Liều dùng của một số kháng sinh

2012-11-11 11:26 PM

Viêm tai giữa hoặc viêm phổi uống 1 lần ngày đầu 10mg/kg, sau đó 5mg/kg, trong 4 ngày. Viêm hầu họng 12mg/kg, uống trong.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Tên thuốc

Dạng thuốc

Liều dùng

Cho người lớn

Cho trẻ em

Nhóm aminoglycosid

Amikacin sulfat

Thuốc tiêm 250mg

Tiêm bắp, truyền tĩnh mạch 15 - 20mg/kg/ngày. 
Dùng 1 lần/ngày

< 1 tuần tuổi. 12 - 15mg/kg, 36/ 48 giờ 1lần

> 1 tuần tuổi 12mg/kg/ngày

Trẻ em: liều như người lớn

Gentamicin sulfat

Thuốc tiêm 40mg; 80mg

TB, truyền TM chậm 30 – 60 phút, pha loãng với natri clorid 0,9% hoặc glucose 5%, 6 mg/kg/ngày 
dùng 1 lần duy nhất.

Nhiễm khuẩn nhẹ hơn có thể dùng 3 - 5mg/kg/ngày, dùng 1 lần duy nhất

< 1 tuần tuổi 4 - 5mg/kg, 36/ 48 giờ/ lần

> 1 tuần tuổi 4mg/kg/ngày

Trẻ em liều như người lớn

Neltimicin

Thuốc tiêm 100mg

TB, truyền TM 3 - 6,5 mg/kg/ngày, chia 3 lần hoặc 1 lần duy nhất

Như liều gentamicin

Tobramycin

Thuốc tiêm 80mg

- TB, truyền TM 5 - 6mg/kg/ngày, chia 3 lần hoặc 1 lần duy nhất.

- Nhiễm khuẩn nhẹ hơn có thể dùng 3 - 5mg/kg/ngày chia 3 lần hoặc 1 lần duy nhất

Như liều gentamicin

Nhóm penicilin

Penicilin G

Thuốc tiêm

5 triệu UI;

10 triệu UI;

20 triệu UI

TM 1 - 5 triệu UI, cứ 4 - 6 giờ tiêm thuốc 1 lần.

Sơ sinh 25.000 - 50.000 UI/kg, 6 - 12 giờ/lần

-           > 1 tháng 100.000
- 300 000 UI/kg/ngày,
 chia 4 - 6 lần

Penicilin V

-           Viên 125mg; 250mg; 500 mg

-           Hỗn dịch 25mg/ml; 50mg/ml

Uống 250 - 500mg,

 6 giờ/lần

Uống 15 - 50mg/kg/ngày, chia 3 - 4 lần

Cloxacilin

- Viên 250mg; 500mg

- Hỗn dịch 25mg/ml

Uống 250 - 500mg ,

6 giờ/lần

-           Trẻ < 20kg:

            50 - 100mg/kg/ngày, chia 4 lần

-           Trẻ > 20 kg như liều
người lớn

Methicilin

Thuốc tiêm 1g; 4g; 6g; 10g

TM 100 - 200mg/kg/ngày, 
chia 4 - 6 lần

-           < 2 tuần tuổi 25mg/kg;  8 - 12 giờ/lần

> 2 tuần - 1 tháng 
 25mg/kg, 6 giờ/lần

Trẻ em liều như người lớn

Oxacilin

-           Viên 250mg; 500mg

-           Hỗn dịch 50mg/ml

-           Thuốc tiêm 0,5g; 1g

-           TM 50 - 200mg/kg/ngày
 chia 4 - 6 lần

-           Uống 250mg - 500mg
 6 giờ/lần

Như liều methicilin

Amoxicilin

Viên 250 - 500mg

Hỗn dịch 
 25 - 50mg/ml

Uống 250 - 500mg x 3 lần, tối đa 6 g/ngày

Uống 20 - 40mg/kg/ngày, chia 3 lần

Ampicilin

Thuốc tiêm 1g

TB hoặc TM

100 - 200mg/kg/ngày, 
 chia 4 - 6 lần

-           Tĩnh mạch (Trẻ > 20kg) 100 - 400mg/kg/ngày, chia 4 - 6 lần

Ampicilin

+ sulbactam

(Unasyn)

