Phổ tế tiêu độc ẩm

2013-06-04 11:14 AM
Đây là bài thuốc tiêu biểu chữa thanh nhiệt giải độc và sơ tán phong nhiệt. Các vị Hoàng cầm, Hoàng liên, Liên kiều, Huyền sâm

Thành phần

1.  Hoàng cầm          8-16 gam.

2.  Liên kiều              8-16 gam.

3.  Bản lam căn        8-20 gam       .

4.  Ngưu bàng tử     12-20 gam.

5.  Thăng ma             4-8 gam.

6.  Trần bì                  6-12 gam.

7.  Cam thảo             2-4 gam.

8.  Hoàng liên           4-12 gam.

9.  Huyền sâm          8-16 gam.

10. Mã bột                  2-4 gam.

11. Cương tàm         4-12 gam.

12. Sài hồ                  4-12 gam.

13. Kiết cánh                        4-6 gam.

14. Bạc hà                 4-6 gam.

Cách dùng

Bài này nguyên là thuốc tán, nghiền vị thuốc thành bột, mỗi lần dùng 20 gam đến 40 gam, sắc nước uống, hiện nay dùng thành thuốc thang, sắc nước chia 2 lần uống.

Công dụng

Sơ tán phong nhiệt, thanh nhiệt giải độc.

Chữa chứng bệnh

Nguyên bài thuốc thích ứng chữa bệnh “Đại đầu ôn” (thường bị ở đầu và mặt), ngày nay người chữa đơn ở đầu và mặt, còn chữa viêm tuyến nước bọt ở hàm, viêm tai cấp tính mà bị sốt cao, sưng mộng răng phát sốt và mặt bị độc sưng to.

Giải bài thuốc

Đây là bài thuốc tiêu biểu chữa thanh nhiệt giải độc và sơ tán phong nhiệt. Các vị Hoàng cầm, Hoàng liên, Liên kiều, Huyền sâm, Bản lam căn, Thăng ma nhằm thanh nhiệt giải độc; các vị Bạc hà, Ngưu bàng, Cương tàm, Sài hồ nhằm sơ phong tán nhiệt. Các vị Kiết cánh, Cam thảo, Mã bột giải thanh nhiệt độc ở đầu và mặt mà còn thanh lợi cổ họng nên có thể chữa bệnh cổ họng sưng đau.

Cách gia giảm

Bí đại tiện có thể thêm Đại hoàng; lúc biểu hiện không ra mồ hôi, sốt cao, đau đầu có thể thêm Khương hoạt để tăng tác dụng tân tán thấu tà, trẻ em có triệu chứng Kinh giật, có thể thêm Câu đằng, Thiền y.

Bài xem nhiều nhất

  • Quy tỳ thang

    • Dùng sâm, truật, linh, thảo để kiện tỳ ích khí, gia Hoàng kỳ để tăng thêm công hiệu ích khí, Táo nhân, Viễn chí, Quế viên để dưỡng tâm an thần

  • Lục vị địa hoàng hoàn

    • Trong quá trình mắc bệnh mạn tính thấy can thận bất túc, thận âm khuy tổn, lưng đầu gối đau thắt, hoa mắt, ù tai, di tinh, tiêu khát và trẻ em phát dục không tốt.

  • Bổ trung ích khí thang

    • Bài này là phương thuốc tiêu biểu về thăng dương (thăng đề) ích khí. Hoàng kỳ, Nhân sâm là vị thuốc chủ yếu dùng để cam ôn ích khí.

  • Bổ dương hoàn ngũ thang

    • Hoàng kỳ dùng sống, lượng nhiều thì lực chuyên mà tính tẩu, đi khắp toàn thân, đại bổ nguyên khí mà chữa chứng này (mềm yếu) hợp với Quy vĩ, Xích thược, Địa long.

  • Độc hoạt ký sinh thang

    • Nếu thiên hàn, tăng ôn dược, còn gia chế Phụ tử, thiên nhiệt nên tăng Tần giao, Địa hoàng, Xích thược

  • Thân thống trục ứ thang

    • Phương này dùng Đào hồng Đương quy hoạt huyết hóa ứ. Ngũ linh chi, Địa long, khứ ứ thông lạc, Xuyên khung

  • Thiên ma câu đằng ẩm

    • Chủ trị can dương Thượng xung gây ra can phong nội động, huyễn vựng, đau đầu, đầu lắc, giật mình, mất ngủ.

  • Hữu quy hoàn

    • Bài này từ Phụ quế bát vị hoàn biến hóa đi, tức là lấy Tả quy hoàn làm cơ sở, bỏ Ngưu tất, cao Quy bản, gia thêm Phụ tử, Nhục quế, Đương quy, Đỗ trọng.

  • Các loại bài thuốc đông y và cách dùng

    • Đem vị thuốc tán nhỏ ra, rồi dùng mật hoặc hồ ngào với bột thuốc viên lạii gọi là thuốc viên (hoàn). Khi dùng thuận tiện nhưng vì trong thuốc có cả bã nên hấp thu chậm, thường dùng chữa bệnh thư hoãn.

  • Kiện tỳ ích khí thang

    • Bài này thường dùng trong lâm sàng là phương thuốc cơ sở của kiện tỳ ích khí, nhiều bài thuốc kiện tỳ bổ khí khác, thường từ đây mà biến hóa.