- Trang chủ
- Xét nghiệm
- Các chỉ số xét nghiệm và ý nghĩa
- Testosterone: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Testosterone: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Testosterone, ảnh hưởng đến tính năng và phát triển tình dục, ở nam, nó được tạo ra bởi tinh hoàn, ở cả nam và nữ, được tạo ra lượng nhỏ bởi tuyến thượng thận.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Nhận định chung
Xét nghiệm testosterone kiểm tra mức độ của hormone nam (androgen) trong máu. Testosterone ảnh hưởng đến các tính năng và sự phát triển tình dục. Ở nam giới, nó được tạo ra với số lượng lớn bởi tinh hoàn. Ở cả nam và nữ, testosterone được tạo ra với số lượng nhỏ bởi tuyến thượng thận; và ở phụ nữ, bởi buồng trứng.
Tuyến yên kiểm soát mức độ testosterone trong cơ thể. Khi nồng độ testosterone thấp, tuyến yên sẽ tiết ra một loại hormone gọi là hormone luteinizing (LH). Hormone này nói với tinh hoàn để tạo ra nhiều testosterone hơn.
Trước tuổi dậy thì, mức testosterone ở bé trai thường thấp. Testosterone tăng trong giai đoạn dậy thì. Điều này khiến các chàng trai phát triển giọng nói trầm hơn, có được cơ bắp lớn hơn, tạo ra tinh trùng và lông mặt và cơ thể. Mức độ testosterone cao nhất khoảng 40 tuổi, sau đó dần dần trở nên ít hơn ở những người đàn ông lớn tuổi.
Ở phụ nữ, buồng trứng chiếm một nửa số testosterone tạo ra trong cơ thể. Phụ nữ có lượng testosterone trong cơ thể nhỏ hơn nhiều so với nam giới. Nhưng testosterone đóng vai trò quan trọng trên toàn cơ thể ở cả nam và nữ. Nó ảnh hưởng đến não, khối lượng xương và cơ, phân phối chất béo, hệ thống mạch máu, mức năng lượng, mô sinh dục và chức năng tình dục.
Hầu hết testosterone trong máu được liên kết với một loại protein gọi là globulin gắn hormone sinh dục (SHBG). Testosterone không bị ràng buộc (testosterone "tự do") có thể được kiểm tra nếu một người đàn ông hoặc một người phụ nữ có vấn đề về tình dục. Testosterone tự do cũng có thể được Xét nghiệm cho một người có tình trạng có thể thay đổi mức SHBG, chẳng hạn như cường giáp hoặc một số loại bệnh thận.
Tổng mức testosterone thay đổi trong suốt cả ngày. Chúng thường cao nhất vào buổi sáng và thấp nhất vào buổi tối.
Chỉ định xét nghiệm Testosterone
Xem lý do tại sao một người đàn ông đang gặp vấn đề trong việc làm cha (vô sinh). Lượng testosterone thấp có thể dẫn đến số lượng tinh trùng thấp.
Kiểm tra các vấn đề tình dục của một người đàn ông. Mức độ testosterone thấp có thể làm giảm ham muốn tình dục của một người đàn ông hoặc không cho phép có sự cương cứng (rối loạn cương dương).
Xem liệu mức độ testosterone cao có khiến một cậu bé nhỏ hơn 10 tuổi có dấu hiệu dậy thì sớm hay không.
Tìm hiểu lý do tại sao một người phụ nữ đang phát triển các đặc điểm của nam giới, chẳng hạn như lông mặt và cơ thể quá mức (hirsutism) và giọng nói trầm.
Tìm hiểu lý do tại sao một người phụ nữ có kinh nguyệt không đều.
Xem liệu thuốc hạ testosterone có hoạt động ở một người đàn ông bị ung thư tuyến tiền liệt tiến triển không.
Tìm nguyên nhân gây loãng xương ở đàn ông.
Chuẩn bị xét nghiệm Testosterone
Không cần phải làm bất cứ điều gì trước khi có xét nghiệm này. Bác sĩ có thể chỉ định làm xét nghiệm máu buổi sáng vì nồng độ testosterone cao nhất trong khoảng từ 7 giờ sáng đến 9 giờ sáng
Thực hiện xét nghiệm Testosterone
Quấn một dải thun quanh cánh tay trên để ngăn dòng máu chảy. Điều này làm cho các tĩnh mạch bên dưới dải lớn hơn nên dễ dàng đưa kim vào tĩnh mạch.
