Ponatinib

2024-01-30 04:00 PM

Ponatinib là một loại thuốc theo toa dùng để điều trị các giai đoạn khác nhau của bệnh bạch cầu dòng tủy mãn tính (CML) hoặc bệnh bạch cầu nguyên bào lympho cấp tính nhiễm sắc thể Philadelphia (Ph+) (ALL).

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Tên thương hiệu: Iclusig.

Nhóm thuốc: Thuốc ức chế tyrosine Kinase chống ung thư.

Ponatinib là một loại thuốc theo toa dùng để điều trị các giai đoạn khác nhau của bệnh bạch cầu dòng tủy mãn tính (CML) hoặc bệnh bạch cầu nguyên bào lympho cấp tính nhiễm sắc thể Philadelphia (Ph+) (ALL).

Liều lượng

Thuốc viên: 10 mg; 15 mg; 30 mg; 45 mg.

Bệnh bạch cầu dòng tủy mãn tính giai đoạn mãn tính (CP) (CML)

45 mg uống mỗi ngày một lần ban đầu.

Giảm xuống 15 mg uống mỗi ngày một lần khi đạt được dưới 1% BCR-ABL1IS.

Tăng lại liều lên liều dung nạp trước đó là 30 mg hoặc 45 mg uống mỗi ngày một lần ở những bệnh nhân mất đáp ứng.

Tiếp tục cho đến khi mất đáp ứng ở liều tăng dần hoặc độc tính không được chấp nhận.

Cân nhắc ngừng điều trị nếu không thấy đáp ứng trong vòng 3 tháng.

Pha tăng tốc (AP) hoặc pha nổ (BP) CML:

45 mg uống mỗi ngày một lần:

Cân nhắc giảm liều AP-CML ở những bệnh nhân đã đạt được đáp ứng di truyền tế bào chính.

Tiếp tục cho đến khi mất phản ứng hoặc độc tính không được chấp nhận.

Cân nhắc ngừng điều trị nếu không thấy đáp ứng trong vòng 3 tháng.

Bệnh bạch cầu lymphoblastic cấp tính

45 mg uống mỗi ngày một lần ban đầu.

Tiếp tục cho đến khi mất phản ứng hoặc độc tính không được chấp nhận.

Cân nhắc ngừng điều trị nếu không thấy đáp ứng sau 3 tháng.

Tác dụng phụ

Tác dụng phụ thường gặp

Phát ban da, đau bụng hoặc đau dạ dày, mệt mỏi, đau đầu, da khô, táo bón, sốt, đau khớp, hoặc buồn nôn.

Tác dụng phụ nghiêm trọng

Đau ngực hoặc cảm giác nặng nề, đau lan xuống cánh tay hoặc vai, tê hoặc yếu đột ngột (đặc biệt là ở một bên cơ thể), vấn đề về tầm nhìn, lời nói hoặc sự cân bằng, ho đột ngột, thở nhanh, ho ra máu, dễ bầm tím, chảy máu bất thường, lú lẫn, buồn ngủ trầm trọng, cảm giác như bạn sắp ngất đi, sốt, ớn lạnh, triệu chứng cúm, lở loét ở miệng và cổ họng, nhịp tim không đều, khó thở (ngay cả khi gắng sức nhẹ), vàng da hoặc mắt, đau dữ dội ở vùng bụng trên lan ra phía sau, đi tiểu ít hoặc không đi tiểu, cảm giác tê hoặc ngứa ran quanh miệng, phản xạ hoạt động quá mức, mạch yếu, ngất xỉu; hoặc huyết áp cao nguy hiểm (nhức đầu dữ dội, mờ mắt, ù tai, lo lắng, co giật).

Chống chỉ định

Không có.

Cảnh báo

Các biến cố tắc nghẽn động mạch, kể cả tử vong, đã xảy ra.

Đã xảy ra VTE nghiêm trọng hoặc nghiêm trọng.

Đã báo cáo các trường hợp suy tim gây tử vong, nghiêm trọng hoặc trầm trọng.

Có thể gây nhiễm độc gan, bao gồm suy gan và tử vong; các trường hợp nhiễm độc gan đã được báo cáo, bao gồm tăng alanine aminotransferase (ALT), aspartate aminotransferase (AST), phosphatase kiềm, gamma-glutamyl transferase (GGT).

Viêm tụy nặng đã xảy ra.

