Xôi vị
Tùy ý nhuộm nếp bằng lá dứa hay lá cẩm đề xôi có mầu tím hoặc xanh. Dùng lá cẩm: 100g lá cẩm lặt rửa sạch, nấu cả cọng lẫn lá với 2 lít nước, thêm 50cc rượu trắng, khi nước có mầu tím sẫm thì lược lấy nước.
Xôi vị nấu chín thơm mùi nước dừa, vừa có mầu xanh mướt lá dứa hoặc tím sẫm của lá cẩm. Món này được dùng trong các bữa cỗ.
Nguyên liệu
1 kg nếp ngon.
300g dừa nạo.
Lá dứa hoặc lá cẩm.
Tai hồi.
350g đường xay.
1 chén mè rang vàng, khuôn kim loại nhôm hoặc gỗ; bao nylon sạch.
Thực hiện
Tùy ý nhuộm nếp bằng lá dứa hay lá cẩm đề xôi có mầu tím hoặc xanh.
Dùng lá cẩm: 100g lá cẩm lặt rửa sạch, nấu cả cọng lẫn lá với 2 lít nước, thêm 50cc rượu trắng, khi nước có mầu tím sẫm thì lược lấy nước.
Dùng lá dứa: 10g lá dứa, rửa sạch, cắt nhỏ, xay nhuyễn với ít nước đủ cho máy xay vận hành, lược lấy nước xanh.
Lấy 2, 3 tai hồi rang vàng, giã mịn, tùy chất lượng mà gia giảm hồi, cho bột tai hồi vào nấu với nước lá cho sôi lại. Dùng nước này ngâm nếp đã vo qua 2 giờ hoặc cho đến khi thấy nếp nhuộm thắm mầu.
Cho nước ấm vào dừa nạo, vắt kỹ 2, 3 lần, lấy khoảng 1 tô lớn. Chuẩn bị chõ đồ, nhiều nước, để nước sôi già.
Hong xôi, thăm chừng khi nếp vừa nở, tưới nước dừa vào nếp, đảo đều, thấy xôi thấm đều nước dừa là được, nếu còn thừa, nước dừa sẽ chảy xuống tầng nước sôi. Đậy nắp, tiếp tục hong đến khi xôi chín, rắc đường vào, trộn đều, đậy nắp, để khoang 5 phút nữa.
Lót bao nylon sạch vào khuôn, rắc một lớp mè vào đáy khuôn, nhận xôi vào đầy khuôn, trải thêm một lớp mè nữa lên mặt xôi, ém bằng mặt, dở xôi khỏi khuôn. Tùy ý dùng các kiểu khuông bánh trung thu, bánh chưng... hoặc ép xôi vào khay phẳng một lớp chừng 3cm, cắt miếng nhỏ, gói vào giấy bóng kiếng.
Nếu dùng xôi ăn kèm các món mặn, nên giảm lượng đường cho xôi bớt ngọt.
Xôi vị tùy người làm, còn cho thêm đậu xanh tán nhuyễn, sên đường... làm nhân, cho một lớp đậu giữa hai lớp xôi, nén chặt.