Trám thu
Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Những trái trám thon đều, vút nhọn hai đầu như chiếc thoi thợ dệt, màu quả tím sậm, gần như màu đen, gọi là chín già đúng độ. Sau khi om hoặc kho, trám không còn vị chát mà thay vào đó là cái bùi bùi ngầy ngậy, thơm đặc trưng.
Trám mua về đem cho vào một chiếc rổ nhỏ, dùng một bát cơm xát mạnh cả rổ trám cho bong hết vỏ lớp phấn và ra hết phần nhựa chát. Để ráo, đổ vào một chiếc liễn sành hay âu sứ (tuyệt đối không dùng đồ đồng hay nhôm, kẻo trám ngả màu luôm nhuôm, vừa khó coi lại vừa có vị chan chát, đăng đắng). Đun nước nóng già rồi cho vào một chút muối, nếm thấy đậm miệng hơn nước canh thì đem đổ vào liễn, đậy vung cho kín, gọi là om trám. Để thêm chừng vài ba tiếng là được.
Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm. Nhưng nước càng sôi, tưởng trám càng nhừ thì lại đâm ra càng rắn.
Trám ấy đem ăn vã, chấm với muối vừng rang nhạt, thì chỉ thấy no mà không biết chán. Trái trám om vừa thay cho vị chua đậm của món cà dầm hay dưa gang nén, lại thêm chút béo bùi lạ miệng, vừa như để cho người Hà Nội nhẩn nha chờ đợi mấy ruộng cải Đông Dư bén nắng hanh vàng...
Người Hà Nội gốc ăn trám lại không chỉ giản đơn như vậy. Trám om rồi đem cắt đôi theo chiều dọc, bỏ hạt. Thịt nạc vai băm nhỏ, trộn với nước mắm ngon, mộc nhĩ, hành khô, nấm hương, đem nhồi vào hai mảnh cùi trám rồi úp lại như cũ để vào chiếc liễn sứ nhỏ, đậy kín nắp, cho hấp cách thủy. Trước khi ăn, nêm vào mấy nhánh rau mùi đầu mùa và chút bụi hạt tiêu...
Có nhà thích vị béo thì đem trám nhồi rán trong mỡ sôi già. Trám nhồi đi với cơm gạo mùa mới thổi chín nục, chín nà thì già ăn trẻ lại, gái ăn đắt chồng...
Thế còn giống trám trắng, còn gọi là trám xanh, thì sau khi om trong nước nóng già, cũng mới đem ăn thay dưa cà hay là nhồi thịt hấp. Nhưng với loại trám này thì người Hà Nội đa phần dùng kho với cá, với thịt. Nhớ để trám lót dưới đáy niêu. Chừng khi thịt cá chín nhừ, mỡ tương thấm đẫm, bốc hơi ngào ngạt, thì hãy nhấc ra. Đến bữa, chắc chắn ai ai cũng sẽ chỉ săm soi tìm chọn mấy miếng trám bở mềm mà cho vào bát thôi, thịt với cá thì nhường cho lũ trẻ.
Bài viết cùng chuyên mục
Chè nếp cẩm
Ngâm gạo nếp cẩm trong 8 tiếng hoặc để qua đêm, vo gạo sạch, cho vào nồi, đổ khoảng 1 lít nước vào đun sôi, vặn nhỏ lửa để sôi âm ĩ trong 20 phút, hạt gạo chín mềm
Mứt mít
Mít gỡ hột bỏ, luộc chín rồi quết cho nhuyễn. Nấu đường tan để mít vào sên tới keo lại, cho chút vani vào trộn đều đem ra để nguội, cho vào keo thủy tinh dùng được lâu.
Cá cơm chiên giòn
Chiên từng ít cá một, dầu không để sôi mà chỉ canh lửa cho nóng rất nhẹ, bỏ thử một con cá vào thấy chỉ sôi lăn tăn và phải 1 hoặc 2 phút sau con cá mới vàng là độ nóng đúng.
Dưa củ cải trắng: hướng dẫn cách làm
Nếu thời tiết nóng thì sau 24h là dưa vừa chua ăn được, để hơn nữa thì bị chua quá, còn mùa đông thì 36h hoặc 2 ngày sau dưa mới có dấu hiệu ngấu.
Bánh căn
Thường thường, bánh căn được dùng với nước cá có pha chế gia vị, hoặc mắm nấu với đường cát trắng cho sôi, phi thêm cà chua, dầu ăn, ớt và chanh tươi.
Mướp dồn thịt
Mướp tròn, thì làm như cà tô mát, lấy muỗng nhỏ lấy bớt hột, và ruột mướp ra, để riêng ra. Để muối vào trong lòng ruột trái mướp, úp ngược lại, cho nước muối chảy ra.
Gà xào gừng (Thái)
Cho 1 TBsp dầu ăn vào chảo đun nóng, phi tỏi gừng cho thơm rồi cho thịt gà vào xào vừa chín tới thì cho tất cả mọi thứ vào xào. Thịt chín đều thì cho hành lá vào. tắt bếp trút qua dĩa.