Thuốc tiêm 1,5g (1g ampicilin + 0,5g sulbactam)

TB hoặc TM 1,5 - 3g

6 - 8 giờ/lần

-           Cho trẻ < 12 tuổi, tính an toàn và hiệu quả của thuốc chưa được xác định

Amoxicilin + acid
clavulanic

-           Viên 250mg
amoxicilin +
125mg
clavulanat

Uống 3 lần/ ngày

Uống 20 - 40mg/kg/ngày, (tính amoxicilin) chia 3 lần

(Augmentin)

-           Viên 500mg amoxicilin 
 + 125mg clavulanat

Uống 2 lần/ ngày

 

Piperacilin

+ tazobactam

Thuốc tiêm 4g; 5g

TM 4g; 5g khoảng cách 
6 giờ/lần trong nhiễm khuẩn do P. aeruginosa

Hiệu quả và độ an toàn của thuốc chưa được xác định cho trẻ em

Nhóm cephalosporin

Thế hệ 1

Cefadroxil

- Viên 500mg

- Hỗn dịch 25mg/ml; 50mg/ml; 100mg/ml

Uống 500mg - 1g. 12 - 24 giờ/lần

Uống 30mg/kg/ngày, chia 1 - 2 lần

Cefazolin

Thuốc tiêm 250mg; 500mg; 1g; 2g

TB hoặc TM 250mg - 1g, 6 - 12 giờ/lần

Dự phòng phẫu thuật 1g; 30 - 60 phút trước mổ

< 1tháng tuổi TB hoặc TM 25mg/ kg     8 - 12 giờ/lần

1 tháng tuổi 50 - 100mg/kg/ngày, chia 3 lần
           

 

Tên thuốc

Dạng thuốc

Liều dùng

 

Cho người lớn

Cho trẻ em

Cephalexin

Viên 250mg; 500mg

Hỗn dịch 
25 - 50mg/ml

Uống 250mg - 1g, 6 giờ/lần

Uống 25 - 50mg/kg/ngày, chia 4 lần

Thế hệ 2

Cefaclor

Viên 250mg; 500mg

Hỗn dịch 25mg/ml; 50mg/ml; 75mg/ml

Uống 250mg - 1g, 6 - 8 giờ/lần

Uống 40mg/kg/ngày 
chia 3 lần

Cefuroxim

Thuốc tiêm 
 750 mg; 1g; 5g

TB hoặc TM 750mg - 1g, 6 - 8 giờ/lần

Sơ sinh TB hoặc TM 10 -25mg/kg; 12 giờ/lần

Trẻ em 50 - 100mg/kg/ngày, chia 3 - 4 lần

Cefuroxim axetil

Viên 125mg; 250mg; 500mg

Hỗn dịch 25mg/ml

Uống 125mg - 250mg, 2 lần/ngày

Uống 15 - 40mg/kg/ngày, chia 2 lần

 

