Ponatinib

2024-01-30 04:00 PM

Ponatinib là một loại thuốc theo toa dùng để điều trị các giai đoạn khác nhau của bệnh bạch cầu dòng tủy mãn tính (CML) hoặc bệnh bạch cầu nguyên bào lympho cấp tính nhiễm sắc thể Philadelphia (Ph+) (ALL).

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Tên thương hiệu: Iclusig.

Nhóm thuốc: Thuốc ức chế tyrosine Kinase chống ung thư.

Ponatinib là một loại thuốc theo toa dùng để điều trị các giai đoạn khác nhau của bệnh bạch cầu dòng tủy mãn tính (CML) hoặc bệnh bạch cầu nguyên bào lympho cấp tính nhiễm sắc thể Philadelphia (Ph+) (ALL).

Liều lượng

Thuốc viên: 10 mg; 15 mg; 30 mg; 45 mg.

Bệnh bạch cầu dòng tủy mãn tính giai đoạn mãn tính (CP) (CML)

45 mg uống mỗi ngày một lần ban đầu.

Giảm xuống 15 mg uống mỗi ngày một lần khi đạt được dưới 1% BCR-ABL1IS.

Tăng lại liều lên liều dung nạp trước đó là 30 mg hoặc 45 mg uống mỗi ngày một lần ở những bệnh nhân mất đáp ứng.

Tiếp tục cho đến khi mất đáp ứng ở liều tăng dần hoặc độc tính không được chấp nhận.

Cân nhắc ngừng điều trị nếu không thấy đáp ứng trong vòng 3 tháng.

Pha tăng tốc (AP) hoặc pha nổ (BP) CML:

45 mg uống mỗi ngày một lần:

Cân nhắc giảm liều AP-CML ở những bệnh nhân đã đạt được đáp ứng di truyền tế bào chính.

Tiếp tục cho đến khi mất phản ứng hoặc độc tính không được chấp nhận.

Cân nhắc ngừng điều trị nếu không thấy đáp ứng trong vòng 3 tháng.

Bệnh bạch cầu lymphoblastic cấp tính

45 mg uống mỗi ngày một lần ban đầu.

Tiếp tục cho đến khi mất phản ứng hoặc độc tính không được chấp nhận.

Cân nhắc ngừng điều trị nếu không thấy đáp ứng sau 3 tháng.

Tác dụng phụ

Tác dụng phụ thường gặp

Phát ban da, đau bụng hoặc đau dạ dày, mệt mỏi, đau đầu, da khô, táo bón, sốt, đau khớp, hoặc buồn nôn.

Tác dụng phụ nghiêm trọng

Đau ngực hoặc cảm giác nặng nề, đau lan xuống cánh tay hoặc vai, tê hoặc yếu đột ngột (đặc biệt là ở một bên cơ thể), vấn đề về tầm nhìn, lời nói hoặc sự cân bằng, ho đột ngột, thở nhanh, ho ra máu, dễ bầm tím, chảy máu bất thường, lú lẫn, buồn ngủ trầm trọng, cảm giác như bạn sắp ngất đi, sốt, ớn lạnh, triệu chứng cúm, lở loét ở miệng và cổ họng, nhịp tim không đều, khó thở (ngay cả khi gắng sức nhẹ), vàng da hoặc mắt, đau dữ dội ở vùng bụng trên lan ra phía sau, đi tiểu ít hoặc không đi tiểu, cảm giác tê hoặc ngứa ran quanh miệng, phản xạ hoạt động quá mức, mạch yếu, ngất xỉu; hoặc huyết áp cao nguy hiểm (nhức đầu dữ dội, mờ mắt, ù tai, lo lắng, co giật).

Chống chỉ định

Không có.

Cảnh báo

Các biến cố tắc nghẽn động mạch, kể cả tử vong, đã xảy ra.

Đã xảy ra VTE nghiêm trọng hoặc nghiêm trọng.

Đã báo cáo các trường hợp suy tim gây tử vong, nghiêm trọng hoặc trầm trọng.

Có thể gây nhiễm độc gan, bao gồm suy gan và tử vong; các trường hợp nhiễm độc gan đã được báo cáo, bao gồm tăng alanine aminotransferase (ALT), aspartate aminotransferase (AST), phosphatase kiềm, gamma-glutamyl transferase (GGT).

Viêm tụy nặng đã xảy ra.

Bệnh lý thần kinh ngoại biên và sọ được báo cáo; theo dõi bệnh nhân về các triệu chứng của bệnh lý thần kinh, chẳng hạn như giảm cảm giác, tăng cảm giác, dị cảm, khó chịu, cảm giác nóng rát, đau hoặc yếu thần kinh; ngừng dùng thuốc, sau đó tiếp tục dùng liều cũ hoặc giảm liều hoặc ngừng thuốc dựa trên mức độ tái phát/mức độ nghiêm trọng.

