Kali (K) nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

2019-10-21 01:56 PM
Xét nghiệm nước tiểu, để kiểm tra nồng độ kali, được thực hiện để tìm nguyên nhân, dẫn đến kết quả xét nghiệm kali máu thấp, hoặc cao

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nhận định chung

Xét nghiệm kali đo lượng kali trong nước tiểu. Kali vừa là chất điện giải vừa là khoáng chất. Nó giúp cân bằng lượng nước và chất điện giải trong cơ thể. (Nước là lượng chất dịch bên trong và bên ngoài tế bào của cơ thể). Nó cũng quan trọng trong cách thức hoạt động của các dây thần kinh và cơ bắp.

Nồng độ kali thường thay đổi theo nồng độ natri. Khi nồng độ natri tăng lên, nồng độ kali sẽ giảm. Khi nồng độ natri giảm, nồng độ kali sẽ tăng. Những mức độ này cũng bị ảnh hưởng bởi một loại hormone gọi là aldosterone. Hormone này được tạo ra bởi tuyến thượng thận.

Nồng độ kali có thể bị ảnh hưởng bởi cách thận hoạt động, pH máu và lượng kali ăn. Mức các hormone trong cơ thể, nôn mửa dữ dội, và uống thuốc nhất định như thuốc lợi tiểu, bổ sung kali cũng có thể ảnh hưởng đến mức độ. Một số phương pháp điều trị ung thư tiêu diệt tế bào ung thư cũng có thể làm tăng nồng độ kali.

Nhiều loại thực phẩm rất giàu kali. Một số ví dụ là cà chua và các sản phẩm cà chua, khoai tây, quả sung, chuối, nước ép mận, nước cam và bí. Chế độ ăn uống cân bằng có đủ kali cho nhu cầu của cơ thể. Nhưng nếu mức độ xuống thấp, có thể mất một thời gian để cơ thể bắt đầu giữ kali.

Một mức kali quá cao hoặc quá thấp có thể nghiêm trọng. Mức độ bất thường có thể gây ra các triệu chứng như chuột rút cơ hoặc yếu cơ, buồn nôn, tiêu chảy hoặc đi tiểu thường xuyên. Các triệu chứng khác có thể bao gồm mất nước, huyết áp thấp, nhầm lẫn, khó chịu, tê liệt và thay đổi nhịp tim.

Chỉ định xét nghiệm kali nước tiểu

Xét nghiệm nước tiểu để kiểm tra nồng độ kali được thực hiện để tìm nguyên nhân dẫn đến kết quả xét nghiệm kali máu thấp hoặc cao.

Chuẩn bị xét nghiệm kali nước tiểu

Không cần phải làm gì đặc biệt để chuẩn bị cho xét nghiệm này.

Nói chuyện với bác sĩ nếu có bất kỳ mối quan tâm về sự cần thiết của xét nghiệm, rủi ro của nó, làm thế nào nó sẽ được thực hiện, hoặc kết quả sẽ có ý nghĩa gì.

Thực hiện xét nghiệm kali nước tiểu

Kali nước tiểu có thể được kiểm tra trong một mẫu nước tiểu duy nhất. Nhưng nó thường được đo trong mẫu nước tiểu 24 giờ.

Bắt đầu thu thập nước tiểu vào buổi sáng. Khi mới ngủ dậy, làm trống bàng quang. Viết thời gian đi tiểu. Điều này đánh dấu sự bắt đầu của thời gian thu thập 24 giờ.

Trong 24 giờ tới, thu thập tất cả nước tiểu. Phòng xét nghiệm thường sẽ cung cấp cho một thùng chứa lớn chứa khoảng 4 L (1 gal). Các thùng chứa có một lượng nhỏ chất bảo quản trong đó. Đi tiểu vào một hộp nhỏ, sạch sẽ. Sau đó đổ nước tiểu vào thùng chứa lớn. Không chạm ngón tay vào bên trong của thùng.

Giữ hộp lớn trong tủ lạnh trong 24 giờ.

Làm trống bàng quang lần cuối cùng tại hoặc ngay trước khi kết thúc thời gian 24 giờ. Thêm nước tiểu này vào thùng chứa lớn, và ghi lại thời gian.

Không làm giấy vệ sinh, lông mu, phân, máu kinh nguyệt hoặc các chất lạ khác trong mẫu nước tiểu.

Cảm thấy khi xét nghiệm kali nước tiểu

Không khó để lấy mẫu nước tiểu một lần hoặc 24 giờ.

