Thực tỳ ẩm

Thành phần

1.  Bạch truật             4-12 gam.

2.  Hậu phác             4-8 gam.

3.  Binh lang             4-12 gam.

4.  Thảo quả              8-12 gam.

5.  Mộc hương          4-8 gam.

6.  Mộc qua               8-12 gam.

7.  Phụ tử                  4-12 gam.

8.  Can khương       4-8 gam.

9.  Phục linh             12-16 gam.

10. Chích thảo          4 gam.

11. Khương              3 lát.

12. Táo                       3 quả.

Cách dùng

Ngày 1 thang sắc nước chia 2 lần uống.

Công dụng

Ôn dương, kiện tỳ hành khí, lợi thủy.

Chủ trị

Tỳ dương hư, phù nề, tiểu tiện xẻn, đại tiện nhão, ngực bụng chướng đầy, chất lưỡi nhạt, rêu mỏng nhớt nhuận, mạch trầm tế.

Giải bài thuốc

Phương này ôn dương kiện tỳ làm chủ nên gọi là Thực tỳ ẩm. Dùng Phụ tử, Can khương, Bạch truật, Cam thảo, khương, táo để ôn dương kiện tỳ khứ hàn thấp, là thuốc chủ yếu của phương. Phương này độc đáo lại dùng Hậu phác, Mộc hương, Binh lang, Thảo quả là các vị hành khí để lưu thông khí cơ, cho nên khiến thủy khí phải hạ hành, tiêu được chướng mãn ở ngực bụng, lui được phù nề ở toàn thân.

Gia giảm

Phương này, thuốc hành khí, ôn hàn có nhiều, nhưng thuốc phù chính bổ khí chưa đủ. Tác dụng chủ yếu để chữa hàn thấp tà, thủy thũng bụng nề, hàn thịnh khí trệ. Vì hàn thấp tà khí hay hao tổn tỳ dương vì thế khử tà tức là phù chính.

Vậy có tên gọi là thực tỳ. Nếu có sắc mặt trắng bệch, tinh thần bạc nhược, nên gia sâm, kỳ để bồi bổ chính khí. Lâm sàng hay dùng phương này để chữa bệnh Thận viêm mạn tính có phù nề, và phối hợp với Ngũ linh tán để tăng cường tác dụng lợi thủy.