Đã có báo cáo về độc tính nghiêm trọng ở mắt dẫn đến mù lòa hoặc mờ mắt; kích ứng kết mạc, xói mòn hoặc mài mòn giác mạc, khô mắt, viêm kết mạc, xuất huyết kết mạc, sung huyết và phù nề hoặc đau mắt đục thủy tinh thể, phù quanh ổ mắt, viêm bờ mi, tăng nhãn áp, phù mí mắt, sung huyết mắt, viêm mống mắt, viêm mống mắt và viêm loét giác mạc; tiến hành khám mắt toàn diện lúc ban đầu và định kỳ trong quá trình điều trị.

Đã xảy ra các biến cố xuất huyết gây tử vong và nghiêm trọng, làm gián đoạn liều dùng cho trường hợp xuất huyết nặng.

Suy tủy nặng (Cấp độ 3 hoặc 4) được quan sát thấy sớm, với thời gian khởi phát trung bình là 1 tháng (trong khoảng dưới 1-40 tháng).

Theo dõi tình trạng giữ nước; làm gián đoạn, giảm bớt hoặc ngừng.

Theo dõi các triệu chứng rối loạn nhịp tim; theo dõi các dấu hiệu và triệu chứng gợi ý nhịp tim chậm (ngất xỉu, chóng mặt) hoặc nhịp tim nhanh (đau ngực, đánh trống ngực hoặc chóng mặt) và quản lý bệnh nhân theo chỉ định lâm sàng; tạm dừng, sau đó tiếp tục dùng liều tương tự hoặc giảm liều hoặc ngừng thuốc dựa trên mức độ tái phát/mức độ nghiêm trọng; nhịp tim chậm có triệu chứng và nhịp tim nhanh trên thất được báo cáo.

Giảm tiểu cầu, giảm bạch cầu trung tính và thiếu máu có thể cần phải ngừng hoặc giảm liều; theo dõi CBC 2 tuần một lần trong 3 tháng, sau đó hàng tháng và theo chỉ định lâm sàng; gián đoạn khi ANC dưới 1000/mm^3 hoặc giảm tiểu cầu dưới 50.000/mm^3.

Hội chứng ly giải khối u nghiêm trọng phát triển và xảy ra tình trạng tăng axit uric máu; đảm bảo đủ nước và điều chỉnh nồng độ axit uric cao trước khi bắt đầu điều trị để giảm nguy cơ mắc hội chứng ly giải khối u.

Có thể ảnh hưởng đến quá trình lành vết thương hoặc tăng nguy cơ thủng GI; tạm thời gián đoạn điều trị ở những bệnh nhân trải qua các cuộc phẫu thuật lớn.

Theo dõi lipase huyết thanh 2 tuần một lần trong 2 tháng đầu và sau đó hàng tháng sau đó hoặc theo chỉ định lâm sàng; xem xét theo dõi lipase huyết thanh bổ sung ở những bệnh nhân có tiền sử viêm tụy hoặc lạm dụng rượu; tạm dừng, sau đó tiếp tục với liều tương tự hoặc giảm liều hoặc ngừng thuốc tùy theo mức độ nghiêm trọng; đánh giá viêm tụy khi tăng lipase kèm theo các triệu chứng ở bụng.

Có thể gây hại cho thai nhi; tư vấn cho phụ nữ về nguy cơ tiềm ẩn đối với thai nhi.

Revere hội chứng bệnh não chất trắng phía sau.

Hội chứng bệnh não chất trắng phía sau có thể đảo ngược (RPLS; còn được gọi là hội chứng bệnh não não có thể đảo ngược phía sau ) đã được báo cáo; các triệu chứng bao gồm tăng huyết áp, co giật, nhức đầu, giảm tỉnh táo, thay đổi chức năng tâm thần, giảm thị lực và các rối loạn thị giác và thần kinh khác.

Xác nhận chẩn đoán bằng MRI

Điều trị gián đoạn cho đến khi giải quyết được; Chưa rõ sự an toàn khi tiếp tục sử dụng lại ở bệnh nhân sau khi giải quyết RPLS.

Tăng huyết áp

Tăng huyết áp nghiêm trọng hoặc nặng, bao gồm cả cơn tăng huyết áp, đã xảy ra.

Có thể cần can thiệp lâm sàng khẩn cấp đối với trường hợp tăng huyết áp kèm theo lú lẫn, nhức đầu, đau ngực hoặc khó thở.

Theo dõi huyết áp lúc ban đầu và theo chỉ định lâm sàng và kiểm soát huyết áp theo chỉ định lâm sàng.

Ngắt, giảm liều hoặc ngừng điều trị nếu tăng huyết áp không được kiểm soát về mặt y tế.

