- Trang chủ
- Xét nghiệm
- Các chỉ số xét nghiệm và ý nghĩa
- Testosterone: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Testosterone: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Testosterone, ảnh hưởng đến tính năng và phát triển tình dục, ở nam, nó được tạo ra bởi tinh hoàn, ở cả nam và nữ, được tạo ra lượng nhỏ bởi tuyến thượng thận.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Nhận định chung
Xét nghiệm testosterone kiểm tra mức độ của hormone nam (androgen) trong máu. Testosterone ảnh hưởng đến các tính năng và sự phát triển tình dục. Ở nam giới, nó được tạo ra với số lượng lớn bởi tinh hoàn. Ở cả nam và nữ, testosterone được tạo ra với số lượng nhỏ bởi tuyến thượng thận; và ở phụ nữ, bởi buồng trứng.
Tuyến yên kiểm soát mức độ testosterone trong cơ thể. Khi nồng độ testosterone thấp, tuyến yên sẽ tiết ra một loại hormone gọi là hormone luteinizing (LH). Hormone này nói với tinh hoàn để tạo ra nhiều testosterone hơn.
Trước tuổi dậy thì, mức testosterone ở bé trai thường thấp. Testosterone tăng trong giai đoạn dậy thì. Điều này khiến các chàng trai phát triển giọng nói trầm hơn, có được cơ bắp lớn hơn, tạo ra tinh trùng và lông mặt và cơ thể. Mức độ testosterone cao nhất khoảng 40 tuổi, sau đó dần dần trở nên ít hơn ở những người đàn ông lớn tuổi.
Ở phụ nữ, buồng trứng chiếm một nửa số testosterone tạo ra trong cơ thể. Phụ nữ có lượng testosterone trong cơ thể nhỏ hơn nhiều so với nam giới. Nhưng testosterone đóng vai trò quan trọng trên toàn cơ thể ở cả nam và nữ. Nó ảnh hưởng đến não, khối lượng xương và cơ, phân phối chất béo, hệ thống mạch máu, mức năng lượng, mô sinh dục và chức năng tình dục.
Hầu hết testosterone trong máu được liên kết với một loại protein gọi là globulin gắn hormone sinh dục (SHBG). Testosterone không bị ràng buộc (testosterone "tự do") có thể được kiểm tra nếu một người đàn ông hoặc một người phụ nữ có vấn đề về tình dục. Testosterone tự do cũng có thể được Xét nghiệm cho một người có tình trạng có thể thay đổi mức SHBG, chẳng hạn như cường giáp hoặc một số loại bệnh thận.
Tổng mức testosterone thay đổi trong suốt cả ngày. Chúng thường cao nhất vào buổi sáng và thấp nhất vào buổi tối.
Chỉ định xét nghiệm Testosterone
Xem lý do tại sao một người đàn ông đang gặp vấn đề trong việc làm cha (vô sinh). Lượng testosterone thấp có thể dẫn đến số lượng tinh trùng thấp.
Kiểm tra các vấn đề tình dục của một người đàn ông. Mức độ testosterone thấp có thể làm giảm ham muốn tình dục của một người đàn ông hoặc không cho phép có sự cương cứng (rối loạn cương dương).
Xem liệu mức độ testosterone cao có khiến một cậu bé nhỏ hơn 10 tuổi có dấu hiệu dậy thì sớm hay không.
Tìm hiểu lý do tại sao một người phụ nữ đang phát triển các đặc điểm của nam giới, chẳng hạn như lông mặt và cơ thể quá mức (hirsutism) và giọng nói trầm.
Tìm hiểu lý do tại sao một người phụ nữ có kinh nguyệt không đều.
Xem liệu thuốc hạ testosterone có hoạt động ở một người đàn ông bị ung thư tuyến tiền liệt tiến triển không.
Tìm nguyên nhân gây loãng xương ở đàn ông.
Chuẩn bị xét nghiệm Testosterone
Không cần phải làm bất cứ điều gì trước khi có xét nghiệm này. Bác sĩ có thể chỉ định làm xét nghiệm máu buổi sáng vì nồng độ testosterone cao nhất trong khoảng từ 7 giờ sáng đến 9 giờ sáng
Thực hiện xét nghiệm Testosterone
Quấn một dải thun quanh cánh tay trên để ngăn dòng máu chảy. Điều này làm cho các tĩnh mạch bên dưới dải lớn hơn nên dễ dàng đưa kim vào tĩnh mạch.
