Trám thu

2015-01-14 08:28 PM

Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Những trái trám thon đều, vút nhọn hai đầu như chiếc thoi thợ dệt, màu quả tím sậm, gần như màu đen, gọi là chín già đúng độ. Sau khi om hoặc kho, trám không còn vị chát mà thay vào đó là cái bùi bùi ngầy ngậy, thơm đặc trưng.

Trám mua về đem cho vào một chiếc rổ nhỏ, dùng một bát cơm xát mạnh cả rổ trám cho bong hết vỏ lớp phấn và ra hết phần nhựa chát. Để ráo, đổ vào một chiếc liễn sành hay âu sứ (tuyệt đối không dùng đồ đồng hay nhôm, kẻo trám ngả màu luôm nhuôm, vừa khó coi lại vừa có vị chan chát, đăng đắng). Đun nước nóng già rồi cho vào một chút muối, nếm thấy đậm miệng hơn nước canh thì đem đổ vào liễn, đậy vung cho kín, gọi là om trám. Để thêm chừng vài ba tiếng là được.

Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm. Nhưng nước càng sôi, tưởng trám càng nhừ thì lại đâm ra càng rắn.

Trám ấy đem ăn vã, chấm với muối vừng rang nhạt, thì chỉ thấy no mà không biết chán. Trái trám om vừa thay cho vị chua đậm của món cà dầm hay dưa gang nén, lại thêm chút béo bùi lạ miệng, vừa như để cho người Hà Nội nhẩn nha chờ đợi mấy ruộng cải Đông Dư bén nắng hanh vàng...

Người Hà Nội gốc ăn trám lại không chỉ giản đơn như vậy. Trám om rồi đem cắt đôi theo chiều dọc, bỏ hạt. Thịt nạc vai băm nhỏ, trộn với nước mắm ngon, mộc nhĩ, hành khô, nấm hương, đem nhồi vào hai mảnh cùi trám rồi úp lại như cũ để vào chiếc liễn sứ nhỏ, đậy kín nắp, cho hấp cách thủy. Trước khi ăn, nêm vào mấy nhánh rau mùi đầu mùa và chút bụi hạt tiêu...

Có nhà thích vị béo thì đem trám nhồi rán trong mỡ sôi già. Trám nhồi đi với cơm gạo mùa mới thổi chín nục, chín nà thì già ăn trẻ lại, gái ăn đắt chồng...

Thế còn giống trám trắng, còn gọi là trám xanh, thì sau khi om trong nước nóng già, cũng mới đem ăn thay dưa cà hay là nhồi thịt hấp. Nhưng với loại trám này thì người Hà Nội đa phần dùng kho với cá, với thịt. Nhớ để trám lót dưới đáy niêu. Chừng khi thịt cá chín nhừ, mỡ tương thấm đẫm, bốc hơi ngào ngạt, thì hãy nhấc ra. Đến bữa, chắc chắn ai ai cũng sẽ chỉ săm soi tìm chọn mấy miếng trám bở mềm mà cho vào bát thôi, thịt với cá thì nhường cho lũ trẻ.

Bài viết cùng chuyên mục

Lẩu hoa xuân

Nước dừa tươi nấu vừa sôi, cho giấm và các loại gia vị vào, sau đó cho ớt Đà Lạt vào nấu cho thơm, nêm nếm lại cho vừa ăn.

Lẩu đầu cá hồi

Đun sôi lại nước dùng, sau đó cho sa tế, gừng thái chỉ, nêm nếm với xì dầu, đường, muối, bột ngọt cho vừa miệng.

Lưỡi vịt rang muối

Cho hồi, đinh hương, thảo quả, quế vào chảo rang thơm. Cho vào một túi vải sạch, cột lại. Thả vào nồi nước, nấu khoảng 10 phút, nêm nước mắm, muối, đường, hắc xì dầu.

Cách nấu thịt kho nước dừa

Nấu thịt và trứng vịt cho nước sắt lại (thịt săn), đổ nước dừa vào cùng với một chén nước sôi, cho lửa to. Khi nước dừa sôi thì vớt bỏ bọt, hạ lửa nhỏ liu riu.

Bánh canh chả cá Nha Trang

Bánh canh thường có 3 loại: bánh canh bột gạo, bánh canh bún và bánh canh bột lọc. Bột lọc được làm bằng bột mỳ hay bột năng và loại này thường được nấu với cua.

Chân gà phùng chảo

Cho dấm + maltose (một loại đường mật) chế thêm 6 cup nước nấu sôi rôi cho chân gà vào trụng khoảng 1 phút, vớt ra rồi để cho ráo nước.

Bò nướng

Bò thái ra bò mỏng nhưng to miếng, ướp tỏi, xã, muối, tiêu, dầu mè, dầu hào, dầu xào, nếu làm theo bò thì không để dầu hào, dầu mè, mà để nước mắm.

Gà chiên nước mắm

Cánh gà làm sạch, để ráo, ướp tỏi + nước mắm + đường + 1/2 muỗng tiêu trong khoảng 15 - 30 phút. Sau đó cho 3 muỗng bột năng vào trộn đều.

Bánh mặn (Salted Cake)

Thịt heo tôm khô bằm nhỏ, củ xắn, tôm tươi bóc vỏ, carrot, hành tây, tất cả xắt hột lựu, phi hành cho thom rồi xào hổn hợp trên, nêm tiêu, muối, nước mắm cho chín

Kem chuối

Vắt 300 g dừa nạo, lấy nước cốt, cho vào tủ lạnh 10 phút để phần nước cốt nổi lên trên, dùng thìa vớt váng nước cốt, cho bột năng, đường, nước cốt dừa vào nồi nhỏ, khuấy sánh lại, để nguội.

Chả bò

Dùng 2 cái chén lớn, lót mỡ chài, rồi cho nhân vô đè hơi chắc, cho vô xửng hấp khoảng 10 đến 15 phút thì chả chín, úp dĩa lên miệng chén rồi lật ngược xuống.

Cá mú chưng kỳ lân

Cá làm sạch, bổ dọc đôi theo cá, lóc bỏ xương ống, rắc muối tiêu, dầu mè, nhét thịt dăm bông, nấm đông cô, gừng vào bên trong con cá, bên ngoài cắt xéo.

Bún ốc

Lấy nước vo gạo vừa đủ ngâm lượng ốc muốn làm, ngâm ốc qua 12 giờ cho ốc nhả sạch đất bùn vớt ra rửa sạch lại, chặt bỏ trôn ốc, cạy miệng, moi lấy nạc, gỡ bỏ mày ốc, nặn bỏ phần ruột phân.

Yaourt miền nam

Sửa đặc khui ra đổ vào thau, chế vào thau sửa 1 lon sửa bò nước sôi, dùng muổng khuấy cho sửa tan đều.

Bánh tai yến (hướng dẫn cách làm)

Chuẩn bị một cái vá nhỏ có dung tích chừng 30cc hoặc 50cc tùy thích đổ bánh lớn nhỏ, Chúng ta sẽ đổ một vá bột là một cái bánh mới cho ra cỡ bánh đều nhau

Mì xào giòn

Xào poarô thơm, cho các loại rau củ vào, nêm muối, đường, xì dầu, dầu hào. Cho mì căn, đậu hũ, chả chay vào, trộn đều. Cho bột bắp pha loãng để tạo độ sánh.

Gà trộn rau cải với sốt mayonnaise

Ngâm ngô non nấm rơm hay nấm champignon de Paris vào nước muối, vớt ra, xào sơ qua hay trụng qua nước sôi cho chín tái. Nếu dùng nấm hay bắp hộp thì không cần phải trụng hay xào qua, vì trong hộp đã chín rồi.

Chè bưởi

Vỏ bưởi gọt bỏ vỏ xanh bên ngoài, xắt thành sợi (như cọng bôt khoai), cho muối vào trộn đều, xong bóp rửa xả với nước thật nhiều lần cho hêt chất mặn và cũng hết chât the của vỏ bưởi xong vắt cho thât khô.

Sườn dê nấu bia sữa

Sườn dê chặt miếng vừa ăn, gân bò xắt khúc sau đó xếp vào nồi đất, rắc nho khô lên trên và rưới rượu vang cùng bia sữa và rắc muối vào.

Kem bơ nước dừa

Khi đã xay xong hỗn hợp Bơ, ta lấy khuôn làm kem cây cho vào từng khuôn, cắm que kem vào giữa, nếu không có khuôn kem cây thì cho vào những hộp vuông, đặt tất cả vào ngăn đá.

Cháo môn lươn

Bước kế tiếp ta cho củ môn ngọt (củ giáo đã gọt sạch) vào nồi nấu chung với gạo, đến khi mềm thì tiếp tục để những tàu môn được cắt ngắn sẵn (dài khoảng 5 phân) vào nồi và nêm nếm gia vị.

Thấu Thỏ

Cắt mỡ nhỏ, rán mỡ. Khi thấy tóp mỡ gần vàng thì bỏ 2/3 hành củ đã xắt lát, phi vàng cho thơm. Sau đó bỏ 2/3 tỏi xắt lát vào.

Cá đuối nấu cà ri

Nếu có được phần rìa cánh bơi, tùy thích lột bỏ da hay không, nếu lấy da phải dùng muối chà sát ngoài da cho thật sạch rồi xả rửa lại nước lạnh.

Cách làm cá hố kho bổi

Ướp cá với muối, tiêu, để khoảng 2 giờ cho ngấm gia vị Dầu nóng, cho cá vào chiên vàng Cho đại hồi, tiểu hồi, hoa tiêu, đinh hương vào chảo, rang thơm.

Canh măng nấu giò heo

Đổ thêm nước vào nồi ngập giò heo, hầm lửa nhỏ. Khi giò heo và măng mềm, nêm thêm bột nêm, (hay bột ngọt) đường cho vừa ăn.