Cefamandol

Thuốc tiêm 
 500mg; 1g; 2g

TB hoặc TM 500mg - 1g,   4 - 8 giờ/lần

TB hoặc TM  50 -150mg/kg/ ngày, chia 4 - 6 lần

Thế hệ 3

Cefoperazon

Thuốc tiêm 1g; 2g

TB hoặc TM 2 - 8g/ngày,  chia 2 - 4 lần

Sơ sinh 50mg/kg 12 giờ/lần

Trẻ em 50 - 75mg/kg, 8 - 12 giờ/ lần

Cefotaxim

Thuốc tiêm 1g; 2g

TB hoặc TM 1g - 2g

8 - 12 giờ/lần

< 1 tuần tuổi 50mg/kg, 12 giờ/lần

1 - 4 tuần tuổi 50mg/kg, 8 giờ/lần

> 4 tuần 50 - 200mg /kg/ngày, chia 3 - 4 lần

Ceftazidim

Thuốc tiêm 500mg; 
1g; 2g

TB hoặc TM 500mg - 2g,

8 - 12 giờ/ lần

 *< 1 tháng: 30 mg/kg 
8 - 12 giờ/ lần

*>1 tháng:30 - 50mg/kg, 
8 - 12 giờ/lần

Ceftriaxon

Thuốc tiêm 250mg; 500mg; 1g; 2g

TB hoặc TM 500mg - 2g/ 1lần/ngày

TB hoặc TM  50 - 100mg/ kg chia 2 lần

Thế hệ 4

Cefepim

Thuốc tiêm 500mg; 
1g ; 2g

TB hoặc TM 500mg - 2g; 12 giờ/lần

Tính hiệu quả và an toàn cho trẻ dưới 12 tuổi chưa được xác định

 

 

Tên thuốc

Dạng thuốc

Liều dùng

 

Cho người lớn

Cho trẻ em

Nhóm quinolon

Ciprofloxacin

Viên 250mg; 500mg; 750mg

Thuốc tiêm 200mg; 400mg

Uống 250 - 750mg; 
12 giờ/lần

 TM 200 - 400mg;

   12 giờ/lần

 

Norfloxacin

Viên 400mg

Uống 200 - 400mg; 
12 giờ/ lần

 

Ofloxacin

Viên 200mg; 300mg; 400mg

Thuốc tiêm 200mg; 400mg

Uống hoặc TM 200 - 400mg, 12 giờ/lần

 

 

Lomefloxacin

Viên 400mg

Uống 400mg/ngày

 

Levofloxacin

Viên 250mg; 500mg

Thuốc tiêm 25mg/ml

Uống hoặc TM 250mg - 500mg/ 24 giờ

 

Nhóm tetracyclin

Doxycyclin

Viên 100 mg

Uống 100mg 12 giờ/lần cho 2 liều đầu, sau đó 50 - 100mg/ngày, chia 1 - 2 lần

 

Tetracyclin

Viên 100mg; 250mg; 500mg

Uống 1 - 2g/ngày, 
chia 2 - 4 lần

 

Nhóm macrolid

Azithromycin

Viên 250mg; 600mg

Hỗn dịch 
20 mg/ml; 40mg/ml

Thuốc tiêm 500mg

Liều đầu 500mg sau đó 250mg/ngày trong 4 ngày

TM 500mg/ngày

Viêm tai giữa hoặc viêm phổi uống 1 lần ngày đầu 10mg/kg, sau đó 5mg/kg, trong 4 ngày

Viêm hầu họng 12mg/kg, uống trong 5 ngày

Clarithromycin

Viên 250mg; 500mg

Hỗn dịch 
 25 - 50mg/ml

Uống 250mg - 500mg

2 lần/ngày

Viêm phổi 15mg/kg,     12 giờ/lần trong 10 ngày

Cho các nhiễm khuẩn khác 7,5mg x 2 lần/ngày

Erythromycin base

Viên 250mg; 500mg

Uống 1g/ngày, chia 4 lần 
Tối đa 4g/ngày

30 - 50mg/kg/ngày, chia 4 lần. Có thể tăng liều gấp đôi trong các nhiễm khuẩn nặng

Erythromycin gluceptat

Thuốc chỉ tiêm TM 1g

TM 15 -20mg /kg /ngày chia 3 - 4 lần. Tối đa 4g/ ngày

TM như liều người lớn chia 2 - 4 lần. Có thể gấp đôi liều nếu nhiễm khuẩn nặng

Bài viết cùng chuyên mục

Thuốc kháng sinh trong lâm sàng

Kháng sinh là những chất mà ngay ở nồng độ thấp đã có tác dụng ức chế hoặc tiêu diệt vi sinh vật, vi khuẩn, nấm, đơn bào, virus mà không tác dụng lên tế bào đại sinh vật.

