- Trang chủ
- Xét nghiệm
- Các chỉ số xét nghiệm và ý nghĩa
- Catecholamine nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Catecholamine nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Nhận định chung
Catecholamine là những hoóc môn được tạo ra chủ yếu bởi tuyến thượng thận như là một phản ứng đối với căng thẳng.
Khi cảm thấy căng thẳng, những hormone này làm tăng nhịp tim, huyết áp, nhịp thở, sức mạnh cơ bắp và sự tỉnh táo của tinh thần. Nó cũng làm giảm lượng máu đi đến da và ruột. Chúng làm tăng máu đi đến các cơ quan chính, chẳng hạn như não, tim và thận. Điều này giúp cơ thể chuẩn bị cho các phản ứng.
Cơ thể phá vỡ các hormone này và chuyển chúng vào nước tiểu. Xét nghiệm này đo lường lượng hormone này có trong nước tiểu trong khoảng thời gian 24 giờ.
Chỉ định xét nghiệm
Xét nghiệm catecholamine được thực hiện để giúp chẩn đoán một khối u hiếm ở tuyến thượng thận gọi là pheochromocytoma.
Các khối u như thế này có thể khiến tuyến thượng thận tiết ra quá nhiều hormone. Và điều đó có thể gây ra huyết áp cao, đổ mồ hôi quá nhiều, đau đầu, nhịp tim nhanh và run.
Chuẩn bị xét nghiệm
Có thể được yêu cầu tránh một số loại thực phẩm và chất lỏng trong 2 đến 3 ngày trước khi thử nghiệm. Chúng bao gồm:
Caffeine, chẳng hạn như cà phê, trà, ca cao và sô cô la.
Amin. Chúng được tìm thấy trong chuối, quả óc chó, bơ, đậu fava, phô mai, bia và rượu vang đỏ.
Bất kỳ thực phẩm hoặc chất lỏng với vani.
Cam thảo.
Không sử dụng thuốc lá trong suốt quá trình thu thập nước tiểu 24 giờ.
Hãy chắc chắn để giữ ấm trong 24 giờ. Bị lạnh có thể làm tăng mức catecholamine.
Uống nhiều nước trong 24 giờ để tránh mất nước.
Nhiều loại thuốc có thể thay đổi kết quả của xét nghiệm này. Hãy chắc chắn nói với bác sĩ về tất cả các loại thuốc không theo toa và thuốc theo toa.
Bác sĩ có thể yêu cầu dừng một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc huyết áp, trước khi xét nghiệm. Không dùng thuốc cảm lạnh hoặc dị ứng, aspirin hoặc thuốc giảm cân trong 2 tuần trước khi xét nghiệm.
Nói chuyện với bác sĩ về bất kỳ mối quan tâm nào về nhu cầu xét nghiệm, rủi ro của nó, cách thức thực hiện hoặc kết quả sẽ có ý nghĩa gì.
Thực hiện xét nghiệm
Xét nghiệm này thường được thực hiện tại nhà. Phải thu thập tất cả nước tiểu sản xuất trong khoảng thời gian 24 giờ.
Bắt đầu thu thập nước tiểu vào buổi sáng. Khi lần đầu tiên thức dậy, làm trống bàng quang. Viết thời gian đi tiểu để đánh dấu sự bắt đầu của thời gian thu thập 24 giờ.
Trong 24 giờ tới, thu thập tất cả nước tiểu. Bác sĩ hoặc phòng xét nghiệm thường sẽ cung cấp cho một thùng chứa lớn chứa khoảng 4 L (1 gal). Các thùng chứa có một lượng nhỏ chất bảo quản trong đó. Đi tiểu vào một hộp nhỏ, sạch. Sau đó đổ nước tiểu vào thùng chứa lớn. Đừng chạm vào bên trong thùng bằng ngón tay.
Giữ hộp lớn trong tủ lạnh khi không sử dụng.
Làm trống bàng quang lần cuối cùng tại hoặc ngay trước khi kết thúc thời gian 24 giờ. Thêm nước tiểu này vào thùng chứa lớn, và ghi lại thời gian.
Không để giấy vệ sinh, lông mu, phân, máu kinh nguyệt hoặc các chất lạ khác trong mẫu nước tiểu.
Cảm thấy khi xét nghiệm
Lấy mẫu nước tiểu 24 giờ không gây đau.
Rủi ro của xét nghiệm
Mẫu nước tiểu 24 giờ không gây ra bất kỳ vấn đề.
Ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm catecholamine đo lượng hormone epinephrine, norepinephrine và dopamine trong nước tiểu. Xét nghiệm cũng thường đo lượng axit vanillylmandelic (VMA), metanephrine và Normetanephrine.
Bình thường
Những con số này chỉ là một hướng dẫn. Phạm vi "bình thường" thay đổi từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm khác. Phòng xét nghiệm có thể có một phạm vi khác nhau. Kết quả của phòng xét nghiệm sẽ hiển thị phạm vi mà phòng xét nghiệm sử dụng. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Vì vậy, một số nằm ngoài phạm vi bình thường ở đây vẫn có thể là bình thường.
Catecholamine trong mẫu nước tiểu 24 giờ |
|
Catecholamine tự do |
Ít hơn 100 microgam (mcg) hoặc dưới 591 nanomole (nmol) |
Epinephrine |
Dưới 20 mcg hoặc ít hơn 109 nmol |
Norepinephrine |
15 - 80 mcg hoặc 89 - 473nmol |
Dopamine |
65 - 400 mcg hoặc 420 - 2612 nmol |
Normetanephrine |
105 - 354 mcg hoặc 573 - 1933 nmol |
Metanephrine |
74 - 297 mcg hoặc 375 – 1506 nmol |
Axit Vanillylmandelic (VMA) |
Dưới 9 miligam (mg) hoặc dưới 45 micromol (mcmol) |
Giá trị nước tiểu bình thường khác nhau ở trẻ em tùy thuộc vào độ tuổi của chúng.
Giá trị cao
Nồng độ catecholamines tự do cao, axit vanillylmandelic (VMA) hoặc metanephrine có thể có nghĩa là một khối u tuyến thượng thận hoặc loại khối u khác.
Bất kỳ căng thẳng lớn nào, chẳng hạn như bỏng, nhiễm trùng toàn thân (nhiễm trùng huyết), bệnh tật, phẫu thuật hoặc chấn thương, có thể gây ra mức độ cao.
Nhiều loại thuốc huyết áp cũng có thể gây ra mức độ cao.
Giá trị thấp
Giá trị thấp có thể được gây ra bởi bệnh tiểu đường hoặc một số vấn đề về hệ thống thần kinh.
Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm
Có thể không thể làm xét nghiệm hoặc kết quả có thể không hữu ích nếu:
Tập thể dục.
Có căng thẳng cảm xúc cực độ.
Có phẫu thuật, chấn thương, hoặc bệnh tật.
Dùng một số loại thuốc, như aspirin, nitroglycerin, thuốc chống trầm cảm ba vòng, tetracycline, theophylline hoặc một số loại thuốc huyết áp.
Sử dụng nicotine, rượu hoặc cocaine.
Uống thuốc ho, cảm lạnh hoặc xoang.
Ăn hoặc uống thực phẩm có caffeine.
Điều cần biết thêm
Xét nghiệm nước tiểu 24 giờ tốt hơn xét nghiệm máu để tìm nồng độ catecholamine cao.
Bài viết cùng chuyên mục
CPK (creatin phosphokinase và các isoenzym): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Cần tránh gây tan máu do nồng độ cao của hemoglobin có thể làm xét nghiệm định lượng CPK không chính xác, do ức chế hoạt tính của CPK
Kali (K) nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm nước tiểu, để kiểm tra nồng độ kali, được thực hiện để tìm nguyên nhân, dẫn đến kết quả xét nghiệm kali máu thấp, hoặc cao
Ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm huyết học (máu)
Trong thiếu máu do bất sản, thiếu máu nguyên hồng cầu khổng lồ, hoá trị ung thư, bạch cầu cấp, lupus ban đỏ, chứng tăng năng lách, giảm sản tủy xương.
