Hội chứng Guillain Barre
Không có phương thức chữa trị đặc hiệu hội chứng Guillain - Barre, nhưng một số phương pháp có thể điều trị triệu chứng dễ dàng và giảm thời gian của bệnh. Và hầu hết mọi người hồi phục hoàn toàn.
Biên tập viên: Trần Tiến Phong
Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương
Định nghĩa
Hội chứng Guillain - Barre là một rối loạn hiếm gặp trong đó hệ thống miễn dịch của cơ thể tấn công các dây thần kinh. Triệu chứng đầu tiên thường là điểm yếu và tê ở tứ chi. Những cảm giác này có thể nhanh chóng lây lan, cuối cùng làm tê liệt toàn bộ cơ thể.
Nguyên nhân chính xác của hội chứng Guillain - Barre là không rõ, nhưng thường đi trước bởi một căn bệnh truyền nhiễm như một nhiễm trùng hô hấp hoặc dạ dày. May mắn thay, hội chứng Guillain - Barre tương đối hiếm, ảnh hưởng đến chỉ có 1 hoặc 2 người trên 100.000 người.
Hình thức nghiêm trọng nhất của hội chứng Guillain - Barre là một cấp cứu y tế đòi hỏi phải nhập viện. Không có phương thức chữa trị đặc hiệu hội chứng Guillain - Barre, nhưng một số phương pháp có thể điều trị triệu chứng dễ dàng và giảm thời gian của bệnh. Và hầu hết mọi người hồi phục hoàn toàn.
Các triệu chứng
Hội chứng Guillain - Barre thường bắt đầu với sự yếu, ngứa hoặc mất cảm giác bắt đầu từ chân và bàn chân và lan đến trên thân và cánh tay. Những triệu chứng này có thể bắt đầu ở các ngón tay và ngón chân thường không gây chú ý nhiều. Ở một số người, các triệu chứng bắt đầu ở cánh tay hoặc thậm chí ở mặt. Khi rối loạn tiến triển, cơ bắp yếu có thể phát triển thành tê liệt.
Các dấu hiệu và triệu chứng của hội chứng Guillain - Barre có thể bao gồm
Ngứa hoặc mất cảm giác ở ngón tay, ngón chân hoặc cả hai.
Điểm yếu hay cảm giác ngứa ở chân lan tới phần trên cơ thể.
Đi bộ không ổn định hoặc không có khả năng đi bộ.
Gặp khó khăn với chuyển động mắt, cử động trên khuôn mặt, nói, nhai, nuốt.
Đau dữ dội ở lưng dưới.
Khó khăn kiểm soát bàng quang hoặc các chức năng đường ruột.
Nhịp tim rất chậm hoặc huyết áp thấp.
Khó thở.
Hầu hết những người bị hội chứng Guillain - Barre trải nghiệm điểm yếu quan trọng nhất trong vòng ba tuần sau khi các triệu chứng bắt đầu. Trong một số trường hợp, dấu hiệu và triệu chứng có thể tiến triển rất nhanh với tình trạng tê liệt hoàn toàn hai chân, cánh tay và cơ hô hấp trong suốt vài giờ.
Gọi cho bác sĩ nếu ngứa nhẹ ở ngón chân hoặc ngón tay mà có vẻ lan truyền hoặc trở nên tệ hơn.
Tìm kiếm sự cấp cứu y tế nếu có bất kỳ dấu hiệu hoặc triệu chứng nghiêm trọng sau đây
Ngứa bắt đầu ở chân hoặc ngón chân và tăng dần lên cơ thể.
Ngứa hoặc điểm yếu lan nhanh chóng.
Ngứa liên quan đến cả hai tay và chân.
Khó thở.
Nghẹn nước bọt.
Hội chứng Guillain - Barre là một căn bệnh nghiêm trọng đòi hỏi phải nhập viện ngay lập tức vì tốc độ nặng hơn nhanh chóng. Việc điều trị thích hợp là bắt đầu sớm hơn thì tốt hơn, tạo cơ hội thu được kết quả tốt.
