Nấm mối
Nhưng ngon nhất là những chiếc bánh vừa mới tráng, xông hơi nóng vào mặt, vừa giòn vừa béo vừa ngọt hòa trong vị đắng, chát, chua của các loại rau quả.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Theo một số cư dân miệt Mái Dầm (Phú Hữu, Châu Thành, Hậu Giang), nấm mối chỉ xuất hiện ở đây đúng vào sáng sớm mồng năm tháng năm âm lịch, rồi tàn ngay khi mặt trời vừa rạng . Vì là của hiếm nên mọi nhà phải thức thật sớm để tranh thủ hái những tai nấm mọc đầy các gốc tre còn man mát sương đêm.
Tuy nhiên, nấm mối không phải chỉ xuất hiện vào ngày Tết nửa năm tại Phú Hữu, mà có mặt ở nhiều địa phương khác, sau nhiều ngày “nực giông nực mưa”, trời ầm ào đổ mấy cơn mưa đầu mùa. Tiết trời mát dịu, nước mưa thấm vào đất, tạo nóng ẩm khiến từ các bụi tre, các ổ mối, các vườn dừa, nơi có rễ cây mục nhú lên những tai nấm có màu trắng hồng, bum búp, cao chừng 2cm. Nhỏ hơn nấm rơm một chút, nấm mối mọc từng giề, xinh xinh, “mát mắt”. Vậy là người ta mê mải hái trong niềm vui của một mùa nấm mới.
Nấm hái về được người Phú Hữu dùng làm nhưn thay cho đậu xanh, giá, thịt ba rọi, tôm, để làm một món duy nhất đón Tết Đoan ngọ là bánh xèo. Nấm hái xong, đem về nhà, một người nhẹ tay rửa sạch. Một vài người khác lặt rửa rau sống. “Chuyên gia” đổ bánh, không ngừng tay cho vá bột màu vàng nghệ chan đều lòng chảo, đã tráng sẵn mỡ nước hoặc dầu ăn, phát ra tiếng kêu “xèo xèo” thật vui tai. Bánh đổ xong đem cúng, dọn xuống, cả nhà cùng ngồi bên nhau xúm xít ăn. Nhưng ngon nhất là những chiếc bánh vừa mới tráng, xông hơi nóng vào mặt, vừa giòn vừa béo vừa ngọt hòa trong vị đắng, chát, chua của các loại rau quả: cát lồi, đọt chiết, đọt sộp, đọt xoài, lá lụa, dưa leo... tươi non nõn.
Ở nông thôn Đồng bằng sông Cửu Long, Tết Đoan ngọ là ngày vui lớn thứ nhì trong năm, sau Tết Nguyên đán. Thoát thai từ Trung Quốc, nhưng Đoan ngọ ở đây có ý nghĩa khác, đó là ngày tết giữa năm, hoàn toàn mang bản sắc văn hóa Việt: con cháu đi làm ăn xa đều tụ tập về nhà, cúng kiến tưởng nhớ ông bà cha mẹ. Trong niềm vui sum vầy ấy, người lớn vừa ăn uống vừa kể chuyện mình đã làm được một cách tốt đẹp trong thời gian qua, còn lứa trẻ thầm thì với nhau những buồn vui của tuổi mới lớn. Không khí ngày tết đầm ấm và... ngon ấy cứ diễn ra khi “đáo lệ”.
Ở những nơi khác, nấm mối được chế biến thành nhiều món ăn hấp dẫn. Ăn bắt ngây là nấm mối hầm đuôi heo. Ăn quên thôi khi nấm mối được hầm nước cốt dừa, lá cách. Dù món nào, các thức ăn này cũng tạo cho người thưởng thức cảm giác ngon miệng, khó quên. Múc một ít nước hầm đuôi heo cho vô chén, húp một miếng, “vị ngọt của đất” chan hòa khắp mặt lưỡi, mùi thơm của thịt xông lên mũi. Riêng nước um nóng hổi, bốc hơi, cho mặt lưỡi tê tê vị ngọt bùi, béo đắng, không món nào sánh bằng. Cũng với vị đắng thơm thanh thoát của lá cách, khi xào với nấm sẽ là món ngon. Màu xanh đậm của lá cách lẫn màu ửng hồng của nấm thoảng thơm khiến bụng dạ cồn cào. Gắp nhai sẽ thấy cảm giác giòn, xốp, mịn của các tai nấm cùng vị ngọt hòa vị đắng thơm của lá cách như thấm tận niêm mạc dạ dày. Cắn miếng ớt hiểm xanh, vị cay của nó như nốt nhạc điểm xuyết một cách “điệu đàng”. Ăn như vậy đã ngon, nhưng nấm mối ngon nhất là những tai búp. Cho hột đậu phộng làm nhân rồi lăn nhẹ tai nấm trên dĩa muối ớt, sau đó dùng lá cách gói lại. Nướng vừa chín tới, đây sẽ là một món ngon bảo đảm không nhà hàng nào có được.
