Hoàng đằng lá to, cây thuốc trị kiết lỵ, ỉa chảy

Hoàng đằng lá to, Sâm hai sóng - Cyclea bicristata (Griff.) Diels, thuộc họ Tiết dê - Menispermaceae.

Mô tả

Dây leo cao đến 8m; thân to cỡ 1cm, ở gốc rộng đến 8mm.

Lá có phiến hình tim, to 12 x 1cm, láng ở mặt trên; gân phụ tạo thành mạng dây, mịn ở mặt dưới, gân gốc 7; cuống dài 5cm. Cụm hoa ở những nhánh già, hoa đơn tính, hoa đực có đài dính, không cánh; bao phấn 4-5 trên một đĩa, hoa cái có cánh hoa cao bằng nửa lá đài. Quả hạch tròn, to cỡ 4-5 mm, nhân có u nần.

Bộ phận dùng

Thân cây - Caulis Cycleae Bicristatae.

Nơi sống và thu hái

Chỉ mới gặp ở một số nơi như Bảo Lộc (Lâm Đồng), Đức Linh (Bình Thuận), cùng điều kiện sống như cây Vằng đắng. Có thể thu hái cây quanh năm; thái nhỏ phơi khô như Hoàng đẳng.

Thành phần hóa học

Đã xác định có alcaloid, trong đó chủ yếu là berberin, có hàm lượng 0,9 - 1,1%. Ở loài Cyclea burmanii Miers của Ân Độ, trong rễ có các alcaloid d -tetrandrin, dl-tetrandrin, d- isochondrodendrin.

Tính vị, tác dụng

Tương tự như Hoàng đằng.

Công dụng, chỉ định và phối hợp

Nhân dân địa phương ở Đức Linh lấy về thay thế Hoàng đằng và cũng gọi nó là Hoàng đằng, làm thuốc chữa bệnh kiết lỵ, ỉa chảy, sốt rét và cảm sốt.

Cũng cần lưu ý là một loài khác cùng chi là Cyclea burmanii Miers (C. peltata Hook. F. et Th.) có rễ được dùng ở Ân Độ để chữa nhiều bệnh như vàng da, đau dạ dày, sốt, và hen suyễn.