Nguyên nhân
Nguyên nhân chính xác của hội chứng Guillain - Barre là chưa biết. Trong khoảng 60 phần trăm trường hợp, nhiễm trùng ảnh hưởng đến cả hai - phổi hoặc đường tiêu hóa đi trước các rối loạn này. Nhưng các nhà khoa học không biết tại sao có thể dẫn đến hội chứng Guillain - Barre ở một số người và không ở người khác. Nhiều trường hợp bệnh xuất hiện mà không có bất kỳ yếu tố gây nên.
Trong hội chứng Guillain - Barre, hệ thống miễn dịch thường chỉ tấn công vật ngoại lai và các sinh vật xâm nhập, bắt đầu tấn công các dây thần kinh truyền tín hiệu giữa cơ thể và bộ não. Cụ thể, bao gồm lớp bảo vệ dây thần kinh (bao myelin) bị hư hỏng và điều này cản trở quá trình truyền tín hiệu, gây yếu, tê hoặc liệt.
Yếu tố nguy cơ
Hội chứng Guillain - Barre có thể ảnh hưởng đến tất cả các nhóm tuổi, nhưng có nguy cơ lớn hơn nếu
Tuổi thanh niên.
Tuổi cao niên.
Guillain - Barre có thể được kích hoạt bằng cách
Phổ biến nhất, nhiễm trùng campylobacter, một loại vi khuẩn thường được tìm thấy trong thực phẩm chưa nấu chín, đặc biệt là gia cầm.
Phẫu thuật.
Epstein - Barr virus.
Bệnh Hodgkin.
Bệnh bạch cầu đơn nhân.
HIV, virus gây bệnh AIDS.
Hiếm khi, bệnh dại hoặc chủng ngừa cúm.
Các biến chứng
Các biến chứng của hội chứng Guillan - Barre có thể bao gồm:
Khó thở
Một biến chứng có khả năng gây chết người của hội chứng Guillain - Barre là yếu hoặc liệt có thể lan đến các cơ điều khiển thở. Có thể cần giúp đỡ tạm thời bằng máy thở khi nhập viện để điều trị.
Tê hoặc cảm giác khác
Hầu hết những người bị hội chứng Guillain - Barre hồi phục hoàn toàn hoặc chỉ có hiện tượng suy yếu hoặc bất thường cảm giác như bị tê hoặc ngứa ở trẻ vị thành niên. Tuy nhiên, phục hồi đầy đủ có thể chậm, thường một năm hoặc lâu hơn.
Ít hơn 1 trong 10 người có hội chứng Guillain - Barre trải nghiệm biến chứng lâu dài, chẳng hạn như:
Vấn đề nghiêm trọng lâu dài với cảm giác và sự phối hợp, bao gồm một số trường hợp tàn tật nặng.
Hội chứng Guillain - Barre tái phát.
Hiếm khi, các biến chứng gây tử vong như hội chứng suy hô hấp và đau tim.
Các triệu chứng sớm nặng của hội chứng Guillain-Barre tăng đáng kể nguy cơ biến chứng nghiêm trọng lâu dài.
Kiểm tra và chẩn đoán
Hội chứng Guillain - Barre có thể khó chẩn đoán ở giai đoạn sớm nhất. Dấu hiệu và triệu chứng của nó cũng tương tự như các rối loạn khác về thần kinh và có thể thay đổi từ người sang người.
Bước đầu tiên trong chẩn đoán hội chứng Guillain - Barre là hỏi lịch sử y tế cẩn thận để tìm hiểu các dấu hiệu và triệu chứng đang gặp phải.
Chọc dò tủy sống và xét nghiệm chức năng thần kinh thường được sử dụng để giúp xác định chẩn đoán hội chứng Guillain - Barre.
Chọc dò tủy sống thắt lưng. Thủ tục này liên quan đến việc thu thập lượng nhỏ chất dịch từ ống tủy sống. Dịch não tủy sau đó được thử nghiệm.