Có thưởng thức nấm mối rồi mới biết đây là loài nấm cho ta vị ngọt “ăn đứt” vị ngọt của nấm rơm, nấm mèo. Ngẫm kỹ mới biết nhờ sự “hoang dã” của nó, còn hai loại nấm kia là sản phẩm công nghiệp sản xuất đại trà! Ăn nấm mối (cũng như hơn 100 loài nấm ăn được khác), người ta còn được tăng cường sức đề kháng của cơ thể, chống sự lão hóa, làm giảm nguy cơ mắc các bệnh ung thư, tim mạch... Quả là một thức ăn tuyệt vời vì vừa “sạch” vừa ngon vừa có dược tính.
Bài viết cùng chuyên mục
Bánh bột nếp: hướng dẫn cách làm
Lường bột nếp trong một cái chén vừa, tạo một cái lỗ ở giữa bột và đổ nước sôi vào đó, dùng đũa hoặc nĩa khuấy đều cho bột nhào có đủ độ ẩm, thêm nước lạnh.
Cháo môn lươn
Bước kế tiếp ta cho củ môn ngọt (củ giáo đã gọt sạch) vào nồi nấu chung với gạo, đến khi mềm thì tiếp tục để những tàu môn được cắt ngắn sẵn (dài khoảng 5 phân) vào nồi và nêm nếm gia vị.
Cách làm nem gà kiểu trung hoa
Thịt gà rửa sạch, để ráo nước và thái hạt lựu, ướp thịt gà với chút hạt tiêu, dầu vừng, đường, bột đậu ván và gia vị vừa ăn.
Chạo (Thái)
Sả, tỏi, riềng, ớt, nghệ cho vào chảo xào cho thơm, bớt lửa rồi cho các loại thịt vào trộn thật đều và nhanh tay.
Cơm thập cẩm
Ngô bao tử rửa sạch, thái hạt lựu. Đun nước thật sôi cho đậu, cà rốt, ngô vào trần chín rồi để ráo nước. Nấm hương ngâm nở, rửa sạch, thái miếng vừa ăn. Thịt luộc chín vừa, xắt hạt lựu.
Cách làm lẩu dê
Xương ống rửa sạch, đập giập, rồi cho vào hầm kỹ để lấy nước ngọt làm nước dùng, Ninh xương cần vớt bỏ những bọt nổi phía trên mặt nước để thật trong.
Chè bưởi
Vỏ bưởi gọt bỏ vỏ xanh bên ngoài, xắt thành sợi (như cọng bôt khoai), cho muối vào trộn đều, xong bóp rửa xả với nước thật nhiều lần cho hêt chất mặn và cũng hết chât the của vỏ bưởi xong vắt cho thât khô.
Cách làm mực nướng tỏi ớt
Ướp mực với muối, tiêu, đường, tỏi, ớt băm. Để khoảng một giờ cho mực ngấm gia vị. Phết dầu ăn lên mình mực, khi nướng mực sẽ vàng đều và không bị khô
Chuối nướng
Vo nếp rồi nấu, cơm nếp chín để nguội, nạo dừa lấy 1/3 dừa nạo cho vào nếp trộn đều, lấy một túi nylon lớn, cho lên tấm nylon một mớ cơm nếp đã trộn dừa.
