Phác đồ điều trị viêm tai giữa cấp (AOM)

2017-01-07 04:52 PM
Điều trị sốt và đau: paracetamol, làm sạch tai bằng dịch là chống chỉ định nếu màng nhĩ bị rách, hoặc không thể quan sát đầy đủ màng nhĩ.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Viêm tai giữa do nhiễm virus hoặc vi khuẩn, rất phổ biến ở trẻ em dưới 3 tuổi, nhưng không phổ biến ở người lớn.

Các vi khuẩn gây bệnh chủ yếu của viêm tai giữa là Streptococcus pneumoniae, Haemophilus influemae, Moraxella catarrhalis và ở trẻ lớn, Streptococcus pyogenes.

Đặc điểm lâm sàng

 Khởi đầu đau tai nhanh chóng (ở trẻ: khóc, khó chịu, mất ngủ) và dịch tai (otorrhoea) hoặc sốt.       

Các dấu hiệu khác thường kèm theo như sổ mũi, ho, tiêu chảy hoặc nôn, và có thể gây chẩn đoán nhầm lẫn, do đó cần thiết phải kiểm tra màng nhĩ.       

Khám tai thấy màng nhĩ màu đỏ tươi (hoặc hơi vàng nếu xảy ra vỡ sắp) và sự hiện diện của mủ, hoặc chảy ra ngoài. Sự kết hợp của các dấu hiệu bị đau tai hoặc sốt khẳng định chẩn đoán.       

Phác đồ điều trị

Trong mọi trường hợp

Điều trị sốt và đau: paracetamol PO.

Làm sạch tai bằng dịch là chống chỉ định nếu màng nhĩ bị rách, hoặc không thể quan sát đầy đủ màng nhĩ. Nhỏ dịch vào tai không được chỉ định.    

Chỉ định điều trị kháng sinh

Trẻ dưới 2 tuổi : thuốc kháng sinh được chỉ định khi thấy nhiễm trùng nặng (nôn mửa, sốt > 390C, đau nặng) và trẻ có nguy cơ kết quả không thuận lợi (suy dinh dưỡng, suy giảm miễn dịch, tai dị tật).    

Với những trẻ em khác:

Nếu trẻ tái khám trong vòng 48 đến 72 giờ: trì hoãn kê toa kháng sinh có thể là một lợi thế. Điều trị triệu chứng thời gian ngắn, sốt và đau có thể là đủ. Thuốc kháng sinh được chỉ định nếu không có cải thiện hay các triệu chứng xấu đi sau 48 - 72 giờ.    

Nếu trẻ không khám lại: thuốc kháng sinh được chỉ định.    

Đối với trẻ em được điều trị bằng kháng sinh: tư vấn cho các bà mẹ đưa con trở lại nếu sốt và đau kéo dài sau 48 giờ.    

Lựa chọn điều trị kháng sinh:

Amoxicillin là điều trị đầu tay: amoxicillln PO.   

Trẻ em: 80 - 100 mg / kg / ngày chia 3 liều trong 5 ngày.

Người lớn: 3 g / ngày, chia làm 3 lần uống trong 5 ngày.

Amoxicillin / clavulanic acid được sử dụng như điều trị hàng thứ hai, trong trường hợp điều trị thất bại. Điều trị thất bại được định nghĩa là sự tồn tại của sốt và / hoặc đau tai sau 48 giờ điều trị kháng sinh.    

Amoxicillin - clavulanic acid (co-amoxiclav) PO trong 5 ngày. Liều được thể hiện trong amoxicillin:

Trẻ em < 40 kg: 45 - 50 mg / kg / ngày chia làm 2 lần (nếu sử dụng tỷ lệ 8: 1 hoặc 7: 1) hoặc chia làm 3 lần (nếu sử dụng tỷ lệ 4: 1).

Liều acid clavulanic không được vượt quá 12,5 mg / kg / ngày hoặc 375 mg / ngày.

Trẻ em 40 kg và người lớn: 1500 - 2000 mg / ngày tùy thuộc vào công thức có sẵn:

Tỷ lệ 8: 1: 2000 mg / ngày = 2 viên 500 / 62,5 mg 2 lần mỗi ngày.

Tỷ lệ 7: 1: 1750 mg / ngày = 1 viên 875/125 mg 2 lần mỗi ngày.

Tỷ lệ 4: 1: 1500 mg / ngày = 1 viên 500/125 mg 3 lần mỗi ngày.

Liều acid clavulanic không được vượt quá 375 mg / ngày.

Azithromycin hoặc erythromycin nên dành cho bệnh nhân dị ứng penicillin.

Azithromycin PO:

Trẻ em trên 6 tháng tuổi: 10 mg / kg mỗi ngày một lần trong 3 ngày.

Erythromycin PO:

30 - 50 mg / kg / ngày chia 2 - 3 liều trong 10 ngày.

Bài viết cùng chuyên mục

Phác đồ điều trị viêm xoang cấp tính

Điều trị kháng sinh là cần thiết trong trường hợp chỉ có viêm xoang do vi khuẩn, nếu không, viêm xoang nặng ở trẻ em có thể gây ra biến chứng nghiêm trọng.

Phác đồ điều trị viêm phế quản mãn

Viêm phế quản mãn tính là chẩn đoán lâm sàng đặc trưng bởi tình trạng ho có đờm trong hơn ba tháng trong hai năm liên tiếp và có tình trạng tắc nghẽn luồng khí.

Phác đồ điều trị khó thở

Thông khí nhân tạo không xâm nhập qua mặt nạ nếu có chỉ định, thông khí nhân tạo qua ống nội khi quản mở khí quản, áp dụng cho các trường hợp suy hô hấp nặng.