Làm sạch vị trí kim bằng cồn.
Đặt kim vào tĩnh mạch. Có thể cần nhiều hơn một thanh kim.
Gắn một ống vào kim để làm đầy máu.
Tháo băng ra khỏi cánh tay khi thu thập đủ máu.
Đặt một miếng gạc hoặc bông gòn lên vị trí kim khi kim được lấy ra.
Tạo áp lực lên nơi lấy máu và sau đó băng lại.
Cảm thấy khi xét nghiệm Testosterone
Mẫu máu được lấy từ tĩnh mạch trên cánh tay. Một dây thun được quấn quanh cánh tay trên. Nó có thể cảm thấy chặt. Có thể không cảm thấy gì cả từ kim, hoặc có thể cảm thấy đau nhói hoặc véo nhanh.
Rủi ro của xét nghiệm Testosterone
Có rất ít khả năng xảy ra vấn đề khi lấy mẫu máu lấy từ tĩnh mạch.
Có thể có một vết bầm nhỏ tại nơi lấy máu. Có thể hạ thấp cơ hội bầm tím bằng cách giữ áp lực trên nơi lấy máu trong vài phút.
Trong một số ít trường hợp, tĩnh mạch có thể bị sưng sau khi lấy mẫu máu. Vấn đề này được gọi là viêm tĩnh mạch. Nén ấm có thể được sử dụng nhiều lần trong ngày để điều trị.
Ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm testosterone kiểm tra mức độ của hormone nam (androgen) trong máu.
Bình thường
Các giá trị bình thường được liệt kê ở đây, được gọi là phạm vi tham chiếu, chỉ là một hướng dẫn. Các phạm vi này khác nhau từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm khác và phòng xét nghiệm có thể có một phạm vi bình thường khác nhau cho những gì bình thường. Báo cáo của phòng xét nghiệm nên chứa phạm vi sử dụng xét nghiệm. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Điều này có nghĩa là một giá trị nằm ngoài các giá trị bình thường được liệt kê ở đây có thể vẫn bình thường.
Bác sĩ sẽ có kết quả xét nghiệm trong một vài ngày.
Tổng testosterone, kết quả bình thường
Nam giới: 270-1070 ng / dL (9-38 nmol / L).
Nữ giới: 15-70 ng / dL (0,52-2,4 nmol / L).
Trẻ em (phụ thuộc vào giới tính và tuổi ở tuổi dậy thì): 2-20 ng / dL hoặc 0,07-0,7 nmol / L.
Mức testosterone đối với phụ nữ mãn kinh là khoảng một nửa mức bình thường đối với phụ nữ khỏe mạnh, không mang thai. Và một phụ nữ mang thai sẽ có lượng testosterone gấp 3 đến 4 lần so với một phụ nữ khỏe mạnh, không mang thai.
Testosterone tự do, kết quả bình thường
Nam giới: 50-210 pg / mL (174-729 pmol / L).
Nữ giới: 1,0-8,5 pg / mL (3,5-29,5 pmol / L).
Giá trị cao
Ở nam giới, mức độ testosterone cao có thể do ung thư tinh hoàn hoặc tuyến thượng thận gây ra.
Ở những bé trai dưới 10 tuổi, nồng độ testosterone cao có thể có nghĩa là dậy thì sớm, một khối u trong tinh hoàn hoặc tuyến thượng thận bất thường.
Ở phụ nữ, nồng độ testosterone cao có thể do ung thư buồng trứng hoặc tuyến thượng thận hoặc do hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) gây ra. Trong một số ít trường hợp, phần buồng trứng tạo ra testosterone có thể trở nên rất nhạy cảm với hormone luteinizing (LH), gây ra mức testosterone rất cao.