Canh cá cơm nấu với dứa
Món ăn này, sau khi phi thơm dầu với sả, cho cá cơm vào xào cho chín đều trong khoảng 1, 2 phút rồi cho thơm chín cắt miếng nhỏ, cà chua, thêm ít dưa leo
Chả tôm ba miền
Bỏ tôm vô xay tiếp cho đều, Cho gia vị, bột bắp và nước lạnh vào trong cái tô quậy cho đều, Đem đổ tất cả vào thịt và xay tiếp cho đến khi thấy thịt mịn
Lẩu dê bát bửu
Thịt dê nướng vàng da và thịt (thui) chặt miêng vừa ăn, cho 1/2 cup rượu trộn đều, ngâm khoảng 20 phút. Rồi trụng nước sôi cho sạch chất dơ.
Bánh bèo
Cho bột gạo và bột năng vào tô lớn. Pha 3 chén nước lạnh, nêm chút muối và một muỗng canh dầu ăn, khuấy bột tan trong nước.
Bò viên gân
Thịt bò lúc mua nhờ chợ xay (meat grinder) 2 lần, ướp với các gia vị trên, nhồi cho thật đều. Sau đó cất trong tủ freezer 2 - 3 tiếng, khi mặt thịt vừa cứng là được (đừng để cứng hết, sẽ khó làm).
Bánh lưỡi mèo
Cho hỗn hợp bột này vào túi nặn hình lưỡi mèo hoặc lấy muỗng múc bột nhỏ lên khay nướng, khi nướng bột sẽ chảy dài ra.
Rượu cẩm
Xôi nấu bằng nếp than, khi làm rượu xong cho màu rượu rất giống màu lá cẩm nấu ra. Còn chôn dưới đất là một hình thức ủ cất truyền thống, đơn giãn những loại rượu ngắn ngày của vài quốc gia Á đông.
Cách làm chả lươn
Trộn lươn cùng với hành, tỏi băm nhuyễn và giò sống. Nêm thêm một ít nước mắm, muối, tiêu, đường vừa miệng, Nhồi hỗn hợp thật kỹ, sau đó giã.
Chế độ ăn uống tốt nhất cho làn da
Cắt giảm chất béo bão hòa là rất tốt cho tim và vòng eo. Một chế độ ăn ít chất béo động vật - bắt nguồn sản xuất các gốc tự do có thể sớm tăng tuổi da.
Tôm chiên khoai
Ướp tôm với gia vị, để 10 phút. Hấp khoai lang chín quết cho dẻo. Trộn đều sắn bào, khoai lang, trứng gà, gia vị, chia thành từng viên nhỏ, bọc tôm vào giữa, nắn đều, chừa đuôi tôm ra ngoài.
Rau muống chẻ trộn thịt bò
Hay dùng loại rau muống dùng để chẻ là rau muống nước dài cọng, thường là dài 30, 40 phân, nuôi cấy trên mặt ao, rạch, để phân biệt với loại rau muống đất
Cách làm vịt quay trộn măng
Ướp gia vị với muối tiêu, đường, mật ong, ngũ vị hương, để khoảng 3 giờ cho ngấm gia vị Xối mỡ hay cho vào lò nướng chín vàng.
Tôm hùm xào hành gừng
Bắc chảo để lên bếp, mở lửa lớn, khi chảo nóng, cho 6 muỗng canh dầu, đợi dầu sôi, bỏ tỏi vô phi thơm, kế đến là cho gừng vô xào.
Cách làm chim cút nướng tỏi ớt
Để khoảng 1 giờ cho cút ngấm gia vị, Nướng cút chín vàng bằng lò nướng, hoặc có thể nướng bằng vỉ trên bếp than hồng
Bánh hạnh nhân: hướng dẫn cách làm
Nướng từ 8-10 phút hoặc cho đến khi các mép bánh vàng. Lấy ra khỏi giấy nướng ngay (bánh hạnh nhân sẽ dính nếu để nguội). Lấy ra và đậy lại.
Chả lụa
Lạng màng mở bao quanh thịt, bỏ gân lấy chổ nạc, thái ngang thớ thịt cho vô máy xay đếm đúng 50 nhịp hay cối giã 2 tay 2 chày luôn không ngừng. Để vào gia vị + bột ngọt + nước mắm + đường+ để tiêu vào sau cùng.
