Trám thu
Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Những trái trám thon đều, vút nhọn hai đầu như chiếc thoi thợ dệt, màu quả tím sậm, gần như màu đen, gọi là chín già đúng độ. Sau khi om hoặc kho, trám không còn vị chát mà thay vào đó là cái bùi bùi ngầy ngậy, thơm đặc trưng.
Trám mua về đem cho vào một chiếc rổ nhỏ, dùng một bát cơm xát mạnh cả rổ trám cho bong hết vỏ lớp phấn và ra hết phần nhựa chát. Để ráo, đổ vào một chiếc liễn sành hay âu sứ (tuyệt đối không dùng đồ đồng hay nhôm, kẻo trám ngả màu luôm nhuôm, vừa khó coi lại vừa có vị chan chát, đăng đắng). Đun nước nóng già rồi cho vào một chút muối, nếm thấy đậm miệng hơn nước canh thì đem đổ vào liễn, đậy vung cho kín, gọi là om trám. Để thêm chừng vài ba tiếng là được.
Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm. Nhưng nước càng sôi, tưởng trám càng nhừ thì lại đâm ra càng rắn.
Trám ấy đem ăn vã, chấm với muối vừng rang nhạt, thì chỉ thấy no mà không biết chán. Trái trám om vừa thay cho vị chua đậm của món cà dầm hay dưa gang nén, lại thêm chút béo bùi lạ miệng, vừa như để cho người Hà Nội nhẩn nha chờ đợi mấy ruộng cải Đông Dư bén nắng hanh vàng...
Người Hà Nội gốc ăn trám lại không chỉ giản đơn như vậy. Trám om rồi đem cắt đôi theo chiều dọc, bỏ hạt. Thịt nạc vai băm nhỏ, trộn với nước mắm ngon, mộc nhĩ, hành khô, nấm hương, đem nhồi vào hai mảnh cùi trám rồi úp lại như cũ để vào chiếc liễn sứ nhỏ, đậy kín nắp, cho hấp cách thủy. Trước khi ăn, nêm vào mấy nhánh rau mùi đầu mùa và chút bụi hạt tiêu...
Có nhà thích vị béo thì đem trám nhồi rán trong mỡ sôi già. Trám nhồi đi với cơm gạo mùa mới thổi chín nục, chín nà thì già ăn trẻ lại, gái ăn đắt chồng...
Thế còn giống trám trắng, còn gọi là trám xanh, thì sau khi om trong nước nóng già, cũng mới đem ăn thay dưa cà hay là nhồi thịt hấp. Nhưng với loại trám này thì người Hà Nội đa phần dùng kho với cá, với thịt. Nhớ để trám lót dưới đáy niêu. Chừng khi thịt cá chín nhừ, mỡ tương thấm đẫm, bốc hơi ngào ngạt, thì hãy nhấc ra. Đến bữa, chắc chắn ai ai cũng sẽ chỉ săm soi tìm chọn mấy miếng trám bở mềm mà cho vào bát thôi, thịt với cá thì nhường cho lũ trẻ.
Bài viết cùng chuyên mục
Cách làm thịt bò xào củ sen
Đặt chảo sạch lên trên, cho một chút dầu vào rồi cho tỏi, hành, ớt, củ sen, bò vào đảo đều, cho 1 thìa canh dầu hào vào, 1 chút nước nêm gia vị vừa đủ
Tôm rang me
Giấy nhôm cắt thành những miếng chữ nhật có chiều dài vừa với kích thước con tôm, cuốn chặt từng con vào giữa các miếng giấy nhôm, chỉ cuốn phần thân.
Tôm trân châu
Nếp sau khi ngâm rửa lại bằng nước lạnh để ráo nước, thì chia làm 3 phần bằng nhau, một phần trộn với vài giọt màu xanh, 1 phần trộn vài giọt màu đỏ, phần còn lại thì không trộn.
Cách làm gỏi bưởi chay
Tàu hũ ky chiên vàng, thái sợi, Ướp mì căn với muối, tiêu, đường, Dầu nóng, cho mì căn vào xào sơ, đổ ra đĩa, Dầu nóng, cho tỏi tây vào chảo phi vàng
Cách làm hoa bí nở
Sau khi chế biến bạn hãy xếp từng bông bí ra đĩa, có thể lót thêm cải xoong bên dưới, Món này có thể dùng kèm với nước tương ớt.
Rượu cẩm
Xôi nấu bằng nếp than, khi làm rượu xong cho màu rượu rất giống màu lá cẩm nấu ra. Còn chôn dưới đất là một hình thức ủ cất truyền thống, đơn giãn những loại rượu ngắn ngày của vài quốc gia Á đông.
Cơm chiên bí đỏ
Nấu cơm với nước dừa tươi, cắt ngang đầu bí, giữ lại làm nắp. Hấp chín bí, cạo bỏ ruột, lấy phần thịt trộn với cơm.