Giá trị thấp
Ở nam giới hoặc trẻ trai đã trải qua tuổi dậy thì, mức độ testosterone thấp có thể là do vấn đề với tinh hoàn, chẳng hạn như chậm phát triển, chấn thương hoặc thiếu tinh hoàn. Nó cũng có thể được gây ra do điều trị bằng nội tiết tố nữ estrogen, một vấn đề với tuyến yên hoặc nhiều bệnh mãn tính.
Nồng độ testosterone thấp ở nam giới cũng có thể được gây ra bởi một số bệnh di truyền (như hội chứng Klinefelter hoặc hội chứng Down), bệnh gan (xơ gan) hoặc điều trị ung thư tuyến tiền liệt.
Sử dụng rượu mãn tính có thể gây ra mức testosterone thấp.
Ở phụ nữ, mức độ testosterone thấp có thể do tuyến yên hoạt động kém, bệnh Addison, mất chức năng buồng trứng do bệnh hoặc phẫu thuật và một số loại thuốc (như corticosteroid hoặc estrogen).
Quá béo, bị đau mãn tính hoặc dùng một số loại thuốc giảm đau có thể làm giảm mức độ globulin liên kết với hormone giới tính (SHBG). Điều này cũng làm giảm tổng lượng testosterone.
Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm Testosterone
Những lý do có thể không thể làm xét nghiệm hoặc tại sao kết quả có thể không hữu ích bao gồm:
Dùng các loại thuốc như estrogen (bao gồm cả thuốc tránh thai), testosterone, corticosteroid, digoxin (Lanoxin), spironolactone (Aldactone) hoặc barbiturat.
Có cường giáp. Điều này có thể làm tăng nồng độ globulin liên kết với hormone giới tính (SHBG). Suy giáp có thể làm giảm mức SHBG.
Dùng thuốc để điều trị ung thư tuyến tiền liệt.
Dùng thuốc làm tăng mức độ prolactin, chẳng hạn như một số loại thuốc động kinh.
Điều cần biết thêm
Nếu tổng mức testosterone thấp, có thể thực hiện thêm xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân.
Mức hormone khác do tuyến yên tạo ra, chẳng hạn như hormone kích thích nang trứng (FSH) và hormone luteinizing (LH), có thể được kiểm tra để xem liệu mức testosterone thấp có phải do vấn đề với tinh hoàn hoặc buồng trứng hoặc tuyến yên.
Mức LH thực sự cao và mức testosterone thấp thường có nghĩa là tinh hoàn hoặc buồng trứng không hoạt động đúng. Đây là mô hình được thấy ở phụ nữ sau khi mãn kinh khi buồng trứng của họ ngừng hoạt động.
Mức LH thấp và mức testosterone thực sự thấp hoặc cao có thể có nghĩa là một vấn đề với tuyến yên.
Bài viết cùng chuyên mục
Gastrin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Xét nghiệm định lượng nồng độ gastrin cung cấp các thông tin hữu ích để chẩn đoán các bệnh lý gây bài tiết gastrin bất thường
Canxi (Ca) nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Các xét nghiệm khác có thể được thực hiện để tìm ra nguyên nhân gây ra nồng độ canxi trong nước tiểu bất thường bao gồm hormone tuyến cận giáp, clorua, phosphatase kiềm và vitamin D
Calcitonin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Một số bệnh nhân bị ung thư giáp thể tủy song nồng độ calcitonin lúc đói trong giới hạn bình thường, cần cân nhắc tiến hành làm test kích thích
Enzyme (men) tim: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Các nghiên cứu về enzyme tim phải luôn được so sánh với các triệu chứng, kết quả khám thực thể và kết quả đo điện tâm đồ
Hormon kích thích tạo nang trứng (FSH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Trong giai đoạn tạo hoàng thể, FSH kích thích sự sản xuất progesteron và hormon này cùng với estradiol, tạo thụận lợi cho đáp ứng của buồng trứng với LH
Xét nghiệm Renin: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm renin, thường được thực hiện cùng lúc với xét nghiệm aldosterone, có thể có nồng độ cao cả renin, và aldosterone trong máu
Aldosterone nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Tìm nguyên nhân gây ra huyết áp cao hoặc nồng độ kali thấp, điều này được thực hiện khi nghi ngờ tuyến thượng thận hoạt động quá mức hoặc tăng trưởng tuyến thượng thận bất thường
