Trám thu

2015-01-14 08:28 PM

Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Những trái trám thon đều, vút nhọn hai đầu như chiếc thoi thợ dệt, màu quả tím sậm, gần như màu đen, gọi là chín già đúng độ. Sau khi om hoặc kho, trám không còn vị chát mà thay vào đó là cái bùi bùi ngầy ngậy, thơm đặc trưng.

Trám mua về đem cho vào một chiếc rổ nhỏ, dùng một bát cơm xát mạnh cả rổ trám cho bong hết vỏ lớp phấn và ra hết phần nhựa chát. Để ráo, đổ vào một chiếc liễn sành hay âu sứ (tuyệt đối không dùng đồ đồng hay nhôm, kẻo trám ngả màu luôm nhuôm, vừa khó coi lại vừa có vị chan chát, đăng đắng). Đun nước nóng già rồi cho vào một chút muối, nếm thấy đậm miệng hơn nước canh thì đem đổ vào liễn, đậy vung cho kín, gọi là om trám. Để thêm chừng vài ba tiếng là được.

Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm. Nhưng nước càng sôi, tưởng trám càng nhừ thì lại đâm ra càng rắn.

Trám ấy đem ăn vã, chấm với muối vừng rang nhạt, thì chỉ thấy no mà không biết chán. Trái trám om vừa thay cho vị chua đậm của món cà dầm hay dưa gang nén, lại thêm chút béo bùi lạ miệng, vừa như để cho người Hà Nội nhẩn nha chờ đợi mấy ruộng cải Đông Dư bén nắng hanh vàng...

Người Hà Nội gốc ăn trám lại không chỉ giản đơn như vậy. Trám om rồi đem cắt đôi theo chiều dọc, bỏ hạt. Thịt nạc vai băm nhỏ, trộn với nước mắm ngon, mộc nhĩ, hành khô, nấm hương, đem nhồi vào hai mảnh cùi trám rồi úp lại như cũ để vào chiếc liễn sứ nhỏ, đậy kín nắp, cho hấp cách thủy. Trước khi ăn, nêm vào mấy nhánh rau mùi đầu mùa và chút bụi hạt tiêu...

Có nhà thích vị béo thì đem trám nhồi rán trong mỡ sôi già. Trám nhồi đi với cơm gạo mùa mới thổi chín nục, chín nà thì già ăn trẻ lại, gái ăn đắt chồng...

Thế còn giống trám trắng, còn gọi là trám xanh, thì sau khi om trong nước nóng già, cũng mới đem ăn thay dưa cà hay là nhồi thịt hấp. Nhưng với loại trám này thì người Hà Nội đa phần dùng kho với cá, với thịt. Nhớ để trám lót dưới đáy niêu. Chừng khi thịt cá chín nhừ, mỡ tương thấm đẫm, bốc hơi ngào ngạt, thì hãy nhấc ra. Đến bữa, chắc chắn ai ai cũng sẽ chỉ săm soi tìm chọn mấy miếng trám bở mềm mà cho vào bát thôi, thịt với cá thì nhường cho lũ trẻ.

Bài viết cùng chuyên mục

Thịt bò bằm sốt cà chấm xà lách

Rau sống rửa sạch sẽ quay ráo, dùng dao bào lớn bào mỏng quả dưa leo theo hình tròn trộn đều vào rau cùng các loại rau thơm. Chú ý làm món sốt cho có độ sền sệt, không đặc mà cũng đừng lỏng cho dễ chấm rau.

Món cá nục nướng lá mướp

Có người đã nướng cá bằng cồn hoặc hiện đại hơn nướng trên bếp gas, nướng trong lò vi sóng nhưng không ngon bằng thứ than củi dân dã

Mướp nấu nghêu

Cho hai bát to nước vào chảo nghêu, nêm gia vị vừa ăn. Cho mướp vào trước rồi cho rau dền vào, đun tiếp cho mướp và rau dền vừa chín thì tắt bếp.

Cá hấp

Cá làm sạch, bỏ hết nội tạng, để nguyên con và để ráo. Thịt ba chỉ thái mỏng ướp với chút hạt nêm, tiêu, đường, hành tím băm nhỏ chừng 10 phút cho ngấm gia vị.

Cách làm cá nục hấp

Nếu muốn nhậu thì mua bánh tráng mỏng hoặc bánh đa nem. Xoa nước lên bánh, xếp các loại rau thơm và một con cá.

Chè thưng

500gr dừa nạo, cho vào ½ lít nước sôi, vắt lấy nước cốt; cho thêm khoảng 1,5 lít nước nóng nữa vắt lấy nước dão.

Bánh ướt tôm chấy

Tôm luộc với nước sôi, tôm chín mang ra bóc vỏ, dùng khăn sạch quấn tôm lại vắt cho tôm khô rồi mang đi giã nhuyễn, khi tôm đã nhuyễn mang ra ướp một ít muối, tiêu, bột ngọt.