Phác đồ điều trị nấm phổi

Điều trị cơ bản là corticoid đường uống, nhằm làm giảm phản ứng viêm quá mẫn với Aspergillus, hai tuần đầu dùng prednisolon 0,5 mg kg ngày, sau đó giảm dần.

Phác đồ điều trị viêm tai ngoài cấp tính

Ngứa ống tai hoặc đau tai, thường nặng, và trầm trọng hơn bởi chuyển động của loa tai, cảm giác đầy trong tai, có hoặc không có mủ xả.

Phác đồ điều trị viêm phổi cộng đồng

Thời gian dùng kháng sinh từ 7 đến 10 ngày nếu do các tác nhân gây viêm phổi điển hình, 14 ngày nếu do các tác nhân không điển hình, trực khuẩn mủ xanh.

Phác đồ điều trị bệnh động kinh

Một sự gián đoạn đột ngột của điều trị có thể gây tình trạng động kinh, tỷ lệ giảm liều thay đổi theo thời gian điều trị; thời gian điều trị càng dài, thời gian giảm liều cũng dài.

Phác đồ điều trị bệnh sán máng phổi (Pulmonary Schistosomiasis)

Ngày nay, người ta còn phát hiện thấy nhiều trường hợp mắc schistosomiasis, ở cả những nước không có yếu tố dịch tễ, do tình trạng di cư và khách.

Phác đồ điều trị thiếu máu thiếu sắt

Thiếu máu được định nghĩa là mức độ hemoglobin thấp hơn giá trị tham khảo, nó là một triệu chứng thường gặp ở những vùng nhiệt đới.

Phác đồ điều trị cơn động kinh co giật

Hầu hết các cơn động kinh tự hạn chế một cách nhanh chóng, sử dụng ngay thuốc chống co giật là không đúng phương pháp.

Phác đồ điều trị tràn dịch màng phổi

Trường hợp tràn mủ màng phổi khu trú, đã vách hóa: cần tiến hành mở màng phổi dưới hướng dẫn của siêu âm màng phổi, hoặc chụp cắt lớp vi tính lồng ngực.

Phác đồ điều trị viêm khí quản do vi khuẩn

Trái ngược với viêm nắp thanh quản, triệu chứng dần dần và đứa trẻ thích nằm phẳng, trong trường hợp nghiêm trọng, có nguy cơ tắc nghẽn đường thở hoàn toàn.

Phác đồ điều trị bệnh Sacoit

Những trường hợp có tổn thương tim, thần kinh, hoặc đường hô hấp trên, kKhởi liều corticoid: 80 đến 100mg ngày.

Phác đồ điều trị shock tim

Digoxin không còn nên sử dụng cho sốc tim, trừ những trường hợp hiếm hoi khi một nhịp tim nhanh trên thất, đã được chẩn đoán bằng điện tâm đồ.

Phác đồ điều trị viêm phế quản cấp

Điều trị kháng sinh được chỉ định khi, bệnh nhân đang trong tình trạng có bệnh nền, suy dinh dưỡng, bệnh sởi, bệnh còi xương, thiếu máu nặng.

Phác đồ điều trị hen mãn tính

Bệnh nhân gặp các triệu chứng như thở khò khè, tức ngực, khó thở và ho. Các triệu chứng này có thể thay đổi về tần suất, mức độ nghiêm trọng và thời gian kéo dài.

Phác đồ điều trị tăng áp động mạch phổi

Thuốc chẹn kênh calci, thường chỉ định cho tăng áp động mạch phổi nguyên phát, các thuốc thường dùng là nifedipin 20mg 8 giờ 1 lần.

Phác đồ điều trị cơn hen phế quản cấp

Các cơn hen có thể khá nguy kịch và điều cần thiết là phải nhận ra các dấu hiệu ngay lập tức.

Phác đồ điều trị lao phổi

Bệnh lao phổi do vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis gây ra. Lây lan qua việc hít phải các giọt hô hấp bị nhiễm bệnh từ bệnh nhân lao đang hoạt động.

Phác đồ điều trị thiếu máu huyết tán

Trong một số trường hợp, đặc biệt là ở trẻ em bị sốt rét nặng, thiếu máu có thể gây ra suy tim, có thể được bù bằng cách truyền máu.

Phác đồ điều trị viêm nắp thanh quản

Việc kỹ thuật đặt nội khí quản khó khăn, và cần được thực hiện bởi bác sĩ quen thủ thuật, hãy chuẩn bị để thực hiện mở khí quản nếu đặt không thành công.

Phác đồ điều trị tràn dịch màng phổi do lao

Chọc hút dịch màng phổi được chỉ định sớm, để chẩn đoán và giảm nhẹ triệu chứng, nhắc lại khi có triệu chứng khó thở.

Phác đồ điều trị viêm tai giữa mãn tính mủ (CSOM)

Làm sạch dịch tiết ống tai bằng lau khô nhẹ nhàng, sau đó sử dụng ciprofloxacin 2 giọt, mỗi ngày hai lần, cho đến khi không còn dịch tiết.

Phác đồ điều trị tràn mủ màng phổi

Mủ màng phổi phải được điều trị nội trú tại bệnh viện, ở các đơn vị có khả năng đặt ống dẫn lưu màng phổi, các trường hợp nhiễm trùng, nhiễm độc nặng.

Phác đồ điều trị viêm phế quản do vi khuẩn

Nhiễm khuẩn khí quản ở trẻ em, xảy ra do biến chứng của nhiễm virus trước đó (viêm thanh khí phế quản, cúm, sởi, v.v.).