Bệnh lý thần kinh ngoại biên và sọ được báo cáo; theo dõi bệnh nhân về các triệu chứng của bệnh lý thần kinh, chẳng hạn như giảm cảm giác, tăng cảm giác, dị cảm, khó chịu, cảm giác nóng rát, đau hoặc yếu thần kinh; ngừng dùng thuốc, sau đó tiếp tục dùng liều cũ hoặc giảm liều hoặc ngừng thuốc dựa trên mức độ tái phát/mức độ nghiêm trọng.

Đã có báo cáo về độc tính nghiêm trọng ở mắt dẫn đến mù lòa hoặc mờ mắt; kích ứng kết mạc, xói mòn hoặc mài mòn giác mạc, khô mắt, viêm kết mạc, xuất huyết kết mạc, sung huyết và phù nề hoặc đau mắt đục thủy tinh thể, phù quanh ổ mắt, viêm bờ mi, tăng nhãn áp, phù mí mắt, sung huyết mắt, viêm mống mắt, viêm mống mắt và viêm loét giác mạc; tiến hành khám mắt toàn diện lúc ban đầu và định kỳ trong quá trình điều trị.

Đã xảy ra các biến cố xuất huyết gây tử vong và nghiêm trọng, làm gián đoạn liều dùng cho trường hợp xuất huyết nặng.

Suy tủy nặng (Cấp độ 3 hoặc 4) được quan sát thấy sớm, với thời gian khởi phát trung bình là 1 tháng (trong khoảng dưới 1-40 tháng).

Theo dõi tình trạng giữ nước; làm gián đoạn, giảm bớt hoặc ngừng.

Theo dõi các triệu chứng rối loạn nhịp tim; theo dõi các dấu hiệu và triệu chứng gợi ý nhịp tim chậm (ngất xỉu, chóng mặt) hoặc nhịp tim nhanh (đau ngực, đánh trống ngực hoặc chóng mặt) và quản lý bệnh nhân theo chỉ định lâm sàng; tạm dừng, sau đó tiếp tục dùng liều tương tự hoặc giảm liều hoặc ngừng thuốc dựa trên mức độ tái phát/mức độ nghiêm trọng; nhịp tim chậm có triệu chứng và nhịp tim nhanh trên thất được báo cáo.

Giảm tiểu cầu, giảm bạch cầu trung tính và thiếu máu có thể cần phải ngừng hoặc giảm liều; theo dõi CBC 2 tuần một lần trong 3 tháng, sau đó hàng tháng và theo chỉ định lâm sàng; gián đoạn khi ANC dưới 1000/mm^3 hoặc giảm tiểu cầu dưới 50.000/mm^3.

Hội chứng ly giải khối u nghiêm trọng phát triển và xảy ra tình trạng tăng axit uric máu; đảm bảo đủ nước và điều chỉnh nồng độ axit uric cao trước khi bắt đầu điều trị để giảm nguy cơ mắc hội chứng ly giải khối u.

Có thể ảnh hưởng đến quá trình lành vết thương hoặc tăng nguy cơ thủng GI; tạm thời gián đoạn điều trị ở những bệnh nhân trải qua các cuộc phẫu thuật lớn.

Theo dõi lipase huyết thanh 2 tuần một lần trong 2 tháng đầu và sau đó hàng tháng sau đó hoặc theo chỉ định lâm sàng; xem xét theo dõi lipase huyết thanh bổ sung ở những bệnh nhân có tiền sử viêm tụy hoặc lạm dụng rượu; tạm dừng, sau đó tiếp tục với liều tương tự hoặc giảm liều hoặc ngừng thuốc tùy theo mức độ nghiêm trọng; đánh giá viêm tụy khi tăng lipase kèm theo các triệu chứng ở bụng.

Có thể gây hại cho thai nhi; tư vấn cho phụ nữ về nguy cơ tiềm ẩn đối với thai nhi.

Revere hội chứng bệnh não chất trắng phía sau.

Hội chứng bệnh não chất trắng phía sau có thể đảo ngược (RPLS; còn được gọi là hội chứng bệnh não não có thể đảo ngược phía sau ) đã được báo cáo; các triệu chứng bao gồm tăng huyết áp, co giật, nhức đầu, giảm tỉnh táo, thay đổi chức năng tâm thần, giảm thị lực và các rối loạn thị giác và thần kinh khác.

Xác nhận chẩn đoán bằng MRI

Điều trị gián đoạn cho đến khi giải quyết được; Chưa rõ sự an toàn khi tiếp tục sử dụng lại ở bệnh nhân sau khi giải quyết RPLS.

Tăng huyết áp

Tăng huyết áp nghiêm trọng hoặc nặng, bao gồm cả cơn tăng huyết áp, đã xảy ra.

Có thể cần can thiệp lâm sàng khẩn cấp đối với trường hợp tăng huyết áp kèm theo lú lẫn, nhức đầu, đau ngực hoặc khó thở.

