Kali (K) nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

2019-10-21 01:56 PM
Xét nghiệm nước tiểu, để kiểm tra nồng độ kali, được thực hiện để tìm nguyên nhân, dẫn đến kết quả xét nghiệm kali máu thấp, hoặc cao

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nhận định chung

Xét nghiệm kali đo lượng kali trong nước tiểu. Kali vừa là chất điện giải vừa là khoáng chất. Nó giúp cân bằng lượng nước và chất điện giải trong cơ thể. (Nước là lượng chất dịch bên trong và bên ngoài tế bào của cơ thể). Nó cũng quan trọng trong cách thức hoạt động của các dây thần kinh và cơ bắp.

Nồng độ kali thường thay đổi theo nồng độ natri. Khi nồng độ natri tăng lên, nồng độ kali sẽ giảm. Khi nồng độ natri giảm, nồng độ kali sẽ tăng. Những mức độ này cũng bị ảnh hưởng bởi một loại hormone gọi là aldosterone. Hormone này được tạo ra bởi tuyến thượng thận.

Nồng độ kali có thể bị ảnh hưởng bởi cách thận hoạt động, pH máu và lượng kali ăn. Mức các hormone trong cơ thể, nôn mửa dữ dội, và uống thuốc nhất định như thuốc lợi tiểu, bổ sung kali cũng có thể ảnh hưởng đến mức độ. Một số phương pháp điều trị ung thư tiêu diệt tế bào ung thư cũng có thể làm tăng nồng độ kali.

Nhiều loại thực phẩm rất giàu kali. Một số ví dụ là cà chua và các sản phẩm cà chua, khoai tây, quả sung, chuối, nước ép mận, nước cam và bí. Chế độ ăn uống cân bằng có đủ kali cho nhu cầu của cơ thể. Nhưng nếu mức độ xuống thấp, có thể mất một thời gian để cơ thể bắt đầu giữ kali.

Một mức kali quá cao hoặc quá thấp có thể nghiêm trọng. Mức độ bất thường có thể gây ra các triệu chứng như chuột rút cơ hoặc yếu cơ, buồn nôn, tiêu chảy hoặc đi tiểu thường xuyên. Các triệu chứng khác có thể bao gồm mất nước, huyết áp thấp, nhầm lẫn, khó chịu, tê liệt và thay đổi nhịp tim.

Chỉ định xét nghiệm kali nước tiểu

Xét nghiệm nước tiểu để kiểm tra nồng độ kali được thực hiện để tìm nguyên nhân dẫn đến kết quả xét nghiệm kali máu thấp hoặc cao.

Chuẩn bị xét nghiệm kali nước tiểu

Không cần phải làm gì đặc biệt để chuẩn bị cho xét nghiệm này.

Nói chuyện với bác sĩ nếu có bất kỳ mối quan tâm về sự cần thiết của xét nghiệm, rủi ro của nó, làm thế nào nó sẽ được thực hiện, hoặc kết quả sẽ có ý nghĩa gì.

Thực hiện xét nghiệm kali nước tiểu

Kali nước tiểu có thể được kiểm tra trong một mẫu nước tiểu duy nhất. Nhưng nó thường được đo trong mẫu nước tiểu 24 giờ.

Bắt đầu thu thập nước tiểu vào buổi sáng. Khi mới ngủ dậy, làm trống bàng quang. Viết thời gian đi tiểu. Điều này đánh dấu sự bắt đầu của thời gian thu thập 24 giờ.

Trong 24 giờ tới, thu thập tất cả nước tiểu. Phòng xét nghiệm thường sẽ cung cấp cho một thùng chứa lớn chứa khoảng 4 L (1 gal). Các thùng chứa có một lượng nhỏ chất bảo quản trong đó. Đi tiểu vào một hộp nhỏ, sạch sẽ. Sau đó đổ nước tiểu vào thùng chứa lớn. Không chạm ngón tay vào bên trong của thùng.

Giữ hộp lớn trong tủ lạnh trong 24 giờ.

Làm trống bàng quang lần cuối cùng tại hoặc ngay trước khi kết thúc thời gian 24 giờ. Thêm nước tiểu này vào thùng chứa lớn, và ghi lại thời gian.

Không làm giấy vệ sinh, lông mu, phân, máu kinh nguyệt hoặc các chất lạ khác trong mẫu nước tiểu.

Cảm thấy khi xét nghiệm kali nước tiểu

Không khó để lấy mẫu nước tiểu một lần hoặc 24 giờ.

