Trám thu

2015-01-14 08:28 PM

Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Những trái trám thon đều, vút nhọn hai đầu như chiếc thoi thợ dệt, màu quả tím sậm, gần như màu đen, gọi là chín già đúng độ. Sau khi om hoặc kho, trám không còn vị chát mà thay vào đó là cái bùi bùi ngầy ngậy, thơm đặc trưng.

Trám mua về đem cho vào một chiếc rổ nhỏ, dùng một bát cơm xát mạnh cả rổ trám cho bong hết vỏ lớp phấn và ra hết phần nhựa chát. Để ráo, đổ vào một chiếc liễn sành hay âu sứ (tuyệt đối không dùng đồ đồng hay nhôm, kẻo trám ngả màu luôm nhuôm, vừa khó coi lại vừa có vị chan chát, đăng đắng). Đun nước nóng già rồi cho vào một chút muối, nếm thấy đậm miệng hơn nước canh thì đem đổ vào liễn, đậy vung cho kín, gọi là om trám. Để thêm chừng vài ba tiếng là được.

Cái khó của cách làm trám là sao có thể xác định được độ nóng già của nước om một cách chính xác. Nước non chưa đủ độ thì quả trám coi như là sống nguyên, sượng ngầm ngầm. Nhưng nước càng sôi, tưởng trám càng nhừ thì lại đâm ra càng rắn.

Trám ấy đem ăn vã, chấm với muối vừng rang nhạt, thì chỉ thấy no mà không biết chán. Trái trám om vừa thay cho vị chua đậm của món cà dầm hay dưa gang nén, lại thêm chút béo bùi lạ miệng, vừa như để cho người Hà Nội nhẩn nha chờ đợi mấy ruộng cải Đông Dư bén nắng hanh vàng...

Người Hà Nội gốc ăn trám lại không chỉ giản đơn như vậy. Trám om rồi đem cắt đôi theo chiều dọc, bỏ hạt. Thịt nạc vai băm nhỏ, trộn với nước mắm ngon, mộc nhĩ, hành khô, nấm hương, đem nhồi vào hai mảnh cùi trám rồi úp lại như cũ để vào chiếc liễn sứ nhỏ, đậy kín nắp, cho hấp cách thủy. Trước khi ăn, nêm vào mấy nhánh rau mùi đầu mùa và chút bụi hạt tiêu...

Có nhà thích vị béo thì đem trám nhồi rán trong mỡ sôi già. Trám nhồi đi với cơm gạo mùa mới thổi chín nục, chín nà thì già ăn trẻ lại, gái ăn đắt chồng...

Thế còn giống trám trắng, còn gọi là trám xanh, thì sau khi om trong nước nóng già, cũng mới đem ăn thay dưa cà hay là nhồi thịt hấp. Nhưng với loại trám này thì người Hà Nội đa phần dùng kho với cá, với thịt. Nhớ để trám lót dưới đáy niêu. Chừng khi thịt cá chín nhừ, mỡ tương thấm đẫm, bốc hơi ngào ngạt, thì hãy nhấc ra. Đến bữa, chắc chắn ai ai cũng sẽ chỉ săm soi tìm chọn mấy miếng trám bở mềm mà cho vào bát thôi, thịt với cá thì nhường cho lũ trẻ.

Bài viết cùng chuyên mục

Bánh Pudding ấn độ (hướng dẫn cách làm)

Dùng một cái chén vừa đánh bột bắp, gừng, quế và muối lại với nhau. Cho hỗn hợp sữa vào và đánh tiếp. Mang đi hầm và đánh. Đổ vào cái đĩa nướng khoảng 20cm. Bột sẽ mỏng và cạn

Cocktail miền nhiệt đới

Thanh long, đu đủ, xoài, dứa, dâu, cắt nhỏ khoảng 2 cm, dưa hấu ép lấy nước trộn với rượu Cognac, sau đó trộn với các loại trái cây đã cắt.

Cháo gạo rằn, cá bống thệ kho rim

Mỗi chén (bát) cháo, người bán gắp lên trên một gắp nhỏ cá bống thệ kho rim vàng rộm, mặn mòi.

Bún cá rô

Nếu cá có trứng, xẻ bụng lấy trứng ra rửa sạch, trong khi trứng còn sống, dùng dao rọc xé bỏ màng trứng, hoà tan trứng vào trong một chén nước lọc cho trứng rời nhau hẳn ra.

Gỏi măng chua tôm thịt

Trộn đều tất cả, nêm lại tùy khẩu vị với ít chanh vắt, chút đường và sau cùng là khoảng một nửa muỗng cà phê muối.

Cá nục hấp

Cá: bóc màng, bỏ ruột, chặt đuôi rồi rửa sạch, để ráo. Xong xếp cá vào cặp lồng, ướp với nước mắm ngon, mì chính (bột ngọt), tiêu, vài lát ớt (nếu muốn ăn cay).

Dưa củ cải trắng: hướng dẫn cách làm

Nếu thời tiết nóng thì sau 24h là dưa vừa chua ăn được, để hơn nữa thì bị chua quá, còn mùa đông thì 36h hoặc 2 ngày sau dưa mới có dấu hiệu ngấu.

Gà chiên nước mắm

Cánh gà làm sạch, để ráo, ướp tỏi + nước mắm + đường + 1/2 muỗng tiêu trong khoảng 15 - 30 phút. Sau đó cho 3 muỗng bột năng vào trộn đều.

Nem chua (miền trung)

Lựa thịt nạc ở đùi sau, lạng bỏ mở, những mớ thịt bạng nhạng, dùng khăn mỏng lăn quanh miếng thịt, bóp đều cho nước thịt thắm vào khăn, cắt thịt thành từng miếng mỏng, trải thịr vào một khăn khác, để cho thịt thật ráo.

Thịt bò bằm sốt cà chấm xà lách

Rau sống rửa sạch sẽ quay ráo, dùng dao bào lớn bào mỏng quả dưa leo theo hình tròn trộn đều vào rau cùng các loại rau thơm. Chú ý làm món sốt cho có độ sền sệt, không đặc mà cũng đừng lỏng cho dễ chấm rau.

Mứt me phan thiết

Thông thường, cứ 3 kg me tươi bóc vỏ phải dùng đến 1,5 kg đường cát. Đường càng trắng, me rim càng đẹp, càng ngon. Me được xếp thành từng lớp vào thau, rải đường lên.

Vằn thắn chiên giòn

Ủ lá vằn thắn bằng vải thưa. Cho tôm, thịt, măng, rau mùi, xì dầu, củ hành, gia vị vào bát lớn, trộn đều.

Bánh bột nếp

Rang hạt mè trong một cái chảo với nhiệt độ vừa, lắc chảo thường xuyên khoảng 5 phút cho mè vàng, đổ ra một cái chén nhỏ và trộn chung với các nguyên liệu làm nhân còn lại. Để qua một bên.

Bánh căn

Thường thường, bánh căn được dùng với nước cá có pha chế gia vị, hoặc mắm nấu với đường cát trắng cho sôi, phi thêm cà chua, dầu ăn, ớt và chanh tươi.

Dê hầm ngũ vị

Để ý khi hầm thịt đừng để lửa cao quá, nước hầm sẽ bị cạn nhanh, canh chừng để châm thêm chút nước sôi vừa đủ cho nứơc hầm luôn sấp mặt thịt khi nấu xong.

Bánh chiên nhân thịt

Đun nóng dầu, cho hành tây, tỏi vào xào thơm, tiếp theo cho thịt, tôm vào xào,bỏ vào nấm và bún tàu vào, nêm thêm muối, tiêu một ít đường cho vừa ăn

Cách làm rau càng cua trộn cua

Đảo nhanh thịt nạc cua với hỗn hợp gia vị vừa trộn, Khi nước sanh sánh, tắt bếp, Cho cua lên trên đĩa rau càng cua đã xếp sẵn

Ngỗng tay cầm

Ngỗng tươi thì luộc chín với tí muối và vài lát gừng rồi chặt miếng. Huyết ngỗng (hoặc đậu hũ) cắt miếng vuông.

Bánh chao

Nhồi bột bánh: bột mì, dầu ăn, đường bánh Trung Thu, nước tro tàu, nhồi cho đến khi bột bánh dẻo mịn. Ủ bột bánh khoảng 5-10 phút.

Cách làm phở gà

Xương lợn rửa sạch, chặt nhỏ rồi cho vào nồi đổ ngập nước, đun thật sôi, lấy muôi vớt bỏ bọt, hạ lửa cho vừa để nồi nước chỉ sôi lăn tăn.

Bánh cuốn tráng chảo

Loại bánh cuống tráng chảo này, tuy bánh không được mềm dẽo như hấp, nhưng không tệ lắm đâu, các bạn thử làm một lần, sẽ thấy ngon, và nhanh hơn

Súp cá hồi

Đun xương với 2,5 lít nước trong, nêm gia vị vừa miệng. Lửa liu riu, thả cá vào. Cá vừa chín, cho bột năng từ từ vào, khuấy đều tạo độ sánh.

Chè táo xọn

Cho đường vào 1,5 lít nước, đun sôi cho tan đường, cho bột năng pha loãng vào khuấy cho đến khi nước trong nồi có độ sánh, hơi đặc.

Sườn chua ngọt (kiểu Tàu)

Chảo dầu nóng cho từng miếng sườn vô chiên (vặn lửa xuống medium low) chiên cho vàng đậm 1 chút. chiên cho hết sườn rôi đổ dầu trở lại hũ đựng.

Bò kho

Tai vị nướng đen, đem cà thành bột. Phi thơm hành tỏi với mỡ rồi đổ dầu hột điều vào phi thơm sau đó cho tiếp bột tai vị cùng với ngũ vị hương vào đảo để có màu đẹp rồi nhắc xuống.