Theo dõi huyết áp lúc ban đầu và theo chỉ định lâm sàng và kiểm soát huyết áp theo chỉ định lâm sàng.

Ngắt, giảm liều hoặc ngừng điều trị nếu tăng huyết áp không được kiểm soát về mặt y tế.

Đối với tình trạng tăng huyết áp nặng hơn, không ổn định hoặc kháng trị, hãy ngừng điều trị và xem xét đánh giá chứng hẹp động mạch thận.

Tăng độc tính ở CP-CML mới được chẩn đoán.

Các nghiên cứu cho thấy những bệnh nhân được điều trị bằng ponatinib mắc CP-CML có nguy cơ gặp phản ứng bất lợi nghiêm trọng cao gấp 2 lần so với imatinib.

Thời gian tiếp xúc điều trị trung bình là dưới 6 tháng.

Huyết khối và tắc nghẽn động mạch và tĩnh mạch xảy ra với tần suất ít nhất gấp đôi ở nhóm ponatinib so với imatinib; Bệnh nhân được điều trị bằng ponatinib cũng có tỷ lệ mắc bệnh ức chế tủy, nhiễm độc gan, suy tim, tăng huyết áp và rối loạn mô dưới da cao hơn.

Ponatinib không được chỉ định cũng như không được khuyến nghị cho CP-CML mới được chẩn đoán.

Tương tác thuốc

Chất nền CYP3A4

Ức chế bơm xuất P-GP, BCRP và muối mật.

Chất ức chế CYP3A mạnh

Tránh dùng đồng thời    .

Chất ức chế CYP3A mạnh làm tăng nồng độ và độc tính của ponatinib trong huyết tương; nếu không thể tránh được, hãy giảm liều ponatinib.

Chất gây cảm ứng CYP3A4 mạnh

Tránh dùng đồng thời trừ khi lợi ích lớn hơn rủi ro; theo dõi mức độ giảm hiệu quả của ponatinib.

Chất gây cảm ứng CYP3A mạnh làm giảm nồng độ ponatinib trong huyết tương.

Mang thai và cho con bú

Không có dữ liệu về việc sử dụng ở phụ nữ mang thai.

Xác minh tình trạng mang thai của phụ nữ có khả năng sinh sản trước khi bắt đầu.

Phụ nữ có khả năng sinh sản: Sử dụng biện pháp tránh thai hiệu quả trong quá trình điều trị và trong 3 tuần sau liều cuối cùng.

Không rõ liệu những tác động này lên khả năng sinh sản có thể đảo ngược được hay không.

Không có dữ liệu về sự hiện diện của thuốc trong sữa mẹ hoặc ảnh hưởng đến trẻ bú mẹ hoặc sản xuất sữa.

Khuyên phụ nữ không cho con bú trong thời gian điều trị và trong 6 ngày sau liều cuối cùng.

Bài viết cùng chuyên mục

Propafenon

Propafenon là một thuốc chống loạn nhịp nhóm 1C có tác dụng chẹn thụ thể beta và tác dụng yếu chẹn kênh calci, có tác dụng gây tê và tác dụng trực tiếp ổn định màng tế bào cơ tim.

Paxeladine

Paxéladine có hoạt chất là một chất tổng hợp, oxéladine citrate. Phân tử chống ho này không có liên hệ nào về hóa học với opium hay dẫn xuất của opium cũng như với các chất kháng histamine.

Photphoric acid/dextrose/fructose

Photphoric acid/dextrose/fructose là sản phẩm không kê đơn (OTC) được sử dụng ở trẻ em để giảm chứng khó chịu ở dạ dày liên quan đến buồn nôn.

Phenylephrin hydrochlorid: Hemoprep, Hemoprevent, thuốc giảm xung huyết, giãn đồng tử

Khi nhỏ vào niêm mạc mắt, phenylephrin tác động trực tiếp trên thụ thể α adrenergic ở cơ giãn đồng tử làm co cơ này, nên đồng tử giãn rộng; tác động nhẹ đến thể mi, nên không làm liệt thể mi

Pygeum

Pygeum là một loại thảo dược bổ sung thường được sử dụng để điều trị chứng viêm, bệnh thận, các vấn đề về tiết niệu, sốt rét, đau dạ dày, sốt, tiểu khó, sốt, điên loạn và viêm tuyến tiền liệt.

Praziquantel

Praziquantel trị tất cả sán máng gây bệnh cho người, sán lá gan nhỏ Clonorchis sinensis, Opisthorchis viverrini, Fasciola hepatica, sán phổi Paragonimus westermani, P. uterobilateralis.

