Trám thu
Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Những trái trám thon đều, vút nhọn hai đầu như chiếc thoi thợ dệt, màu quả tím sậm, gần như màu đen, gọi là chín già đúng độ. Sau khi om hoặc kho, trám không còn vị chát mà thay vào đó là cái bùi bùi ngầy ngậy, thơm đặc trưng.
Trám mua về đem cho vào một chiếc rổ nhỏ, dùng một bát cơm xát mạnh cả rổ trám cho bong hết vỏ lớp phấn và ra hết phần nhựa chát. Để ráo, đổ vào một chiếc liễn sành hay âu sứ (tuyệt đối không dùng đồ đồng hay nhôm, kẻo trám ngả màu luôm nhuôm, vừa khó coi lại vừa có vị chan chát, đăng đắng). Đun nước nóng già rồi cho vào một chút muối, nếm thấy đậm miệng hơn nước canh thì đem đổ vào liễn, đậy vung cho kín, gọi là om trám. Để thêm chừng vài ba tiếng là được.
Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm. Nhưng nước càng sôi, tưởng trám càng nhừ thì lại đâm ra càng rắn.
Trám ấy đem ăn vã, chấm với muối vừng rang nhạt, thì chỉ thấy no mà không biết chán. Trái trám om vừa thay cho vị chua đậm của món cà dầm hay dưa gang nén, lại thêm chút béo bùi lạ miệng, vừa như để cho người Hà Nội nhẩn nha chờ đợi mấy ruộng cải Đông Dư bén nắng hanh vàng...
Người Hà Nội gốc ăn trám lại không chỉ giản đơn như vậy. Trám om rồi đem cắt đôi theo chiều dọc, bỏ hạt. Thịt nạc vai băm nhỏ, trộn với nước mắm ngon, mộc nhĩ, hành khô, nấm hương, đem nhồi vào hai mảnh cùi trám rồi úp lại như cũ để vào chiếc liễn sứ nhỏ, đậy kín nắp, cho hấp cách thủy. Trước khi ăn, nêm vào mấy nhánh rau mùi đầu mùa và chút bụi hạt tiêu...
Có nhà thích vị béo thì đem trám nhồi rán trong mỡ sôi già. Trám nhồi đi với cơm gạo mùa mới thổi chín nục, chín nà thì già ăn trẻ lại, gái ăn đắt chồng...
Thế còn giống trám trắng, còn gọi là trám xanh, thì sau khi om trong nước nóng già, cũng mới đem ăn thay dưa cà hay là nhồi thịt hấp. Nhưng với loại trám này thì người Hà Nội đa phần dùng kho với cá, với thịt. Nhớ để trám lót dưới đáy niêu. Chừng khi thịt cá chín nhừ, mỡ tương thấm đẫm, bốc hơi ngào ngạt, thì hãy nhấc ra. Đến bữa, chắc chắn ai ai cũng sẽ chỉ săm soi tìm chọn mấy miếng trám bở mềm mà cho vào bát thôi, thịt với cá thì nhường cho lũ trẻ.
Bài viết cùng chuyên mục
Bắp xào hành
Bắp rửa sạch, tửa hột ra, cho dầu vào chảo nóng lên rồi cho phần trắng của hành lá vào xào cho thơm rồi cho bắp và muối vào. Xào cho chín vàng, bỏ hành lá vào, đảo 2 cái là xong.
Rau câu trứng
Ngâm rau câu với nước cho tan hết. Đặt nồi rau câu lên bếp, đun nhỏ lửa, khuấy đều. Rau câu sôi, cho đường vào, nấu tan cho đến khi hỗn hợp trong vắt là được. Cho sữa, vani vào, khuấy đều, tắt bếp.
Chanh trứng (hướng dẫn cách làm)
Trộn bột mì, lòng đỏ trứng, vỏ chanh mài, rượu và nước chanh ép trong một cái chảo, mang đun sôi trên lửa vừa, thường xuyên quậy
Chuối nướng
Vo nếp rồi nấu, cơm nếp chín để nguội, nạo dừa lấy 1/3 dừa nạo cho vào nếp trộn đều, lấy một túi nylon lớn, cho lên tấm nylon một mớ cơm nếp đã trộn dừa.
Thỏ nấu cà ri
Thỏ thui bằng bã mía (không thui bằng giấy Thỏ sẽ bị hôi), sau khi thui cạo sạch sẽ, chặt ra lấy giấy lau (không rửa bằng nước), chặt xương sống bỏ tủy (vì tủy Thỏ hôi).
Mắm kho chay
Bắt chảo nóng, cho 1/2 TSP dầu phi xả + ớt bầm , kế cho cà chua + đậu hũ + nấm xào hơi chín, nêm 1 TSP xì dầu + 2 tsp đường + 1/3 tsp muối + 1/2 tsp bột ngọt + 1 TSp nước lạnh, xào chín. Trút ra dĩa.