Măng xào thịt heo xay
Cho chút dầu vào chảo phi gừng tỏi cho thơm, rồi cho thịt heo vào xào chín, kế đến gia vị xào tiếp khoảng 1 phút thì cho măng vào nấu thêm 5 đến 10 phút khi thấy nước cạn vừa đủ nữa là được.
Cháo môn lươn
Bước kế tiếp ta cho củ môn ngọt (củ giáo đã gọt sạch) vào nồi nấu chung với gạo, đến khi mềm thì tiếp tục để những tàu môn được cắt ngắn sẵn (dài khoảng 5 phân) vào nồi và nêm nếm gia vị.
Cách làm ốc len xào dứa
Số bột trên chia ra làm 3 phần bằng nhau, Một phần để nguyên, một phần trộn với một ít bột môn tím, một phần cho vào ít phẩm vàng nhạt
Bún chả cá
Đun sôi 1 lon nước súp gà và ba lon nước, khi nào nước thật sôi thì viên chả cá và thả vào nồi. Cá nổi hết lên trên mặt nồi là lúc cho cà chua vào. Nêm lại lần chót bằng nước mắm và chút bột ngọt nếu cần.
Tôm tẩm bột
Sau 15 phút, tôm nhúng qua bột mì, sau đó nhúng qua nước trứng gà và cuối cùng nhúng qua bột thính bánh mì. Lấy tay ép cho bột dính vào tôm chừa lại phần đuôi
Gỏi bóng cá hạt điều
Trộn củ hủ dừa, ớt sừng, rau răm, bóng cá, nấm tuyết cho đều, rưới nước gỏi đảo đều cho thấm.
Dưa leo bóp xổi
Dưa leo rửa sạch để nguyên vỏ, xẻ dọc lấy sạch ruột, cắt ngang làm hai, bào mỏng theo chiều đứng của trái dưa, bày dưa ra đĩa để rau quế và ớt cắt sợi lên.
Cách làm bầu luộc trứng
Thời gian luộc tuỳ theo bạn thích dùng mềm hay vừa mềm tới, có thể thay công đoạn chế biến này bằng cách hấp, miếng bầu sẽ ngọt hơn nhưng không mềm như luộc
Xôi vò
Nếp vo sạch, ngâm độ 5 giờ (tiện nhất là ngâm cách đêm cho khỏi mất thì giờ) đem ra đổ vào một cái rổ, cho ráo nước.
Cháo cá ám
Tùy ý giữ cháo nóng trong nồi đất, lẩu kim loại đặt trên bếp than hay bếp gas, dọn lên bàn với dĩa cá, chanh ớt, mắm tôm, các loại rau thơm, thịt, trứng.
Hướng dẫn cách làm bánh trôi
Tạo mùi cho bánh: Có người khi nhồi bột cho vào mỗi 300gr bột 2 hoặc 3 muỗng nhỏ hương liệu hoa bưởi. Hoặc cho vài giọt hương liệu hoa bưởi riêng vào mỗi dĩa bánh.
Bò tái me
Ướp thịt bò với xì dầu, tỏi, tiêu, đường, dầu ăn. Làm nước mắm đường trộn thịt: 3 muỗng nước mắm + 3 muỗng đường nấu tan. Phi tỏi, xào tái thịt bò, cho nước me vào đảo nhanh tay.
Gỏi tôm hành tím
Nấu sôi nước mắm và đường cát trắng cho hơi sệt lại, để nguội, khi trộn cho ớt bằm vào.
Thịt bò bằm chiên
Củ hành lột vỏ, xắt nhuyển. Hành lá rửa sạch, xắt nhỏ. Bỏ tất cả vào thịt bò, hột gà, muối, tiêu, hành lá trộn đều. Đem thịt vắt thành hai phần, nán viên thành hình tròn đè cho dẹp xuống.
Gỏi đu đủ gan bò cháy
Đu đủ bào, bóp với tí muối nếu ăn liền (hoăc ngâm với nước lạnh + 2 tsp vôi ăn trầu khoảng 15 phút , sau đó rửa nước lạnh, để cho thật ráo nước).
Cách làm dừa kho cà chua
Dừa chọn loại cùi dầy vừa phải vì loại này thịt mềm mà vẫn thơm. Dùng dao hoặc nạo để gọt sạch lớp vỏ cứng bên ngoài, rửa sạch rồi xắt dừa thành những miếng vuông vừa ăn.
Mứt dừa non
Dừa rửa sạch, lau khô, cắt sợi nhỏ, ướp đường 3 giờ. Lá dứa rửa sạch, giã nhuyễn, cho vào khăn sạch vắt lấy một chung nước lá dứa, đem trộn chung với dừa.
Bánh lọt
500gr dừa nạo, cho vào một túi vải mỏng, châm vào 1,5 lít nước ấm, nhồi vắt kỹ lấy nước. Nếu không tiện có túi vải thì dùng một cái rây cũng được, đặt rây vào một cái tô, châm nước nóng vào, rồi nhồi ép lấy nước cốt dừa.
