Catecholamine nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

2019-06-07 04:08 PM
Catecholamine làm giảm lượng máu đi đến da và ruột, làm tăng máu đi đến các cơ quan chính, chẳng hạn như não, tim và thận, điều này giúp cơ thể chuẩn bị cho các phản ứng

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nhận định chung

Catecholamine là những hoóc môn được tạo ra chủ yếu bởi tuyến thượng thận như là một phản ứng đối với căng thẳng.

Khi cảm thấy căng thẳng, những hormone này làm tăng nhịp tim, huyết áp, nhịp thở, sức mạnh cơ bắp và sự tỉnh táo của tinh thần. Nó cũng làm giảm lượng máu đi đến da và ruột. Chúng làm tăng máu đi đến các cơ quan chính, chẳng hạn như não, tim và thận. Điều này giúp cơ thể chuẩn bị cho các phản ứng.

Cơ thể phá vỡ các hormone này và chuyển chúng vào nước tiểu. Xét nghiệm này đo lường lượng hormone này có trong nước tiểu trong khoảng thời gian 24 giờ.

Chỉ định xét nghiệm

Xét nghiệm catecholamine được thực hiện để giúp chẩn đoán một khối u hiếm ở tuyến thượng thận gọi là pheochromocytoma.

Các khối u như thế này có thể khiến tuyến thượng thận tiết ra quá nhiều hormone. Và điều đó có thể gây ra huyết áp cao, đổ mồ hôi quá nhiều, đau đầu, nhịp tim nhanh và run.

Chuẩn bị xét nghiệm

Có thể được yêu cầu tránh một số loại thực phẩm và chất lỏng trong 2 đến 3 ngày trước khi thử nghiệm. Chúng bao gồm:

Caffeine, chẳng hạn như cà phê, trà, ca cao và sô cô la.

Amin. Chúng được tìm thấy trong chuối, quả óc chó, bơ, đậu fava, phô mai, bia và rượu vang đỏ.

Bất kỳ thực phẩm hoặc chất lỏng với vani.

Cam thảo.

Không sử dụng thuốc lá trong suốt quá trình thu thập nước tiểu 24 giờ.

Hãy chắc chắn để giữ ấm trong 24 giờ. Bị lạnh có thể làm tăng mức catecholamine.

Uống nhiều nước trong 24 giờ để tránh mất nước.

Nhiều loại thuốc có thể thay đổi kết quả của xét nghiệm này. Hãy chắc chắn nói với bác sĩ về tất cả các loại thuốc không theo toa và thuốc theo toa.

Bác sĩ có thể yêu cầu dừng một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc huyết áp, trước khi xét nghiệm. Không dùng thuốc cảm lạnh hoặc dị ứng, aspirin hoặc thuốc giảm cân trong 2 tuần trước khi xét nghiệm.

Nói chuyện với bác sĩ về bất kỳ mối quan tâm nào về nhu cầu xét nghiệm, rủi ro của nó, cách thức thực hiện hoặc kết quả sẽ có ý nghĩa gì.

Thực hiện xét nghiệm

Xét nghiệm này thường được thực hiện tại nhà. Phải thu thập tất cả nước tiểu sản xuất trong khoảng thời gian 24 giờ.

Bắt đầu thu thập nước tiểu vào buổi sáng. Khi lần đầu tiên thức dậy, làm trống bàng quang. Viết thời gian đi tiểu để đánh dấu sự bắt đầu của thời gian thu thập 24 giờ.

Trong 24 giờ tới, thu thập tất cả nước tiểu. Bác sĩ hoặc phòng xét nghiệm thường sẽ cung cấp cho một thùng chứa lớn chứa khoảng 4 L (1 gal). Các thùng chứa có một lượng nhỏ chất bảo quản trong đó. Đi tiểu vào một hộp nhỏ, sạch. Sau đó đổ nước tiểu vào thùng chứa lớn. Đừng chạm vào bên trong thùng bằng ngón tay.

Giữ hộp lớn trong tủ lạnh khi không sử dụng.

Làm trống bàng quang lần cuối cùng tại hoặc ngay trước khi kết thúc thời gian 24 giờ. Thêm nước tiểu này vào thùng chứa lớn, và ghi lại thời gian.

Không để giấy vệ sinh, lông mu, phân, máu kinh nguyệt hoặc các chất lạ khác trong mẫu nước tiểu.

Cảm thấy khi xét nghiệm

Lấy mẫu nước tiểu 24 giờ không gây đau.

Rủi ro của xét nghiệm

Mẫu nước tiểu 24 giờ không gây ra bất kỳ vấn đề.

Ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm catecholamine đo lượng hormone epinephrine, norepinephrine và dopamine trong nước tiểu. Xét nghiệm cũng thường đo lượng axit vanillylmandelic (VMA), metanephrine và Normetanephrine.

Bình thường

Những con số này chỉ là một hướng dẫn. Phạm vi "bình thường" thay đổi từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm khác. Phòng xét nghiệm có thể có một phạm vi khác nhau. Kết quả của phòng xét nghiệm sẽ hiển thị phạm vi mà phòng xét nghiệm sử dụng. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Vì vậy, một số nằm ngoài phạm vi bình thường ở đây vẫn có thể là bình thường.

Catecholamine trong mẫu nước tiểu 24 giờ

Catecholamine tự do

Ít hơn 100 microgam (mcg) hoặc dưới 591 nanomole (nmol)

Epinephrine

Dưới 20 mcg hoặc ít hơn 109 nmol

Norepinephrine

15 - 80 mcg hoặc 89 - 473nmol

Dopamine

65 - 400 mcg hoặc 420 - 2612 nmol

Normetanephrine

105 - 354 mcg hoặc 573 - 1933 nmol

Metanephrine

74 - 297 mcg hoặc 375 – 1506 nmol

Axit Vanillylmandelic (VMA)

Dưới 9 miligam (mg) hoặc dưới 45 micromol (mcmol)

Giá trị nước tiểu bình thường khác nhau ở trẻ em tùy thuộc vào độ tuổi của chúng.

Giá trị cao

Nồng độ catecholamines tự do cao, axit vanillylmandelic (VMA) hoặc metanephrine có thể có nghĩa là một khối u tuyến thượng thận hoặc loại khối u khác.

Bất kỳ căng thẳng lớn nào, chẳng hạn như bỏng, nhiễm trùng toàn thân (nhiễm trùng huyết), bệnh tật, phẫu thuật hoặc chấn thương, có thể gây ra mức độ cao.

Nhiều loại thuốc huyết áp cũng có thể gây ra mức độ cao.

Giá trị thấp

Giá trị thấp có thể được gây ra bởi bệnh tiểu đường hoặc một số vấn đề về hệ thống thần kinh.

Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm

Có thể không thể làm xét nghiệm hoặc kết quả có thể không hữu ích nếu:

Tập thể dục.

Có căng thẳng cảm xúc cực độ.

Có phẫu thuật, chấn thương, hoặc bệnh tật.

Dùng một số loại thuốc, như aspirin, nitroglycerin, thuốc chống trầm cảm ba vòng, tetracycline, theophylline hoặc một số loại thuốc huyết áp.

Sử dụng nicotine, rượu hoặc cocaine.

Uống thuốc ho, cảm lạnh hoặc xoang.

Ăn hoặc uống thực phẩm có caffeine.

Điều cần biết thêm

Xét nghiệm nước tiểu 24 giờ tốt hơn xét nghiệm máu để tìm nồng độ catecholamine cao.

Bài viết cùng chuyên mục

Xét nghiệm vitamin D: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Cơ thể sử dụng ánh nắng mặt trời, để tự tạo ra vitamin D, Vitamin D có trong thực phẩm, như lòng đỏ trứng, gan và cá nước mặn

Aldosterone nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Tìm nguyên nhân gây ra huyết áp cao hoặc nồng độ kali thấp, điều này được thực hiện khi nghi ngờ tuyến thượng thận hoạt động quá mức hoặc tăng trưởng tuyến thượng thận bất thường

Virus suy giảm miễn dịch ở người (HIV): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Vi rút suy giảm miễn dịch ở người kiểm tra phát hiện kháng thể HIV, hoặc kháng nguyên hoặc DNA hoặc RNA của HIV trong máu hoặc một loại mẫu

Thời gian thromboplastin từng phần (PTT): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

PTT hoặc aPTT dài hơn bình thường, có thể có nghĩa là thiếu, hoặc mức độ thấp của một trong các yếu tố đông máu, hoặc một chất khác cần thiết để đông máu

Gamma glutamyl transferase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm gamma GT

Gamma glutamyl transferase, gamma GT là một enzym của màng tham gia vào quá trình xúc tác chuyển các nhóm gamma-glutamyl giữa các axit amin qua màng tế bào.

