Prolactin: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

2019-10-22 08:49 PM
Mức độ prolactin, khác nhau trong suốt cả ngày, cao nhất xảy ra trong khi ngủ, và ngay sau khi thức dậy, cũng tăng cao hơn trong thời gian căng thẳng

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Nhận định chung

Xét nghiệm prolactin đo mức độ hormone prolactin, được tạo ra bởi tuyến yên, trong máu.

Phụ nữ mang thai có hàm lượng prolactin cao, giúp tạo sữa mẹ. Khi mang thai, nồng độ prolactin tăng từ 10 đến 20 lần. Sau khi em bé được sinh ra, prolactin vẫn ở mức cao nếu đang cho con bú. Ở những phụ nữ không cho con bú, nồng độ prolactin sẽ trở lại bình thường ngay sau khi họ sinh con. Sau nhiều tháng cho con bú, mức độ prolactin cũng có thể trở lại mức bình thường ngay cả khi vẫn cho con bú.

Các tuyến yên của nam giới và phụ nữ không mang thai cũng tạo ra prolactin nhưng không rõ những gì nó làm trong cơ thể tạo ra prolactin.

Mức độ prolactin là khác nhau trong suốt cả ngày. Mức cao nhất xảy ra trong khi ngủ và ngay sau khi thức dậy. Mức độ prolactin cũng tăng cao hơn trong thời gian căng thẳng về thể chất hoặc tinh thần.

Nhiều loại thuốc có thể khiến mức độ prolactin tăng lên. Các khối u của tuyến yên đôi khi có thể gây ra prolactin. Một tuyến yên bị tổn thương có thể không thể tạo ra lượng prolactin bình thường nên mức độ sẽ thấp hơn.

Chỉ định xét nghiệm Prolactin máu

Để tìm ra nguyên nhân của việc núm vú tiết bất thường, hoặc nếu phụ nữ không có kinh nguyệt (vô kinh) hoặc nếu phụ nữ gặp khó khăn khi mang thai (vô sinh).

Ở một người đàn ông khi một vấn đề tuyến yên bị nghi ngờ. Ngoài ra, xét nghiệm prolactin có thể được thực hiện để kiểm tra mức độ nếu một người đàn ông thiếu ham muốn tình dục hoặc nếu anh ta gặp khó khăn khi cương cứng (rối loạn cương dương). Nồng độ prolactin có thể được kiểm tra khi nồng độ testosterone của một người đàn ông thực sự thấp.

Để xem liệu một khối u trong tuyến yên (được gọi là prolactinoma) có tạo ra một lượng lớn prolactin hay không.

Chuẩn bị xét nghiệm Prolactin máu

Không ăn hoặc uống trong một số giờ nhất định theo chỉ dẫn của bác sĩ trước khi làm xét nghiệm prolactin.

Xét nghiệm prolactin máu thường được thực hiện khoảng 3 giờ sau khi thức dậy, đôi khi từ 8 giờ sáng đến 10 giờ sáng

Căng thẳng cảm xúc hoặc tập thể dục gắng sức ngay trước khi xét nghiệm có thể làm tăng mức độ prolactin. Có thể được yêu cầu nghỉ ngơi yên tĩnh trong tối đa 30 phút trước khi rút máu.

Kích thích núm vú có thể làm tăng mức độ prolactin. Tránh kích thích núm vú trong 24 giờ trước khi xét nghiệm prolactin. Một phụ nữ có dịch tiết núm vú bất thường không nên làm bất cứ điều gì để gây ra nhiều dịch tiết hơn trước khi xét nghiệm.

Thực hiện xét nghiệm Prolactin máu

Quấn một dải thun quanh cánh tay trên để ngăn dòng máu chảy. Điều này làm cho các tĩnh mạch bên dưới dải lớn hơn nên dễ dàng đưa kim vào tĩnh mạch.

Làm sạch vị trí kim bằng cồn.

Đặt kim vào tĩnh mạch. Có thể cần nhiều hơn một thanh kim.