Đối với tình trạng tăng huyết áp nặng hơn, không ổn định hoặc kháng trị, hãy ngừng điều trị và xem xét đánh giá chứng hẹp động mạch thận.

Tăng độc tính ở CP-CML mới được chẩn đoán.

Các nghiên cứu cho thấy những bệnh nhân được điều trị bằng ponatinib mắc CP-CML có nguy cơ gặp phản ứng bất lợi nghiêm trọng cao gấp 2 lần so với imatinib.

Thời gian tiếp xúc điều trị trung bình là dưới 6 tháng.

Huyết khối và tắc nghẽn động mạch và tĩnh mạch xảy ra với tần suất ít nhất gấp đôi ở nhóm ponatinib so với imatinib; Bệnh nhân được điều trị bằng ponatinib cũng có tỷ lệ mắc bệnh ức chế tủy, nhiễm độc gan, suy tim, tăng huyết áp và rối loạn mô dưới da cao hơn.

Ponatinib không được chỉ định cũng như không được khuyến nghị cho CP-CML mới được chẩn đoán.

Tương tác thuốc

Chất nền CYP3A4

Ức chế bơm xuất P-GP, BCRP và muối mật.

Chất ức chế CYP3A mạnh

Tránh dùng đồng thời    .

Chất ức chế CYP3A mạnh làm tăng nồng độ và độc tính của ponatinib trong huyết tương; nếu không thể tránh được, hãy giảm liều ponatinib.

Chất gây cảm ứng CYP3A4 mạnh

Tránh dùng đồng thời trừ khi lợi ích lớn hơn rủi ro; theo dõi mức độ giảm hiệu quả của ponatinib.

Chất gây cảm ứng CYP3A mạnh làm giảm nồng độ ponatinib trong huyết tương.

Mang thai và cho con bú

Không có dữ liệu về việc sử dụng ở phụ nữ mang thai.

Xác minh tình trạng mang thai của phụ nữ có khả năng sinh sản trước khi bắt đầu.

Phụ nữ có khả năng sinh sản: Sử dụng biện pháp tránh thai hiệu quả trong quá trình điều trị và trong 3 tuần sau liều cuối cùng.

Không rõ liệu những tác động này lên khả năng sinh sản có thể đảo ngược được hay không.

Không có dữ liệu về sự hiện diện của thuốc trong sữa mẹ hoặc ảnh hưởng đến trẻ bú mẹ hoặc sản xuất sữa.

Khuyên phụ nữ không cho con bú trong thời gian điều trị và trong 6 ngày sau liều cuối cùng.

Bài viết cùng chuyên mục

Polydexa a la Phenylephrine

Thuốc nhỏ mũi Polydexa phối hợp với các đặc tính chống dị ứng của dexaméthasone, khả năng kháng khuẩn của hai loại kháng sinh và tác động gây co mạch của phényléphrine chlorhydrate.

Prasugrel

Prasugrel là thuốc kháng tiểu cầu có tác dụng ngăn chặn các tiểu cầu trong máu kết tụ và hình thành cục máu đông,  sử dụng để ngăn ngừa cục máu đông ở những người mắc hội chứng mạch vành cấp.

Pozelimab

Pozelimab là thuốc kê đơn được chỉ định để điều trị bệnh đường ruột do thiếu protein CD55, còn gọi là bệnh CHAPLE ở bệnh nhân người lớn và trẻ em từ 1 tuổi trở lên.

Pyrazinamid

Pyrazinamid là một thuốc trong đa hóa trị liệu chống lao, chủ yếu dùng trong 8 tuần đầu của hóa trị liệu ngắn ngày. Pyrazinamid có tác dụng diệt trực khuẩn lao (Mycobacterium tuberculosis),

Polycarbophil

Polycarbophil là một loại thuốc không kê đơn dùng để điều trị các triệu chứng táo bón. Tên biệt dược: FiberCon, Fiber Lax, Equalactin, FiberNorm, Mitrolan.

Pentaglobin: phối hợp điều trị nhiễm trùng nặng

Nhiễm trùng nặng phối hợp kháng sinh như nhiễm trùng huyết, shock nhiễm trùng, viêm phúc mạc, viêm phổi, nhiễm trùng sơ sinh, mổ tim có nguy cơ cao.

Pergoveris

Có thể kéo dài thời gian kích thích đến 5 tuần ở bất kỳ chu kỳ điều trị nào. Khi đã đạt đáp ứng tối ưu: tiêm 1 liều duy nhất 5000 - 10000 IU hCG 24 - 48 giờ sau mũi tiêm Pergoveris cuối cùng.