Xét nghiệm chức năng thần kinh. Bác sĩ có thể muốn có thông tin từ hai loại kiểm tra chức năng thần kinh - điện cơ và tốc độ dẫn truyền thần kinh:
Điện cơ ghi hoạt động điện trong cơ để xác định điểm yếu do tổn thương cơ hoặc tổn thương thần kinh.
Nghiên cứu dẫn truyền thần kinh đánh giá dây thần kinh và cơ bắp phản ứng với các kích thích điện.
Phương pháp điều trị và thuốc
Mặc dù một số người có thể mất hàng tháng và thậm chí cả năm để phục hồi, hầu hết trường hợp hội chứng Guillain - Barre theo các giai đoạn:
Sau khi triệu chứng đầu tiên, tình trạng có xu hướng dần dần xấu đi trong khoảng hai tuần.
Các triệu chứng đạt đến cao nguyên và duy trì ổn định cho 2 - 4 tuần.
Bắt đầu phục hồi, thường kéo dài từ sáu đến 12 tháng.
Không có cách chữa trị đặc hiệu hội chứng Guillain - Barre. Nhưng hai phương pháp điều trị phục hồi tốc độ và giảm mức độ nghiêm trọng của hội chứng Guillain - Barre:
Điều trị bằng huyết tương tinh chế (Plasmapheresis). Điều trị này còn được gọi là trao đổi huyết tương trong đó các kháng thể trong máu gây tổn hại được loại bỏ. Điều trị bằng huyết tương tinh chế bao gồm loại bỏ các phần chất lỏng của máu (plasma) và tách nó ra khỏi tế bào máu thực sự. Các tế bào này sau đó được đưa trở lại vào cơ thể. Không rõ lý do tại sao ở điều trị này, nhưng các nhà khoa học tin rằng loại bỏ được các kháng thể góp phần vào việc tấn công hệ thống miễn dịch trên các dây thần kinh ngoại vi.
Globulin miễn dịch (Immunoglobulin). Có chứa các kháng thể globulin miễn dịch khỏe mạnh từ các nhà tài trợ máu. Globulin miễn dịch liều cao có thể chặn các kháng thể gây tổn hại có thể góp phần vào hội chứng Guillain - Barre.
Mỗi phương pháp điều trị cũng không kém phần hiệu quả. Kết hợp các phương pháp điều trị khi điều trị bằng một phương pháp không có hiệu quả.
Thường thì trước khi phục hồi bắt đầu, có thể cần phải tự di chuyển cánh tay và chân để giữ cho cơ bắp linh hoạt và mạnh mẽ. Sau khi phục hồi đã bắt đầu, sẽ cần vật lý trị liệu để giúp lấy lại sức mạnh và chuyển động thích hợp. Có thể cần đào tạo với các thiết bị thích ứng, chẳng hạn như một chiếc xe lăn hoặc niềng, để cho di chuyển và kỹ năng tự chăm sóc.
Đối phó và hỗ trợ
Tác động cảm xúc của hội chứng Guillain - Barre có thể là tồi tệ. Trong trường hợp nặng, hội chứng Guillain - Barre có thể biến từ khỏe mạnh và độc lập bất ngờ bị ốm nặng và thể chất bất lực mà không có cảnh báo.
Mặc dù hầu hết mọi người cuối cùng hồi phục hoàn toàn, chẩn đoán hội chứng Guillain - Barre có nghĩa là đối mặt với khả năng tàn tật lâu dài hoặc tê liệt. Và những người phát triển các biến chứng phải điều chỉnh để di chuyển, và sự phụ thuộc vào người khác để giúp quản lý các hoạt động hàng ngày.
Nói chuyện với nhà cung cấp sức khỏe tâm thần có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc giúp đối phó với sự căng thẳng tinh thần và cảm xúc của bệnh này. Trong một số trường hợp, bác sĩ trị liệu có thể đề nghị tư vấn gia đình và những người thân thích nghi với những thay đổi do hội chứng Guillain - Barre.
Cũng có thể hưởng lợi từ nói chuyện với những người đã có trải nghiệm bệnh này. Hãy hỏi bác sĩ hoặc nhà cung cấp sức khỏe tâm thần giới thiệu một nhóm hỗ trợ đối phó với hội chứng Guillain - Barre.