Pataday

Không dùng tiêm hoặc uống. Không để đầu nhỏ thuốc của lọ chạm mí mắt, vùng xung quanh mắt hoặc bất cứ bề mặt nào. Không dùng điều trị kích ứng mắt liên quan đến kính áp tròng.

Ponstan

Khi bắt đầu điều trị, cần tăng cường theo dõi thể tích bài niệu và chức năng thận ở những bệnh nhân bị suy tim, suy gan hay suy thận mạn tính.

Primovist

Do phân nửa là ethoxybenzyl ưa lipid nên phân tử gadoxetate disodium có phương thức hoạt động hai pha: ban đầu, sau khi tiêm khối thuốc (bolus) vào tĩnh mạch.

Pivalone (Pivalone neomycine)

Tixocortol pivalate là một corticoide không gây tác dụng toàn thân. Tác dụng của nó tương tự với các corticoide thông dụng khác, nhưng không gây tác dụng ở xa nơi sử dụng.

Perphenazine

Perphenazine là một loại thuốc theo toa dùng để điều trị các triệu chứng nấc khó chữa, tâm thần phân liệt, buồn nôn và nôn.

Progesterone đặt âm đạo

Progesterone đặt âm đạo là một loại thuốc kê đơn dùng để khôi phục lại chu kỳ kinh nguyệt bình thường đã dừng lại trong vài tháng (vô kinh).

Poractant Alfa

Tên thương hiệu: Curosurf. Poractant Alfa là thuốc kê đơn dùng để điều trị hội chứng suy hô hấp ở trẻ sinh non.

Pitavastatin

Pitavastatin là thuốc kê đơn dùng để điều trị cholesterol cao ở người lớn. Giảm cholesterol có thể giúp ngăn ngừa bệnh tim và xơ cứng động mạch, những tình trạng có thể dẫn đến đau tim, đột quỵ và bệnh mạch máu.

Plazomicin

Plazomicin là một loại thuốc kê đơn được sử dụng để điều trị các bệnh nhiễm trùng đường tiết niệu phức tạp.

Perjeta: thuốc điều trị ung thư vú di căn hoặc tái phát không thể phẫu thuật

Kết hợp với Herceptin và docetaxel điều trị ung thư vú di căn hoặc ung thư vú tái phát tại chỗ không thể phẫu thuật, có HER2 (+), chưa điều trị với liệu pháp kháng HER2 hoặc hóa trị ung thư di căn.

Promethazin hydrochlorid

Promethazin có tác dụng kháng histamin và an thần mạnh. Tuy vậy, thuốc cũng có thể kích thích hoặc ức chế một cách nghịch lý hệ thần kinh trung ương.

Progesteron

Progesteron là một hormon steroid được tiết ra chủ yếu từ hoàng thể ở nửa sau chu kỳ kinh nguyệt. Progesteron giúp cho trứng làm tổ và rất cần thiết để duy trì thai sản.

Poly-ureaurethane

Poly-ureaurethane được sử dụng để kiểm soát các dấu hiệu và triệu chứng của chứng loạn dưỡng móng (tức là móng bị tách, móng dễ gãy) đối với móng còn nguyên vẹn hoặc bị hư hỏng.

Pilocarpin

Pilocarpin, một alcaloid lấy từ cây Pilocarpus microphyllus Stapf. hoặc Pilocarpus jaborandi Holmes. là thuốc giống thần kinh đối giao cảm tác dụng trực tiếp.

Pansiron G Rohto

Thành phần gồm những chất trung hòa acid có tác động nhanh và kéo dài, do vậy điều chỉnh độ acid trong dạ dày suốt thời gian, làm mất đi những khó chịu trong dạ dày.

Papaverine

Tác dụng điều trị chủ yếu của papaverin là chống co thắt cơ trơn. Papaverin cũng gây giãn cơ trơn phế quản, đường tiêu hóa, niệu quản, và đường mật.

Prilokain

Prilokain là một loại thuốc kê đơn được sử dụng làm thuốc gây tê cục bộ trong quá trình điều trị nha khoa.

Provironum

Khi dùng Provironum, số lượng và chất lượng của tinh trùng cũng như nồng độ fructose trong lúc xuất tinh có thể được cải thiện hay trở về bình thường, do đó làm tăng cơ hội có con.

Pregabalin Sandoz

Điều trị đau thần kinh nguồn gốc trung ương và ngoại vi, rối loạn lo âu lan tỏa ở người lớn. Điều trị bổ trợ động kinh cục bộ kèm hoặc không kèm động kinh toàn thể ở người lớn.