Sử dụng thuốc cho người bị suy giảm chức năng gan

Gan phản ứng bù trừ bằng cách to ra, bệnh gan trở nên trầm trọng trước khi thấy những thay đổi quan trọng trong chuyển hoá thuốc. Các xét nghiệm chức năng gan thường quy ít tác dụng trong việc chỉ dẫn khả năng chuyển hoá thuốc của gan.

Tiêu chuẩn lựa chọn với thuốc khác hoạt chất có tác dụng tương đương

Giá và hiệu quả điều trị hợp lý. Lợi ích về thực hành: cung ứng thuận lợi, dự trù dễ dàng. Các điều kiện bảo quản tốt.

Các thông số dược động học ứng dụng trên lâm sàng

Lựa chọn thuốc phải dựa trên đặc tính của thuốc (ví dụ thuốc có hấp thu tốt qua đường tiêu hoá không…) và phải dựa trên bệnh nhân cụ thể (ví dụ chức năng thận…).

Tương tác của một số kháng sinh thường dùng

Cần tra tương tác của một kháng sinh nào đó ta tìm tên thuốc tại các số thứ tự, phần chữ đậm. Các gạch đầu dòng phía dưới là tương tác của kháng sinh phía trên với thuốc, sau hai chấm (:) là hậu quả của tương tác.

Phát hiện phân tích quản lý tương tác thuốc

Người điều dưỡng phải nhận biết ở bệnh nhân những dấu hiệu lâm sàng của một hay nhiều tác dụng nguy hại; đảm bảo là đưa vào trong dịch tiêm truyền, trong bơm tiêm những hoạt chất tương hợp về phương diện lý hoá.

Kháng sinh dự phòng trong ngoại khoa

Các vi khuẩn gây nhiễm khuẩn sau phẫu thuật lồng ngực được xếp là phẫu thuật sạch. Vi khuẩn thường gặp là Staphylococcus aureus, Staphylococcus epidermidis, hoặc ít gặp hơn E. coli, Proteus.

Những thuốc nên tránh hoặc thận trọng khi dùng cho người bệnh suy giảm chức năng thận

Tình trạng thiếu kali huyết có thể thúc đẩy hôn mê (dùng lợi tiểu ít thải kali thay thế); nguy cơ thiếu hụt magnesi huyết ở người bệnh xơ gan do rượu.

Dược động học và tầm quan trọng trên lâm sàng

Kiến thức về dược động học hướng dẫn việc lựa chọn thuốc cho bệnh nhân dựa trên tình trạng bệnh lý của bệnh nhân, ví dụ như tuổi, chức năng thận

Sử dụng thuốc ở bà mẹ cho con bú

Danh mục các loại thuốc cần tránh hoặc thận trọng khi dùng với người bệnh là các bà mẹ đang cho con bú được trình bày. Danh mục thuốc này bao gồm những loại thuốc quan trọng hoặc được dùng nhiều nhất .

Sử dụng thuốc cho phụ nữ có thai

Nên dùng các loại thuốc đã được sử dụng rộng rãi trong thai kỳ và có hiệu quả an toàn. Không nên dùng những loại thuốc mới và chưa qua dùng thử.

Sử dụng thuốc cho người cao tuổi

Hệ thần kinh của người cao tuổi thường dễ bị những tổn thương bởi những loại thuốc thường dùng như các loại thuốc giảm đau có opi, benzodiazepin và thuốc điều trị Parkinson.

Nồng độ của thuốc trong huyết tương

Nồng độ thuốc trong huyết tương/diện tích dưới đường cong mô tả nồng độ thuốc trong huyết tương của bệnh nhân tại nhiều thời điểm sau khi sử dụng thuốc.

