Prolactin: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

2019-10-22 08:49 PM
Mức độ prolactin, khác nhau trong suốt cả ngày, cao nhất xảy ra trong khi ngủ, và ngay sau khi thức dậy, cũng tăng cao hơn trong thời gian căng thẳng

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nhận định chung

Xét nghiệm prolactin đo mức độ hormone prolactin, được tạo ra bởi tuyến yên, trong máu.

Phụ nữ mang thai có hàm lượng prolactin cao, giúp tạo sữa mẹ. Khi mang thai, nồng độ prolactin tăng từ 10 đến 20 lần. Sau khi em bé được sinh ra, prolactin vẫn ở mức cao nếu đang cho con bú. Ở những phụ nữ không cho con bú, nồng độ prolactin sẽ trở lại bình thường ngay sau khi họ sinh con. Sau nhiều tháng cho con bú, mức độ prolactin cũng có thể trở lại mức bình thường ngay cả khi vẫn cho con bú.

Các tuyến yên của nam giới và phụ nữ không mang thai cũng tạo ra prolactin nhưng không rõ những gì nó làm trong cơ thể tạo ra prolactin.

Mức độ prolactin là khác nhau trong suốt cả ngày. Mức cao nhất xảy ra trong khi ngủ và ngay sau khi thức dậy. Mức độ prolactin cũng tăng cao hơn trong thời gian căng thẳng về thể chất hoặc tinh thần.

Nhiều loại thuốc có thể khiến mức độ prolactin tăng lên. Các khối u của tuyến yên đôi khi có thể gây ra prolactin. Một tuyến yên bị tổn thương có thể không thể tạo ra lượng prolactin bình thường nên mức độ sẽ thấp hơn.

Chỉ định xét nghiệm Prolactin máu

Để tìm ra nguyên nhân của việc núm vú tiết bất thường, hoặc nếu phụ nữ không có kinh nguyệt (vô kinh) hoặc nếu phụ nữ gặp khó khăn khi mang thai (vô sinh).

Ở một người đàn ông khi một vấn đề tuyến yên bị nghi ngờ. Ngoài ra, xét nghiệm prolactin có thể được thực hiện để kiểm tra mức độ nếu một người đàn ông thiếu ham muốn tình dục hoặc nếu anh ta gặp khó khăn khi cương cứng (rối loạn cương dương). Nồng độ prolactin có thể được kiểm tra khi nồng độ testosterone của một người đàn ông thực sự thấp.

Để xem liệu một khối u trong tuyến yên (được gọi là prolactinoma) có tạo ra một lượng lớn prolactin hay không.

Chuẩn bị xét nghiệm Prolactin máu

Không ăn hoặc uống trong một số giờ nhất định theo chỉ dẫn của bác sĩ trước khi làm xét nghiệm prolactin.

Xét nghiệm prolactin máu thường được thực hiện khoảng 3 giờ sau khi thức dậy, đôi khi từ 8 giờ sáng đến 10 giờ sáng

Căng thẳng cảm xúc hoặc tập thể dục gắng sức ngay trước khi xét nghiệm có thể làm tăng mức độ prolactin. Có thể được yêu cầu nghỉ ngơi yên tĩnh trong tối đa 30 phút trước khi rút máu.

Kích thích núm vú có thể làm tăng mức độ prolactin. Tránh kích thích núm vú trong 24 giờ trước khi xét nghiệm prolactin. Một phụ nữ có dịch tiết núm vú bất thường không nên làm bất cứ điều gì để gây ra nhiều dịch tiết hơn trước khi xét nghiệm.

Thực hiện xét nghiệm Prolactin máu

Quấn một dải thun quanh cánh tay trên để ngăn dòng máu chảy. Điều này làm cho các tĩnh mạch bên dưới dải lớn hơn nên dễ dàng đưa kim vào tĩnh mạch.

Làm sạch vị trí kim bằng cồn.