Móc một ống vào kim để làm đầy máu.

Tháo băng ra khỏi cánh tay khi thu thập đủ máu.

Đặt một miếng gạc hoặc bông gòn lên vị trí kim khi kim được lấy ra.

Tạo áp lực lên nơi lấy máu và sau đó băng lại.

Cảm thấy khi xét nghiệm Prolactin máu

Mẫu máu được lấy từ tĩnh mạch trên cánh tay. Một dây thun được quấn quanh cánh tay trên. Nó có thể cảm thấy chặt chẽ. Có thể không cảm thấy gì cả từ kim, hoặc có thể cảm thấy đau nhói hoặc véo nhanh.

Rủi ro của xét nghiệm Prolactin máu

Có rất ít khả năng xảy ra vấn đề khi lấy mẫu máu lấy từ tĩnh mạch.

Có thể có một vết bầm nhỏ tại nơi lấy máu. Có thể hạ thấp nguy cơ bầm tím bằng cách giữ áp lực trên nơi lấy máu trong vài phút.

Trong một số ít trường hợp, tĩnh mạch có thể bị sưng sau khi lấy mẫu máu. Vấn đề này được gọi là viêm tĩnh mạch. Nén ấm có thể được sử dụng nhiều lần trong ngày để điều trị.

Ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm prolactin đo mức độ hormone prolactin, được tạo ra bởi tuyến yên, trong máu. Mức độ prolactin là khác nhau trong suốt cả ngày. Mức cao nhất xảy ra trong khi ngủ và ngay sau khi thức dậy.

Bình thường

Các giá trị bình thường được liệt kê ở đây, được gọi là phạm vi tham chiếu, chỉ là hướng dẫn. Các phạm vi này khác nhau từ phòng xét nghiệm đến phòng xét nghiệm và phòng xét nghiệm có thể có một phạm vi khác nhau cho những gì bình thường. Báo cáo của phòng xét nghiệm nên chứa phạm vi sử dụng phòng xét nghiệm. Ngoài ra, bác sĩ sẽ đánh giá kết quả dựa trên sức khỏe và các yếu tố khác. Điều này có nghĩa là một giá trị nằm ngoài các giá trị bình thường được liệt kê ở đây có thể vẫn bình thường.

Phụ nữ không mang thai: 4 - 23 microgam mỗi lít (mcg / L) hoặc 4 - 23 nanogram trên mililit (ng / mL).

Đàn ông: 3 - 15 mcg / L hoặc 3 - 15 ng / mL.

Phụ nữ mang thai: 34 - 386 mcg / L hoặc 34 - 386 ng / mL.

Trẻ em: 3.2 - 20 mcg / L hoặc 3.2 - 20 ng / mL.

Giá trị cao

Nồng độ prolactin cao (thường cao hơn 200 mcg / mL) có thể có nghĩa là một khối u tuyến yên (prolactinoma) có mặt. Mức độ prolactin càng cao, càng có nhiều khả năng có khối u tuyến yên. Nếu mức độ prolactin trên 200 mcg / mL, xét nghiệm hình ảnh cộng hưởng từ (MRI) có thể được thực hiện để xác nhận có khối u tuyến yên. Mức độ prolactin bình thường hoặc thấp không phải lúc nào cũng có nghĩa là không có khối u tuyến yên. MRI có thể được thực hiện nếu nghi ngờ có khối u tuyến yên.

Nồng độ prolactin cao có thể có nghĩa là tuyến yên đang tạo ra prolactin dư thừa mà không rõ nguyên nhân (tăng prolactin máu vô căn).

Các vấn đề khác có thể gây ra mức độ prolactin cao bao gồm mang thai, bệnh gan (xơ gan), bệnh thận và suy giáp.

Nhiều vấn đề có thể ảnh hưởng đến mức độ prolactin. Bác sĩ sẽ nói chuyện về bất kỳ kết quả bất thường nào liên quan đến các triệu chứng và sức khỏe trong quá khứ.

