều hơn, làm cho mẫu nhiều mây đục hơn và ít ánh sáng đi qua ống hơn.

Chỉ định xét nghiệm yếu tố thấp khớp

Xét nghiệm yếu tố thấp khớp được thực hiện để giúp hỗ trợ chẩn đoán viêm khớp dạng thấp.

Xét nghiệm này cũng được thực hiện để tìm hiểu xem một đứa trẻ bị viêm khớp tự phát thiếu niên đa khớp có tăng yếu tố thấp khớp hay không. Điều này có thể giúp xác định sự tiến triển của bệnh và cách điều trị tốt nhất cho bệnh.

Chuẩn bị xét nghiệm yếu tố thấp khớp

Không cần phải làm bất cứ điều gì trước khi xét nghiệm này.

Nói chuyện với bác sĩ về bất kỳ mối quan tâm nào về nhu cầu xét nghiệm, rủi ro của nó, cách thực hiện hoặc kết quả sẽ có ý nghĩa gì.

Thực hiện xét nghiệm yếu tố thấp khớp

Các chuyên gia sức khỏe rút máu sẽ:

Quấn một dải thun quanh cánh tay trên để ngăn dòng máu chảy. Điều này làm cho các tĩnh mạch bên dưới dải lớn hơn nên dễ dàng đưa kim vào tĩnh mạch.

Làm sạch vị trí kim bằng cồn.

Đặt kim vào tĩnh mạch. Có thể cần nhiều hơn một thanh kim.

Gắn một ống vào kim để làm đầy máu.

Tháo băng ra khỏi cánh tay khi thu thập đủ máu.

Áp một miếng gạc hoặc bông gòn trên vị trí kim khi kim được gỡ bỏ.

Áp áp lực cho nơi lấy máu và sau đó một băng.

Cảm thấy khi xét nghiệm yếu tố thấp khớp

Mẫu máu được lấy từ tĩnh mạch trên cánh tay. Một dây thun được quấn quanh cánh tay trên. Nó có thể cảm thấy chặt. Có thể không cảm thấy gì cả từ kim, hoặc có thể cảm thấy đau nhói hoặc véo nhanh.

Rủi ro của xét nghiệm yếu tố thấp khớp

Có rất ít khả năng xảy ra vấn đề khi lấy mẫu máu lấy từ tĩnh mạch.

Có thể có một vết bầm nhỏ tại nơi lấy máu. Có thể hạ thấp nguy cơ bầm tím bằng cách giữ áp lực trên nơi lấy máu trong vài phút.

Trong một số ít trường hợp, tĩnh mạch có thể bị sưng sau khi lấy mẫu máu. Vấn đề này được gọi là viêm tĩnh mạch. Nén ấm có thể được sử dụng nhiều lần trong ngày để điều trị.

Ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm yếu tố thấp khớp (RF) đo lượng kháng thể yếu tố thấp khớp có trong máu.

Kết quả xét nghiệm yếu tố thấp khớp (RF) có thể được báo cáo theo hiệu giá hoặc đơn vị:

Hiệu giá là thước đo lượng mẫu máu có thể được pha loãng trước khi yếu tố thấp khớp không thể được phát hiện. Hiệu giá từ 1 đến 20 (1:20) có nghĩa là yếu tố thấp khớp có thể được phát hiện khi 1 phần mẫu máu bị pha loãng tới 20 phần dung dịch muối (nước muối). Số thứ hai lớn hơn có nghĩa là có nhiều yếu tố thấp khớp trong máu. Vì vậy, hiệu giá từ 1 đến 80 cho thấy yếu tố thấp khớp trong máu nhiều hơn so với hiệu giá từ 1 đến 20.

Đơn vị nephelometry cho thấy bao nhiêu ánh sáng bị chặn bởi mẫu máu trong ống. Mức yếu tố thấp khớp cao làm cho mẫu bị nhiều mây đục, do đó ánh sáng đi qua ống ít hơn so với khi mức yếu tố thấp khớp thấp. Vì vậy, mức yếu tố thấp khớp là 100 đơn vị cao hơn trong 40 đơn vị.

Bài viết cùng chuyên mục

Xét nghiệm DNA bào thai từ tế báo máu mẹ: xác định giới tính và dị tật

Những xét nghiệm này được chỉ định bởi nhà cung cấp dịch vụ chăm sóc sức khỏe và có thể được thực hiện tại bất kỳ bệnh viện hoặc phòng xét nghiệm

Hormon cận giáp (PTH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Không nên đánh giá đơn độc nồng độ PTH, do PTH có tác động tới cả nồng độ canxi và phospho, vì vậy cũng thường cần được đánh giá nồng độ của cả hai ion này

Catecholamine trong máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Catecholamine làm tăng nhịp tim, huyết áp, nhịp thở, sức mạnh cơ bắp và sự tỉnh táo, nó cũng giảm lượng máu đi đến da và ruột và tăng lượng máu đi đến các cơ quan chính

Glucagon máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Mẫu bệnh phẩm bị vỡ hồng cầu và dùng các chất đồng vị phóng xạ để chụp xạ hình trong vòng 48h trước đó có thể làm thay đổi kết quả xét nghiệm

