Sốt sau hóa trị: câu hỏi y học

2018-03-08 11:43 AM
Đa số các trường hợp bệnh nhiễm mà bệnh nhân có sốt và giảm bạch cầu kéo dai, một khi đã loại trừ nguyên nhân nhiễm khuẩn thì phải nghỉ đến nhiễm nấm Aspergillosis xâm lấn

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

CÂU HỎI

Một phụ nữ 33 tuổi đang trải qua đợt hóa trị củng cố bệnh bạch cầu cấp dòng tủy với cytarabine và daunorubicin. Cô ta đã sốt 5 ngày trước không giảm mặc dù đã điều trị thêm với cefepime và vancomycin ngoài phương pháp điều trị trước đó là norfloxacin, fluconazole, và acyclovir. Ngoài lạnh run và vã mồ hôi giai đoạn sốt, cô ta không có triệu chứng gì lớn ngoại trừ cảm giác mệt mỏi toàn thân và buồn nôn do liên quan đến hóa trị, cũng như đau miệng do loét niêm mạc. Bạch cầu máu giảm mặc dù cô ta để được dùng yếu tố kích thích tạo hồng cầu. Cấy máu, nước tiều, đàm đều âm tính. Bước tiếp theo điều trị cho cô ta như thế nào?

A. Thêm metronidazole.

B. Thêm tobramycin.

C. Thay fluconazole bằng caspofungin.

D. X quang ngực.

E. CT độ phân giải cao cộng với đo nồng độ galactomannan huyết thanh.

TRẢ LỜI

Đa số các trường hợp bệnh nhiễm mà bệnh nhân có sốt và giảm bạch cầu kéo dai, một khi đã loại trừ nguyên nhân nhiễm khuẩn thì phải nghỉ đến nhiễm nấm Aspergillosis xâm lấn. CT ngực và xét nghiệm galactomannan huyết thanh được chỉ định bởi vì giai đoạn đầu của bệnh thường không triệu chứng. CT scan có thể chỉ ra nốt mới hay vòng halo (ổ nhồi máu xuất huyết quanh nốt) giúp gợi ý chẩn đoán, mặc dù không phải chẩn đoán trong điều kiện này.

Kháng nguyên Aspergillus được xác định bởi sự phóng thích galactomannan trong quá trình phát triển của nấm. Dương tính giả có thể xay ra cả ở CT và xét nghiệm tìm kháng nguyên. Tuy nhiên, thường người ta chẩn đoán bệnh trễ do đó tình trạng nhiễm này gây tổn thương da và não nên rất khó để điều trị ở giai đoạn này. Kết quả là nhiêu ca nên được điều trị khi làm nhiều phim CT ngực và mức độ galactomannan, hơn là chờ đợi chẩn đoán xác định bởi cấy máu hay mô học.

Mức Galactomannan có thể tăng giả khi dung kết hợp kháng sinh β-lactam/β- lactamase ví dụ như piperacillin/tazobactam. Phim X quang ngực không nhạy để xác định giai đoạn sớm của bệnh. Nội soi phế quản và rửa phế quản phế nang được chỉ định để xuất đoán xác định nếu có bất thường tìm thấy trên CT. Không có lý do nào để gợi ý Clostridium difficile (và cần dùng metronidazole) nếu không có tiêu chảy.

Tương tự, nếu không có báo cáo nhiễm khuẩn trước đó, cũng không có cơ sở để dùng thêm aminoglycoside. Không có lý do dùng bào tử nấm kháng fluconazole-cần dùng caspofungin nêu không xác định được tình trạng nhiễm nấm trong máu. Trong khi caspofungin có tác dụng chống lại Aspergillus, nó cũng chỉ áp dụng khi điều trị khẩn cấp.

Đáp án: E.

Bài viết cùng chuyên mục

Dấu hiệu nhiễm Plasmodium falciparum nặng: câu hỏi y học

Suy thận cấp và thiếu máu tán huyết thường kèm nhiễm nặng và cũng có thể do chẩn đoán trễ, cần có chỉ định lọc máu

Nguồi phát động rung nhĩ thường ở đâu?

Bất kỳ ổ bệnh nào trong nhĩ phải hay nhĩ trái đều có thể là vị trí vòng lại của 1 nhịp nhanh nhĩ cục bộ nào đó, bao gồm vòng van 2 lá và xoang vành

Xuất huyết tiêu hóa nghiện rượu: câu hỏi y học

Thiếu niacin gây bệnh pellagra, với đặc tính viêm lưỡi và nhiễm sắc tố, ban trên da đặc biệt thấy rõ ở những vùng phơi bày ánh sáng

Loạn sản cơ Duchenne có đặc điểm nào?

