Hội chứng thận viêm

2016-09-01 09:59 AM

Thường xét nghiệm thấy hồng cầu trong nước tiểu, có hình dạng thay đổi do đi qua màng mao mạch bị tổn thương nên được gọi là hồng cầu biến dạng.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Những điểm thiết yếu trong chẩn đoán

Hồng cầu niệu (có thể có trụ hồng cầu, hồng cầu biến dạng hoặc không).

Phù.

Tăng huyết áp.

Nhận định chung

Viêm cầu thận cấp có ý nghĩa là một quá trình viêm gây ảnh hưởng đến chức năng thận trong một số ngày hoặc một số tuần và có thể khỏi hẳn hoặc không. Nếu quá trình viêm nặng, có thể dẫn đến mất chức năng của > 50% cầu thận trọng nhiều tuần hoặc nhiều tháng. Một bệnh cảnh như vậy, thường được gọi là viêm cầu thận cấp tính tiến triển nhanh, sẽ lạm tổn thương các cầu thận vĩnh viễn. Những thay đổi viêm kéo dài có thể gây viêm cầu thận mạn làm biến đổi chức năng thận kéo dài và dẫn tới suy thận giai đoạn cuối.

Các biểu hiện

Các triệu chứng và dấu hiệu

Phù thường phát hiện được ở vùng tổ chức lỏng lẻo như mi mắt hoặc bìu. Tăng huyết áp (nếu có) là do quá tải dịch hơn là do các chất hoạt mạch như angiotensin II vì nồng độ các chát này thường .thấp.

Các dấu hiệu cận lâm sàng

Sinh hóa máu:

Không có chất nào đặc trưng cho viêm thận, nhưng người ta thường dùng một số xét nghiệm, tùy thuộc vào bệnh sử và kết quả đánh giá ban đầu như nồng độ bổ thể, kháng thể kháng nhân(ANA), globulin lạnh, phức bộ viêm gari, IgA huyết thanh, kháng thể kháng tương bào (ANCA), kháng thể kháng màng đáy cầu thận, hiệu giá ASLO, yêu tố C3 viếm thận.

Phận tích nước tiểu:

Thường xét nghiệm thấy hồng cầu trong nước tiểu, có hình dạng thay đổi do đi qua màng mao mạch bị tổn thương nên được gọi là hồng cầu biến dạng. Trong nước tiểu cũng thường có tru hồng cầu và protein niệu vừa phải.

Sinh thiết thận:

Nếu kích thước thận bình thường hoặc to, có thể cân nhắc sinh thiết thận, nếu không có chống chỉ định (rối loạn đông máu, giảm tiểu cầu). Nếu > 50% tiểu cầu thận có hình liềm, rất có thể là viêm cầu thận tiến triển nhanh. Phân loại bệnh cũng có thể dựa vào hình ảnh miễn dịch huỳnh quang và hình ảnh hiển vi điện tử.

Bảng. Phân loại và các biểu hiện bệnh cầu thận: hội chứng thận viêm

 Phân loại và các biểu hiện bệnh cầu thận: hội chứng thận viêm

KHV thường: kính hiển vi thường; KHVĐT: kính hiển vi điện tử; MD huỳnh quang: miễn dịch huỳnh quang.

Điều trị

Việc điều trị nhằm giảm tác hại của tăng huyết áp, quá tải dịch, tăng urê máu, và các biện pháp điều trị đặc biệt nhằm điều trị các nguyên nhân. Hạn chế muối, dịch, dùng thuốc lợi tiểu và đôi khi cần lọc máu để đạt được mục tiêu trên. Có thể phải dùng corticoid và các chãi độc tế bào trong các bệnh có tổn thương viêm cầu thận.

Bài viết cùng chuyên mục

Bệnh ống thận mô kẽ mạn tính

Có bốn nguyên nhân chính gây tình trạng bệnh này. Các nguyên nhân khác là: đa u tủy xương và bệnh gout được mô tả ở phần bệnh đa hệ thống có ảnh hưởng thận ở mức độ khác nhau.

Bệnh thận hư do các bệnh hệ thống

Bệnh thận ở người nhiễm HIV có thể biểu hiện dưới dạng hội chứng thận hư. Đa số là bệnh nhân nam trẻ, da đen, nhiễm HIV do tiêm chích ma túy.

Bệnh thận hư trong các bệnh thận tiên phát

Đây là thể gặp chủ yếu ở người lớn bị hội chứng thận hư tiên phát và là bệnh miễn dịch qua trung gian tế bào có đặc điểm là lắng đọng phức hợp miễn dịch.