Đặt kim vào tĩnh mạch. Có thể cần nhiều hơn một thanh kim.

Móc một ống vào kim để làm đầy máu.

Tháo băng ra khỏi cánh tay khi thu thập đủ máu.

Đặt một miếng gạc hoặc bông gòn lên vị trí kim khi kim được lấy ra.

Tạo áp lực lên nơi lấy máu và sau đó băng lại.

Cảm thấy khi xét nghiệm Prolactin máu

Mẫu máu được lấy từ tĩnh mạch trên cánh tay. Một dây thun được quấn quanh cánh tay trên. Nó có thể cảm thấy chặt chẽ. Có thể không cảm thấy gì cả từ kim, hoặc có thể cảm thấy đau nhói hoặc véo nhanh.

Rủi ro của xét nghiệm Prolactin máu

Có rất ít khả năng xảy ra vấn đề khi lấy mẫu máu lấy từ tĩnh mạch.

Có thể có một vết bầm nhỏ tại nơi lấy máu. Có thể hạ thấp nguy cơ bầm tím bằng cách giữ áp lực trên nơi lấy máu trong vài phút.

Trong một số ít trường hợp, tĩnh mạch có thể bị sưng sau khi lấy mẫu máu. Vấn đề này được gọi là viêm tĩnh mạch. Nén ấm có thể được sử dụng nhiều lần trong ngày để điều trị.

Ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm prolactin đo mức độ hormone prolactin, được tạo ra bởi tuyến yên, trong máu. Mức độ prolactin là khác nhau trong suốt cả ngày. Mức cao nhất xảy ra trong khi ngủ và ngay sau khi thức dậy.

Bình thường

Các giá trị bình thường được liệt kê ở đây, được gọi là phạm vi tham chiếu, chỉ là hướng dẫn. Các phạm vi này khác nhau từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm và phòng xét nghiệm có thể có một phạm vi khác nhau cho những gì bình thường. Báo cáo của phòng xét nghiệm nên chứa phạm vi sử dụng phòng xét nghiệm. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Điều này có nghĩa là một giá trị nằm ngoài các giá trị bình thường được liệt kê ở đây có thể vẫn bình thường.

Phụ nữ không mang thai: 4 - 23 microgam mỗi lít (mcg / L) hoặc 4 - 23 nanogram trên mililit (ng / mL).

Đàn ông: 3 - 15 mcg / L hoặc 3 - 15 ng / mL.

Phụ nữ mang thai: 34 - 386 mcg / L hoặc 34 - 386 ng / mL.

Trẻ em: 3.2 - 20 mcg / L hoặc 3.2 - 20 ng / mL.

Giá trị cao

Nồng độ prolactin cao (thường cao hơn 200 mcg / mL) có thể có nghĩa là một khối u tuyến yên (prolactinoma) có mặt. Mức độ prolactin càng cao, càng có nhiều khả năng có khối u tuyến yên. Nếu mức độ prolactin trên 200 mcg / mL, xét nghiệm hình ảnh cộng hưởng từ (MRI) có thể được thực hiện để xác nhận có khối u tuyến yên. Mức độ prolactin bình thường hoặc thấp không phải lúc nào cũng có nghĩa là không có khối u tuyến yên. MRI có thể được thực hiện nếu nghi ngờ có khối u tuyến yên.

Nồng độ prolactin cao có thể có nghĩa là tuyến yên đang tạo ra prolactin dư thừa mà không rõ nguyên nhân (tăng prolactin máu vô căn).

Các vấn đề khác có thể gây ra mức độ prolactin cao bao gồm mang thai, bệnh gan (xơ gan), bệnh thận và suy giáp.

Nhiều vấn đề có thể ảnh hưởng đến mức độ prolactin. Bác sĩ sẽ nói chuyện về bất kỳ kết quả bất thường nào liên quan đến các triệu chứng và sức khỏe trong quá khứ.

Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm Prolactin máu

Những lý do có thể không thể làm xét nghiệm hoặc tại sao kết quả có thể không hữu ích bao gồm:

Có nhiều căng thẳng cảm xúc hoặc tập thể dục gắng sức trước khi xét nghiệm.

Khó ngủ. Mức độ prolactin cao nhất trong khi ngủ vì vậy nếu không ngủ ngon, mức độ có thể thấp hơn bình thường.

Kích thích núm vú.

Dùng một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc tránh thai, thuốc cao huyết áp, thuốc chống trầm cảm ba vòng hoặc thuốc điều trị bệnh tâm thần, chẳng hạn như phenothiazin.

Sử dụng cocaine.

Có xét nghiệm với chất đánh dấu phóng xạ một tuần trước khi xét nghiệm prolactin.

Điều cần biết thêm

Đàn ông và phụ nữ không mang thai thường có mức độ prolactin thấp. Vấn đề duy nhất được biết do thiếu prolactin là không thể tạo sữa sau khi mang thai. Vì vậy, ngay cả những người có mức độ prolactin thấp bất thường cũng không được điều trị cho tình trạng này.

Đàn ông có thể có xét nghiệm prolactin nếu một người đàn ông thiếu ham muốn tình dục hoặc nếu gặp khó khăn khi cương cứng (rối loạn cương dương). Nồng độ prolactin có thể được kiểm tra khi nồng độ testosterone của một người đàn ông thực sự thấp.

Điều trị khối u tuyến yên sản xuất quá nhiều prolactin bao gồm các loại thuốc (như bromocriptine), loại bỏ tuyến yên hoặc xạ trị vào tuyến. Sự lựa chọn điều trị dựa trên kích thước của khối u và sức khỏe và tuổi của người được điều trị.

Bài viết cùng chuyên mục

Canxi: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Khẩu phần canxi trong thức ăn vào khoảng 1g mỗi ngày và được cung cấp chủ yếu bởi sữa, các chế phẩm của sữa và lòng trắng trứng

Cytokin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Cùng một loại cytokin song nó có thể có các tác động khác biệt nhau trong các tình huống khác nhau, trong khi nhiều loại cytokin khác nhau lại có thể có cùng một tác động

Kali (K) nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm nước tiểu, để kiểm tra nồng độ kali, được thực hiện để tìm nguyên nhân, dẫn đến kết quả xét nghiệm kali máu thấp, hoặc cao

Ý nghĩa nhuộm hóa học tế bào

Các marker bạch cầu: CD4, CD8, Biết được giảm miễn dịch trong HIV (AIDS), CD4 giảm nặng, tỷ lệ CD4/CD8 giảm nặng

Kháng nguyên carcinoembryonic (CEA): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm ung thư

Xét nghiệm CEA được sử dụng để theo dõi một người trước và trong khi điều trị, cùng với các xét nghiệm khác, xét nghiệm này có thể được sử dụng để xem điều trị có hiệu quả

Amylase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Amylase là một enzym được sản xuất chủ yếu ở tụy và các tuyến nước bọt và với một lượng không đáng kể ở gan và vòi trứng

Lipase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Các xét nghiệm máu khác, có thể được thực hiện cùng lúc với xét nghiệm lipase, bao gồm canxi, glucose, phốt pho, triglyceride, alanine aminotransferase

Testosterone: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Testosterone, ảnh hưởng đến tính năng và phát triển tình dục, ở nam, nó được tạo ra bởi tinh hoàn, ở cả nam và nữ, được tạo ra lượng nhỏ bởi tuyến thượng thận.