Rủi ro của xét nghiệm kali nước tiểu

Thu thập mẫu nước tiểu một lần hoặc 24 giờ không gây ra vấn đề.

Ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm kali trong nước tiểu là xét nghiệm 24 giờ hoặc xét nghiệm một lần (tại chỗ). Nó kiểm tra lượng kali trong nước tiểu. Kali vừa là chất điện giải vừa là khoáng chất.

Những con số này chỉ là một hướng dẫn. Phạm vi cho "bình thường" thay đổi từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm. Báo cáo phòng xét nghiệm sẽ hiển thị phạm vi mà phòng xét nghiệm sử dụng "bình thường". Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Vì vậy, một số nằm ngoài phạm vi bình thường ở đây vẫn có thể là bình thường.

Kết quả đã sẵn sàng trong 1 ngày.

Bình thường (người lớn): 25 - 125 milliequivalents (mEq) mỗi ngày (24 giờ) hoặc 25 - 125 millimoles (mmol) mỗi ngày (24 giờ).

Bình thường (trẻ em): 10 - 60 mEq mỗi ngày (24 giờ) hoặc 10 - 60 mmol mỗi ngày (24 giờ).

Nhiều vấn đề có thể ảnh hưởng đến mức kali. Bác sĩ sẽ nói chuyện về bất kỳ kết quả bất thường nào vì chúng liên quan đến các triệu chứng và sức khỏe trong quá khứ.

Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm kali nước tiểu

Có thể không thể làm xét nghiệm hoặc kết quả có thể không hữu ích, nếu:

Bổ sung kali.

Dùng một số loại thuốc, chẳng hạn như kháng sinh có chứa kali (chẳng hạn như một loại penicillin g). Các loại thuốc khác có thể ảnh hưởng đến kết quả là thuốc chống viêm không steroid (NSAID), heparin, insulin, glucose, corticosteroid, thuốc lợi tiểu và thuốc dùng để điều trị huyết áp cao và bệnh tim. Cam thảo tự nhiên (Glycyrrhiza glabra) cũng có thể ảnh hưởng đến kết quả.

Sử dụng quá nhiều thuốc nhuận tràng.

Bị nôn mửa nghiêm trọng.

Không thu thập chính xác 24 giờ nước tiểu.

Điều cần biết thêm

Nồng độ kali cũng có thể được kiểm tra trong xét nghiệm máu.

Các bác sĩ có thể xem xét nồng độ kali trong nước tiểu và kali trong máu để xem các vấn đề hoặc thuốc có thể gây mất cân bằng chất dịch hoặc chất điện giải. Nồng độ kali trong nước tiểu thường cao khi nồng độ trong máu thấp. Hoặc chúng có thể thấp khi nồng độ trong máu cao. Những mức độ này bị ảnh hưởng bởi thuốc và hormone.

Bài viết cùng chuyên mục

Chức năng gan: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Bác sĩ có thể làm các xét nghiệm để đo một số hóa chất do gan sản xuất, những xét nghiệm này có thể giúp bác sĩ kiểm tra gan hoạt động như thế nào

Virus suy giảm miễn dịch ở người (HIV): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Vi rút suy giảm miễn dịch ở người kiểm tra phát hiện kháng thể HIV, hoặc kháng nguyên hoặc DNA hoặc RNA của HIV trong máu hoặc một loại mẫu

Amylase máu và nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Thông thường, chỉ có nồng độ amylase thấp được tìm thấy trong máu hoặc nước tiểu, nhưng nếu tuyến tụy hoặc tuyến nước bọt bị tổn thương hoặc bị tắc, nhiều amylase thường được giải phóng vào máu và nước tiểu

Điện di protein huyết thanh (SPEP): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Điện di protein huyết thanh, thường được thực hiện, để giúp chẩn đoán, và theo dõi nhiều tình trạng khác nhau

Phốt phát trong nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Thận giúp kiểm soát lượng phốt phát trong cơ thể, phốt phát bổ sung được lọc qua thận, và đi ra khỏi cơ thể qua nước tiểu

Creatinin máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Trong một số bệnh lý cơ, lượng creatin trong các sợi cơ bị giảm với tăng song song creatin máu và creatin niệu và giảm phối hợp creatinin máu và creatinin niệu

Carboxyhemoglobin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm trong ngộ độc CO

Có khoảng chồng chéo giữa giá trị nồng độ carboxyhemoglobin ở người nghiện thuốc lá mạn tính với giá trị nồng độ hemoglobin ở đối tượng bị ngộ độc khí CO

