Viêm phổi kỵ khí và áp xe phổi

2016-10-04 02:27 PM

Nhiễm khuẩn kỵ khí các loại khác nhau có biểu hiện trên phim X quang khác nhau có thể phân biệt được. Áp xe phổi có biểu hiện trên phim X quang là một hang đơn độc thành dầy bao quanh có vùng đông đặc.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Những điểm thiết yếu để chẩn đoán

Ảnh hưởng do sặc hít.

Vệ sinh răng miệng kém.

Sốt, sút cân, khó chịu.

Đờm hôi thối (gần một nửa bệnh nhân).

Thâm nhiễm một vùng phổi, một hay nhiều nơi có hang hay có tràn dịch màng phổi.

Các nhận xét chung

Hít phải một ít các chất xuất tiết ở mồm họng trong khi ngủ có thể gây bệnh biến chứng do hít phải các chất là hen về đêm, giãn phế quản, viêm phổi do hóa chất, tắc cơ giới đường hô hấp và nhiễm khuẩn phổi - màng phổi. Người dễ bị mắc bệnh do nguyên nhân trên là những người tri giác suy giảm do dùng thuốc, rượu, thuốc giảm đau gây mê, có bệnh của hệ thần kinh trung ương, khả năng nuốt giảm do bệnh của thực quản hay do rối loạn thần kinh, người có đặt ống nội khí quản, các ống đặt vào dạ dày qua mũi làm hư hại cơ chế bảo vệ cơ giới đường hô hấp.

Bệnh viêm quanh răng làm tăng các khuẩn kỵ khí trong chất hít phải kết hợp với mỗi lượng lớn hơn các vi khuẩn tương tự nhiễm khuẩn phổi - màng phổi kỵ khí. Hít phải các chất ở mồm họng đầu tiên dẫn đến viêm phổi trong các vùng phổi như các thùy phía sau của các thùy trên và các thùy trên đáy của các thùy dưới. Tư thế người bệnh khi hít phải các chất quyết định vùng nào của phổi bị ảnh hưởng, các triệu chứng lúc đầu âm thầm. Dàn dà người bệnh đi khám khi đó có thể viêm phổi hoậi tử, áp xe phổi, mủ.

Khoảng 2/3 bệnh nhân viêm phổi hoại tử, áp xe phổi bị nhiễm khuẩn chỉ với vi khuẩn kỵ khí nhiều chủng. Hầu hết số bệnh nhân còn lại bị nhiễm với cả hai loại ái khí và kỵ khí. Vi khuẩn kỵ khí phân lập được hay gặp nhất là bacteroides melaninogenicus, liên cầu kỵ khí và Fusobacterium nucleatum.

Các triệu chứng và dấu hiệu

Bệnh nhân nhiễm khuẩn phổi - màng phổi thường có triệu chứng như sốt, sụt cân, khó chịu. Ho có đờm mủ hôi thối gợi đến nhiễm khuẩn kỵ khí, còn nếu ho không có đờm cũng không loại trừ được nhiễm khụạn loại này.

Các xét nghiệm cận lâm sàng

Đờm khạc ra không phù hợp để nuôi cấy vi khuẩn kỵ khí. Vì có các chủng ở miệng lây nhiễm trong đờm. Chất nuôi cấy phải lấy xuyên qua khí quản hoặc khi soi phế quản với bàn chải được bảo vệ tránh nhiễm khuẩn. Hút qua lồng ngực hay xuyên qua khí quản ít khi có chỉ định vì các nhiễm khuẩn phổi - màng phổi kỵ khí đáp ứng tốt với penicillin hay clindamycin.

Chẩn đoán hình ảnh

Nhiễm khuẩn kỵ khí các loại khác nhau có biểu hiện trên phim X quang khác nhau có thể phân biệt được. Áp xe phổi có biểu hiện trên phim X quang là một hang đơn độc thành dầy bao quanh có vùng đông đặc. Thường hang có mức khí - dịch. Các bệnh có thể tạo hang khác là lao, nấm phổi, ung thư, nhồi máu phổi, u hạt Wegener. Viêm phổi hoại tử được phân biệt bởi có hang ở nhiều nơi trong các vùng phổi đông đặc. Viêm màng phổi mủ đặc trưng bởi có dịch màng phổi (chọc lồng ngực có mủ). Siêu âm có giá trị chỉ rõ nơi có dịch và cũng có thể phát hiện các ngăn màng phổi.

