Trám thu
Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Những trái trám thon đều, vút nhọn hai đầu như chiếc thoi thợ dệt, màu quả tím sậm, gần như màu đen, gọi là chín già đúng độ. Sau khi om hoặc kho, trám không còn vị chát mà thay vào đó là cái bùi bùi ngầy ngậy, thơm đặc trưng.
Trám mua về đem cho vào một chiếc rổ nhỏ, dùng một bát cơm xát mạnh cả rổ trám cho bong hết vỏ lớp phấn và ra hết phần nhựa chát. Để ráo, đổ vào một chiếc liễn sành hay âu sứ (tuyệt đối không dùng đồ đồng hay nhôm, kẻo trám ngả màu luôm nhuôm, vừa khó coi lại vừa có vị chan chát, đăng đắng). Đun nước nóng già rồi cho vào một chút muối, nếm thấy đậm miệng hơn nước canh thì đem đổ vào liễn, đậy vung cho kín, gọi là om trám. Để thêm chừng vài ba tiếng là được.
Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm. Nhưng nước càng sôi, tưởng trám càng nhừ thì lại đâm ra càng rắn.
Trám ấy đem ăn vã, chấm với muối vừng rang nhạt, thì chỉ thấy no mà không biết chán. Trái trám om vừa thay cho vị chua đậm của món cà dầm hay dưa gang nén, lại thêm chút béo bùi lạ miệng, vừa như để cho người Hà Nội nhẩn nha chờ đợi mấy ruộng cải Đông Dư bén nắng hanh vàng...
Người Hà Nội gốc ăn trám lại không chỉ giản đơn như vậy. Trám om rồi đem cắt đôi theo chiều dọc, bỏ hạt. Thịt nạc vai băm nhỏ, trộn với nước mắm ngon, mộc nhĩ, hành khô, nấm hương, đem nhồi vào hai mảnh cùi trám rồi úp lại như cũ để vào chiếc liễn sứ nhỏ, đậy kín nắp, cho hấp cách thủy. Trước khi ăn, nêm vào mấy nhánh rau mùi đầu mùa và chút bụi hạt tiêu...
Có nhà thích vị béo thì đem trám nhồi rán trong mỡ sôi già. Trám nhồi đi với cơm gạo mùa mới thổi chín nục, chín nà thì già ăn trẻ lại, gái ăn đắt chồng...
Thế còn giống trám trắng, còn gọi là trám xanh, thì sau khi om trong nước nóng già, cũng mới đem ăn thay dưa cà hay là nhồi thịt hấp. Nhưng với loại trám này thì người Hà Nội đa phần dùng kho với cá, với thịt. Nhớ để trám lót dưới đáy niêu. Chừng khi thịt cá chín nhừ, mỡ tương thấm đẫm, bốc hơi ngào ngạt, thì hãy nhấc ra. Đến bữa, chắc chắn ai ai cũng sẽ chỉ săm soi tìm chọn mấy miếng trám bở mềm mà cho vào bát thôi, thịt với cá thì nhường cho lũ trẻ.
Bài viết cùng chuyên mục
Cà tím chiên
Dầu nóng, cho poarô vào phi thơm, vàng, rưới lên trên cà, nước chấm pha xì dầu với chanh, ớt, đường, nước chấm có vị chua.
Lòng bò, lòng heo phá lấu
Tùy chọn mỗi thứ tim, gan, lưỡi, bao tử, ruột non... nhiều ít. Dùng chừng 1kg lòng để dễ tính phân lượng gia vị. Muốn làm ít nhiều cứ nhân phân lượng chuẩn lên.
Đồ kho chay
Các thứ rau củ cắt miếng vừa ăn, cải muối thái lát xéo, ngâm nước cho nở, bóp thật kỹ cho ra bớt mặn, xả nước nhiều lần.
Đùi gà nướng
Gà rửa sạch chặt ra làm 6, hoăc đùi gà thì chặt ra làm hai. Nếu nướng trong lò hay là nướng trên lò than thì chặt lớn miếng. Đùi gà thì để nguyên đùi.
Bò nhúng dấm
Mắm nêm + khóm xay (đừng nát quá) + 1 tsp nước chanh vắt, cho lên bếp nấu sôi rồi cho đường vô từ từ, khi thấy vừa ăn thì được.
Cách làm mực hoa cúc
Lấy nước hấp trong đĩa mực, cho vào chảo nhỏ đun sôi. Cho dầu hào, bột năng pha loãng vào, đun cho phần nước xốt này sánh lại.
Cua hấp bia
Để cua thấm khoảng 30 - 45 phút. Xếp cua vô xửng (khay) rồi đổ gạch cua lên trên. Đổ bia vào nồi, đậy kín. Bia sôi bắc xửng lên nồi hấp khoảng 12 phút lấy ra. ăn cua chấm với chanh muối tiêu là đúng vị nhất.