Cholesterol và triglyceride máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Cholesterol và triglyceride máu để giúp xác định khả năng mắc bệnh tim, đặc biệt là nếu có các yếu tố nguy cơ khác đối với bệnh tim hoặc các triệu chứng gợi ý bệnh tim

Aldosterone máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Khi một khối u tạo ra aldosterone, mức aldosterone sẽ cao trong khi mức renin sẽ thấp, thông thường kiểm tra hoạt động renin được thực hiện khi đo mức aldosterone

Globulin tủa lạnh: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Khi bệnh nhân mang globulin tủa lạnh trong máu tiếp xúc với lạnh, có thể thấy xuất hiện các biến cố mạch máu tại các phẩn xa của chi

Kháng thể kháng tuyến giáp (antithyroid): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Những xét nghiệm này không phải là xét nghiệm hormone tuyến giáp, nồng độ hormone tuyến giáp cao hay thấp cũng có thể là dấu hiệu của các vấn đề về tuyến giáp

Hormone kích thích nang trứng (FSH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Mức hormone kích thích nang trứng có thể giúp xác định xem cơ quan sinh dục nam hay nữ, tinh hoàn hoặc buồng trứng có hoạt động tốt hay không

Canxi (Ca) máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Khi nồng độ canxi máu thấp, xương sẽ giải phóng canxi, khi nồng độ canxi máu tăng, lượng canxi dư sẽ được lưu trữ trong xương hoặc đi ra khỏi cơ thể qua nước tiểu và phân

Magie (Mg): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Mức magie thấp, thường được gây ra bởi việc không ăn đủ các loại thực phẩm có chứa magie, hoặc từ các vấn đề cản trở cách thức ăn được ruột hấp thụ

Phốt phát máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Lượng phốt phát trong máu, ảnh hưởng đến mức độ canxi trong máu, canxi và phốt phát trong cơ thể, phản ứng theo những cách ngược lại

Carbon dioxide (CO2): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm này đo mức bicarbonate trong mẫu máu từ tĩnh mạch, Bicarbonate là một hóa chất giữ cho pH của máu không trở nên quá axit hoặc quá kiềm

Protein phản ứng C nhạy cảm cao (hs-CRP): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm Protein phản ứng C nhạy cảm cao khác với xét nghiệm CRP tiêu chuẩn, xét nghiệm tiêu chuẩn đo mức protein cao để tìm ra các bệnh khác nhau gây viêm

Carbon Monoxide (CO): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Carbon monoxide có thể đến từ bất kỳ nguồn nào đốt cháy nào, phổ biến là ô tô, lò sưởi, bếp củi, lò sưởi dầu hỏa, vỉ nướng than và các thiết bị gas

Xét nghiệm Virus: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm Virus, tìm nhiễm virus gây ra các triệu chứng, kiểm tra sau khi tiếp xúc với virus, ví dụ, bác sĩ vô tình bị mắc kim tiêm chứa máu nhiễm

Nồng độ thuốc trong máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Bác sĩ kiểm tra nồng độ thuốc, để đảm bảo rằng đang dùng một liều an toàn, và hiệu quả, xét nghiệm này cũng được gọi là theo dõi thuốc điều trị

Ý nghĩa xét nghiệm các emzym chống ô xy hóa

Đánh giá khả năng chống oxy hoá của cơ thể trong nhiều bệnh lý và hội chứng toàn thể: tuổi già, ung thư, nhiễm bột, ngộ độc thuốc, uống rượu nhiều, quá tải sắt, bệnh miễn dịch

Xét nghiệm dị ứng: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Các xét nghiệm da thường được thực hiện vì chúng nhanh chóng, đáng tin cậy và thường rẻ hơn so với xét nghiệm máu, nhưng một trong hai loại xét nghiệm có thể được sử dụng

Xét nghiệm hormone tuyến giáp: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm hormone tuyến giáp, là xét nghiệm máu kiểm tra tuyến giáp hoạt động như thế nào, tuyến giáp tạo ra các hormone

Hormon kích thích tuyến giáp (TSH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Mặc dù có các dao động theo nhịp ngày đêm với một đỉnh bài tiết của TSH xảy ra ngay trước khi ngủ, song các giá trị của TSH thu được vẫn trong giới hạn bình thường

Sắt (Fe): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Cơ thể cần nhiều chất sắt hơn vào thời điểm tăng trưởng như ở tuổi thiếu niên, khi mang thai, khi cho con bú hoặc những lúc có lượng chất sắt trong cơ thể thấp

Natri (Na) trong nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm natri trong nước tiểu, để kiểm tra cân bằng nước và điện giải, tìm nguyên nhân của mức natri thấp hoặc cao, kiểm tra các bệnh thận

Ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm y học

Bình thường glucose huyết tương khi đói < 6,1 mmol/L, nếu mức độ glucose huyết tương khi đói ≥ 7,0 mmol/L trong ít nhất 2 lần xét nghiệm liên tiếp ở các ngày khác nhau thì bị đái tháo đường (diabetes mellitus).