Yếu tố ảnh hưởng đến xét nghiệm Prolactin máu

Những lý do có thể không thể làm xét nghiệm hoặc tại sao kết quả có thể không hữu ích bao gồm:

Có nhiều căng thẳng cảm xúc hoặc tập thể dục gắng sức trước khi xét nghiệm.

Khó ngủ. Mức độ prolactin cao nhất trong khi ngủ vì vậy nếu không ngủ ngon, mức độ có thể thấp hơn bình thường.

Kích thích núm vú.

Dùng một số loại thuốc, chẳng hạn như thuốc tránh thai, thuốc cao huyết áp, thuốc chống trầm cảm ba vòng hoặc thuốc điều trị bệnh tâm thần, chẳng hạn như phenothiazin.

Sử dụng cocaine.

Có xét nghiệm với chất đánh dấu phóng xạ một tuần trước khi xét nghiệm prolactin.

Điều cần biết thêm

Đàn ông và phụ nữ không mang thai thường có mức độ prolactin thấp. Vấn đề duy nhất được biết do thiếu prolactin là không thể tạo sữa sau khi mang thai. Vì vậy, ngay cả những người có mức độ prolactin thấp bất thường cũng không được điều trị cho tình trạng này.

Đàn ông có thể có xét nghiệm prolactin nếu một người đàn ông thiếu ham muốn tình dục hoặc nếu gặp khó khăn khi cương cứng (rối loạn cương dương). Nồng độ prolactin có thể được kiểm tra khi nồng độ testosterone của một người đàn ông thực sự thấp.

Điều trị khối u tuyến yên sản xuất quá nhiều prolactin bao gồm các loại thuốc (như bromocriptine), loại bỏ tuyến yên hoặc xạ trị vào tuyến. Sự lựa chọn điều trị dựa trên kích thước của khối u và sức khỏe và tuổi của người được điều trị.

Bài viết cùng chuyên mục

Bilirubin máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Khi nồng độ bilirubin cao, da và lòng trắng mắt có thể xuất hiện màu vàng, vàng da có thể do bệnh gan, rối loạn máu hoặc tắc nghẽn ống mật, ống cho phép mật đi từ gan đến ruột non

Virus suy giảm miễn dịch ở người (HIV): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Vi rút suy giảm miễn dịch ở người kiểm tra phát hiện kháng thể HIV, hoặc kháng nguyên hoặc DNA hoặc RNA của HIV trong máu hoặc một loại mẫu

Kháng thể chống tinh trùng: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Nếu một số lượng lớn kháng thể tinh trùng tiếp xúc với tinh trùng của một người đàn ông, thì tinh trùng có thể khó thụ tinh với trứng

Kháng nguyên ung thư 125 (CA 125): ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Thông thường, xét nghiệm CA 125 được sử dụng để kiểm tra mức độ hiệu quả điều trị ung thư buồng trứng hoặc để xem liệu ung thư buồng trứng đã quay trở lại

Ý nghĩa xét nghiệm các emzym chống ô xy hóa

Đánh giá khả năng chống oxy hoá của cơ thể trong nhiều bệnh lý và hội chứng toàn thể: tuổi già, ung thư, nhiễm bột, ngộ độc thuốc, uống rượu nhiều, quá tải sắt, bệnh miễn dịch

Canxi: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Khẩu phần canxi trong thức ăn vào khoảng 1g mỗi ngày và được cung cấp chủ yếu bởi sữa, các chế phẩm của sữa và lòng trắng trứng

Clo: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm định lượng nồng độ clo máu thường được đánh giá như một phần của xét nghiệm sàng lọc đối với tình trạng rối loạn nước điện giải

Amylase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Amylase là một enzym được sản xuất chủ yếu ở tụy và các tuyến nước bọt và với một lượng không đáng kể ở gan và vòi trứng

Xét nghiệm bệnh lậu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Bệnh lậu là một bệnh lây truyền qua đường tình dục, có nghĩa là nó được lan truyền thông qua quan hệ tình dục, không phải luôn luôn gây ra các triệu chứng