Điều trị

Penicillin G (1- 2 triệu đơn vị tiêm tĩnh mạch 4 giờ một lần) là điều trị thông thường nhiễm khuẩn phổi - màng phổi kỵ khí. Penicillin V (0,6 - 1g cứ 6 giờ uống một lần) có thể dùng sau khi tình trạng đã được cải thiện do dùng penicillin G tiêm tĩnh mạch. Clindamycin (600 mg tĩnh mạch 8 giờ một lần tới khi tình hình được cải thiện sau đó uống 300mg 6 giờ một lần) nhiều người dùng thay cho penicillin khi điều trị nhiễm khuẩn phổi - màng phổi kỵ khí. Co hai nghiên cứu cho thấy nó hiệu qủa hơn penicillin khi điều trị cho nhiễm khuẩn phổi kỵ khí mắc phải ở cộng đồng. Điều trị bằng kháng sinh nên tiếp tục cho tới khi có ổn định thể hiện trên phim X quang phổi, một qúa trình đòi hỏi phải một tháng hay hơn. Điều trị bệnh phổi - màng phổi kỵ khí đòi hỏi phải dẫn lưu đầy đủ. Điều trị viêm màng phổi mủ cần đặt ống mở lồng ngực nhưng dẫn lưu màng phổi mở đôi khi cũng cần vì khuynh hướng của loại nhiễm khuẩn này là tạo nên các ngăn trong khoang màng phổi.

Bài viết cùng chuyên mục

Bệnh huyết khối tắc mạch phổi

Các phát hiện lâm sàng trong huyết khối tác nghẽn mạch phổi phụ thuộc vào kích thước cục tắc và trạng thái tim phổi trước đó. Trong nghẽn mạch phổi lớn, thất phải bị suy, huyết áp hệ thống hạ.

Bệnh phổi do thuốc

Giai đoạn cấp của bệnh phổi do thuốc thường mất đi 24 đến 48 giờ sau khi ngùng thuốc nhưng các hội chứng mạn tính phải nhiều thời gian hơn mới giải quyết được.

Tổn thương phổi do tia xạ

Xơ phổi do tia xạ xảy ra gần như trong tất cả bệnh nhân được nhận một tiến trình đầy đủ về điều trị bằng tia xạ trong ung thư phổi hoặc lồng ngực.

Bệnh phổi tắc nghẽn mạn tính COPD

Viêm phế quản mạn tính có đặc điểm là tăng tiết niêm dịch phế quản biểu thị bằng ho có đờm từ 3 tháng trở lên trong ít nhất 2 năm liền mà không phải do bất kỳ bệnh nào khác gây nên.

Tràn dịch màng phổi

Có 5 loại tràn dịch màng phổi chủ yếu là tràn dịch màng phổi dịch thấm, dịch rỉ, mủ màng phổi, chảy máu hay tràn máu lồng ngực và dưỡng chấp hay tràn dịch dưỡng chấp.

Các hội chứng hít sặc ở phổi

Hít phải mạn tính các chất trong dạ dày, có thể do các rối loạn tiên phát của thực quản, ví dụ không giãn được cơ trơn, hẹp thực quản, cứng bì.

Các rối loạn thở liên quan đến ngủ

Cần thực hiện sự sàng lọc, dùng phương pháp đo oxy ban đêm, tại nhà có giá trị tiên đoán âm tính cao, để loại trừ ngừng thở khi ngủ quan trọng.

Bệnh do mycobacteria không phải lao

Các chế độ hóa trị liệu truyền thống dùng 5 hay 6 loại thuốc nhưng có những tác dụng phụ do thuốc và không có sự cộng tác của bệnh nhân.

Các hội chứng chảy máu phế nang

Hội chứng Goodpasture là chảy máu phế nang tái hồi tự phát và viêm cầu thận tiến triển nhanh chóng. Bệnh do các kháng thể màng chống lại màng cầu thận phát hiện bằng phương pháp miễn dịch huỳnh quang phổi và thận.

Nốt phổi đơn độc

Các thử nghiệm da và huyết thanh chẩn đoán tìm nấm không giúp gì cho chẩn đoán. Xét nghiệm đờm tìm tế bào phải làm để đánh giá nốt phổi lớn khu trú ở trung tâm.