Lẩu tôm nấu mẻ
Đổ 2 lít nước vào nồi lẩu, cho nửa chén mẻ vào nấu sôi lên, bỏ đầu tôm càng đã được rửa sạch vào nấu chung, gạch của tôm càng sẽ cho ra màu vàng và rất thơm ngon.
Chè bà ba
Nếu không thích hoặc không tìm ra được bột khoai hay bột lộc, thì có thể thế vào bột báng (Tapioca) Bột báng ngâm trước, chè gần chín thì để vào, khi bột trong là bột đã chín.
Canh chua Thái
Canh chua Thái có thể dùng làm nước lẫu cũng khá hấp dẫn. Dĩ nhiên ta có thể nấu với cua, cá, hoặc bất kỳ thứ rau thịt nào khác mà mình thích.
Tôm hấp bia với sốt cà chua
Tôm mua về rửa sạch, bóc vỏ, bỏ đầu (chừa lại phần đuôi) rồi cho cắm vào que xiêm (mỗi xiên khoảng 4-5 con).
Bánh cuốn thịt
Bắc chảo lên bếp, cho ít dầu vào đun nóng, cho hành tỏi bằm vào phi xào thơm cho thịt và nấm mèo vào xào, nêm ít muối, tiêu, đường, bột ngọt và xào cho nhân thấm gia vị, nhắc xuống để nguội.
Cá mối chiên sả ớt và Bầu luộc
Giã củ sả, tỏi và hành tím cho nhuyễn với một chút muối cho dễ giã, lấy một miếng vải thưa cho các thứ đã giã vào vắt kiệt lấy nước cốt
Canh gà nấu đậu trắng, khoai môn
Món gà nấu đậu nầy, có thể thế thịt gà bằng sườn heo, hay giò heo, nhưng thịt sườn và giò heo thì nấu lâu lơn, nên thịt phải nấu trước, khi sườn gần chín, mới thả đậu và khoai môn vào.
Bánh cốm
Cốm nhặt sạch, nhúng nước rửa nhanh, đem hấp khoảng 15 phút. Nấu 100 gr đường với 50 gr nước cho tan đường, cho ngay cốm đã hấp vào sên, để lửa nhỏ cho đến khi hơi se lại
Cơm hương sen
Đổ dầu ăn vào chảo đun cho thật nóng. Sau đó phi tỏi cho thơm, cho thịt tôm, gà vào xào lên cho chín.
Lẩu thịt gà lá giang
Gà sát muối để khử mùi hôi, rửa thật sạch trong ngoài, sau đó chặt từng miếng vừa ăn, 1 con gà chặt đều ra khoảng 8 miếng.
Bánh khúc
Xong rồi bắt một cục bột chừng 1 inch đường kính rồi đập cho dẹp dẹp rồi cho vào một viên đậu xanh, sau đó vo tròn lại y như là làm món chè xôi nước vậỵ
Nem hải sản
Mở rộng bánh đa nem, cho một chút nhân vào rồi cuộn tròn lại sao cho nhân không hở ra ngoài. Khi dầu nóng già thì cho nem vào rán: (Chú ý để cho nhỏ lửa trở thật đều để nem không cháy mà vẫn vàng đều).
Lẩu đầu cá hồi
Đun sôi lại nước dùng, sau đó cho sa tế, gừng thái chỉ, nêm nếm với xì dầu, đường, muối, bột ngọt cho vừa miệng.
Cá hồi nướng tỏi
Cá rửa sạch, để ráo nước. Ướp cá khoảng 20 phút với các nguyên liệu bơ nước, tỏi, 1/2 số rau thơm, nước chanh, tiêu. Sau đó, cho cá lên vỉ, nướng cho đến khi cá chín vàng. Lưu ý, không để cá quá cháy hoặc khô.
Mứt khoai lang
Pha mỗi lít nước, 20g vôi trắng, để qua đêm cho lắng trong, lấy phần nước lắng trong để ngâm khoai, nước phải ngập khoai hoàn toàn, ngâm qua 3 giờ
Càng cua xốt nấm
Nạc cua ướp 1/4 muỗng cà phê muối + tiêu + dầu mè + 1/2 muỗng cà phê đầu hành lá, để ngấm gia vị 15 phút, xào cua với 1/2 muỗng canh dầu. Để riêng.
Cách làm mực nướng tỏi ớt
Ướp mực với muối, tiêu, đường, tỏi, ớt băm. Để khoảng một giờ cho mực ngấm gia vị. Phết dầu ăn lên mình mực, khi nướng mực sẽ vàng đều và không bị khô
Bánh kem nướng
Đổ kem chua lên trên, nướng thêm 5 phút, Để nguội 1 giờ, làm lạnh ít nhất 4 giờ, Nếu thích thì dùng kèm với nước xốt dâu, giữ phần còn lại trong tủ lạnh
Cà ri dê chay
Tinh bột đậu xanh (như trên) thái ra từng khúc như thịt lợn, củ hành tây chẻ ra hình hoa thị đều thành 8 khúc, cả 2 đem chiên với dầu ăn cho săn lại.