Cách làm lẩu cá quả

Cá làm sạch, lọc thịt để riêng, xương và đầu để ninh lấy nước ngọt làm nước dùng, Phần thịt cá lạng thật mỏng rồi ướp cùng một chút gia vị, gừng tươi.

Bánh trái vải miền nam

Cho đường bắc lên bếp sên gần đặc, cho hạt sen vào trộn đều, nhắc xuống, Cho bột bánh dẻo với nước hoa bưởi vào trộn đều, Chia làm 20 viên nhỏ vo tròn.

Bánh cà kim tiền

Cho bột khoai sọ, nấm hương, măng, muối, đường, bột ngọt, gừng vào thố trộn đều làm nhân bánh, cho bột mì, muối, bột ngọt, nước, bột lên men vừa đủ vào chén đánh thành hồ bột.

Gỏi ngó sen chay

Hoà một chút dấm, đừơng, muôí, và nước lạnh vào môt cái thau, Nếm chua chua, ngọt ngọt là đuơc. Sau đó bỏ ngó sen và carrot vào ngâm khoảng 2 tiếng. Vớt ra vắt nhẹ, để ráo.

Cá hủn hỉn kho tiêu

Đặc biệt là phải để tiêu nhiều một chút, và cho nước màu vừa phải để khi kho xong cá, có màu vàng ngà trông ngon mắt.

Tép mỡ chay

Chuối sứ hườm luộc chín, lột bỏ vỏ, lạng lấy thịt, xắt mỏng, bỏ cồi (ruột), đem quết nhuyễn. Nấm rơm ngâm nước muối, vớt lên, rửa sạch, vắt ráo, xắt nhỏ, giã nhuyễn.

Nấm hỗn hợp kho tiêu

Nấm các loại rửa sạch, làm nóng chảo, cho ít dầu vào và xào nấm khoảng 3 phút, cho nước dùng vào và nêm nếm gia vị vừa ăn, để sôi vớt bọt, nêm ít tiêu hột.

Bò kho

Tai vị nướng đen, đem cà thành bột. Phi thơm hành tỏi với mỡ rồi đổ dầu hột điều vào phi thơm sau đó cho tiếp bột tai vị cùng với ngũ vị hương vào đảo để có màu đẹp rồi nhắc xuống.

Chả đùm ba miền

Dùng 2 cái chén lớn, lót mỡ chài, rồi cho nhân vô đè hơi chắc, cho vô xửng hấp khoảng 10 - 15 phút thì chả chín. Úp dĩa lên miệng chén rồi lật ngược xuống, lấy chén ra.

Cá hồi xào cải thìa

Dầu nóng, phi thơm tỏi, cho cải vào xào với lửa lớn (để giữ được màu xanh của cảo), nêm gia vị vừa miệng. Cho cải ra đĩa.

Cá hồi nướng xiên

Ướp cá, hành tây, ớt Đà Lạt, nấm rơm, một ít bột ngũ vị hương và gia vị vừa dùng, để ít phút cho hỗn hợp ngấm gia vị.

Nộm đu đủ kiểu Thái

Trộn tỏi và ớt vào trong một chiếc cối hoặc một chiếc tô, dùng chày giã dập. Cho đu đủ, đậu que, cà chua, tôm và lạc vào.

Cơm nước dừa

Vo gạo cho sạch, để ráo nước. Dừa khô nạo , vắt lấy 1 tô nước dảo và độ 1/2 chén nước cốt. Lấy nước dảo ngâm gạo với chút muối, liệu cho vừa ngập gạo, ngâm độ 10 phút

Chè xôi trứng Thái Lan

Trứng gà lấy lòng đỏ đánh bông với sữa cùng lá nếp. Đổ ra từng đĩa nhỏ rồi hấp chín. Gạo nếp đem đồ thành xôi, trộn với nước cốt dừa và đường đơm ra đĩa.

Cá cơm chiên giòn

Chiên từng ít cá một, dầu không để sôi mà chỉ canh lửa cho nóng rất nhẹ, bỏ thử một con cá vào thấy chỉ sôi lăn tăn và phải 1 hoặc 2 phút sau con cá mới vàng là độ nóng đúng.

Chả cá lã vọng

Ướp cá: nước nghệ + nước hành + nước riềng + mẻ + mắm tôm + ít bột canh + mạch nha. Khi nướng thêm chút dầu. Quạt than nóng đỏ để cá lên vỉ nướng.

Cách làm canh chua cá lóc

Các bạn có thể sử dụng các loại cá nước ngọt sau đây để làm món canh chua: Cá lóc làm sạch, kéo bộ lòng ra và để nguyên bộ lòng, cắt ngang cá thành lát mỏng.

Cà ri Pinakbet (món Philippine)

Bí đỏ cắt miếng mỏng vuông khoảng 2,5cm x 2,5cm. Đậu đũa cắt khúc bằng 2 đốt ngón tay. Đậu bắp cắt xéo làm 3 níu trái lớn , có đậu bắp non nhỏ thì để nguyên trái. Khổ qua bào mỏng.