Rối loạn chức năng thất trái toàn bộ thường gặp trong bệnh lý cơ tim giãn, ngược lại rối loạn vần động cục bộ hay đau ngực thường gặp trong thiếu máu cơ tim hơn

Nên làm gì khi ngộ độc thức ăn: câu hỏi y học

Đây là bệnh do độc tố trung gian gây bệnh xảy ra khi bào tử phát triển sau kho đun sôi

Điều trị sốt nhức đầu và cứng gáy: câu hỏi y học

Dùng amphotericin trong 2 tuần tỏ ra có đáp ứng lâm sàng ở bệnh nhân nhiễm HIV, sau đó dùng tiếp fluconazole trong 8 tuần với 400mg/ ngày, sau đó điều trị lâu dài với fluconazole

Viêm thanh quản dùng kháng sinh nào

Nhìn chung, bệnh viêm thanh thiệt thường là bệnh ở trẻ em nhưng hiện nay cũng đang gia tăng ở người lớn

Vi rút nào thường gây viêm hô hấp trẻ em: câu hỏi y học

Enteroviruses có thể gây bệnh cảnh sốt ở nhiều mức độ khác nhau và hiếm khi gây nhiễm đường hô hấp trên

Xét nghiệm nào loại trừ chẩn đoán nhiễm HIV cấp: câu hỏi y học

Bệnh nhân điển hình không đủ kháng thể với virus để có phản ứng EIA dương tính, và được chẩn đoán HIV thường nhầm

Rung nhĩ: câu hỏi y học

Wafarin là thuốc chống đông đường uống được sử dụng rất rộng rãi. Cơ chế hoạt động của nó là cản trở sản xuất các yếu tố đông máu phụ thuộc vitamin K.

Trị liệu nào cho bệnh nhân đái tháo đường kèm rối loạn lipid máu?

Mặc dù kiểm soát chặt chẽ đường huyết làm giảm các biến chứng vi mạch trong bệnh đái tháo đường, nhưng lợi ích trong giảm nhồi máu cơ tim và đột quỵ ít hơn

Tình trạng nào phù hợp để ghép tim?

Suy tim nặng với triệu chứng không giảm là chỉ định chính để ghép tim, có thể do nhiều nguyên nhân bệnh lý khác nhau

Phòng chống bệnh tim mạch: câu hỏi y học

Aspirin là tác nhân ức chế tiểu cầu được sử dụng rộng rãi trên tòan thế giới và là thuốc rẻ, có hiệu quả để đề phòng các bệnh tim mạch nguyên phát hay thứ phát

Làm gì khi suy giảm chức năng nhận thức và hành vi: câu hỏi y học

Khám thần kinh để đánh giá về sức cơ, cảm giác, chức năng tiểu não và dây thần kinh sọ không lưu ý gì

Gãy cổ xương đùi: câu hỏi y học

Năng lượng tích trữ ở người nam nặng 70kg gồm 15kg mỡ, 6kg protein và 500mg glycogen. Trong suốt ngày đầu tiên nhịn ăn, hầu hết năng lượng cần thiết được cung cấp bởi tiêu thụ glycogen ở gan

Thuốc nào được dùng dự phòng bệnh sốt rét

Thuốc điều trị dự phòng sốt rét khác nhau theo từng khu vực. Hiện tại, khuyến cáo dự phòng sốt rét ở Trung Mỹ là chloroquine

Tiến triển ở bệnh nhân suy tim?

Bệnh nhân này có tiếng mở van 2 lá, rung tâm trương, dấu hiệu của tăng áp động mạch phổi, chứng tỏ có khả năng lớn là hẹp van 2 lá

Vaccin human papillomavirus: câu hỏi y học

Thuốc chủng ngừa nên dùng ở trẻ em gái và phụ nữ trẻ trong độ tuổi từ 9 đến 26 với điều kiện là họ chưa có bằng chứng nhiễm với cả hai loại HPV 16 và 18 này

Bệnh nào gây sốt cao và suy nhược: câu hỏi y học

Bệnh nhân này có yếu tố nguy cơ cao dựa trên thời gian dài trong vùng dịch tễ

Tác nhân gây đau họng khó nuốt: câu hỏi y học

Các thương tổn để chẩn đoán viêm họng mụn nước, vốn gây ra bởi coxsackievirus A. Sang thương điển hình thường nốt tròn và rời rạc, giúp phân biệt với nhiễm nấm Candida

Thuốc nào tốt nhất để điều trị tăng triglycerid máu?

Tác dụng của ezetimibe trên triglycerid máu cao chưa rõ ràng, nicotinic acid thì hiệu quả nhưng làm trầm trọng tình trạng tăng glucose máu

Đàn ông 55 tuổi đau ngực dữ dội sau xương ức, điện tâm đồ khả năng thấy điều gì?

Nhồi máu nhánh xiên động mạch vành phải có biểu hiện thường gặp nhất là ST chênh ở II,III và aVF

Thiếu hụt bổ thể hay nhiễm vi khuẩn nào: câu hỏi y học

Bệnh nhân bị bệnh hồng cầu hình liềm dễ mắc phải tình trạng giảm chức năng con đường bổ thể thay thế

Dùng Rifampin liều thấp với thuốc nào: câu hỏi y học

Rifampin được coi là thuốc kháng lao tiềm năng và quan trọng trong nhóm thuốc điều trị lao

Ai có nguy cơ nhiễm Aspergillus phổi xâm lấn: câu hỏi y học

Bệnh nhân HIV hiếm khi nhiễm Aspergillus xâm lấn, và nếu họ bị thì có thể do tình trạng giảm bạch cầu và/hoặc tiến triển của bệnh