Sinh thiết hạch bạch huyết: ý nghĩa lâm sàng kết quả sinh thiết
Một số sinh thiết hạch, có thể được thực hiện bằng các công cụ đặc biệt, trong đó một ống soi nhỏ được sử dụng, để lấy hạch bạch huyết ra
Xét nghiệm Coombs (gián tiếp và trực tiếp): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Xét nghiệm Coombs trực tiếp tìm thấy các kháng thể gắn vào các tế bào hồng cầu, các kháng thể có thể là cơ thể tạo ra do bệnh hoặc những người truyền máu
Xét nghiệm enzyme bệnh tay sachs: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Những người có nguy cơ cao, là người mang gen bệnh Tay Sachs, có thể thử máu trước khi có con, để xem họ có phải là người mang mầm bệnh hay không
Áp lực thẩm thấu huyết thanh: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Khi độ thẩm thấu huyết thanh giảm, cơ thể ngừng giải phóng ADH, làm tăng lượng nước trong nước tiểu
Xét nghiệm Renin: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm renin, thường được thực hiện cùng lúc với xét nghiệm aldosterone, có thể có nồng độ cao cả renin, và aldosterone trong máu
Prolactin: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Mức độ prolactin, khác nhau trong suốt cả ngày, cao nhất xảy ra trong khi ngủ, và ngay sau khi thức dậy, cũng tăng cao hơn trong thời gian căng thẳng
Số lượng tế bào CD4 +: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Các giá trị bình thường được liệt kê, được gọi là phạm vi tham chiếu, chỉ là một hướng dẫn, các phạm vi khác nhau từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm khác
Xét nghiệm Phosphatase kiềm (ALP): ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết quả
Số lượng các loại Phosphatase kiềm khác nhau trong máu có thể được đo và sử dụng để xác định xem mức độ cao là từ gan hay xương. Đây được gọi là xét nghiệm isoenzyme kiềm kiềm
Estrogen: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Estrogen có mặt trong cơ thể dưới vài dạng, bao gồm estradiol, estriol và estron. Estrogen được sản xuất từ 3 nguồn là vỏ thượng thận, buồng trứng và tinh hoàn
D-dimer: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Sự bình thường trở lại các giá trị của D dimer trong thời gian theo dõi chứng tỏ quá trình hình thành fibrin được cân bằng trở lại nhờ áp dụng điều trị
Xét nghiệm đường máu tại nhà: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm đường huyết tại nhà có thể được sử dụng để theo dõi lượng đường trong máu, nói chuyện với bác sĩ về tần suất kiểm tra lượng đường trong máu
Gamma globulin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm globulin miễn dịch
Các gama globulin có tất cả các đặc tính cơ bản về khả năng phản ửng đối với các kháng nguyên đặc hiệu do đó chúng cũng có các đặc tính miễn dịch
Hồng cầu lưới: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Số lượng hồng cầu lưới, có thể giúp bác sĩ chọn các xét nghiệm khác, cần được thực hiện để chẩn đoán một loại thiếu máu cụ thể, hoặc bệnh khác
ACTH: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Nồng độ ACTH máu có các biến đổi theo nhịp ngày đêm, với nồng độ đỉnh xảy ra trong thời gian từ 6 đến 8 giờ sáng và nồng độ đáy
Đo nồng độ cồn trong máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Rượu có tác dụng rõ rệt đối với cơ thể, ngay cả khi sử dụng với số lượng nhỏ, với số lượng lớn, rượu hoạt động như một thuốc an thần và làm suy yếu hệ thống thần kinh trung ương
Clo: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Xét nghiệm định lượng nồng độ clo máu thường được đánh giá như một phần của xét nghiệm sàng lọc đối với tình trạng rối loạn nước điện giải
Xét nghiệm protein nước tiểu (Albumin): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Albumin niệu thường được gây ra bởi tổn thương thận do bệnh tiểu đường, nhưng nhiều vấn đề khác có thể dẫn đến tổn thương thận, chúng bao gồm huyết áp cao, suy tim, xơ gan và lupus
Fibrinogen: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Lấy đủ bệnh phẩm máu vào ống nghiệm để đảm bảo tương quan thể tích máu và chất chống đông
Carbon dioxide (CO2): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Xét nghiệm này đo mức bicarbonate trong mẫu máu từ tĩnh mạch, Bicarbonate là một hóa chất giữ cho pH của máu không trở nên quá axit hoặc quá kiềm
Cholesterol và triglyceride máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Cholesterol và triglyceride máu để giúp xác định khả năng mắc bệnh tim, đặc biệt là nếu có các yếu tố nguy cơ khác đối với bệnh tim hoặc các triệu chứng gợi ý bệnh tim
Agglutinin lạnh: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm
Bình thường nồng độ agglutinin lạnh trong máu thấp, nhưng ung thư hạch hoặc một số bệnh nhiễm trùng, như viêm phổi do mycoplasma, có thể mức agglutinin lạnh tăng lên
Đo tải lượng virus HIV: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm
Vì tải lượng virus có thể thay đổi theo từng ngày, nên xu hướng theo thời gian được sử dụng để xác định xem tình trạng nhiễm trùng có trở nên tồi tệ hơn không