Rủi ro của xét nghiệm kali nước tiểu

Thu thập mẫu nước tiểu một lần hoặc 24 giờ không gây ra vấn đề.

Ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm kali trong nước tiểu là xét nghiệm 24 giờ hoặc xét nghiệm một lần (tại chỗ). Nó kiểm tra lượng kali trong nước tiểu. Kali vừa là chất điện giải vừa là khoáng chất.

Những con số này chỉ là một hướng dẫn. Phạm vi cho "bình thường" thay đổi từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm. Báo cáo phòng xét nghiệm sẽ hiển thị phạm vi mà phòng xét nghiệm sử dụng "bình thường". Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Vì vậy, một số nằm ngoài phạm vi bình thường ở đây vẫn có thể là bình thường.

Kết quả đã sẵn sàng trong 1 ngày.

Bình thường (người lớn): 25 - 125 milliequivalents (mEq) mỗi ngày (24 giờ) hoặc 25 - 125 millimoles (mmol) mỗi ngày (24 giờ).

Bình thường (trẻ em): 10 - 60 mEq mỗi ngày (24 giờ) hoặc 10 - 60 mmol mỗi ngày (24 giờ).

Nhiều vấn đề có thể ảnh hưởng đến mức kali. Bác sĩ sẽ nói chuyện về bất kỳ kết quả bất thường nào vì chúng liên quan đến các triệu chứng và sức khỏe trong quá khứ.

Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm kali nước tiểu

Có thể không thể làm xét nghiệm hoặc kết quả có thể không hữu ích, nếu:

Bổ sung kali.

Dùng một số loại thuốc, chẳng hạn như kháng sinh có chứa kali (chẳng hạn như một loại penicillin g). Các loại thuốc khác có thể ảnh hưởng đến kết quả là thuốc chống viêm không steroid (NSAID), heparin, insulin, glucose, corticosteroid, thuốc lợi tiểu và thuốc dùng để điều trị huyết áp cao và bệnh tim. Cam thảo tự nhiên (Glycyrrhiza glabra) cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả.

Sử dụng quá nhiều thuốc nhuận tràng.

Bị nôn mửa nghiêm trọng.

Không thu thập chính xác 24 giờ nước tiểu.

Điều cần biết thêm

Nồng độ kali cũng có thể được kiểm tra trong xét nghiệm máu.

Các bác sĩ có thể xem xét nồng độ kali trong nước tiểu và kali trong máu để xem các vấn đề hoặc thuốc có thể gây mất cân bằng chất dịch hoặc chất điện giải. Nồng độ kali trong nước tiểu thường cao khi nồng độ trong máu thấp. Hoặc chúng có thể thấp khi nồng độ trong máu cao. Những mức độ này bị ảnh hưởng bởi thuốc và hormone.

Bài viết cùng chuyên mục

Carbon Monoxide (CO): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Carbon monoxide có thể đến từ bất kỳ nguồn nào đốt cháy nào, phổ biến là ô tô, lò sưởi, bếp củi, lò sưởi dầu hỏa, vỉ nướng than và các thiết bị gas

Hormon kích thích tạo nang trứng (FSH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Trong giai đoạn tạo hoàng thể, FSH kích thích sự sản xuất progesteron và hormon này cùng với estradiol, tạo thụận lợi cho đáp ứng của buồng trứng với LH

Creatinine và thanh thải Creatinine: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Creatine được hình thành khi thức ăn được chuyển thành năng lượng thông qua một quá trình gọi là trao đổi chất, thận lấy creatinine ra khỏi máu và đưa nó ra khỏi cơ thể qua nước tiểu

Xét nghiệm protein nước tiểu (Albumin): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Albumin niệu thường được gây ra bởi tổn thương thận do bệnh tiểu đường, nhưng nhiều vấn đề khác có thể dẫn đến tổn thương thận, chúng bao gồm huyết áp cao, suy tim, xơ gan và lupus

Aldosterone máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Khi một khối u tạo ra aldosterone, mức aldosterone sẽ cao trong khi mức renin sẽ thấp, thông thường kiểm tra hoạt động renin được thực hiện khi đo mức aldosterone

Đo độ nhớt của máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Trong điều kiện bình thưởng, tăng độ nhớt của máu không gây giảm đáng kể dòng chảy của máu ở ngoại vi nhờ cơ chế dãn mạch bù trừ

Xét nghiệm Phosphatase kiềm (ALP): ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết quả

