- Trang chủ
- Xét nghiệm
- Các chỉ số xét nghiệm và ý nghĩa
- Kali (K) nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Kali (K) nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Nhận định chung
Xét nghiệm kali đo lượng kali trong nước tiểu. Kali vừa là chất điện giải vừa là khoáng chất. Nó giúp cân bằng lượng nước và chất điện giải trong cơ thể. (Nước là lượng chất dịch bên trong và bên ngoài tế bào của cơ thể). Nó cũng quan trọng trong cách thức hoạt động của các dây thần kinh và cơ bắp.
Nồng độ kali thường thay đổi theo nồng độ natri. Khi nồng độ natri tăng lên, nồng độ kali sẽ giảm. Khi nồng độ natri giảm, nồng độ kali sẽ tăng. Những mức độ này cũng bị ảnh hưởng bởi một loại hormone gọi là aldosterone. Hormone này được tạo ra bởi tuyến thượng thận.
Nồng độ kali có thể bị ảnh hưởng bởi cách thận hoạt động, pH máu và lượng kali ăn. Mức các hormone trong cơ thể, nôn mửa dữ dội, và uống thuốc nhất định như thuốc lợi tiểu, bổ sung kali cũng có thể ảnh hưởng đến mức độ. Một số phương pháp điều trị ung thư tiêu diệt tế bào ung thư cũng có thể làm tăng nồng độ kali.
Nhiều loại thực phẩm rất giàu kali. Một số ví dụ là cà chua và các sản phẩm cà chua, khoai tây, quả sung, chuối, nước ép mận, nước cam và bí. Chế độ ăn uống cân bằng có đủ kali cho nhu cầu của cơ thể. Nhưng nếu mức độ xuống thấp, có thể mất một thời gian để cơ thể bắt đầu giữ kali.
Một mức kali quá cao hoặc quá thấp có thể nghiêm trọng. Mức độ bất thường có thể gây ra các triệu chứng như chuột rút cơ hoặc yếu cơ, buồn nôn, tiêu chảy hoặc đi tiểu thường xuyên. Các triệu chứng khác có thể bao gồm mất nước, huyết áp thấp, nhầm lẫn, khó chịu, tê liệt và thay đổi nhịp tim.
Chỉ định xét nghiệm kali nước tiểu
Xét nghiệm nước tiểu để kiểm tra nồng độ kali được thực hiện để tìm nguyên nhân dẫn đến kết quả xét nghiệm kali máu thấp hoặc cao.
Chuẩn bị xét nghiệm kali nước tiểu
Không cần phải làm gì đặc biệt để chuẩn bị cho xét nghiệm này.
Nói chuyện với bác sĩ nếu có bất kỳ mối quan tâm về sự cần thiết của xét nghiệm, rủi ro của nó, làm thế nào nó sẽ được thực hiện, hoặc kết quả sẽ có ý nghĩa gì.
Thực hiện xét nghiệm kali nước tiểu
Kali nước tiểu có thể được kiểm tra trong một mẫu nước tiểu duy nhất. Nhưng nó thường được đo trong mẫu nước tiểu 24 giờ.
Bắt đầu thu thập nước tiểu vào buổi sáng. Khi mới ngủ dậy, làm trống bàng quang. Viết thời gian đi tiểu. Điều này đánh dấu sự bắt đầu của thời gian thu thập 24 giờ.
Trong 24 giờ tới, thu thập tất cả nước tiểu. Phòng xét nghiệm thường sẽ cung cấp cho một thùng chứa lớn chứa khoảng 4 L (1 gal). Các thùng chứa có một lượng nhỏ chất bảo quản trong đó. Đi tiểu vào một hộp nhỏ, sạch sẽ. Sau đó đổ nước tiểu vào thùng chứa lớn. Không chạm ngón tay vào bên trong của thùng.
Giữ hộp lớn trong tủ lạnh trong 24 giờ.
Làm trống bàng quang lần cuối cùng tại hoặc ngay trước khi kết thúc thời gian 24 giờ. Thêm nước tiểu này vào thùng chứa lớn, và ghi lại thời gian.
Không làm giấy vệ sinh, lông mu, phân, máu kinh nguyệt hoặc các chất lạ khác trong mẫu nước tiểu.
Cảm thấy khi xét nghiệm kali nước tiểu
Không khó để lấy mẫu nước tiểu một lần hoặc 24 giờ.
