Trám thu

2015-01-14 08:28 PM

Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Những trái trám thon đều, vút nhọn hai đầu như chiếc thoi thợ dệt, màu quả tím sậm, gần như màu đen, gọi là chín già đúng độ. Sau khi om hoặc kho, trám không còn vị chát mà thay vào đó là cái bùi bùi ngầy ngậy, thơm đặc trưng.

Trám mua về đem cho vào một chiếc rổ nhỏ, dùng một bát cơm xát mạnh cả rổ trám cho bong hết vỏ lớp phấn và ra hết phần nhựa chát. Để ráo, đổ vào một chiếc liễn sành hay âu sứ (tuyệt đối không dùng đồ đồng hay nhôm, kẻo trám ngả màu luôm nhuôm, vừa khó coi lại vừa có vị chan chát, đăng đắng). Đun nước nóng già rồi cho vào một chút muối, nếm thấy đậm miệng hơn nước canh thì đem đổ vào liễn, đậy vung cho kín, gọi là om trám. Để thêm chừng vài ba tiếng là được.

Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm. Nhưng nước càng sôi, tưởng trám càng nhừ thì lại đâm ra càng rắn.

Trám ấy đem ăn vã, chấm với muối vừng rang nhạt, thì chỉ thấy no mà không biết chán. Trái trám om vừa thay cho vị chua đậm của món cà dầm hay dưa gang nén, lại thêm chút béo bùi lạ miệng, vừa như để cho người Hà Nội nhẩn nha chờ đợi mấy ruộng cải Đông Dư bén nắng hanh vàng...

Người Hà Nội gốc ăn trám lại không chỉ giản đơn như vậy. Trám om rồi đem cắt đôi theo chiều dọc, bỏ hạt. Thịt nạc vai băm nhỏ, trộn với nước mắm ngon, mộc nhĩ, hành khô, nấm hương, đem nhồi vào hai mảnh cùi trám rồi úp lại như cũ để vào chiếc liễn sứ nhỏ, đậy kín nắp, cho hấp cách thủy. Trước khi ăn, nêm vào mấy nhánh rau mùi đầu mùa và chút bụi hạt tiêu...

Có nhà thích vị béo thì đem trám nhồi rán trong mỡ sôi già. Trám nhồi đi với cơm gạo mùa mới thổi chín nục, chín nà thì già ăn trẻ lại, gái ăn đắt chồng...

Thế còn giống trám trắng, còn gọi là trám xanh, thì sau khi om trong nước nóng già, cũng mới đem ăn thay dưa cà hay là nhồi thịt hấp. Nhưng với loại trám này thì người Hà Nội đa phần dùng kho với cá, với thịt. Nhớ để trám lót dưới đáy niêu. Chừng khi thịt cá chín nhừ, mỡ tương thấm đẫm, bốc hơi ngào ngạt, thì hãy nhấc ra. Đến bữa, chắc chắn ai ai cũng sẽ chỉ săm soi tìm chọn mấy miếng trám bở mềm mà cho vào bát thôi, thịt với cá thì nhường cho lũ trẻ.

Bài viết cùng chuyên mục

Chả tôm xứ Thanh

Vỏ ngoài, người ta chọn loại bánh phở dày và dai hơn bánh thường một chút, cắt chiều ngang 2 cm, chiều dài khoảng 7 đến 8 cm, rồi rải nhân lên cuốn lại bằng quân cờ.

Mứt me

Me ngâm nước lạnh ngập mặt + muối mặn. (nếu me dầy vỏ thì ngâm 4 giờ; nếu me mỏng vỏ thì ngâm 2 giờ). Vớt ra đập dập cuống, dùng dao gọt vỏ me, xâm đều, lấy hột, xả thật sạch, để ráo.

Tủy heo hầm bí rợ

Bí để nguyên trái, tỉa hoa thành hình cái thố hoặc trái tim. Múc bỏ ruột. Phần bí còn lại xắt khối vuộng cạnh khoảng 1,5cm. Tủy heo rửa nước muối, xả lại cho sạch, ướp muối, tiêu, hành tím.

Cách làm phở gà

Xương lợn rửa sạch, chặt nhỏ rồi cho vào nồi đổ ngập nước, đun thật sôi, lấy muôi vớt bỏ bọt, hạ lửa cho vừa để nồi nước chỉ sôi lăn tăn.

Mì xào

Nưóc sôi, bỏ mì tươi vào trụng sơ qua, lấy ra để cho ráo nước, để vào vài muổng dầu mè, xốt lên cho đều.

Cách làm tôm bách hoa

Quết phần tôm này lên bánh mì, rắc thêm một ít bột năng, đặt tôm lên trên. Dầu thật sôi, cho bánh mì đã quết tôm vào chiên vàng.