Rượu tỏi
Mỗi lần dùng 40 giọt (compte gouttes) vào buổi sáng trước khi ăn và buổi tối trước khi ngủ. Vì lượng ít nên chế thêm nước sôi để nguội vào thì mới uống thành một ngụm. Uống liên tục cả đời.
Cách làm cá nục hấp
Nếu muốn nhậu thì mua bánh tráng mỏng hoặc bánh đa nem. Xoa nước lên bánh, xếp các loại rau thơm và một con cá.
Gà luộc phết dầu vừng (dầu mè)
Gà làm sạch, nội tạng để riêng. Cho gà vào nồi, đổ ngập nước vào đun, cho chút muối và bột canh, hành củ, vài lát gừng. Khi nước sôi, vặn nhỏ lửa, đun vừa chín, vớt gà ra đĩa, rưới đều dầu vừng khắp mình con gà.
Gà hấp chanh
Chà gà với muối, để 10 phút rồi rửa sach, để thật ráo nước, rồi ướp với gia vị trên, để thấm 2 - 3 tiếng.
Gỏi cá thu
Để làm gỏi cá thu, thường phải lựa cá thu tươi, thịt trắng, thêm vài củ hành tây. Gừng cũng là gia vị không thể thiếu.
Cháo cua
Phi tỏi thật thơm, trút tôm khô vào chiên giòn, đổ gạo vào xào đều cho thơm, kế cho khô mực vào và châm nước cua vào nấu trong lửa nhỏ cho đến khi cháo chín.
Gà trộn rau cải với sốt mayonnaise
Ngâm ngô non nấm rơm hay nấm champignon de Paris vào nước muối, vớt ra, xào sơ qua hay trụng qua nước sôi cho chín tái. Nếu dùng nấm hay bắp hộp thì không cần phải trụng hay xào qua, vì trong hộp đã chín rồi.
Canh chua chay
Dầm me, chế vào nồi canh, nêm vừa chua là được, nêm muối, đường, bột ngọt cho vừa ăn, nhắc xuống, cho các thứ rau ôm, ngò gai, ớt xắt nhỏ vào.
Lẩu nghêu
Nghêu rửa sạch, cho vào xoong luộc vừa hơi hé vỏ, nhấc xuống, tách bỏ vỏ gỡ lấy nạc. Nước nghêu lọc qua tô.
Cách làm thịt luộc giầm tương
Nước sôi, cho thịt vào nồi luộc chín, vớt ra, Ngâm thịt trong thau nước đá cho miếng thịt săn lại, để khoảng 10 phút, vớt ra, dùng khăn sạch thấm khô nước
Canh rau đay nấu cua và Cá cơm mồm kho tiêu
Bổ chén gạch cua khêu được vào nồi nước cua, bắc lên bếp thỉnh thoảng dùng đũa đảo nhẹ sát đáy để riêu không đóng dưới đáy, một lát thấy riêu nổi lên đầy trên mặt.
Rau câu trái cây
Rau câu ngâm nở, nấu tan với nước, cho đường vào, nấu tan, cho rau câu vào từng ly nhỏ hoặc chén nhỏ, để hơi nguội, xếp trái cây vào, đổ thêm một lớp rau câu lên trên.
Chè đậu trắng nếp: hướng dẫn cách làm
Cho đậu đã ngâm và nước vào nồi với phân lượng nhất định, nấu với thời gian chỉ định đã nấu thử qua để biết chính xác thời gian đậu mềm.
Gà nướng châu phi
Làm khô gà trên lửa cao trong 1 cái chảo chiên. Đặt gà trong chảo nướng và phết lên gà 2/3 nước xốt. Nướng gà trong lò khoảng 30 - 35 phút ở nhiệt độ 225 độ C.
Cách làm mỳ xào giòn
Cho mì căn, đậu hũ, chả chay vào, trộn đều, Cho bột bắp pha loãng để tạo độ sánh, Dọn mì ra đĩa, đổ hỗn hợp lên trên.
Cách làm cá hồi xào cải thìa
Dầu nóng, phi thơm tỏi, cho cải vào xào với lửa lớn, để giữ được màu xanh của cảo, nêm gia vị vừa miệng, Cho cải ra đĩa, Chảo nóng, cho cá vào xào thơm.
Kem cam
Sửa hộp, pha với nửa nước, đem đun sôi, hay nửa lít sửa tươi, đdem đun lên cho nóng, nhưng đừng cho sửa sôi lên, sẽ bị hư ngay.
Bánh rán
Trong lúc đợi bột nấu đậu xanh đã đãi vỏ cho chín giã nhuyễn đảo với đường trên bếp cho đều, bắc nồi nhân xuống, cho vani vào, chia nhân cho đều sẵn sàng để bắt bánh.