Ý nghĩa xét nghiệm tế bào, mô bệnh học, hormon

Xác định các rối loạn về hormon sinh dục và giới tính trong các trường hợp như: thiểu năng tinh hoàn, ­u nang tinh hoàn, thiểu năng buồng trứng, thiểu năng nhau thai, buồng trứng không phát triển, bế kinh do ­u nang nội tiết

Xét nghiệm protein nước tiểu (Albumin): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Albumin niệu thường được gây ra bởi tổn thương thận do bệnh tiểu đường, nhưng nhiều vấn đề khác có thể dẫn đến tổn thương thận, chúng bao gồm huyết áp cao, suy tim, xơ gan và lupus

Xét nghiệm Ketone: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Ketone có thể được kiểm tra trong phòng xét nghiệm, hoặc bằng cách sử dụng xét nghiệm máu, hoặc nước tiểu tại nhà

Kháng thể chống tinh trùng: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Nếu một số lượng lớn kháng thể tinh trùng tiếp xúc với tinh trùng của một người đàn ông, thì tinh trùng có thể khó thụ tinh với trứng

Đường huyết (máu) và HbA1c: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Thông thường, lượng đường trong máu tăng nhẹ sau khi ăn, sự gia tăng này làm cho tuyến tụy giải phóng insulin để mức đường huyết không quá cao

Ý nghĩa xét nghiệm chẩn đoán bệnh khớp

Phương pháp ngưng kết latex cho phép phân biệt viêm đa khớp mạn tiến triển với bệnh thấp khớp (articulation rhematism) hoặc với sốt thấp (rheumatic fever), 2 bệnh này RF không có mặt trong huyết thanh

Cortisol trong máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Thông thường, nồng độ cortisol tăng trong những giờ sáng sớm và cao nhất khoảng 7 giờ sáng, nó giảm rất thấp vào buổi tối và trong giai đoạn đầu của giấc ngủ

Điện di protein huyết thanh (SPEP): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Điện di protein huyết thanh, thường được thực hiện, để giúp chẩn đoán, và theo dõi nhiều tình trạng khác nhau

Sắt (Fe): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Cơ thể cần nhiều chất sắt hơn vào thời điểm tăng trưởng như ở tuổi thiếu niên, khi mang thai, khi cho con bú hoặc những lúc có lượng chất sắt trong cơ thể thấp

Aldolase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Một số phòng xét nghiệm vẫn yêu cầu bệnh nhân nhịn ăn trước khi lấy máu xét nghiệm để làm tăng tính chính xác của kết quả xét nghiệm

Hormon kích thích tạo nang trứng (FSH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Trong giai đoạn tạo hoàng thể, FSH kích thích sự sản xuất progesteron và hormon này cùng với estradiol, tạo thụận lợi cho đáp ứng của buồng trứng với LH

Hemoglobin bị glycosil hóa (HbA1c): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Khi nồng độ glucose máu tăng cao hơn mức bình thường trong một khoảng thời gian đủ dài, glucose sẽ phản ứng với các protein mà không cần sự xúc tác của enzym

C - peptid: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Insulin và peptid C được giải phóng với lượng tương đương vào tuần hoàn, vi vậy nồng độ C peptid có mối tương quan với nồng độ insulin nội sinh

Hemoglobin (Hb): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Hematocrit và nồng độ hemoglobin có thể được làm theo serie để đánh giá tình trạng mất máu cũng như để đánh giá đáp ứng đối với điều trị tình trạng thiếu máu

Myoglobin: ý nghĩa lâm sàng kết qủa xét nghiệm

Myoglobin, có thể được kiểm tra bằng xét nghiệm máu, hoặc xét nghiệm nước tiểu, nồng độ trong máu sẽ tăng trong khoảng 3 giờ sau khi bị tổn thương

Protein huyết thanh: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm Protein huyết thanh, đo tổng lượng protein trong máu, nó cũng đo lượng hai nhóm protein chính trong máu, albumin, và globulin

Xét nghiệm di truyền: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Thừa hưởng một nửa thông tin di truyền từ mẹ và nửa còn lại từ cha, gen xác định nhóm máu, màu tóc và màu mắt, cũng như nguy cơ mắc một số bệnh

Kali (K) nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm nước tiểu, để kiểm tra nồng độ kali, được thực hiện để tìm nguyên nhân, dẫn đến kết quả xét nghiệm kali máu thấp, hoặc cao

Gamma globulin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm globulin miễn dịch

Các gama globulin có tất cả các đặc tính cơ bản về khả năng phản ửng đối với các kháng nguyên đặc hiệu do đó chúng cũng có các đặc tính miễn dịch

Agglutinin lạnh: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Bình thường nồng độ agglutinin lạnh trong máu thấp, nhưng ung thư hạch hoặc một số bệnh nhiễm trùng, như viêm phổi do mycoplasma, có thể mức agglutinin lạnh tăng lên

Cholinesterase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Các thuốc có thể giảm giảm hoạt độ cholinesterase huyết thanh là atropin, caffein, chloroquin hydrochlorid, codein, cyclophosphamid, estrogen, axỉt folic.