Trám thu
Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Những trái trám thon đều, vút nhọn hai đầu như chiếc thoi thợ dệt, màu quả tím sậm, gần như màu đen, gọi là chín già đúng độ. Sau khi om hoặc kho, trám không còn vị chát mà thay vào đó là cái bùi bùi ngầy ngậy, thơm đặc trưng.
Trám mua về đem cho vào một chiếc rổ nhỏ, dùng một bát cơm xát mạnh cả rổ trám cho bong hết vỏ lớp phấn và ra hết phần nhựa chát. Để ráo, đổ vào một chiếc liễn sành hay âu sứ (tuyệt đối không dùng đồ đồng hay nhôm, kẻo trám ngả màu luôm nhuôm, vừa khó coi lại vừa có vị chan chát, đăng đắng). Đun nước nóng già rồi cho vào một chút muối, nếm thấy đậm miệng hơn nước canh thì đem đổ vào liễn, đậy vung cho kín, gọi là om trám. Để thêm chừng vài ba tiếng là được.
Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm. Nhưng nước càng sôi, tưởng trám càng nhừ thì lại đâm ra càng rắn.
Trám ấy đem ăn vã, chấm với muối vừng rang nhạt, thì chỉ thấy no mà không biết chán. Trái trám om vừa thay cho vị chua đậm của món cà dầm hay dưa gang nén, lại thêm chút béo bùi lạ miệng, vừa như để cho người Hà Nội nhẩn nha chờ đợi mấy ruộng cải Đông Dư bén nắng hanh vàng...
Người Hà Nội gốc ăn trám lại không chỉ giản đơn như vậy. Trám om rồi đem cắt đôi theo chiều dọc, bỏ hạt. Thịt nạc vai băm nhỏ, trộn với nước mắm ngon, mộc nhĩ, hành khô, nấm hương, đem nhồi vào hai mảnh cùi trám rồi úp lại như cũ để vào chiếc liễn sứ nhỏ, đậy kín nắp, cho hấp cách thủy. Trước khi ăn, nêm vào mấy nhánh rau mùi đầu mùa và chút bụi hạt tiêu...
Có nhà thích vị béo thì đem trám nhồi rán trong mỡ sôi già. Trám nhồi đi với cơm gạo mùa mới thổi chín nục, chín nà thì già ăn trẻ lại, gái ăn đắt chồng...
Thế còn giống trám trắng, còn gọi là trám xanh, thì sau khi om trong nước nóng già, cũng mới đem ăn thay dưa cà hay là nhồi thịt hấp. Nhưng với loại trám này thì người Hà Nội đa phần dùng kho với cá, với thịt. Nhớ để trám lót dưới đáy niêu. Chừng khi thịt cá chín nhừ, mỡ tương thấm đẫm, bốc hơi ngào ngạt, thì hãy nhấc ra. Đến bữa, chắc chắn ai ai cũng sẽ chỉ săm soi tìm chọn mấy miếng trám bở mềm mà cho vào bát thôi, thịt với cá thì nhường cho lũ trẻ.
Bài viết cùng chuyên mục
Tôm càng nướng dùng với sốt me
Đối với nước chấm thì dùng nước hòa tan me. Sau đó, dùng nước me này bắt lên nên cho nước sôi và bỏ đường, muối, ớt, rau mùi, tỏi bầm nhuyễn và bột.
Bún riêu cá
Cà chua bỏ cuống, cắt dọc làm 6. Xương chặt nhỏ, rửa với chút nước cho muối sạch. Rủa lại để ráo. 5 lít nước lạnh nấu sôi, cho xương vào hầm lửa riu riu, vớt bọt. Xương mềm, lọc lại nước lèo cho trong.
Canh măng chua
Chuyện bên lề của dầu làm cho có màu, không khi nào nấu món canh măng chua này mà không sử dụng dầu màu, tại vì măng đã có màu trắng đục.
Bánh cuộn cam tươi
Cam gọt bỏ vỏ tách múi sao cho phần tép vẫn còn nguyên khối, ướp cam với 50 g đường trong khoảng 10 phút cho ngấm đều.
Bánh rán
Trong lúc đợi bột nấu đậu xanh đã đãi vỏ cho chín giã nhuyễn đảo với đường trên bếp cho đều, bắc nồi nhân xuống, cho vani vào, chia nhân cho đều sẵn sàng để bắt bánh.
Phở bò
Để bánh phở vào trong một cái tô, trải thịt chín, thịt tái, cũ hành , tưới nước phở vào tô, nước phở cần đun cho thật sôi, không thì thịt tái sẽ không chín, vớt bó vò viên vào , rắc rau hành là, và ngò vào, rắc chút tiêu.
Bánh canh cua
Giò heo luộc sơ đổ bỏ nước đầu. Cho vào nồi chừng 3 lít nước, một muỗng canh muối, đợi sôi thả giò heo vào, đợi sôi thêm lần nữa hạ lửa nhỏ chỉ để nước sủi tăm (khoảng 20 phút).
