Phác đồ điều trị bệnh vảy phấn đỏ nang lông (Pityriasis rubra pilaris)

Nhận định chung

Vảy phấn đỏ nang lông được đặc trưng bởi các biểu hiện dày sừng nang lông khu trú, dày sừng lòng bàn tay bàn chân và đỏ da.

Bệnh gặp ở cả hai giới. Tuổi hay gặp nhất từ 40-60 tuổi và từ 1- 10 tuổi.

Cho đến nay, nguyên nhân gây bệnh vẫn chưa rõ ràng. Một số trường hợp xuất hiện sau nhiễm khuẩn hay nhiễm virút.

Các nghiên cứu cho thấy chu chuyển các tế bào ở thượng bì tăng, chỉ số đánh dấu thymidin tăng 3 - 27%. Tốc độ phát triển của móng tăng hơn bình thường.

Phác đồ điều trị bệnh vảy phấn đỏ nang lông (Pityriasis rubra pilaris)

Nguyên tắc điều trị

Tránh dùng các thuốc kích ứng da.

Dùng các thuốc dịu da, ẩm da.

Corticoid bôi tại chỗ không có tác dụng.

Sử dụng thuốc điều trị toàn thân kết hợp với ánh sáng trị liệu trong trường hợp cần thiết.

Điều trị cụ thể

Điều trị tại chỗ

Bôi kem chống khô da: vaselin, kem dưỡng ẩm.

Chiếu UVB kết hợp với vitamin A axít.

Điều trị toàn thân

Vitamin A axít (acitretin). Liều tấn công từ 0,5-0,75mg/kg/ngày. Khi tình trạng bệnh tiến triển tốt, thì giảm liều dần. Thời gian điều trị từ 6 đến 12 tháng. Cần theo dõi tình trạng rối loạn chuyển hóa lipid trong máu.

Methotrexat. Chỉ định ở trường hợp không đáp ứng với vitamin A axít. Liều từ 20 đến 30 mg/tuần (uống hoặc tiêm một lần). Thời gian điều trị từ 4 đến 12 tháng.

Azathioprim (Immurel). Tác dụng tốt đối với thể ở người lớn. Liều 100 đến 200mg/ngày.

Cyclosporin. Liều tấn công 5mg/kg/ngày. Khi bệnh ổn định (thường sau 1 tháng), có thể giảm liều xuống 2 - 3mg/kg/ngày. Thời gian điều trị kéo dài vài tháng. Đối với người bệnh HIV: sử dụng các thuốc chống virút.

Tiến triển và biến chứng

Thể khu trú thường tiến triển tốt sau một vài năm. Thể điển hình tiến triển dai dẳng và có thể gây đỏ da toàn thân sau 2 đến 3 tháng. Một số trường hợp giảm dần rồi ổn định từ 2 đến 3 năm và có thể tự khỏi. Bệnh có thể tái phát nhưng hiếm gặp.