Rủi ro của xét nghiệm kali nước tiểu
Thu thập mẫu nước tiểu một lần hoặc 24 giờ không gây ra vấn đề.
Ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm kali trong nước tiểu là xét nghiệm 24 giờ hoặc xét nghiệm một lần (tại chỗ). Nó kiểm tra lượng kali trong nước tiểu. Kali vừa là chất điện giải vừa là khoáng chất.
Những con số này chỉ là một hướng dẫn. Phạm vi cho "bình thường" thay đổi từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm. Báo cáo phòng xét nghiệm sẽ hiển thị phạm vi mà phòng xét nghiệm sử dụng "bình thường". Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Vì vậy, một số nằm ngoài phạm vi bình thường ở đây vẫn có thể là bình thường.
Kết quả đã sẵn sàng trong 1 ngày.
Bình thường (người lớn): 25 - 125 milliequivalents (mEq) mỗi ngày (24 giờ) hoặc 25 - 125 millimoles (mmol) mỗi ngày (24 giờ).
Bình thường (trẻ em): 10 - 60 mEq mỗi ngày (24 giờ) hoặc 10 - 60 mmol mỗi ngày (24 giờ).
Nhiều vấn đề có thể ảnh hưởng đến mức kali. Bác sĩ sẽ nói chuyện về bất kỳ kết quả bất thường nào vì chúng liên quan đến các triệu chứng và sức khỏe trong quá khứ.
Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm kali nước tiểu
Có thể không thể làm xét nghiệm hoặc kết quả có thể không hữu ích, nếu:
Bổ sung kali.
Dùng một số loại thuốc, chẳng hạn như kháng sinh có chứa kali (chẳng hạn như một loại penicillin g). Các loại thuốc khác có thể ảnh hưởng đến kết quả là thuốc chống viêm không steroid (NSAID), heparin, insulin, glucose, corticosteroid, thuốc lợi tiểu và thuốc dùng để điều trị huyết áp cao và bệnh tim. Cam thảo tự nhiên (Glycyrrhiza glabra) cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả.
Sử dụng quá nhiều thuốc nhuận tràng.
Bị nôn mửa nghiêm trọng.
Không thu thập chính xác 24 giờ nước tiểu.
Điều cần biết thêm
Nồng độ kali cũng có thể được kiểm tra trong xét nghiệm máu.
Các bác sĩ có thể xem xét nồng độ kali trong nước tiểu và kali trong máu để xem các vấn đề hoặc thuốc có thể gây mất cân bằng chất dịch hoặc chất điện giải. Nồng độ kali trong nước tiểu thường cao khi nồng độ trong máu thấp. Hoặc chúng có thể thấp khi nồng độ trong máu cao. Những mức độ này bị ảnh hưởng bởi thuốc và hormone.
Bài viết cùng chuyên mục
Xét nghiệm Ketone: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Ketone có thể được kiểm tra trong phòng xét nghiệm, hoặc bằng cách sử dụng xét nghiệm máu, hoặc nước tiểu tại nhà
Protein huyết thanh: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Xét nghiệm Protein huyết thanh, đo tổng lượng protein trong máu, nó cũng đo lượng hai nhóm protein chính trong máu, albumin, và globulin
Xét nghiệm bệnh Lyme: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Bệnh Lyme có thể khó chẩn đoán, vì các triệu chứng tương tự như bệnh khác, nếu nghĩ rằng mắc bệnh Lyme, bác sĩ sẽ kiểm tra lâm sàng và xét nghiệm
Độc tố Clostridium Difficile: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
C difficile có thể truyền từ người này sang người khác, nhưng nhiễm trùng là phổ biến nhất ở những người dùng thuốc kháng sinh hoặc đã dùng chúng gần đây
Protein phản ứng C (CRP): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Nồng độ CRP cao là do nhiễm trùng và nhiều bệnh mãn tính, nhưng xét nghiệm CRP không thể chỉ ra vị trí viêm hoặc nguyên nhân gây ra bệnh
Ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm y học
Bình thường glucose huyết tương khi đói < 6,1 mmol/L, nếu mức độ glucose huyết tương khi đói ≥ 7,0 mmol/L trong ít nhất 2 lần xét nghiệm liên tiếp ở các ngày khác nhau thì bị đái tháo đường (diabetes mellitus).