Làm sạch vị trí kim bằng cồn.
Đặt kim vào tĩnh mạch. Có thể cần nhiều hơn một thanh kim.
Gắn một ống vào kim để làm đầy máu.
Tháo băng ra khỏi cánh tay khi thu thập đủ máu.
Đặt một miếng gạc hoặc bông gòn lên vị trí kim khi kim được lấy ra.
Tạo áp lực lên nơi lấy máu và sau đó băng lại.
Cảm thấy khi xét nghiệm Testosterone
Mẫu máu được lấy từ tĩnh mạch trên cánh tay. Một dây thun được quấn quanh cánh tay trên. Nó có thể cảm thấy chặt. Có thể không cảm thấy gì cả từ kim, hoặc có thể cảm thấy đau nhói hoặc véo nhanh.
Rủi ro của xét nghiệm Testosterone
Có rất ít khả năng xảy ra vấn đề khi lấy mẫu máu lấy từ tĩnh mạch.
Có thể có một vết bầm nhỏ tại nơi lấy máu. Có thể hạ thấp cơ hội bầm tím bằng cách giữ áp lực trên nơi lấy máu trong vài phút.
Trong một số ít trường hợp, tĩnh mạch có thể bị sưng sau khi lấy mẫu máu. Vấn đề này được gọi là viêm tĩnh mạch. Nén ấm có thể được sử dụng nhiều lần trong ngày để điều trị.
Ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm testosterone kiểm tra mức độ của hormone nam (androgen) trong máu.
Bình thường
Các giá trị bình thường được liệt kê ở đây, được gọi là phạm vi tham chiếu, chỉ là một hướng dẫn. Các phạm vi này khác nhau từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm khác và phòng xét nghiệm có thể có một phạm vi bình thường khác nhau cho những gì bình thường. Báo cáo của phòng xét nghiệm nên chứa phạm vi sử dụng xét nghiệm. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Điều này có nghĩa là một giá trị nằm ngoài các giá trị bình thường được liệt kê ở đây có thể vẫn bình thường.
Bác sĩ sẽ có kết quả xét nghiệm trong một vài ngày.
Tổng testosterone, kết quả bình thường
Nam giới: 270-1070 ng / dL (9-38 nmol / L).
Nữ giới: 15-70 ng / dL (0,52-2,4 nmol / L).
Trẻ em (phụ thuộc vào giới tính và tuổi ở tuổi dậy thì): 2-20 ng / dL hoặc 0,07-0,7 nmol / L.
Mức testosterone đối với phụ nữ mãn kinh là khoảng một nửa mức bình thường đối với phụ nữ khỏe mạnh, không mang thai. Và một phụ nữ mang thai sẽ có lượng testosterone gấp 3 đến 4 lần so với một phụ nữ khỏe mạnh, không mang thai.
Testosterone tự do, kết quả bình thường
Nam giới: 50-210 pg / mL (174-729 pmol / L).
Nữ giới: 1,0-8,5 pg / mL (3,5-29,5 pmol / L).
Giá trị cao
Ở nam giới, mức độ testosterone cao có thể do ung thư tinh hoàn hoặc tuyến thượng thận gây ra.
Ở những bé trai dưới 10 tuổi, nồng độ testosterone cao có thể có nghĩa là dậy thì sớm, một khối u trong tinh hoàn hoặc tuyến thượng thận bất thường.
Ở phụ nữ, nồng độ testosterone cao có thể do ung thư buồng trứng hoặc tuyến thượng thận hoặc do hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) gây ra. Trong một số ít trường hợp, phần buồng trứng tạo ra testosterone có thể trở nên rất nhạy cảm với hormone luteinizing (LH), gây ra mức testosterone rất cao.