Lựa chọn thuốc khác biệt dược cùng hoạt chất

Diện tích dưới đường cong (AUC) - Sinh khả dụng (F%). Nồng độ đỉnh (Cmax). Thời gian đạt nồng độ đỉnh (Tmax). Nửa đời trong huyết tương (T1/2).

Cửa sổ điều trị

Trong trường hợp quá nhạy cảm hay tác dụng hiệp đồng với thuốc khác, cửa sổ điều trị sẽ thấp xuống, Chỉ cần nồng độ thuốc thấp hơn vẫn có thể có tác dụng. 

Các thuốc nên tránh hoặc thận trọng khi sử dụng trong thời kỳ mang thai

Hầu hết các hãng sản xuất khuyên nên tránh (hoặc tránh dùng ngoại trừ lợi ích tiềm tàng lớn hơn nguy cơ); chống chỉ định dùng Ketorolac trong suốt thai kỳ, chuyển dạ và đẻ.

Một số nhận xét về sử dụng thuốc trong bệnh viện

Xu hướng huyết khối tăng cao đáng kể trên lâm sàng có liên quan tới mức độ homocystin cao trong huyết tương, sản phẩm oxy hoá disunfua được hình thành từ 2 phân tử homocystein

Lựa chọn thuốc theo phương pháp MADAM

Nhiều ý kiến khác nhau về chi phí, do có sự hiểu biết khác nhau và do có khái niệm khác nhau về  thuật ngữ chi phí, Hầu hết các bác sĩ chẳng hề quan tâm đến chi phí khi điều trị.

Nguyên tắc lựa chọn thuốc xây dựng danh mục thuốc bệnh viện

Lựa chọn thuốc của các cơ sở dược phẩm đạt tiêu chuẩn thực hành tốt sản xuất thuốc (GMP), thực hành tốt bảo quản thuốc (GSP).

Sử dụng thuốc cho người bị suy giảm chức năng thận

Mức độ suy giảm chức năng của thận để điều chỉnh liều của thuốc. Mức độ này phụ thuộc vào mức độc hại của thuốc và khả năng thuốc đó được bài xuất hoàn toàn qua thận hay được chuyển hoá một phần thành các chất chuyển hoá không hoạt động.

Những vấn đề về sử dụng kháng sinh chưa hợp lý

Chưa chú ý hiệu chỉnh liều kháng sinh nhóm aminoglycozid, bêtanlactam, đối với nhóm bệnh nhân đặc biệt, người cao tuổi, người suy thận, người suy gan

Các thuốc bài tiết qua đường sữa mẹ

Một số thuốc kháng histamin vào sữa mẹ với lượng lớn; mặc dù chưa rõ tác hại nhưng các hãng sản xuất thuốc khuyến cáo không nên dùng; có thông báo trẻ bị hoa mắt chóng mặt với thuốc clemastin.

Sử dụng kháng sinh điều trị một số bệnh nhiễm khuẩn thường gặp

Luôn nhớ rằng thuốc nhóm aminoglycosid, amikacin, gentamicin, không được tiêm tĩnh mạch trực tiếp mà chỉ tiêm bắp và truyền tĩnh mạch, dung dịch tiêm truyền cần được hoà tan đều trong một lượng lớn dung dịch natri clorid.

Thuốc và mức độ suy giảm chức năng thận

Perindopril: Dùng có thận trọng và theo dõi phản ứng; thường gây tăng kali huyết và các tác dụng không mong muốn khác; liều ban đầu nên là 2mg/1 lần/ngày.

Đề phòng các nguy cơ tương tác thuốc

Tương tác không dự kiến trước được. Việc đăng ký các tương tác có ý nghĩa lâm sàng phải được tiến hành thông qua các trung tâm cảnh giác thuốc đã được các nhà thực hành cảnh báo (thày thuốc, dược sĩ).