Pitavastatin

Pitavastatin là thuốc kê đơn dùng để điều trị cholesterol cao ở người lớn. Giảm cholesterol có thể giúp ngăn ngừa bệnh tim và xơ cứng động mạch, những tình trạng có thể dẫn đến đau tim, đột quỵ và bệnh mạch máu.

Promethazine/Dextromethorphan

Promethazine/Dextromethorphan là thuốc kê đơn dùng để điều trị ho và các triệu chứng đường hô hấp trên liên quan đến dị ứng hoặc cảm lạnh thông thường.

Poractant Alfa

Tên thương hiệu: Curosurf. Poractant Alfa là thuốc kê đơn dùng để điều trị hội chứng suy hô hấp ở trẻ sinh non.

Protriptyline

Tên biệt dược: Vivactil. Protriptyline là một loại thuốc theo toa dùng để điều trị trầm cảm.

Plenyl

Các biểu hiện quá liều vitamine A có thể xảy ra trong: Trường hợp chỉ định dùng liều quan trọng kéo dài, hoặc cũng có thể xảy ra ở trường hợp hấp thu một liều rất lớn ở trẻ nhũ nhi.

Pemirolast: Alegysal, thuốc chống dị ứng nhãn khoa

Có thể cân nhắc dùng pemirolast cho người bệnh có triệu chứng kéo dài suốt mùa dị ứng, hoặc một số người bệnh không đáp ứng tốt với thuốc kháng histamin dùng tại chỗ

Quetiapin Stada: thuốc điều trị bệnh rối loạn tâm thần

Quetiapin fumarat là một thuốc trị chứng loạn tâm thần không điển hình thuộc nhóm dibenzothiazepin. Thuốc có ái lực với thụ thể serotonin (5-HT2), histamin (H1) và α1-, α2-adrenergic cũng như với các thụ thể D1-, D2-dopamin.

Pentaglobin

Sử dụng khi nhiễm trùng nặng (phối hợp kháng sinh) như nhiễm trùng huyết, shock nhiễm trùng, viêm phúc mạc, viêm phổi, nhiễm trùng sơ sinh, mổ tim có nguy cơ cao.

Pyrantel pamoate

Pyrantel pamoate là một loại thuốc kê đơn dùng để loại bỏ giun đũa hoặc giun kim. Tên thương hiệu: Pin Rid, Pin X.

Peflacine

Vì liên cầu khuẩn và phế cầu khuẩn chỉ nhạy cảm trung gian với pefloxacine do đó không nên sử dụng tiên khởi Peflacine cho các trường hợp nghi ngờ nhiễm các chủng vi khuẩn này.

Polery

Tá dược: Xirô polygala, sodium benzoate, methyl parahydroxybenzoate, acide citrique khan, mùi thơm (benzaldehyde, mùi dâu, ethanol, nước), saccharose (9 g/muỗng canh), nước tinh khiết.

Ponstan

Khi bắt đầu điều trị, cần tăng cường theo dõi thể tích bài niệu và chức năng thận ở những bệnh nhân bị suy tim, suy gan hay suy thận mạn tính.

Polyethylene Glycol/Electrolytes & Bisacodyl

Thuốc nhuận tràng thẩm thấu Polyethylene Glycol/Electrolytes & Bisacodyl được sử dụng để làm sạch ruột như một sự chuẩn bị cho nội soi ở người lớn.

Puregon: thuốc điều trị vô sinh cho nam và nữ

Puregon được chỉ định để điều trị vô sinh nữ. Giảm sinh tinh trùng do nhược năng tuyến sinh dục do giảm gonadotropin  Nên bắt đầu điều trị bằng Puregon dưới sự giám sát của bác sĩ có kinh nghiệm trong điều trị vô sinh.

Paroxetin: Bluetine, Parokey, Pavas, Paxine, Pharmapar, Wicky, Xalexa, thuốc chống trầm cảm

Paroxetin, dẫn xuất của phenylpiperidin, là một thuốc chống trầm cảm thuộc nhóm thuốc ức chế chọn lọc tái hấp thu serotonin tại synap trước của các tế bào thần kinh serotoninergic

Pramlintide

Pramlintide là thuốc kê đơn dùng để điều trị các triệu chứng của bệnh tiểu đường Tuýp 1 và Tuýp 2. Tên biệt dược: Symlin, SymlinPen 120, SymlinPen 60.

Phenazopyridine

Phenazopyridine được sử dụng để làm giảm các triệu chứng do kích ứng đường tiết niệu như đau, rát và cảm giác cần đi tiểu gấp hoặc thường xuyên.

Piperacillin (Tazobactam Kabi)

Nhiễm trùng mức độ trung bình-nặng ở người lớn, thiếu niên và người cao tuổi (như viêm phổi bệnh viện; nhiễm trùng đường tiểu có biến chứng (kể cả viêm bể thận), trong ổ bụng, da và mô mềm.