Xét nghiệm hormone tuyến giáp: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm hormone tuyến giáp, là xét nghiệm máu kiểm tra tuyến giáp hoạt động như thế nào, tuyến giáp tạo ra các hormone

Gastrin: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm định lượng nồng độ gastrin cung cấp các thông tin hữu ích để chẩn đoán các bệnh lý gây bài tiết gastrin bất thường

Protein phản ứng C nhạy cảm cao (hs-CRP): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm Protein phản ứng C nhạy cảm cao khác với xét nghiệm CRP tiêu chuẩn, xét nghiệm tiêu chuẩn đo mức protein cao để tìm ra các bệnh khác nhau gây viêm

Xét nghiệm Renin: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Xét nghiệm renin, thường được thực hiện cùng lúc với xét nghiệm aldosterone, có thể có nồng độ cao cả renin, và aldosterone trong máu

Kháng thể kháng tuyến giáp (antithyroid): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Những xét nghiệm này không phải là xét nghiệm hormone tuyến giáp, nồng độ hormone tuyến giáp cao hay thấp cũng có thể là dấu hiệu của các vấn đề về tuyến giáp

Xét nghiệm Phosphatase kiềm (ALP): ý nghĩa lâm sàng chỉ số kết quả

Số lượng các loại Phosphatase kiềm khác nhau trong máu có thể được đo và sử dụng để xác định xem mức độ cao là từ gan hay xương. Đây được gọi là xét nghiệm isoenzyme kiềm kiềm

Xét nghiệm Ketone: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Ketone có thể được kiểm tra trong phòng xét nghiệm, hoặc bằng cách sử dụng xét nghiệm máu, hoặc nước tiểu tại nhà

Gamma glutamyl transferase: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm gamma GT

Gamma glutamyl transferase, gamma GT là một enzym của màng tham gia vào quá trình xúc tác chuyển các nhóm gamma-glutamyl giữa các axit amin qua màng tế bào.

Xét nghiệm virus viêm gan B: ý nghĩa lâm sàng giá trị kết quả

Kháng thể viêm gan có thể mất vài tuần hoặc vài tháng để phát triển, vì vậy, một người bị nhiễm bệnh có thể có kiểm tra âm tính khi mới nhiễm trùng

Catecholamine trong máu: ý nghĩa lâm sàng kết quả xét nghiệm

Catecholamine làm tăng nhịp tim, huyết áp, nhịp thở, sức mạnh cơ bắp và sự tỉnh táo, nó cũng giảm lượng máu đi đến da và ruột và tăng lượng máu đi đến các cơ quan chính

Xét nghiệm Hormone vỏ thượng thận (ACTH): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

ACTH được tạo ra trong tuyến yên để đáp ứng với việc giải phóng một loại hormone khác, được gọi là hormone giải phóng corticotropin, bởi vùng dưới đồi

Cortisol trong nước tiểu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Cortisol có nhiều chức năng, nó giúp cơ thể sử dụng đường và chất béo để tạo năng lượng chuyển hóa, nó giúp cơ thể quản lý căng thẳng

Hemoglobin bị glycosil hóa (HbA1c): ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Khi nồng độ glucose máu tăng cao hơn mức bình thường trong một khoảng thời gian đủ dài, glucose sẽ phản ứng với các protein mà không cần sự xúc tác của enzym

Urê nitơ máu: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Xét nghiệm nitơ urê máu có thể được thực hiện với xét nghiệm creatinine máu, mức creatinine trong máu cũng cho biết thận hoạt động như thế nào

Cortisol: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Nồng độ creatinin trong mẫu nước tiểu 24h cũng thường được định lượng cùng với nồng độ cortisol niệu để khẳng định rằng thể tích nước tiểu là thỏa đáng

Fibrinogen: ý nghĩa lâm sàng chỉ số xét nghiệm

Lấy đủ bệnh phẩm máu vào ống nghiệm để đảm bảo tương quan thể tích máu và chất chống đông