Giá trị thấp
Ở nam giới hoặc trẻ trai đã trải qua tuổi dậy thì, mức độ testosterone thấp có thể là do vấn đề với tinh hoàn, chẳng hạn như chậm phát triển, chấn thương hoặc thiếu tinh hoàn. Nó cũng có thể được gây ra do điều trị bằng nội tiết tố nữ estrogen, một vấn đề với tuyến yên hoặc nhiều bệnh mãn tính.
Nồng độ testosterone thấp ở nam giới cũng có thể được gây ra bởi một số bệnh di truyền (như hội chứng Klinefelter hoặc hội chứng Down), bệnh gan (xơ gan) hoặc điều trị ung thư tuyến tiền liệt.
Sử dụng rượu mãn tính có thể gây ra mức testosterone thấp.
Ở phụ nữ, mức độ testosterone thấp có thể do tuyến yên hoạt động kém, bệnh Addison, mất chức năng buồng trứng do bệnh hoặc phẫu thuật và một số loại thuốc (như corticosteroid hoặc estrogen).
Quá béo, bị đau mãn tính hoặc dùng một số loại thuốc giảm đau có thể làm giảm mức độ globulin liên kết với hormone giới tính (SHBG). Điều này cũng làm giảm tổng lượng testosterone.
Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm Testosterone
Những lý do có thể không thể làm xét nghiệm hoặc tại sao kết quả có thể không hữu ích bao gồm:
Dùng các loại thuốc như estrogen (bao gồm cả thuốc tránh thai), testosterone, corticosteroid, digoxin (Lanoxin), spironolactone (Aldactone) hoặc barbiturat.
Có cường giáp. Điều này có thể làm tăng nồng độ globulin liên kết với hormone giới tính (SHBG). Suy giáp có thể làm giảm mức SHBG.
Dùng thuốc để điều trị ung thư tuyến tiền liệt.
Dùng thuốc làm tăng mức độ prolactin, chẳng hạn như một số loại thuốc động kinh.
Điều cần biết thêm
Nếu tổng mức testosterone thấp, có thể thực hiện thêm xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân.
Mức hormone khác do tuyến yên tạo ra, chẳng hạn như hormone kích thích nang trứng (FSH) và hormone luteinizing (LH), có thể được kiểm tra để xem liệu mức testosterone thấp có phải do vấn đề với tinh hoàn hoặc buồng trứng hoặc tuyến yên.
Mức LH thực sự cao và mức testosterone thấp thường có nghĩa là tinh hoàn hoặc buồng trứng không hoạt động đúng. Đây là mô hình được thấy ở phụ nữ sau khi mãn kinh khi buồng trứng của họ ngừng hoạt động.
Mức LH thấp và mức testosterone thực sự thấp hoặc cao có thể có nghĩa là một vấn đề với tuyến yên.
Bài viết cùng chuyên mục
Hormon chống bài niệu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Kết quả xét nghiệm có thể thay đổi khi bệnh nhân bị stress thực thể và tâm thần, đang được thông khí nhân tạo áp lực dương, sử dụng ống thủy tinh để lấy bệnh phẩm
Bạch cầu đơn nhân: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Xét nghiệm monospot, trên một mẫu máu nhỏ lấy từ đầu ngón tay, hoặc tĩnh mạch, xét nghiệm kháng thể EBV trên mẫu máu lấy từ tĩnh mạch
Kháng nguyên carcinoembryonic (CEA): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm ung thư
Xét nghiệm CEA được sử dụng để theo dõi một người trước và trong khi điều trị, cùng với các xét nghiệm khác, xét nghiệm này có thể được sử dụng để xem điều trị có hiệu quả
Huyết thanh học chẩn đoán virus viên gan (A, B, C, D, E): ý nghĩa chỉ số xét nghiệm
Các viêm gan virus là các nhiễm trùng toàn thân với tác động ưu thế đối với tế bào gan gây các tổn thương viêm và các biến đổi thoái hóa của tế bào gan
Aldosterone máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Khi một khối u tạo ra aldosterone, mức aldosterone sẽ cao trong khi mức renin sẽ thấp, thông thường kiểm tra hoạt động renin được thực hiện khi đo mức aldosterone
Natri (Na) trong máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Các chất điện giải khác, chẳng hạn như kali, canxi, clorua, magiê và phốt phát, có thể được kiểm tra cùng lúc với natri
Carboxyhemoglobin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm trong ngộ độc CO
Có khoảng chồng chéo giữa giá trị nồng độ carboxyhemoglobin ở người nghiện thuốc lá mạn tính với giá trị nồng độ hemoglobin ở đối tượng bị ngộ độc khí CO