Bài viết cùng chuyên mục
Tai biến mạch máu não (đột quỵ)
Đột quỵ là một cấp cứu y tế. Điều trị sớm là rất quan trọng. Hành động sớm có thể giảm thiểu tổn thương não và các biến chứng tiềm năng. Đột quỵ có thể được xử lý và ngăn chặn. Kiểm soát tốt hơn các yếu tố nguy cơ đột quỵ - cao huyết áp, hút thuốc và cholesterol cao.
Đau nhức đầu đột ngột dữ dội
Đau nhức đầu đột ngột dữ dội là phổ biến, nhưng có thể là một dấu hiệu cảnh báo các vấn đề có khả năng đe dọa tính mạng - thường với chảy máu trong và xung quanh não.
Bệnh lý thần kinh tự trị
Bệnh lý thần kinh tự trị có thể là một biến chứng của một số bệnh tật và điều kiện. Và một số thuốc có thể gây ra bệnh lý thần kinh tự trị như là tác dụng phụ.
U nguyên bào thần kinh
U nguyên bào thần kinh phổ biến nhất là phát sinh trong và xung quanh các tuyến thượng thận, có nguồn gốc tương tự như tế bào thần kinh.
Viêm tủy ngang
Viêm tủy ngang là tình trạng viêm của tủy sống, mục tiêu viêm thường là thành phần bao phủ tế bào sợi thần kinh (myelin). Viêm tủy ngang có thể gây thương tích trên cột sống, gây giảm sút hoặc vắng mặt cảm giác sau chấn thương.
Đột quỵ (tai biến mạch não - stroke)
Đột quỵ có thể điều trị và ngăn ngừa, và bây giờ ít người Mỹ chết vì đột quỵ hơn nhiều 15 năm trước. Kiểm soát tốt hơn các yếu tố nguy cơ chính đột quỵ như tăng huyết áp, hút thuốc và cholesterol máu cao.
Đau nhức đầu do viêm xoang
Đau nhức đầu do xoang là nhức đầu có thể kèm theo viêm xoang, một tình trạng mà lớp màng lót xoang trở nên phù nề và viêm. Có thể cảm thấy áp lực xung quanh mắt, má và trán.
Hội chứng Ramsay Hunt
Sự khởi đầu hội chứng Ramsay Hunt có thể đáng sợ. Các triệu chứng có thể làm cho một số người lo sợ đang có một cơn đột quỵ. Nhưng, thường điều trị có hiệu quả với hội chứng Ramsay Hunt.
Hội chứng chân không yên
Hội chứng chân không yên có thể bắt đầu ở bất cứ tuổi nào và thường nặng hơn khi già đi. Phụ nữ có nhiều khả năng hơn nam giới phát triển vấn đề này.
Đau đầu hồi ứng (rebound)
Đau nhức đầu hồi ứng thường xuyên xảy ra phụ thuộc vào loại thuốc lạm dụng. Ví dụ, đối với thuốc phiện, đau nhức đầu hồi ứng có thể xảy ra sau tám ngày sử dụng một tháng, trong khi thuốc an thần chỉ mất khoảng năm ngày sử dụng một tháng.
Bệnh động kinh
Bệnh động kinh là một rối loạn từ các tín hiệu điện trong não, gây co giật tái diễn. Các triệu chứng khác nhau. Một số người bị động kinh chỉ đơn giản là nhìn ngây người trong vài giây trong quá trình lên cơn, trong khi những người khác đã chính thức co giật.
Hội chứng sau bệnh bại liệt
Bại liệt đã một lần là một trong những bệnh đáng sợ nhất ở Mỹ, chịu trách nhiệm về tình trạng tê liệt và tử vong. Ngay sau khi bại liệt đạt đỉnh điểm vào đầu những năm 1950, vắc-xin bại liệt bất hoạt được giới thiệu và làm giảm đáng kể lây lan bệnh bại liệt.
