Trang chủ
Sách y học
Sinh lý y học
Hàng rào máu dịch não tủy và hàng rào máu não

Hàng rào máu dịch não tủy và hàng rào máu não

2022-02-15 02:18 PM

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Người ta thấy rằng nồng độ của nhiều thành phần quan trọng trong dịch năo tủy không giống với dịch ngoại bào ở các vùng khác trong cơ thể. Hơn nữa, nhiều phân tử lớn rất di chuyển từ máu vào trong dịch não tủy hay vào dịch kẽ của mô não, mặc dù chất đó thấm hoàn toàn vào dịch kẽ ở các vùng khác. Do đó, người ta cho rằng có một hàng rào, gọi là hàng rào máu - dịch não tủy và hàng rào máu - não, tồn tại riêng biệt giữa máu và dịch não tủy và dịch kẽ của não.

Hàng rào tồn tại ở cả đám rối mạch mạc và ở quanh mao mạch não tại hầu hết các vùng nhu mô não ngoại trừ một số vùng như vùng dưới đồi, tuyến tùng và vùng postrema, nơi các chất khuếch tán dễ dàng vào mô não. Sự khuếch tán dễ dàng ở các vùng ddoscos vai trò quan trọng vì ở đó có các thụ thể đáp ứng với những thay đổi đặc hiệu của dịch ngoại bào, như là áp suất thẩm thấu hay nồng độ glucose cũng như thụ thể cho các hormon loại peptid điều họa sự khát như là angiotensin II. Hàng rào máu - não cũng chứa những chất mang đặc biệt, tăng cường sự vận chuyển của hormon, chẳng hạn là leptin, từ máu vào vùng dưới đồi, nơi chúng gắn với thụ thể đặc biệt nhằm kiểm soát các chức năng khác như sự ngon miệng và hoạt động hệ giao cảm.

Thông thường, hàng rào máu - não và hàng rào máu - dịch não tủy có tính thấm cao với nước, CO2, oxy và phần lớn các chất tan trong lipid như rượu và các chất gây tê; kém thấm với các chất điện giải như natri, clo và kali; và gần như không cho các protein huyết tương và các chất kích thước lớn không tan trong lipid đi qua. Do đó, hàng rào máu - não và hàng rào máu - dịch não tủy khiến việc đạt được nồng độ hiệu dụng của các thuốc điều trị, như là các kháng thể bản chất protein và các thuốc không tan trong lipid, trong nhu mô não hay trong dịch não tủy rất khó khăn.

Nguyên nhân của tính thấm thấp của hàng rào máu - não và hàng rào máu - dịch não tủy là do cách mà các tế bào nội mô của mao mạch não nối với nhau. Chúng nối với nhau bởi các kết nối chặt chẽ, nghĩa là màng của của các tế bào nội mô gần kề hòa vào nhau chặt chẽ chứ không tạo thành các khe như ở phần lớn các mao mạch khác trong cơ thể.

Hàng rào máu dịch não tủy và hàng rào máu não

Bài viết cùng chuyên mục

Vỏ não thị giác: sáu lớp sơ cấp phân khu

Insulin và ảnh hưởng lên chuyển hóa

Lưu lượng của dòng bạch huyết của cơ thể

Tiêu hóa Protein khi ăn

Sự dẫn truyền cảm giác: đặc điểm trong con đường trước bên

Trung tâm thần kinh điều khiển sự thèm ăn của cơ thể

Cấu trúc tế bào cơ thể người

Tác dụng của Insulin lên chuyển hóa chất béo

Cảm giác thân thể: con đường dẫn truyền vào hệ thần kinh trung ương

Tăng huyết áp: gây ra bởi sự kết hợp của tăng tải khối lượng và co mạch

Điều soát kích thước đồng tử của mắt

Nhãn áp: sự điều tiết nhãn áp của mắt

Giải phẫu và chức năng sinh lý của vỏ não

Hormon tuyến giáp làm tăng hoạt động chuyển hóa tế bào

Kiểm soát huyết áp động mạch: angiotensin II làm cho thận giữ muối và nước

Thở ô xy toàn phần: tác động lên PO2 ở các độ cao khác nhau

Giải phẫu và chức năng của ốc tai

Dược lý của hệ thần kinh tự chủ

Cấu tạo cơ bản của một tế bào động vật

Sự đào thải các sản phẩm chuyển hóa của cơ thể

Giai đoạn thể tích và áp lực của tuần hoàn động mạch và tĩnh mạch

Chu kỳ nội mạc tử cung và hành kinh

Vai trò tạo điều kiện thuận lợi và ức chế khớp thần kinh (synap)

Vỏ não thị giác: nguồn gốc và chức năng

Glycogen được dự trữ tại gan và cơ trong cơ thể