Phốt phát máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Lượng phốt phát trong máu, ảnh hưởng đến mức độ canxi trong máu, canxi và phốt phát trong cơ thể, phản ứng theo những cách ngược lại
Xét nghiệm Ketone: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Ketone có thể được kiểm tra trong phòng xét nghiệm, hoặc bằng cách sử dụng xét nghiệm máu, hoặc nước tiểu tại nhà
Áp lực thẩm thấu huyết thanh: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Khi độ thẩm thấu huyết thanh giảm, cơ thể ngừng giải phóng ADH, làm tăng lượng nước trong nước tiểu
Xét nghiệm axit folic: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm đo lượng axit folic trong máu, là một trong nhiều vitamin B, cơ thể cần axit folic để tạo ra các tế bào hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu
Axit lactic: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Xét nghiệm axit lactic, thường được thực hiện trên mẫu máu lấy từ tĩnh mạch ở cánh tay, nhưng cũng có thể được thực hiện trên mẫu máu lấy từ động mạch
Ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm tổng phân tích nước tiểu
Protein xuất hiện trong nước tiểu khi viêm thận cấp, bệnh thận do đái tháo đường, viêm cầu thận, hội chứng suy tim xung huyết.
Alpha1 antitrypsin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Dù nguyên nhân là do di truyền hay mắc phải, thiếu hụt Alpha1 antitrypsin khiến cho các enzym tiêu protein có cơ hội gây tổn thương mô phổi
Điện di protein huyết thanh (SPEP): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Điện di protein huyết thanh, thường được thực hiện, để giúp chẩn đoán, và theo dõi nhiều tình trạng khác nhau
Amylase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Amylase là một enzym được sản xuất chủ yếu ở tụy và các tuyến nước bọt và với một lượng không đáng kể ở gan và vòi trứng
C - peptid: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Insulin và peptid C được giải phóng với lượng tương đương vào tuần hoàn, vi vậy nồng độ C peptid có mối tương quan với nồng độ insulin nội sinh
Xét nghiệm bệnh lậu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Bệnh lậu là một bệnh lây truyền qua đường tình dục, có nghĩa là nó được lan truyền thông qua quan hệ tình dục, không phải luôn luôn gây ra các triệu chứng
Giardia: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm kháng nguyên với bệnh
Những xét nghiệm này đặc hiệu cho Giardia lamblia và không kiểm tra các bệnh nhiễm trùng đường ruột khác gây ra các triệu chứng tương tự
Ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm huyết học (máu)
Trong thiếu máu do bất sản, thiếu máu nguyên hồng cầu khổng lồ, hoá trị ung thư, bạch cầu cấp, lupus ban đỏ, chứng tăng năng lách, giảm sản tủy xương.
Globulin tủa lạnh: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Khi bệnh nhân mang globulin tủa lạnh trong máu tiếp xúc với lạnh, có thể thấy xuất hiện các biến cố mạch máu tại các phẩn xa của chi
Xét nghiệm Virus: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm Virus, tìm nhiễm virus gây ra các triệu chứng, kiểm tra sau khi tiếp xúc với virus, ví dụ, bác sĩ vô tình bị mắc kim tiêm chứa máu nhiễm
Hormone kích thích nang trứng (FSH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Mức hormone kích thích nang trứng có thể giúp xác định xem cơ quan sinh dục nam hay nữ, tinh hoàn hoặc buồng trứng có hoạt động tốt hay không
Ferritin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Ferritin giúp dự trữ sắt trong cơ thể, vì vậy định lượng nồng độ ferritin cung cấp một chỉ dẫn, về tổng kho dự trữ sắt có thể được đưa ra sử dụng.
Bilirubin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Hem sẽ được chuyển thành biliverdin nhờ enzym oxygenase của microsom, sau đó thành Bilirubin dưới tác dụng của enzym biliverdin reductase