Chả giò uyên ương
Trộn đều tất cả phần nhân ngọt và dùng vỏ bánh hoành thánh cuốn chả giò có dạng hình vuông. Trộn đều phần nhân mặn và dùng vỏ hoành thánh để cuốn chả giò có hình tròn. Thả chả giò vào dầu chiên vàng.
Nem mắm
Thơm bằm nhuyễn ướp với 100 gr đường ,bắc lên bếp sên như sên mứt. Mỡ luộc chín xắt sợi nhuyễn như cọng tăm. Ướp vào mỡ đã luộc chín với 1 muỗng cà phê đường sau đó đem phơi nắng cho mỡ được trong.
Cà chua dồn thịt chay
Trộn đậu hủ, nấm đông cô, bún tàu, ba-rô phi, gia vị: muối, xì dầu, đường, bột ngọt, tiêu, 2 muỗng cafe bột năng. Trộn đều và bóp cho nhuyễn.
Bò bảy món
1 500gr thịt thăn bò xay (ướp 1 muỗng súp nước mắm + 1/2 muỗng cà phê đường + 1/2 muỗng cà phê muối + 1/4 muỗng cà phê ngọt, hay bột nêm, trộn đều, vo viên tròn khoảng 7 viên).
Chạo (Thái)
Sả, tỏi, riềng, ớt, nghệ cho vào chảo xào cho thơm, bớt lửa rồi cho các loại thịt vào trộn thật đều và nhanh tay.
Mắm lóc chưng
Thịt ba rọi rữa sạch, bằm nhuyễn, mắm lóc nhiều ít tuỳ số lượng người ăn, cho vào tô hay dụng cụ dùng đễ chưng, gừng gọt võ thái sợi như cọng giá.
Cá nướng
Làm nóng vỉ nuớng, xếp cá lên nướng trên lửa vừa 10 phút, luôn trở để cá chín đều, dọn phi lê cá nướng dùng nóng với cà rốt cắt sợi
Cánh gà chiên chấm xốt tiêu tỏi ba miền
Cánh gà sơ chế sạch, chặt rời từng miếng, ướp tiêu, muối, mì chính (chú ý thịt gà không được ướp nước mắm).
Gà hấp chanh
Chà gà với muối, để 10 phút rồi rửa sach, để thật ráo nước, rồi ướp với gia vị trên, để thấm 2 - 3 tiếng.
Cách làm lẩu rau
Đun nước dùng thật sôi, cho khoai, cá vào đun tiếp, phải để nồi nước sôi liên tục tới lúc cá chín kỹ, khoai mềm nhừ là được.
Cháo chay
Gạo vo sạch để ra rổ cho ráo nước, bắt chảo dầu nóng, bỏ hành tây vào phi cho vàng, kế cho gạo vô đảo qua đảo lại cho hạt gạo săn lại và có màu trắng đục là được.
Kim chi chay
Cải rửa sạch, cắt khúc ướp muối khoảng 15 phút, rồi để cho ráo, Cà rốt, củ cải trắng, dưa leo, gọt vỏ, rửa sạch, xắt sợi ướp đường, trộn đều cho đường tan.
Khoai tây nướng với crème
Để vào trong 1 cái khuôn, nhớ thoa dầu vào trước khi bỏ khoai tây vào, để khoai tây vào, trãi lên 1 lớp cũ hành, ngò tây chút muối, tiêu, crème vào.
Cách làm tai lợn ngâm giấm
Keo phải luộc kỹ cả nắp để tránh hiện tượng mốc trắng trên mặt thịt. Nước giấm chế ngập thịt và cách miệng keo 1 cm.
Brownies chocolat với hột hạnh nhân
Bơ cắt ra từng miếng nhỏ, sôcôla bẻ ra từng miếng nhỏ, để vô nồi để trong một cái nồi nước sôi khác cho sôcôla chảy.
Chả cá bọc măng tây
Quấn chả cá chung quanh măng nhủ làm chạo tôm. Nhúng qua trứng ga đánh nôỉ, rồi lăn qua bread cumb (bôt. bánh mì) thả vô chảo dầu chiên vàng đều.
Bắp cải làm dưa
Nếu thích vị hăng nồng nhẹ thì dùng thêm lá hẹ cắt khúc ngắn, thích vị ngọt thì thêm cà rốt cắt sợi với phân lượng 4 phần bắp cải.
Thịt kho ngũ vị
Thịt cắt thành miếng vuông vừa phải cho vào bát to, ướp với hành, tỏi khô đập giập, ngũ vị hương, nước mắm, muối, tiêu, đường. Trước khi ướp nhớ đảo đều tay, sau đó đậy nắp lại ướp khoảng 15 phút.