Cocktail Brandy Egg Nog

Làm nóng rượu, nước đường và sữa bằng cách cho vào ly rồi đốt trên đèn cồn, chú ý đừng để rượu cháy.

Tôm càng nướng dùng với sốt me

Đối với nước chấm thì dùng nước hòa tan me. Sau đó, dùng nước me này bắt lên nên cho nước sôi và bỏ đường, muối, ớt, rau mùi, tỏi bầm nhuyễn và bột.

Lổ tai heo ngâm giấm

Tai cạo rửa sạch. Nước sôi cho chút muối + 1 muỗng cafe phèn chua, bỏ tai vào luộc. Khi luộc, nước phải ngập mặt và vừa chín, không quá mềm.

Kim chi chay

Cải rửa sạch, cắt khúc ướp muối khoảng 15 phút, rồi để cho ráo, Cà rốt, củ cải trắng, dưa leo, gọt vỏ, rửa sạch, xắt sợi ướp đường, trộn đều cho đường tan.

Thịt nướng Mexico

Ướp các loại thịt đã xắt thành miếng với nấm rơm, lá nguyệt quế, bột ca cao, ớt bột, tỏi, muối, tiêu, trộn đều, ướp chừng 5 đến 6 tiếng để gia vị ngấm vào thịt.

Xôi vò

Nếp vo sạch, ngâm độ 5 giờ (tiện nhất là ngâm cách đêm cho khỏi mất thì giờ) đem ra đổ vào một cái rổ, cho ráo nước.

Bánh khoái nước lèo

Dùng chảo thật dày, như chảo gang hột mè chẳng hạng, nếu muốn khói nhiều thì dùng loại chảo lép, không mép của Việt Nam

Chuối bọc tàu hũ ky

Bóc vỏ, ngâm chuối với nước muối loãng 10 phút, xả lại với nước, thái khúc bằng chiều dài con tôm. Ướp chuối với dầu me, muối.

Thịt heo xào chua ngọt

Chảo dầu nóng cho từng miếng thịt vô chiên, chiên cho vàng đều chiên cho hết thịt rôi đổ dầu trở lại hũ đựng.

Bánh kem (hướng dẫn cách làm)

Đổ hỗn hợp trứng sữa trở lại vào bình cùng với phần sữa còn lại. Đun nhỏ lửa, nấu hỗn hợp cho đến khi có màu hồng, dùng một cái muỗng gỗ để quậy cho đến khi đặc (đun trên lửa không quá 82 độ C)

Mì Ý chay

Nấm hương,poireau, cà rốt, củ cải muối xắt sợi, thịt chay xắt sợi dài 6cm. Mì Ý trụng vào nước sôi khoảng 15 phút, đổ ra rổ để ráo.

Rau xào thập cẩm

Ướp mì căn và tàu hũ ky với muối tiêu, đường, xì dầu, dầu hào, để ngấm gia vị vài phút. Trụng sơ bông cải, cà rốt, đậu Hoà Lan với nước sôi, vớt ra, để ráo.

Thịt bầm hấp cải

Hột vịt muối lột vỏ - trộn thịt xay với tất cả các gia vị. Lấy 1 cái chén lớn đặt hột vịt muối vào chính giữa rồi cho thịt xay vào (nhấn chặt thịt vào chén) Đem hấp khoảng 20 phút, là chín.

Cách làm bánh cay

Dùng một bàn bào có nhiều lỗ nhỏ, cầm nghiêng khúc khoai, chà khoai vào bàn chà cho khoai thành dạng bột ướt, khi chà thấy sợi tim cứng trong ruột củ khoai thì rút ra bỏ đi.

Bánh tét ngũ sắc

Bắc chảo lên bếp, cho từng thứ nước vào đun sôi, cho nếp vào xào đều, khi nếp đổ nhựa, cạn nước là được. Lá chuối cắt từng miếng cạnh độ 40 cm.

Nấm hỗn hợp kho tiêu

Nấm các loại rửa sạch, làm nóng chảo, cho ít dầu vào và xào nấm khoảng 3 phút, cho nước dùng vào và nêm nếm gia vị vừa ăn, để sôi vớt bọt, nêm ít tiêu hột.

Cách làm mực trộn bông cải

Trụng mực và bông cải với nước sôi. Muốn bông cải giữ được màu xanh đẹp, bạn chỉ nên trụng vừa chín tới Pha hỗn hợp dấm, muối, tiêu, đường

Bánh xèo

Bột gạo, đường, muối, bột ngọt trộn chung, rồi đổ từ từ nước vào hòa tan, xong cho màu vàng hay cari bột sào với dầu vào bột hòa tan.

Cách làm hoa kim châm xào

Ướp tôm với hành tím, muối tiêu, đường, để tôm ngấm gia vị 10 phút, Phi tỏi thơm, cho bao tử cá ba sa vào xào, nêm nước tương, muối, đường, tiêu.