Bệnh phổi do thuốc: chẩn đoán và điều trị

Các mẫu điển hình của đáp ứng của phổi với các thuốc gây bệnh hô hấp do thuốc được tóm tắt trong bảng. Tổn thương phổi do thuốc xảy ra như là kết qủa của các phản ứng dị ứng, các phản ứng đặc ứng, qúa liều hoặc các tác dụng phụ không mong muốn. Trong hầu hết các bệnh nhân, cơ chế của tổn thương phổi còn chưa rõ. Chẩn đoán chính xác bệnh phổi do thuốc thường khó vì các xét nghiệm thông thường không giúp ích gì, các thăm dò X quang không có gì đặc hiệu. Một chỉ số nghi ngờ cao và tiền sử dùng thuốc là tiêu chuẩn để xây dựng chẩn đoán bệnh phổi do thuốc. Đáp ứng lâm sàng với việc ngừng dùng tác nhân gây bệnh cũng hữu ích. Giai đoạn cấp của bệnh phổi do thuốc thường mất đi 24 - 48 giờ sau khi ngùng thuốc nhưng các hội chứng mạn tính phải nhiều thời gian hơn mới giải quyết được. Các thử nghiệm thử thuốc để xác định chẩn đoán thì nguy hiểm và ít khi làm.

Bảng. Các biểu hiện phổi với các độc tính của thuốc được chọn lọc

Phù phổi

Không do tim.

+ Aspirin.

+ Chlordiazepoxid.

+ Cocain.

+ Ethchlorvynol.

+ Heroin.

Do tim

+ Propanolol.

Tràn djch màng phổi

Bromocriptin.

Nitroturantoin.

Bất kỳ thuốc nào gây liput ban đỏ hệ thống.

Methysergid.

Các tác nhân hóa trị liệu.

Mở rộng trung thất

Phenytoin.

Corticosteroid.

Methotrexat.

Suy hô hấp

Phong bế thần kinh - cơ.

+ Aminoglycosid.

+ Succinylcholin.

+ Gallamin.

+ Dimethyltubocurarin (metocurin).

Ức chế hệ thần kinh trung ương

Thuốc an thần.

Thuốc ngủ.

Thuốc mê.

Cồn.

Thuốc chống trầm cảm ba vòng.

Oxy.

Hen

Propanolol và các chất ức chế bêta khác.

Aspirin.

Các thuốc kháng viêm không phải steroid.

Histamin.

Methacholin.

Acetylcystein.

Bất kỳ thuốc khí dung nào.

Ho

Captopril

Enalapril.

Beclométhason hít.

Cromolyn hít.

Thâm nhiễm phổi

Không tăng bạch cầu ái toan.

+ Amitriptylin.

+ Azathioprin.

+ Amiodaron.

Tăng bạch ầu ái toan

+ Sultonamid.

+ L - Tryptophan.

+ Nitroturantoin.

+ Penlcillin.

+ Methotrexat.

+ Cocaine hít (crack).

Luput ban đỏ hệ thống do thuốc

Hydralazln.

Procainamid.

Lsoniazid.

Chlorpromazin.

Phenyton.

Xơ kẽ

Nitroturantoin.

Bleomycin.

Busultan.

Cyclophosphamid.

Methysergid.

Điều trị phải ngừng thuốc ngay và xử trí các triệu chứng phổi một cách phù hợp.

Hít cocain không kiềm (crack) có thể gây ra một loạt các hội chứng phổi cấp gồm có thâm nhiễm phổi kèm tăng bạch cầu ái toan, tràn khí màng phổi, tràn khí trung thất, viêm tiểu phế quản tắc nghẽn và suy hô hấp cấp kết hợp với tổn thương phổi lan tỏa và chảy máu phế nang. Corticosteroids đối với trường hợp sau điều trị rất kết qủa.