Viêm cầu thận liên quan Globulin lạnh

Điều trị chủ yếu là điều trị tích cực các bệnh nguyên nói trên, corticoid truyền liều cao, truyền thay huyết tương và các thuốc độc tế bào đều có thể phải sử dụng.

Viêm cầu thận ít rối loạn miễn dịch

Ngoài đái máu và protein niệu do viêm cầu thận, một số bệnh nhân có ban xuất huyết do tổn thương mao mạch nội bì và viêm một dây thần kinh nhiều ổ do tổn thương các tiểu động mạch nuôi dây thần kinh.

Bệnh thận mãn tính

Bệnh thận mạn ít khi hồi phục và thường dần dần dẫn đến tới giảm chức năng thận, thậm chí ngay cả khi các nguyên nhân ban đầu đã được loại bỏ.

Viêm thận kẽ

Viêm thận kẽ cấp tính thường có tiên lượng tốt. Thường khỏi sau vài tuần đến vài tháng. Tuy nhiên, có đến 1/3 số trường hợp cần lọc máu ngoài thận trọng khi chờ đợi thận hồi phục.

Hoại tử ống thận cấp

Nguyên nhân chủ yếu khác của hoại tử ống thận cấp là do tiếp xúc với các chất gây độc thận. Các chất gây độc thận ngoại sinh thường gây tổn thương nặng hơn các chất độc nội sinh.

Suy thận cấp

Các dấu hiệu gặp trong suy thận cấp chủ yếu là do hậu quả của tăng urê máu và các nguyên nhân gây suy thận. Tăng urê máu gây buồn nôn, nôn, mệt thỉu, rối loạn cảm giác.

Các bệnh đa hệ thống có tổn thương thận

Cần điều trị bệnh nhân bị đa u tủy xương có protein Bence Jones niệu bằng melphalan và prednison. Tránh làm tăng calci máu và uống nhiều nước.

Bệnh nang thận

Đau bụng và mạng sườn là do nhiễm khuẩn, chảy máu trong nang hoặc do sỏi thận, điều trị thông thường bằng các thuốc giảm đau, và nghỉ ngơi tại giường.

Các bệnh ống thận - tổ chức kẽ

Thể mạn tính có thể là giai đoạn tiếp sau của thể cấp, nhưng cũng có thể không có liên quan rõ rệt với các nguyên nhân cấp tính, xơ mô kẽ và teo ống thận thường gặp.

Bệnh thận thể hiện cả hội chứng thận hư và thận viêm

Bệnh nhân bị viêm cầu thận tăng sinh màng typ II thường đến viện với bệnh cảnh viêm thận và ít gặp hơn typ I, Hình ảnh vi thể qua kính hiển vi thường giống typ I.

Hội chứng thận hư

Protein niệu là do hậu quả hư biến sự tích điện âm của màng đáy cầu thận. Có thể dùng băng giấy để xét nghiệm sàng lọc, nhưng cần nhớ loại xét nghiệm này chỉ xác định được albumin mà thôi.

Viêm cầu thận có kháng thể kháng màng đáy cầu thận và hội chứng Goodpasture

Có thể thấy thiếu máu thiếu sắt nhưng bổ thể máu bình thường, Đờm có nhiều đại thực bào ngậm hemosiderin, X quang phổi có thể thấy hình ảnh thâm nhiễm phổi do xuất huyết phổi.

Bệnh lý thận do IgA và ban xuất huyết Schonlein Henoch

Có thể thấy IgG và C3 trong khoảng gian mạch của tất cả các tiểu cầu thận. Sinh thiết da cũng thấy có lắng đọng IgA dạng hạt ở mao mạch da của những người bệnh này.

Viêm cầu thận sau nhiễm khuẩn

Miễn dịch huỳnh quang cho thấy có IgG, C3 trong hình ảnh hạt ở khoang liên mạch và dọc theo màng đáy mao mạch, Qua kính hiển vi điện tử thấy có lắng đọng dưới liên bào.

Các bệnh lý cầu thận

Thường thì mỗi bệnh cầu thận có đặc điểm của một hội chứng riêng biệt, nhưng đôi khi có thể có bệnh thể hiện dưới dạng phối hợp giữa các hội chứng ây.

Bệnh học viêm cầu thận

Viêm cầu thận cấp phối hợp với kháng thể chống màng đáy cầu thận có thể chỉ khu trú ở thận, hoặc kết hợp với xuất huyết phổi trong hội chứng Goodpasture.

Tiếp cận khám và thăm dò bệnh nhân bị bệnh thận

Protein niệu không phải là một bệnh, mà là một dấu hiệu đang có một bệnh lý nào đó của thận. Khi do bệnh thận hoặc bệnh toàn thân, thường có các dấu hiệu bệnh lý khác đi kèm.