Các test chẩn đoán bệnh phổi: test chức năng, test luyện tập và soi phế quản

Đo phế dung và đo các thể tích phổi cho phép xác định có rối loạn chức năng phổi hạn chế hay tắc nghẽn không. Rối loạn chức năng phổi tắc nghẽn được xác định khi các tỷ lệ dòng khí giảm.

Bệnh Sarcoid: chẩn đoán và điều trị

Những vị trí có thể làm sinh thiết được như các hạch bạch huyết sờ thấy được, các tổn thương ở da hay ở tuyến nước bọt chỉ định cho làm sinh thiết sẽ giúp thêm bằng chứng cho chẩn đoán.

Các bệnh phổi nghề nghiệp

Các bệnh phổi nghề nghiệp có biểu hiện rối loạn đường hô hấp tắc nghẽn gồm có hen nghề nghiệp, viêm phế quản công nghiệp và bệnh bụi bông.

Viêm mạch phổi và bệnh u hạt

Bệnh u hạt dạng u bạch huyết là một bệnh hệ thống biểu thị bằng viêm mạch u hạt và thâm nhiễm tế bào đa dạng gồm các tế bào lympho và dạng tương bào không điển hình.

Viêm phổi mắc phải ở bệnh viện

Viêm phổi mắc phải ở bệnh viện được định nghĩa là viêm phổi xảy ra từ trên 48 giờ sau khi vào viện, là một trong những nguyên nhân chủ yếu của bệnh tật và tử vong của bệnh nhân nằm viện.

Thở không khí ô nhiễm

Hậu qủa của tổn thương phổi khi hít thở không khí nhiễm bẩn tùy thuộc vào độ nặng nề và cách thức tiếp xúc với không khí này cũng như tinh trạng phổi của người bệnh trước đó.

Hội chứng trụy hô hấp cấp (ARDS)

Không co biện pháp phòng ARDS có hiệu qủa, đặc biệt dùng PEEP phòng ngừa cho các bệnh nhân có nguy cơ ARDS không có hiệu qủa.

Hội chứng tăng thông khí

Tăng thông khí là sự tâng thông khi phế nang gây ra nhược thán. Nó có thể do nhiều nguyên nhân như thiếu oxy máu, các bệnh phổi thâm nhiễm và tắc nghẽn, nhiễm khuẩn, rối loạn chức náng gan, sốt và đau.

Tăng áp lực động mạch phổi

Tăng áp lực động mạch phổi thứ phát thì khó nhận biết về mặt lâm sàng trong các giai đoạn sớm, khi các triệu chứng và các dấu hiệu của bệnh gây ra nó còn sơ khởi.

Hội chứng giảm thông khí béo phì: hội chứng Pickwick

Điều trị hội chứng giảm thông khí béo phl chủ yếu là giảm cân, điều đó sẽ cải thiện tình trạng ưu thán và thiếu oxy cũng như các đáp ứng thông khí đối với thiếu oxy và ưu thán.

Tràn khí màng phổi tự phát

Tràn khí màng phổi thứ phát xảy ra như một biến chứng của COPD, hen, xơ nang, lao và cac bệnh phổi thâm nhiễm các loại gồm cả viêm phổi pneumocystis.

Viêm tắc tiểu phế quản

Viêm tắc tiểu phế quản có thể kết hợp với viêm khớp dạng thấp, viêm đa cơ và viêm da cơ. Liệu pháp penicillin có thể là nguyên nhân gây viêm tắc tiểu phế quản ở bệnh nhân viêm khớp dạng thấp.

Hen phế quản

Sinh bệnh học của hen còn biết rất ít. Ngày nay hen đầu tiên được nhìn nhận như một bệnh viêm bán cấp đường thở. Vai trò của các cơ chế dị ứng trong số lớn bệnh nhân bị hen được chú ý nhiều.

Hít phải khói

Điều quan trọng là phải tìm hiểu và nhận biết ba hậu qủa của hít khói, sự oxy hóa của mô bị suy giảm, tổn thương đường hô hấp trên và dưới do nhiệt, tổn thương phổi do hóa chất có trong khói.

Viêm khí phế quản cấp

Các dấu hiệu thực thể rất ít hay không có. Sau khi ho ra nhiều đờm, nghe phổi có thể mất tiếng ran ngáy nhưng khò khè vẫn còn. Các dấu hiệu đông đặc phổi không có.