C - peptid: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Insulin và peptid C được giải phóng với lượng tương đương vào tuần hoàn, vi vậy nồng độ C peptid có mối tương quan với nồng độ insulin nội sinh

Hormone kích thích nang trứng (FSH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Mức hormone kích thích nang trứng có thể giúp xác định xem cơ quan sinh dục nam hay nữ, tinh hoàn hoặc buồng trứng có hoạt động tốt hay không

Amoniac máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Nồng độ amoniac trong máu tăng lên khi gan không thể chuyển đổi amoniac thành urê, điều này có thể được gây ra bởi xơ gan hoặc viêm gan nặng

Nồng độ thuốc trong máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Bác sĩ kiểm tra nồng độ thuốc, để đảm bảo rằng đang dùng một liều an toàn, và hiệu quả, xét nghiệm này cũng được gọi là theo dõi thuốc điều trị

Aspartate Aminotransferase (AST): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm men gan

Lượng AST trong máu liên quan trực tiếp đến mức độ tổn thương mô, sau khi thiệt hại nghiêm trọng, nồng độ AST tăng trong 6 đến 10 giờ và duy trì ở mức cao trong khoảng 4 ngày

Chụp cộng hưởng từ mạch máu (MRA): ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

MRA có thể thấy cả lưu lượng máu, và tình trạng của thành mạch máu, thường được sử dụng để xem xét các mạch máu đến não, thận và chân

Kháng thể chống tinh trùng: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Nếu một số lượng lớn kháng thể tinh trùng tiếp xúc với tinh trùng của một người đàn ông, thì tinh trùng có thể khó thụ tinh với trứng

Thời gian prothrombin (PT) và INR: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Một phương pháp tiêu chuẩn hóa, kết quả thời gian prothrombin, được gọi là hệ thống tỷ lệ chuẩn hóa quốc tế, INR

Androstenedion máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Androstenedion được tế bào gan và mô mỡ chuyển thành estron, Estron là một dạng của estrogen với hoạt lực tương đối thấp so với estradiol

Xét nghiệm Hormone vỏ thượng thận (ACTH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

ACTH được tạo ra trong tuyến yên để đáp ứng với việc giải phóng một loại hormone khác, được gọi là hormone giải phóng corticotropin, bởi vùng dưới đồi

Sắt (Fe): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Cơ thể cần nhiều chất sắt hơn vào thời điểm tăng trưởng như ở tuổi thiếu niên, khi mang thai, khi cho con bú hoặc những lúc có lượng chất sắt trong cơ thể thấp

Xét nghiệm ức chế Dexamethasone qua đêm

Thông thường, khi tuyến yên tạo ra ít hormone tuyến thượng thận (ACTH), tuyến thượng thận tạo ra ít cortisol hơn. Dexamethasone, giống như cortisol, làm giảm lượng ACTH do tuyến yên tiết ra.

Alpha Fetoprotein (AFP) máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Không có AFP hoặc chỉ ở mức rất thấp thường được tìm thấy trong máu của những người đàn ông khỏe mạnh hoặc phụ nữ khỏe mạnh, không mang thai

Xét nghiệm protein nước tiểu (Albumin): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Albumin niệu thường được gây ra bởi tổn thương thận do bệnh tiểu đường, nhưng nhiều vấn đề khác có thể dẫn đến tổn thương thận, chúng bao gồm huyết áp cao, suy tim, xơ gan và lupus

Huyết thanh học chẩn đoán virus viên gan (A, B, C, D, E): ý nghĩa chỉ số xét nghiệm

Các viêm gan virus là các nhiễm trùng toàn thân với tác động ưu thế đối với tế bào gan gây các tổn thương viêm và các biến đổi thoái hóa của tế bào gan

Ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm y học

Bình thường glucose huyết tương khi đói < 6,1 mmol/L, nếu mức độ glucose huyết tương khi đói ≥ 7,0 mmol/L trong ít nhất 2 lần xét nghiệm liên tiếp ở các ngày khác nhau thì bị đái tháo đường (diabetes mellitus).

Kháng nguyên carcinoembryonic (CEA): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm ung thư

Xét nghiệm CEA được sử dụng để theo dõi một người trước và trong khi điều trị, cùng với các xét nghiệm khác, xét nghiệm này có thể được sử dụng để xem điều trị có hiệu quả

Homocystein: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Cho đến hiện tại, vẫn chưa có các nghiên cứu điều trị có nhóm chứng chứng minh việc bổ sung axit folic giúp làm giảm nguy cơ vữa xơ động mạch