Kháng nguyên ung thư 125 (CA 125): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Thông thường, xét nghiệm CA 125 được sử dụng để kiểm tra mức độ hiệu quả điều trị ung thư buồng trứng hoặc để xem liệu ung thư buồng trứng đã quay trở lại
Xét nghiệm DHEA S: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Mức độ DHEA S thường cao ở trẻ sơ sinh, nó thấp hơn trong thời thơ ấu và sau đó tăng trở lại ở tuổi dậy thì
Haptoglobin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Trong điểu kiện bình thường có rất ít hemoglobin trong dòng tuần hoàn, tuy nhiên khi các hổng cầu bị phá hủy, nó sẽ giải phóng ra hemoglobin
Homocystein: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Cho đến hiện tại, vẫn chưa có các nghiên cứu điều trị có nhóm chứng chứng minh việc bổ sung axit folic giúp làm giảm nguy cơ vữa xơ động mạch
Carbon dioxide (CO2): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm này đo mức bicarbonate trong mẫu máu từ tĩnh mạch, Bicarbonate là một hóa chất giữ cho pH của máu không trở nên quá axit hoặc quá kiềm
Khí máu động mạch: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Máu cho xét nghiệm xét nghiệm khí máu động mạch được lấy từ động mạch, hầu hết các xét nghiệm máu khác được thực hiện trên một mẫu máu lấy từ tĩnh mạch
Hormone luteinizing (LH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Lượng LH trong cơ thể phụ nữ, phụ thuộc vào giai đoạn của chu kỳ kinh nguyệt, hormone này tăng nhanh ngay trước khi trứng rụng
Catecholamine trong máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Catecholamine làm tăng nhịp tim, huyết áp, nhịp thở, sức mạnh cơ bắp và sự tỉnh táo, nó cũng giảm lượng máu đi đến da và ruột và tăng lượng máu đi đến các cơ quan chính
Đường huyết (máu) tại nhà: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Một số loại máy đo glucose có thể lưu trữ hàng trăm chỉ số glucose, điều này cho phép xem lại số đọc glucose thu thập theo thời gian và dự đoán mức glucose vào những thời điểm nhất định trong ngày
Áp lực thẩm thấu huyết thanh: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Khi độ thẩm thấu huyết thanh giảm, cơ thể ngừng giải phóng ADH, làm tăng lượng nước trong nước tiểu
Aldosterone máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Khi một khối u tạo ra aldosterone, mức aldosterone sẽ cao trong khi mức renin sẽ thấp, thông thường kiểm tra hoạt động renin được thực hiện khi đo mức aldosterone
Lipase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Các xét nghiệm máu khác, có thể được thực hiện cùng lúc với xét nghiệm lipase, bao gồm canxi, glucose, phốt pho, triglyceride, alanine aminotransferase
Ý nghĩa xét nghiệm dấu ấn ung thư và bệnh xã hội
Giá trị chính của AFP là theo dõi tiến trình bệnh và hiệu quả điều trị K tế bào gan nguyên phát, K tinh hoàn sau điều trị phẫu thuật, xạ trị hoặc hoá trị liệu
Tế bào hình liềm: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Cách tốt nhất để kiểm tra gen tế bào hình liềm, hoặc bệnh hồng cầu hình liềm, là xem xét máu, bằng phương pháp gọi là sắc ký lỏng hiệu năng cao
Androstenedion máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Androstenedion được tế bào gan và mô mỡ chuyển thành estron, Estron là một dạng của estrogen với hoạt lực tương đối thấp so với estradiol
Xét nghiệm di truyền: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Thừa hưởng một nửa thông tin di truyền từ mẹ và nửa còn lại từ cha, gen xác định nhóm máu, màu tóc và màu mắt, cũng như nguy cơ mắc một số bệnh
Xét nghiệm Prealbumin máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm prealbumin, cho thấy những thay đổi trong thời gian một vài ngày, bác sĩ sớm có thể nhìn thấy những thay đổi, về mức độ protein
Kháng thể kháng nhân (ANA): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Xét nghiệm kháng thể kháng nhân được sử dụng cùng với các triệu chứng, kiểm tra thể chất và các xét nghiệm khác để tìm ra một bệnh tự miễn