Ý nghĩa xét nghiệm tế bào, mô bệnh học, hormon

Xác định các rối loạn về hormon sinh dục và giới tính trong các trường hợp như: thiểu năng tinh hoàn, ­u nang tinh hoàn, thiểu năng buồng trứng, thiểu năng nhau thai, buồng trứng không phát triển, bế kinh do ­u nang nội tiết

Aldosteron: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Aldosteron gây các tác động tại các ống lượn xa, tại đó nó gây tăng tái hấp thu natri và clo đồng thời gây tăng bài xuất kali và ion hydrogen

Ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm y học

Bình thường glucose huyết tương khi đói < 6,1 mmol/L, nếu mức độ glucose huyết tương khi đói ≥ 7,0 mmol/L trong ít nhất 2 lần xét nghiệm liên tiếp ở các ngày khác nhau thì bị đái tháo đường (diabetes mellitus).

Khí máu động mạch: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Máu cho xét nghiệm xét nghiệm khí máu động mạch được lấy từ động mạch, hầu hết các xét nghiệm máu khác được thực hiện trên một mẫu máu lấy từ tĩnh mạch

Phốt phát trong nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Thận giúp kiểm soát lượng phốt phát trong cơ thể, phốt phát bổ sung được lọc qua thận, và đi ra khỏi cơ thể qua nước tiểu

Áp lực thẩm thấu niệu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm giúp để chẩn đoán phân biệt giữa tăng nỉtơ máu nguồn gốc trước thận với hoại tử ống thận cấp do thiếu máu cục bộ gây nên

Xét nghiệm enzyme bệnh tay sachs: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Những người có nguy cơ cao, là người mang gen bệnh Tay Sachs, có thể thử máu trước khi có con, để xem họ có phải là người mang mầm bệnh hay không

Protein phản ứng C (CRP): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Nồng độ CRP cao là do nhiễm trùng và nhiều bệnh mãn tính, nhưng xét nghiệm CRP không thể chỉ ra vị trí viêm hoặc nguyên nhân gây ra bệnh

Xét nghiệm bệnh Phenylketon niệu (PKU): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm bệnh phenylketon niệu, được thực hiện để kiểm tra xem em bé sơ sinh, có enzyme cần thiết, để sử dụng phenylalanine, trong cơ thể hay không

Đo nồng độ cồn trong máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Rượu có tác dụng rõ rệt đối với cơ thể, ngay cả khi sử dụng với số lượng nhỏ, với số lượng lớn, rượu hoạt động như một thuốc an thần và làm suy yếu hệ thống thần kinh trung ương

Aspartate Aminotransferase (AST): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm men gan

Lượng AST trong máu liên quan trực tiếp đến mức độ tổn thương mô, sau khi thiệt hại nghiêm trọng, nồng độ AST tăng trong 6 đến 10 giờ và duy trì ở mức cao trong khoảng 4 ngày

Calcitonin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Một số bệnh nhân bị ung thư giáp thể tủy song nồng độ calcitonin lúc đói trong giới hạn bình thường, cần cân nhắc tiến hành làm test kích thích

Xét nghiệm Chorionic Gonadotropin (HCG): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Nồng độ HCG cũng được xét nghiệm khi có thể có mô không bình thường trong tử cung, cũng có thể được thực hiện để tìm kiếm mang thai giả hoặc ung thư

Xét nghiệm virus viêm gan A: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Xét nghiệm tìm kiếm các kháng thể do cơ thể tạo ra để chống lại virus, chúng sẽ ở trong máu nếu hiện tại bị nhiễm viêm gan A, hoặc đã từng bị nhiễm trong quá khứ

Axit lactic: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm axit lactic, thường được thực hiện trên mẫu máu lấy từ tĩnh mạch ở cánh tay, nhưng cũng có thể được thực hiện trên mẫu máu lấy từ động mạch

Globulin mang thyroxin (TBG): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm cung cấp các thông tin giúp chẩn đoán phân biệt giữa các bệnh lý thực sự của tuyến giáp với các bệnh lý không phải tại tuyến giáp gây biến đổi nồng độ TBG

Xét nghiệm axit folic: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm đo lượng axit folic trong máu, là một trong nhiều vitamin B, cơ thể cần axit folic để tạo ra các tế bào hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu