Cháo lươn
Nếu dùng lươn sống, chọn lươn con nhỏ thịt sẽ chắc, khó nát khi nấu và thường ngọt hơn lươn lớn, chọn lươn cỡ nhỉnh hơn ngón tay.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Cháo lươn nấu nghệ
Ở Nghệ An, Hà Tĩnh. Nấu với cháo trắng loãng. Cháo thơm dậy mùi nghệ, hành.
Cháo lươn đậu xanh
Nấu loãng theo kiểu thường thấy ở vùng Thừa Thiên, Huế trở vào vài tỉnh Nam Trung phần. Vị cháo nhẹ nhàng với vị đậu xanh.
Cháo lươn khoai môn
nấu thường thấy ở miền Nam như tại Sài Gòn, trong vài khu phố người Hoa. Cháo nấu bằng nước hầm xương heo. Vị cháo rất đậm đà vị khoai môn , thường được nấu sệt.
Sơ chế lươn
Nếu dùng lươn đông lạnh thì phải rã đông và tẩm ướp như lươn tươi sống.
Nếu dùng lươn sống, chọn lươn con nhỏ thịt sẽ chắc, khó nát khi nấu và thường ngọt hơn lươn lớn. Tùy điều kiện, nếu có, chọn lươn cỡ chừng nhỉnh hơn ngón tay cái người lớn là vừa.
Làm lươn sống: Có nhiều cách làm sạch nhớt lươn bằng tro, muối, dấm. Đơn giãn nhất là dùng dấm. Dùng một cái nồi vừa, cho vào một lượng dấm vừa ngập thân lươn khi cho vào, chén đầy dấm, trút hết lươn vào và đậy nắp lại chờ trong vài phút lươn sẽ yếu đi, bất động, dấm sẽ làm cho lươn nhả sạch nhớt và trắng ra. (Nhớ mang găng tay cao su chuyên dùng của nhà bếp vào). Dùng kéo ngắn mũi, nhọn... mổ rọc bụng lươn từ họng xuống đến hậu môn, moi bỏ toàn bộ ruột lòng lươn, xả lại thật kỹ nhiều lần nước cho đến khi thấy thật sạch. Ở những hàng bán lươn, người ta thường làm thịt lươn, mổ ruột cho khách mua. Nếu lươn đã làm sẵn, moi ruột rồi... mang về cũng phải ngâm xả lại với dấm và nước. Tùy ý chặt khúc ngắn 7 - 10 cm hoặc để nguyên con.
Cho lươn vào một vật chứa sâu đáy. Tẩm ướp mỗi 500gr lươn với ½ muỗng cà phê muối + ½ muỗng cà phê tiêu + 1 muỗng súp nước mắm để qua 30 phút rồi hấp chín, gỡ lấy nạc lươn để riêng. Lấy toàn bộ xương và đầu lươn để riêng.
Đừng nên nấu món cháo luơn theo kiểu dùng lươn chặt khúc, để cả xương vì xương lươn rất nhọn và bén cạnh, dễ gây tổn thương cho vùng môi miệng khi ăn.
Nấu cháo
Gạo dùng nấu cháo có thể rang cho thơm hoặc không rang sau khi vo sạch để ráo. Nếu dùng gạo rang, nước cháo sẽ trong, ít sánh hồ (dẻo) , vị cháo nhẹ nhàng và nếu dùng gạo rang thì thường người ta nấu cháo khá loãng. Tuy nhiên điều này còn tùy loại gạo sử dụng. Nên chọn loại gạo nở rền chứ không dẻo sau khi nấu. Ở miền Nam, ít người nấu cháo bằng gạo rang.
Nước xương để nấu cháo - nếu muốn nấu theo kiểu miền Nam: Hầm 500 gr xương heo + 100 gr hành tím + 1 muỗng cà phê muối + 4 lít nước. Hầm lấy khoảng 3, 5 lít nước xương. Vớt bỏ xương, xác hành. Phân lượng này chỉ dùng làm chuẩn cho một lượng nước xương có chất lượng nhất định, tùy ý sử dụng ít nhiều để tăng lên. Đừng dùng xương còn dính nhiều mỡ thịt quá, nước hầm xương sẽ bị lền mỡ - có nghĩa là mỡ nổi trên mặt nước hầm nhiều đến độ làm cho không thấy phần nước trong bên dưới.
Nấu cháo gạo trắng với phân lượng một phần gạo với 4 hoặc 5 phần nước (tùy loại gạo). Sau khi nước sôi, hạ nhỏ lửa cho đến khi cháo nở rền (đều). Tùy ý nấu cháo loãng hay đặc. Cách thông thường để xem cháo là sau khi gạo nở đều, nếu để cho mức gạo ở dưới mức nước chừng 2/3 là cháo loãng, nếu mức gạo và nước bằng nhau là cháo sệt.
Nấu cháo gạo với đậu xanh cà bể làm hai, còn vỏ. Nấu như nấu cháo trắng nhưng thêm lượng đậu xanh bằng một nửa lượng gạo là vừa. Sử dụng đậu xanh cà không đải vỏ cháo sẽ thơm mùi đậu hơn và phần vỏ có kết cấu sợi xơ rất tốt cho hệ tiêu hoá.
Cháo khoai môn thường không dùng cháo đậu xanh.
Cho đầu lươn, xương lươn vào nồi cháo, sau khi cháo được, vớt bỏ xác, xương.
Thực hiện món ăn
Cháo nấu nghệ
Tùy ý dùng mỡ nước (thắng ra từ mỡ gáy heo) hoặc dầu ăn. Món cháo nghệ ở vùng Nghệ An, Hà Tĩnh thường nấu bằng mỡ nước. Phân lượng sử dụng chỉ tượng trưng, dành cho các bạn chưa quen nấu bếp, dùng cỡ chén ăn cơm thông thường để lường:
Phi thơm hai muỗng súp mỡ nước với 1 muỗng súp hành tím cắt lát mỏng + ½ muỗng súp nghệ tươi băm thật nhuyễn + ½ muỗng súp rễ cây ngò hoặc ½ muỗng cà phê hột ngò giã nhỏ tùy ý, châm vào 3 - 4 muỗng súp nước, hạ nhỏ lửa, nấu trong khoảng một phút cho tan gia vị, nước có màu vàng nghệ và dậy mùi thơm rồi mới cho vào một chén nạc lươn, tùy khẩu vị nêm lại với chút xíu muối hoặc bột nêm, đảo nhẹ tay trong mươi giây cho lươn thấm gia vị là tắt bếp.
Với một chén nạc lươn sau khi xào gia vị chỉ dùng khoảng 3 hay 4 chén cháo trắng là vừa đủ. Cho lươn vào cháo, khuấy đều và nhẹ tay, giữ nóng trên bếp.
Cháo lươn luôn ăn nóng. Khi múc ra tô rắc thêm hành lá, ngò lá và lá rau răm cắt nhỏ - rau răm là loại rau gia vị làm dậy mùi lươn; tiêu bột. Tùy thích nêm nước mắm nguyên chất, chanh ớt tươi.
Cháo lươn nấu nghệ rất đậm mùi gia vị, nếu dùng bột nghệ khô thì vị cháo đậm đà hơn nhưng không thơm bằng nghệ tươi. Tùy khẩu vị riêng và chất lượng nghệ để gia giãm, nếu dùng quá nhiều nghệ, sẽ có thêm vị đắng nồng.
Cháo đậu xanh
Nấu như cách nấu nghệ nhưng không dùng nghệ và hột ngò, rễ ngò; thay mỡ bằng dầu, dùng cháo nấu đậu xanh hoặc cháo trắng tùy thích, nêm cháo chỉ bằng hành ngò và ít hành tây cắt mỏng, không dùng lá rau răm.
Cháo lươn nấu nghệ hay đậu xanh thường không dùng cháo nấu bằng nước xương heo cho nên dùng một phần nạc lươn với ba hay bốn phần cháo là vừa. Nếu dùng nhiều lươn quá sẽ được gọi là lươn cháo.
Cháo lươn khoai môn
Các phụ gia dùng thêm cho khoảng 3 lít cháo nấu bằng nước xương heo.
300gr nạc lươn đã làm chín ( không xào nghệ).
200gr sườn heo chặt miếng cỡ 2 ngón tay, ướp thịt với chút muối, tiêu, hành ta băm, nấu chín trong nồi cháo.
200gr khoai môn gọt vỏ, cắt miếng nhỏ, thả nấu chín trong nồi cháo sau khi gạo đã nở rền.
200gr dừa nạo cho vào chút nước ấm, vắt lấy 1 chén nước cốt.
½ chén đậu phụng giã dập; ½ chén tỏi cắt lát phi vàng giòn.
Lá rau răm, hành ngò cắt nhỏ; giá sống, vài cây môn ngọt, tước vỏ, cắt miếng xéo dày chừng 1cm. Ớt tươi băm nhuyễn xào với chút dầu, tỏi băm. Gia vị.
Thả nạc lươn vào nồi cháo với chén nước cốt dừa, khuấy đều nhẹ tay, tùy ý nêm lại với chút muối cho đậm đà chứ không mặn. Giữ nóng nồi cháo trên bếp, nếu thấy nước cạn nhiều, châm thêm ít nước sôi.
Trình bày món ăn
Cho ít giá sống, môn ngọt vào tô múc, cháo nóng vào cho môn chín tái, rắc hành ngò, rau răm, tiêu bột. Nêm ớt xào, nước mắm nguyên chất. Tùy thích ăn kèm giò cháo quẩy cắt khúc.
Bài viết cùng chuyên mục
Gà tần sâm
Sâm tươi loại nhỏ, nếu không có sâm thì có thể thay bằng đẳng sâm, rửa sạch cắt miếng vừa. Táo đỏ rửa sạch, bỏ hạt. Hạt dẻ bóc vỏ nếu hạt to bổ làm 2 hoặc 4 phần.
Bánh bông lan: hướng dẫn cách làm
Đổ một lớp mỏng hỗn hợp bánh bông lan lên giấu sáp. Hình thù của phần này không quan trọng vì chúng ta còn có một lớp bánh ngọt che kín nó, hơi giống hình chữ nhật là được.
Cách làm cánh gà chiên nước mấm
Cánh gà làm sạch, để ráo, ướp tỏi, nước mắm, đường, nửa muỗng tiêu trong khoảng 15 phút, Sau đó cho 3 muỗng bột năng vào trộn đều, Chờ chảo nóng, cho cánh gà vào chiên,
Xôi cốm
Ðổ xôi cốm đường ra mâm, xới nhẹ cho tơi hạt, để nguội hẳn. Đậu xanh ngâm nước đãi sạch vỏ, đồ chín và cho vào cối giã nhỏ. Đậu màu vàng ươm, thơm, nhỏ, mịn tơi.
Chè hoa cau: hướng dẫn cách làm
Hoà bột năng + nước lạnh + đường, bắc lên bếp, quậy đều tay. Bột trong, cho vani vào, nhấc xuống, rải đậu xanh vô, quậy nhẹ . Khi ăn, cho nước dưà thắng với bột vào.
Bún bung
Khi chân giò chín nhừ, cho quả chua + cà chua thái múi cau vào đun chín để quả chua tiết ra nước chua, vớt bỏ xác quả chua, nêm lại cho vừa ăn, nếu ăn theo kiểu Nam nên cho chút đường để dịu nước.
Thịt bò xào củ sen: hướng dẫn cách làm
Thịt bò ngoài phi lê hoặc thăn, có thể sử dụng các phần thịt bò khác như bắp bò, gầu bò, tuy nhiên, nên chọn những phần thịt mềm để món ăn ngon hơn.
Cách làm đậu hũ
1 cup đậu + 2 cups nước, cho vô máy xay sinh tố (blender) xay cho thật nhuyễn . tiếp tục như trên cho đến hết đậu. Rồi dùng miếng vải lọc sữa đậu, xác đậu nành (bã đậu) bỏ.
Bánh Cafe
Cho sữa đặc có đường vào bát thủy tinh, đổ nước sôi vào 1/3 hộp chứa sữa khuấy đều, cho thêm nước nguội vào vừa đến miệng hộp, cho vào bát sữa khuấy đều.
Cá ướp thính
Thính ướp cá được làm bằng đỗ tương và gạo nếp cái rang. Khi ướp, dưới đáy vại phải rắc một lớp thính khá dày. Sau đó xếp cá, một lượt cá lại một lượt thính phủ trên cá.
Bò xào sa tế
Ướp thịt bò với xì dầu, tỏi, tiêu, ngũ vị hương, satế, dầu ăn. Phi tỏi, xào tôm khô, cho tương hột vào. Nêm đường. Xào thịt bò chín rồi đổ hỗn hợp tương hột vào.
Sườn nấu bung
Phi thơm 2 muỗng súp dầu ăn hoặc mỡ nước với 2 tép hành tím băm cộng 2 hoặc 3 lát nghệ tươi cắt thật mỏng, cho cà chua vào đảo sơ rồi cho thịt vào xào cho săn đều lại, tắt bếp, để thịt qua 1 giờ.
Cách nấu sườn xào chua ngọt
Bắc chảo, phi thơm 2 hoặc 3 muỗng súp dầu chiên với 2 tép tỏi băm, đừng để tỏi cháy, cho sườn vào xào cho vàng, sau đó cho phần cà chua vào với ít nước sôi.
Bún chả cá
Đun sôi 1 lon nước súp gà và ba lon nước, khi nào nước thật sôi thì viên chả cá và thả vào nồi. Cá nổi hết lên trên mặt nồi là lúc cho cà chua vào. Nêm lại lần chót bằng nước mắm và chút bột ngọt nếu cần.
Chè kho
Điểm khác nhau về nguyên tắc thành phẩm là chè đậu xanh sẽ bị nứt mặt và bở khi để nguội chứ không kết dính, chắc và dẻo như chè kho
Bánh anh đào: hướng dẫn cách làm
Lấy 24 miếng anh đào từ phần nhân anh đào. Để qua một bên. Múc một muỗng cà phê lớn phần nhân còn lại đổ vào giữa mỗi tách bánh.
Lẩu đầu cá hồi
Đun sôi lại nước dùng, sau đó cho sa tế, gừng thái chỉ, nêm nếm với xì dầu, đường, muối, bột ngọt cho vừa miệng.
Cách làm rau càng cua trộn cua
Đảo nhanh thịt nạc cua với hỗn hợp gia vị vừa trộn, Khi nước sanh sánh, tắt bếp, Cho cua lên trên đĩa rau càng cua đã xếp sẵn
Chè xôi xoài
Dừa xay vắt lấy nước cốt, đun cho sánh. Gạo nếp vo sạch, đồ thành xôị Trộn nước cốt dừa, đường và xôi, có thể cho thêm chút muối nếu thích.
Trình bày đĩa cam
Xếp các múi cam đều xung quanh một đĩa tròn tráng. Có thể xếp chồng các múi lên nhau cho đầy đĩa. Nếu ít người dùng, thái một khoanh cam đặt vào giữa, xung quanh xếp các múi.
Rượu cẩm
Xôi nấu bằng nếp than, khi làm rượu xong cho màu rượu rất giống màu lá cẩm nấu ra. Còn chôn dưới đất là một hình thức ủ cất truyền thống, đơn giãn những loại rượu ngắn ngày của vài quốc gia Á đông.
Havana
Đổ đá viên vào nửa bình lắc Cocktail. Đổ nước dứa ép nguyên chất, rượu anh đào, rượi rum vào bình lắc đều. Sau đó rót ra cốc thuỷ tinh Cocktail có sẵn đá viên.
Cách làm cá tai tượng chiên xù
Cá tai tượng sống làm sạch, bỏ mang ruột, ngâm trong nước muối khoảng 15 phút cho cá bớt nhớt, để ráo nước và chiên vàng đều.
Cách nấu xôi đậu
Đây là một cách làm chín nếp dễ nhất, cho xôi ngon và được một việc rất quan trọng là người chưa biết nấu xôi bao giờ cũng không lo bị cháy, vì xôi coi vậy chứ hơi khó nấu
Cá hồi nấu sữa
Luộc chín đậu, hạt sen và khoai tây. Phi tỏi thơm, cho cá vào xào. Khi thấy miếng cá săn lại, cho sữa tươi, kem tươi và một ít nước dùng vào.