Số lượng các loại Phosphatase kiềm khác nhau trong máu có thể được đo và sử dụng để xác định xem mức độ cao là từ gan hay xương. Đây được gọi là xét nghiệm isoenzyme kiềm kiềm

Ý nghĩa xét nghiệm chẩn đoán bệnh khớp

Phương pháp ngưng kết latex cho phép phân biệt viêm đa khớp mạn tiến triển với bệnh thấp khớp (articulation rhematism) hoặc với sốt thấp (rheumatic fever), 2 bệnh này RF không có mặt trong huyết thanh

Xét nghiệm gen ung thư vú (BRCA): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Nguy cơ ung thư vú và buồng trứng của phụ nữ cao hơn nếu có thay đổi gen BRCA1 hoặc BRCA2, đàn ông có những thay đổi gen này có nguy cơ mắc ung thư vú cao hơn

Độ thẩm thấu máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm hữu ích để đánh giá tình trạng cô đặc của nước tiểu: bình thường thận thải trừ nước tiểu được cô đặc hơn gấp 3 lần so với huyết tương

Hormon tăng trưởng (GH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Hormon tăng trưởng GH là một polypeptid, chức năng chính cùa hormon này là kích thích sự phát triển, tổng hợp protein, sử dụng axit béo, huy động insulin và sản xuất RNA

Điện di protein huyết thanh (SPEP): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Điện di protein huyết thanh, thường được thực hiện, để giúp chẩn đoán, và theo dõi nhiều tình trạng khác nhau

Axít uríc: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm acid urique, uric acid

Trong trường hợp viêm khớp, định lượng axit uric trong dịch khớp hữu ích trong chẩn đoán phân biệt giữa viêm khớp do tăng axit uric trong máu

Cytokin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Cùng một loại cytokin song nó có thể có các tác động khác biệt nhau trong các tình huống khác nhau, trong khi nhiều loại cytokin khác nhau lại có thể có cùng một tác động

Estrogen: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Estrogen có mặt trong cơ thể dưới vài dạng, bao gồm estradiol, estriol và estron. Estrogen được sản xuất từ 3 nguồn là vỏ thượng thận, buồng trứng và tinh hoàn

Gamma globulin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm globulin miễn dịch

Các gama globulin có tất cả các đặc tính cơ bản về khả năng phản ửng đối với các kháng nguyên đặc hiệu do đó chúng cũng có các đặc tính miễn dịch

Xét nghiệm chức năng gan: đánh giá bệnh gan hoặc tình trạng sản xuất protein

Kết quả xét nghiệm chức năng gan bất thường không phải lúc nào cũng chỉ ra bệnh gan, bác sĩ sẽ giải thích kết quả và ý nghĩa của chúng

Globulin mang thyroxin (TBG): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm cung cấp các thông tin giúp chẩn đoán phân biệt giữa các bệnh lý thực sự của tuyến giáp với các bệnh lý không phải tại tuyến giáp gây biến đổi nồng độ TBG

Xét nghiệm Rubella: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Rubella thường không gây ra vấn đề lâu dài, nhưng một người phụ nữ bị nhiễm virut rubella khi mang thai, có thể truyền bệnh cho em bé

Dung nạp glucose đường uống: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Nghiệm pháp dung nạp glucose đường uống, thường được thực hiện để kiểm tra bệnh tiểu đường, xảy ra khi mang thai

Xét nghiệm vitamin D: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Cơ thể sử dụng ánh nắng mặt trời, để tự tạo ra vitamin D, Vitamin D có trong thực phẩm, như lòng đỏ trứng, gan và cá nước mặn

Clo: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm định lượng nồng độ clo máu thường được đánh giá như một phần của xét nghiệm sàng lọc đối với tình trạng rối loạn nước điện giải

Xét nghiệm Galactosemia: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Galactosemia là bệnh được truyền từ cha mẹ sang con, xét nghiệm galactose thường được thực hiện để xác định xem trẻ sơ sinh có mắc bệnh hay không

Ý nghĩa xét nghiệm dấu ấn ung thư và bệnh xã hội

Giá trị chính của AFP là theo dõi tiến trình bệnh và hiệu quả điều trị K­ tế bào gan nguyên phát, K tinh hoàn sau điều trị phẫu thuật, xạ trị hoặc hoá trị liệu

Cortisol trong nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Cortisol có nhiều chức năng, nó giúp cơ thể sử dụng đường và chất béo để tạo năng lượng chuyển hóa, nó giúp cơ thể quản lý căng thẳng