Chẩn đoán giai đoạn cuối đời

2016-01-02 12:22 AM

Trong khi một số bệnh, chẳng hạn như ung thư, tuân theo các dự đoán tiên lượng về diễn biến của bệnh và dự báo thời gian tử vong, thì các nguyên nhân tử vong.

Biên tập viên: Trần Tiến Phong

Đánh giá: Trần Trà My, Trần Phương Phương

Cuối cùng thì ai cũng phải chết. Dù đã có các thành công của tiến bộ y học thì cái chết vẫn không thể nào tránh khỏi, và các bác sỹ đang đấu tranh để kéo dài cuộc sống cần nhận biết được khi nào cuộc sống chấm dứt để tiếp tục chăm sóc tốt cho các bệnh nhân của họ đến tận khi chết. Khi bản thân cái chết vẫn còn là một bí ẩn và trong khi việc chăm sóc cho cái chết vẫn chưa được nghiên cứu đầy đủ hay chưa được giảng dạy đầy đủ như là một phần của đào tạo y khoa, thì chăm sóc người bệnh giai đoạn cuối vẫn là một trách nhiệm quan trọng và là một cơ hội bổ ích cho các bác sỹ.

Các thuật ngữ “châm sóc giai đoạn cuối”, “chăm sóc cái chết” và “chăm sóc cuối cuộc đời” muốn nói đến một trọng tâm của sụ chăm sóc toàn bộ người bệnh, người mà đang tiến dần đến cái chết hơn là một nỗ lực để chữa khỏi bệnh. Bởi vì việc này nhấn mạnh rằng quá trình chết là một phần của cuộc sống, nên sự diễn đạt “chăm sóc cuối cuộc đời” được ưa dùng và sẽ được sử dụng ở đây. Theo tiền đề y học, giai đoạn cuối cuộc đời có thể được xác định vào thời điểm khi mà cái chết, dù là do bệnh giai đoạn cuối, do bệnh cấp hoặc mãn tính, hay do chính tuổi tác, sẽ đến trong vòng vài tuần đến vài tháng và không thế kéo dài họp lý hơn nữa bằng can thiệp y khoa.

Các bác sỹ có một vai trò quan trọng trong việc giúp đỡ các bệnh nhân hiểu được rằng cuộc sống của họ đang dần tắt. Trong khi một số bệnh, chẳng hạn như ung thư, tuân theo các dự đoán tiên lượng về diễn biến của bệnh và dự báo thời gian tử vong, thì các nguyên nhân tử vong phố biến khác ở Mỹ, bao gồm bệnh tim, đột quy, bệnh phổi mạn tính, và sa sút trí tuệ lại có sự biến thiên và khó có thể dự đoán tiên lượng. Với các tình trạng như thế, nghiên cứu lâm sàng, dữ liệu dịch tễ học, các hướng dẫn từ các tổ chức chuyên nghiệp và các dụng cụ mô hình và dự đoán nghi thức dựa vào máy tính có thể sử dụng để giúp người bệnh xác định giai đoạn cuối cuộc đời của họ. Phải chú ý đến các dự đoán để còn giao tiếp với người bệnh. Dù chỉ là tỷ lệ thống kê trong khuôn mẫu trợ giúp, song một tiên lượng sống sót 1% trong 2 tháng có thể nghe vẫn dễ dàng chấp nhận đối với một bệnh nhân hơn là khi nghe thấy rằng họ chỉ có thời gian sống trung bình còn một ngày.

Bài viết cùng chuyên mục

Các nhiệm vụ sau khi bệnh nhân tử vong

Sự chăm sóc thực sự người bệnh ở giai đoạn cuối còn bao gồm cả theo dõi các thành viên còn sống trong gia đình người bệnh sau khi người bệnh qua đời.

Các vấn đề tâm lý xã hội và tinh thần giai đoạn cuối đời

Điều này có thể bao gồm cả việc hoàn tất công việc quan trọng hoặc các dự án cá nhân, phân chia tài sản viết di chúc, và bố trí việc tang lễ và chôn cất.

Ngừng sự trợ giúp cho giai đoạn cuối đời

Việc ngừng các cạn thiệp kéo dài sự sống chẳng hạn như thông khí cơ học phải được tiếp cận cẩn thận để tránh sự đaụ đớn không cần thiết cho người bệnh.

Dinh dưỡng và bù dịch giai đoạn cuối đời

Nếu như nhịn đói có thể làm người bệnh bị yếu, ngủ lịm, vầ lãnh đạm thì việc ngừng dinh dưỡng ở giai đoạn cuối chỉ gây đói hoặc tình trạng nguy cấp không đáng kể.

Xử lý triệu chứng giai đoạn cuối đời

Đau là một vấn đề hay gặp ở người bệnh giai đoạn cuối, có tới 75 phần trăm bệnh nhân chết vì ung thư phải trải qua sự đau đớn và là điều mà nhiều người nói là họ sợ nhất về cái chết.

Các vấn đề văn hóa của giai đoạn cuối đời

Các nghiên cứu đã chỉ ra các khác biệt trong sự hiếu biết và tín ngưỡng đối với các định hướng tiến bộ, làm đại thể, dâng hiến phủ tạng, chăm sóc dưỡng đường.

Các chỉ dẫn không cố gắng hồi sức giai đoạn cuối đời

CPR có thể dẫn đến gãy xương sườn và ở đây có một khả năng cao là phải cần can thiệp tích cực khác, chẳng hạn như chăm sóc ở đơn vị hồi sức cấp cứu nếu CPR thành công.

Các định hướng tiến bộ đối với giai đoạn cuối đời

Các nghiên cứu đã cho thấy rằng cả bác sỹ và cả gia đình người bệnh đều không thể dự đoán tốt hơn là có cơ hội để biết được các mong muốn của người bệnh.

Nền tảng đạo lý và pháp luật đối với giai đoạn cuối đời

Có ba điều đáng lưu ý thêm về mặt đạo đức cần thiết trong chăm sóc giai đoạn cuối. Điều đầu tiên là các nguyên tắc đạo đức quan trọng có thể mâu thuẫn, đụng độ nhau.

Các hạn chế trong chăm sóc bệnh nhân ở giai đoạn cuối

Các bác sỹ có thể bị hạn chế trong chăm sóc bệnh nhân giai đoạn cuối không chỉ bởi các đáp ứng cảm xúc của họ mà còn bởi một cảm nhận về bổn phận đạo đức.

Chăm sóc gia đình bệnh nhân giai đoạn cuối đời

Tìm một người có tiếng nói trong gia đình, điểu khiển các cuộc họp gia đình sẽ cho phép tất cả cùng được nghe và dành thời gian để nhất trí có thể giúp bác sỹ làm việc hiệu quả với gia đình.

Vai trò của bác sỹ trong giai đoạn cuối đời

Người bệnh đang chết cần các bác sỹ của họ để cho họ thấy sự hiện diện của chính mình, không nhất thiết để có khả năng giải quyết tất cả các vấn đề.

Những mong đợi trong giai đoạn cuối đời

Tuy nhiên, với các tiến bộ công nghệ gần đây phục vụ việc giải quyết các vấn đề của giai đoạn cuối cuộc đời thì cái chết đã trở nên được y học hóa.