Bệnh nấm aspergillus phổi phế quản dị ứng: chẩn đoán và điều trị

Các bệnh đường thở có nhiều nguyên nhân khác nhau nhưng chia thành các đặc trưng về lâm sàng và sinh lý bệnh nào đó. Dòng khí bị giới hạn là đặc điểm và là hậu qủa của tắc nghẽn đường thở ngay ở trong lòng đường thở, thành khí đạo bị dầy lên, hay tổn thất các mô kẽ chống đỡ cần để giữ cho khí đạo thông thoáng. Tăng xuất tiết niêm dịch, đường thở bị kích thích, các bất thường về trao đổi khí gây ra ho, xuất tiết đờm, khò khè và khó thở.

Bệnh nấm aspergillus phổi phế quản dị ứng là rối loạn qúa mẫn ở phổi được biết ngày càng tăng thêm ở Hoa Kỳ. Bệnh do dị ứng với kháng nguyên của chủng aspergillus định cư trên khí phế quản, thường xảy ra ở người hen dị ứng tuổi 20 - 40. Tiêu chuẩn đầu tiên để chẩn đoán bệnh nấm aspergillus phổi phế quản dị ứng là có tiền sử hen, tăng bạch cầu ái toan trong máu ngoại vi, có phản ứng bì tức khắc với kháng nguyên aspergillus, có kháng thể kết tủa với kháng nguyên aspergillus, IgE trong huyết thanh cao, có các thâm nhiễm phổi (thoáng qua hay cố định) và giãn phế quản trung tâm. Nếu có 6 trên 7 tiêu chuẩn đầu tiên chẩn đoán hầu như chắc chắn. Tiêu chuẩn chẩn đoán thứ đến là phân lập được aspergillus trong đờm, tiền sử có đờm lốm đốm máu, phản ứng bì muộn với kháng nguyên aspergillus. Điều trị chọn lựa là corticosteroid và đáp ứng thường tốt. Cho prednison (0,5 mg/kg/ngày) một lần vào buổi sáng nhiều tuần trước khi cho liều cách quãng. Liệu pháp prednison có thể nhiều tháng. Thường không dùng corticosteroid và cromolyn natri đường thở hít. Thuốc giãn phế quản cũng có ích. Các biến chứng gồm ho ra máu, giãn phế quản nặng, xơ phổi.