Hội chứng sau chấn động
Chấn động là một chấn thương não sau chấn thương nhẹ, thường xảy ra sau khi một cú đánh vào đầu. Mất ý thức là không cần thiết cho một chẩn đoán chấn động hoặc hội chứng sau chấn động.
Chèn ép dây thần kinh
Chèn ép dây thần kinh có thể xảy ra bất cứ nơi nào trong cơ thể. Ví dụ, thoát vị đĩa đệm cột sống, có thể gây áp lực lên rễ thần kinh, gây đau lan tỏa xuống mặt sau của chân (đau thần kinh tọa).
Bệnh thần kinh ngoại biên
Bệnh thần kinh ngoại biên là do tổn thương thần kinh. Nó có thể là kết quả của các vấn đề như chấn thương, nhiễm trùng, các vấn đề trao đổi chất và phơi nhiễm với chất độc.
Suy thoái hóa não tiến triển (hội chứng Steele Richardson Olszewski)
Thoái hóa não là một rối loạn hiếm, từ từ nặng hơn theo thời gian. Nó thường ảnh hưởng đến người lớn trên 60 tuổi, mặc dù một số người được chẩn đoán ở tầm tuổi trẻ - 40.
Bệnh Parkinson
Bệnh Parkinson là một rối loạn của hệ thần kinh tiến triển có ảnh hưởng đến chuyển động. Nó phát triển dần dần, thường bắt đầu với một cơn chấn động hầu như không đáng chú ý chỉ ở một tay.
Xơ cứng bên (PLS)
Xơ cứng bên thường nhầm lẫn với nhau, phổ biến hơn là bệnh xơ cứng tế bào thần kinh gọi là teo cơ bên (ALS). Tuy nhiên, xơ cứng bên tiến triển chậm hơn so với teo cơ, và trong nhiều trường hợp không được xem là gây tử vong.
Tăng áp lực nội sọ tự phát
Áp lực nội sọ tăng liên kết với tăng áp lực nội sọ tự phát có thể gây phù thần kinh thị giác và dẫn đến mất thị lực. Thuốc thường có thể làm giảm áp lực này, nhưng trong một số trường hợp, phẫu thuật là cần thiết.
Đau nửa đầu
Một số chứng đau nửa đầu trước hoặc kèm theo các triệu chứng giác quan cảnh báo hoặc có dấu hiệu, như là nhấp nháy ánh sáng, điểm mù hoặc ngứa ran ở cánh tay hoặc chân
Viêm màng não
Viêm màng não là tình trạng viêm của màng xung quanh não và tủy sống, thường là do sự lây lan của nhiễm trùng. Sưng phù liên quan đến bệnh viêm màng não thường gây nên những "dấu ấn" dấu hiệu và triệu chứng của tình trạng này.
Hôn mê
Hôn mê là một cấp cứu y tế. Cần thiết hành động nhanh chóng để bảo vệ sự sống và chức năng não. Các bác sĩ thường tiến hành các xét nghiệm máu và chụp CT scan não để cố gắng xác định những gì gây hôn mê để có thể bắt đầu điều trị đúng.
Chóng mặt
Chóng mặt là một trong những lý do phổ biến nhất ở người lớn đến khám bệnh - đứng trên đau ngực và mệt mỏi. Mặc dù chóng mặt thường xuyên ảnh hưởng tới rất nhiều việc.
Đau nhức đầu cơn chu kỳ (cluster)
Các cơn đau thường xuyên được gọi là thời kỳ đau, có thể kéo dài từ vài tuần đến vài tháng, thường là theo sau thời kỳ thuyên giảm khi các cơn đau đầu ngưng hoàn toàn.
Đau nhức đầu mãn tính
Đau nhức đầu mãn tính hàng ngày làm cho họ đau nhức đầu không ngừng nếu không điều trị. Tích cực điều trị ban đầu và ổn định, quản lý lâu dài có thể làm giảm đau đớn và làm cho đau nhức đầu mãn tính hàng ngày ít hơn.
Đau nhức đầu khi ho
Nhức đầu khi ho ngắn thường vô hại, xảy ra khó chịu hạn chế và cuối cùng tự cải thiện. Nhức đầu khi ho trung bình là nghiêm trọng hơn, khi chúng gây ra bởi các vấn đề về cấu trúc trong não, trong đó có thể phải phẫu thuật để sửa chữa.