Kim long hí nguyệt
Mỡ gáy luộc chín, cắt thật nhỏ, trộn đều với một ít đường. Sau đó mang mỡ phôi nắng hay để chỗ ấm cho có màu vàng vắt.
Cách làm cần tây xào hạt điều
Cho tôm và cần tây vào xào gần chín, sau đó bỏ hạt điều, nước dùng, tiêu, muối, bột nêm vị gà, bột năng xào sơ cho khô, nêm lại vừa ăn
Gỏi rau nhút
Lặt rau nhút, bỏ bộng (phổi), rễ, phần già (dai); cắt cỡ 2 cm dài; ngâm nước để sẵn. Bắt nước sôi, cho rau nhút vào trụng sơ khoảng 30 giây, xong vớt ra cho ngay vào thau nước đá lạnh. Vớt ra đễ sẵn.
Cách nấu thịt kho nước dừa
Nấu thịt và trứng vịt cho nước sắt lại (thịt săn), đổ nước dừa vào cùng với một chén nước sôi, cho lửa to. Khi nước dừa sôi thì vớt bỏ bọt, hạ lửa nhỏ liu riu.
Tép mỡ chay
Chuối sứ hườm luộc chín, lột bỏ vỏ, lạng lấy thịt, xắt mỏng, bỏ cồi (ruột), đem quết nhuyễn. Nấm rơm ngâm nước muối, vớt lên, rửa sạch, vắt ráo, xắt nhỏ, giã nhuyễn.
Cách làm lẩu cá quả
Cá làm sạch, lọc thịt để riêng, xương và đầu để ninh lấy nước ngọt làm nước dùng, Phần thịt cá lạng thật mỏng rồi ướp cùng một chút gia vị, gừng tươi.
Cá sốt hấp trứng ba miền
Cá hường lóc lấy thịt cá chừa đuôi và đầu. Phần thịt cá cắt hạt lựu. Trộn hỗn hợp: thịt cá, cá hồi, thịt nguội. Nêm muối, tiêu, đường, rượu trắng, mùi. Trứng gà đánh tan, nêm muối, tiêu, đường.
Cocktail Brandy Egg Nog
Làm nóng rượu, nước đường và sữa bằng cách cho vào ly rồi đốt trên đèn cồn, chú ý đừng để rượu cháy.
Ngỗng tay cầm
Ngỗng tươi thì luộc chín với tí muối và vài lát gừng rồi chặt miếng. Huyết ngỗng (hoặc đậu hũ) cắt miếng vuông.
Cách làm rau xào thập cẩm
Ướp mì căn và tàu hũ ky với muối tiêu, đường, xì dầu, dầu hào, để ngấm gia vị vài phút. Trụng sơ bông cải, cà rốt, đậu Hoà Lan với nước sôi, vớt ra.
Thịt gà xào hột điều
Cho 1 thìa dầu ăn vào chảo đun nóng rồi cho tỏi vào phi cho thơm, kế đến cho ớt và gà vào xào vừa chín tới thì cho thì cho tất cả gia vị vào đảo đều.
Thịt sồng muối mặn
Một đùi heo, cần nhất là thịt phải tươi, nếu thịt đông đá thì không thể làm được, mà thịt có thể bị hư trước khi thành những đùi jambon thơm, ngon.
Cách làm tôm bó ngó sen
Thịt gà ướp gia vị vừa ăn, chiên vàng, Rưới thêm nước dừa cho gà ngấm gia vị bên trong, Xé miếng dài 3 cm, dày 1 cm.
Vịt gói lá sen
Vịt làm sạch lông, mổ moi, chặt bỏ đầu, cánh, chần qua với nước gừng, có bỏ một ít muối, để ráo, tẩm muối tiêu.
Cách làm cá cuốn bún
Đun nước sôi cho thì là và cọng hành vào chần chín vớt ra rồi cho gừng vào đun, Khi nước sôi lại cho cá vào luộc chín.
Măng xào thịt heo xay
Cho chút dầu vào chảo phi gừng tỏi cho thơm, rồi cho thịt heo vào xào chín, kế đến gia vị xào tiếp khoảng 1 phút thì cho măng vào nấu thêm 5 đến 10 phút khi thấy nước cạn vừa đủ nữa là được.
Mứt gừng dẻo
Gừng gọt vỏ, xắt sợi ngâm với nửa trái chanh trong 1 tiếng. Sau đó rửa sạch, luộc sơ trong nước nóng với 1/2 trái chanh, xả nước lạnh và để ráo.
Bún suông
Sau đó đổ ra rổ cho ráo thật ráo, nếu cần thì lấy napkin thấm bớt nước, cho vào máy xay, xay cho nhuyễn, cùng với vài tép tỏi, rồi trộn tôm vào giò sống.
