Trang chủ
Sách y học
Sinh lý y học
Hàng rào máu dịch não tủy và hàng rào máu não

Hàng rào máu dịch não tủy và hàng rào máu não

2022-02-15 02:18 PM

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Người ta thấy rằng nồng độ của nhiều thành phần quan trọng trong dịch năo tủy không giống với dịch ngoại bào ở các vùng khác trong cơ thể. Hơn nữa, nhiều phân tử lớn rất di chuyển từ máu vào trong dịch não tủy hay vào dịch kẽ của mô não, mặc dù chất đó thấm hoàn toàn vào dịch kẽ ở các vùng khác. Do đó, người ta cho rằng có một hàng rào, gọi là hàng rào máu - dịch não tủy và hàng rào máu - não, tồn tại riêng biệt giữa máu và dịch não tủy và dịch kẽ của não.

Hàng rào tồn tại ở cả đám rối mạch mạc và ở quanh mao mạch não tại hầu hết các vùng nhu mô não ngoại trừ một số vùng như vùng dưới đồi, tuyến tùng và vùng postrema, nơi các chất khuếch tán dễ dàng vào mô não. Sự khuếch tán dễ dàng ở các vùng ddoscos vai trò quan trọng vì ở đó có các thụ thể đáp ứng với những thay đổi đặc hiệu của dịch ngoại bào, như là áp suất thẩm thấu hay nồng độ glucose cũng như thụ thể cho các hormon loại peptid điều họa sự khát như là angiotensin II. Hàng rào máu - não cũng chứa những chất mang đặc biệt, tăng cường sự vận chuyển của hormon, chẳng hạn là leptin, từ máu vào vùng dưới đồi, nơi chúng gắn với thụ thể đặc biệt nhằm kiểm soát các chức năng khác như sự ngon miệng và hoạt động hệ giao cảm.

Thông thường, hàng rào máu - não và hàng rào máu - dịch não tủy có tính thấm cao với nước, CO2, oxy và phần lớn các chất tan trong lipid như rượu và các chất gây tê; kém thấm với các chất điện giải như natri, clo và kali; và gần như không cho các protein huyết tương và các chất kích thước lớn không tan trong lipid đi qua. Do đó, hàng rào máu - não và hàng rào máu - dịch não tủy khiến việc đạt được nồng độ hiệu dụng của các thuốc điều trị, như là các kháng thể bản chất protein và các thuốc không tan trong lipid, trong nhu mô não hay trong dịch não tủy rất khó khăn.

Nguyên nhân của tính thấm thấp của hàng rào máu - não và hàng rào máu - dịch não tủy là do cách mà các tế bào nội mô của mao mạch não nối với nhau. Chúng nối với nhau bởi các kết nối chặt chẽ, nghĩa là màng của của các tế bào nội mô gần kề hòa vào nhau chặt chẽ chứ không tạo thành các khe như ở phần lớn các mao mạch khác trong cơ thể.

Hàng rào máu dịch não tủy và hàng rào máu não

Bài viết cùng chuyên mục

Dạng cao nguyên của điện thế hoạt động màng tế bào

Chuyển hóa ô xy và chất dinh dưỡng của não

Say độ cao: phù phổi và phù não

Cân bằng dinh dưỡng trong cơ thể

Phối hợp các chức năng của cơ thể qua chất dẫn truyền hóa học

Chức năng của Lipoproteins trong vận chuyển Cholesterol và Phospholipids

Kiểm soát giải phóng năng lượng trong tế bào

Hormon điều hòa chuyển hóa Protein trong cơ thể

Hormon tuyến giáp làm tăng hoạt động chuyển hóa tế bào

Chức năng thần kinh: xử lý của synap và lưu trữ thông tin

Đặc trưng của sự lan truyền tín hiệu trên thân dây thần kinh

Vận chuyển Glucose trong cơ thể qua màng tế bào

Tủy sống: tổ chức hoạt động chức năng vận động

Dẫn truyền tín hiệu từ vỏ não đến tủy sống: nhân đỏ hoạt động như con đường phụ

Áp dụng nguyên lý khúc xạ cho các thấu kính: nguyên lý quang học nhãn khoa

Giải phẫu sinh lý sợi cơ vân

Hormone tuyến giáp làm tăng phiên mã số lượng lớn các gen

Sinh lý nội tiết tuyến thượng thận

Bạch huyết: các kênh bạch huyết của cơ thể

Bài tiết hormone tăng trưởng (GH) của vùng dưới đồi, hormone kích thích tiết GH, và somatostatin

Chức năng của testosterone

Dẫn truyền tín hiệu cường độ đau trong bó thần kinh: tổng hợp theo không gian và thời gian

Kiểm soát mức độ chính xác của co cơ: sự điều hòa ngược của hệ thống cảm giác thân thể tới vỏ não vận động

Sự bài tiết ở ruột non và chất nhầy của tuyến brunner ở tá tràng

U đảo tụy: tăng tiết shock insulin và hạ đường huyết