Nhức đầu khi vận động tập thể dục
Đau nhức đầu do tập thể dục tiên phát thường vô hại, không được kết nối với bất kỳ vấn đề cơ bản và thường có thể được ngăn ngừa bằng thuốc.
Run tay (run chấn động)
Mặc dù vấn đề thường không nguy hiểm, run nặng hơn theo thời gian và có thể nặng ở một số người. Nó không phải là do các bệnh khác, mặc dù đôi khi bị nhầm lẫn với bệnh Parkinson.
Sa sút trí tuệ (mất trí nhớ)
Các nhà nghiên cứu nghĩ rằng suy nghĩ có thể giúp não phát triển một mạng lưới tế bào thần kinh mạnh bù đáp thiệt hại tế bào thần kinh
Chóng mặt lành tính
Các triệu chứng chóng mặt lành tính chỉ chóng mặt bộc phát được kích hoạt bởi những thay đổi cụ thể tư thế đầu, như cúi đầu lên hoặc xuống và nằm xuống, quay qua hoặc ngồi dậy trên giường.
Phình động mạch não
Chứng phình động mạch não có thể gây rò rỉ hoặc vỡ gây chảy máu vào não. Phần lớn thường phình động mạch não vỡ xảy ra trong gian giữa não và các mô mỏng che phủ não.
U não
Nhiều loại khối u não khác nhau tồn tại. Một số khối u não là lành tính và một số khối khác là ung thư. Các khối u não có thể bắt đầu trong não, hoặc ung thư có thể bắt đầu ở các bộ phận khác của cơ thể và lan tới não.
Động kinh thùy trán
Động kinh thùy trán là những cơn co giật có nguồn gốc ở phía trước của não. Triệu chứng động kinh có thể khác nhau tùy thuộc vào phần của não có liên quan.
Bệnh học bệnh Huntington
Những người bị bệnh Huntington nhỏ tuổi hơn thường là trường hợp nghiêm trọng hơn, và các triệu chứng của họ có thể tiến triển nhanh hơn. Hiếm khi trẻ em có thể phát triển bệnh Huntington.
Hội chứng Horner
Hội chứng Horner không phải là một bệnh. Đúng hơn, đó là một dấu hiệu của một vấn đề y tế - như một khối u, đột quỵ hoặc tổn thương tủy sống, thiệt hại các dây thần kinh đến mặt.
Tụ máu nội sọ
Tụ máu nội sọ có thể xảy ra bởi vì các chất dịch bao quanh não không có khả năng hấp thụ sức mạnh của một cú va đập đột ngột hoặc ngừng một cách nhanh chóng.
Bệnh mất ngủ
Ngủ bao nhiêu là đủ thay đổi từ người sang người. Hầu hết người lớn cần 7 - 8 tiếng một đêm. Nhiều hơn một phần ba số người lớn đã mất ngủ tại một thời gian, trong khi 10 đến 15 phần trăm báo cáo mất ngủ (mạn tính) lâu dài.
Thông động tĩnh mạch (AVM)
Có thể không biết có thông động tĩnh mạch não cho đến khi có triệu chứng, như đau đầu hoặc khiếm khuyết vận động. Trong trường hợp nghiêm trọng, vỡ mạch máu gây ra chảy máu trong não.
Charcot Marie Tooth
Triệu chứng của bệnh Charcot Marie Tooth thường bắt đầu ở chân và bàn chân, nhưng có thể cũng dần dần ảnh hưởng đến bàn tay và cánh tay. Dị tật chân như ngón chân quắp và vòm cao là phổ biến trong bệnh Charcot Marie Tooth.
Cơn ác mộng
Cơn ác mộng thường ngày thực sự trở nên đáng lo ngại. Nhưng cơn ác mộng thường không có gì phải lo lắng. Có thể trở thành một vấn đề nếu xẩy ra thường xuyên và làm cho sợ hãi khi ngủ.