Alpha1 antitrypsin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Dù nguyên nhân là do di truyền hay mắc phải, thiếu hụt Alpha1 antitrypsin khiến cho các enzym tiêu protein có cơ hội gây tổn thương mô phổi
Prolactin: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Mức độ prolactin, khác nhau trong suốt cả ngày, cao nhất xảy ra trong khi ngủ, và ngay sau khi thức dậy, cũng tăng cao hơn trong thời gian căng thẳng
Bilirubin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Hem sẽ được chuyển thành biliverdin nhờ enzym oxygenase của microsom, sau đó thành Bilirubin dưới tác dụng của enzym biliverdin reductase
Cholesterol máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm mỡ máu
Phát hiện và đánh giá các bệnh nhân có nguy cơ bị vữa xơ động mạch, giúp quyết định các lựa chọn điều trị và để theo dõi hiệu quả của điều trị
Cholinesterase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Các thuốc có thể giảm giảm hoạt độ cholinesterase huyết thanh là atropin, caffein, chloroquin hydrochlorid, codein, cyclophosphamid, estrogen, axỉt folic.
Hemoglobin bị glycosil hóa (HbA1c): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Khi nồng độ glucose máu tăng cao hơn mức bình thường trong một khoảng thời gian đủ dài, glucose sẽ phản ứng với các protein mà không cần sự xúc tác của enzym
Kháng thể kháng tuyến giáp (antithyroid): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Những xét nghiệm này không phải là xét nghiệm hormone tuyến giáp, nồng độ hormone tuyến giáp cao hay thấp cũng có thể là dấu hiệu của các vấn đề về tuyến giáp
Ý nghĩa xét nghiệm tế bào, mô bệnh học, hormon
Xác định các rối loạn về hormon sinh dục và giới tính trong các trường hợp như: thiểu năng tinh hoàn, u nang tinh hoàn, thiểu năng buồng trứng, thiểu năng nhau thai, buồng trứng không phát triển, bế kinh do u nang nội tiết
Cortisol trong nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Cortisol có nhiều chức năng, nó giúp cơ thể sử dụng đường và chất béo để tạo năng lượng chuyển hóa, nó giúp cơ thể quản lý căng thẳng
Kháng nguyên carcinoembryonic (CEA): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm ung thư
Xét nghiệm CEA được sử dụng để theo dõi một người trước và trong khi điều trị, cùng với các xét nghiệm khác, xét nghiệm này có thể được sử dụng để xem điều trị có hiệu quả
Áp lực thẩm thấu huyết thanh: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Khi độ thẩm thấu huyết thanh giảm, cơ thể ngừng giải phóng ADH, làm tăng lượng nước trong nước tiểu
Carbon dioxide (CO2): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm này đo mức bicarbonate trong mẫu máu từ tĩnh mạch, Bicarbonate là một hóa chất giữ cho pH của máu không trở nên quá axit hoặc quá kiềm
CPK (creatin phosphokinase và các isoenzym): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Cần tránh gây tan máu do nồng độ cao của hemoglobin có thể làm xét nghiệm định lượng CPK không chính xác, do ức chế hoạt tính của CPK
Hormon cận giáp (PTH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Không nên đánh giá đơn độc nồng độ PTH, do PTH có tác động tới cả nồng độ canxi và phospho, vì vậy cũng thường cần được đánh giá nồng độ của cả hai ion này
Globulin tủa lạnh: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Khi bệnh nhân mang globulin tủa lạnh trong máu tiếp xúc với lạnh, có thể thấy xuất hiện các biến cố mạch máu tại các phẩn xa của chi
Xét nghiệm Herpes: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Bệnh nhiễm trùng herpes không thể được chữa khỏi, sau khi bị nhiễm HSV, virus tồn tại trong cơ thể suốt đời, nó ẩn náu trong một loại tế bào thần kinh nhất định
Catecholamine trong máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Catecholamine làm tăng nhịp tim, huyết áp, nhịp thở, sức mạnh cơ bắp và sự tỉnh táo, nó cũng giảm lượng máu đi đến da và ruột và tăng lượng máu đi đến các cơ quan chính
Xét nghiệm Chorionic Gonadotropin (HCG): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Nồng độ HCG cũng được xét nghiệm khi có thể có mô không bình thường trong tử cung, cũng có thể được thực hiện để tìm kiếm mang thai giả hoặc ung thư
Hormone luteinizing (LH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Lượng LH trong cơ thể phụ nữ, phụ thuộc vào giai đoạn của chu kỳ kinh nguyệt, hormone này tăng nhanh ngay trước khi trứng rụng
